Ý Nghĩa Thần Học Của Việc Đấng Mê-si Có Nguồn Gốc "Từ Đời Xưa, Từ Trước Vô Cùng"
Trong Kinh Thánh Cựu Ước, sách Mi-chê chương 5 câu 2 chứa đựng một lời tiên tri quan trọng về Đấng Mê-si: "Hỡi Bết-lê-hem Ép-ra-ta, ngươi ở trong hàng ngàn Giu-đa là nhỏ lắm, song từ nơi ngươi sẽ ra cho ta một Đấng cai trị trong Y-sơ-ra-ên; gốc tích của Ngài bởi từ đời xưa, từ trước vô cùng." Cụm từ "từ đời xưa, từ trước vô cùng" mở ra một chân lý thần học sâu sắc về nguồn gốc vĩnh cửu của Đấng Mê-si. Bài viết này sẽ khám phá ý nghĩa thần học của việc Đấng Mê-si có nguồn gốc từ trước vô cùng, và những hệ quả quan trọng đối với đức tin Cơ Đốc.
Bối Cảnh và Nguyên Văn của Mi-chê 5:2
Mi-chê là một tiên tri sống vào thế kỷ thứ 8 TCN, cùng thời với Ê-sai, A-mốt, và Ô-sê. Ông rao truyền sự phán xét của Đức Giê-hô-va đối với tội lỗi của dân Y-sơ-ra-ên và Giu-đa, đồng thời cũng mang đến niềm hy vọng về sự phục hồi và một vị vua tương lai xuất thân từ Bết-lê-hem. Trong Mi-chê 5:2, chúng ta đọc thấy:
"Hỡi Bết-lê-hem Ép-ra-ta, ngươi ở trong hàng ngàn Giu-đa là nhỏ lắm, song từ nơi ngươi sẽ ra cho ta một Đấng cai trị trong Y-sơ-ra-ên; gốc tích của Ngài bởi từ đời xưa, từ trước vô cùng." (Mi-chê 5:2, Bản Truyền Thống 1925)
Trong nguyên ngữ Hê-bơ-rơ, cụm từ "gốc tích của Ngài bởi từ đời xưa, từ trước vô cùng" được viết là: "מוֹצָאֹתָיו מִקֶּדֶם מִימֵי עוֹלָם" (motsa'otav miqqedem mimey olam). Từ "מוֹצָאֹתָיו" (motsa'otav) có nghĩa là "những sự ra đời" hoặc "nguồn gốc" của Ngài. "מִקֶּדֶם" (miqqedem) nghĩa là "từ xưa", "từ thời cổ đại", hoặc "từ phía đông" nhưng trong ngữ cảnh này nó chỉ về thời gian. "מִימֵי עוֹלָם" (mimey olam) nghĩa là "từ những ngày của đời đời", "từ những ngày vĩnh cửu". Kết hợp lại, cụm từ này diễn tả nguồn gốc của Đấng cai trị này không chỉ từ thời xa xưa mà còn từ cõi vĩnh hằng, tức là Ngài đã hiện hữu từ trước khi có thời gian.
Bản Bảy Mươi (LXX) dịch là: "αἱ ἔξοδοι αὐτοῦ ἀπ᾿ ἀρχῆς ἐξ ἡμερῶν αἰῶνος" (hai exodoi autou ap' arches ex hemeron aionos), có nghĩa "những sự ra đời của Ngài từ ban đầu, từ những ngày của thời đại". Các bản dịch hiện đại như NIV: "whose origins are from of old, from ancient times", KJV: "whose goings forth have been from of old, from everlasting". Dù cách diễn đạt có khác, tất cả đều chỉ về sự tiền tồn (pre-existence) của Đấng Mê-si.
Điều đáng chú ý là lời tiên tri này vừa chỉ ra nơi sinh của Đấng Mê-si (Bết-lê-hem), vừa mặc khải về nguồn gốc thần thánh, vĩnh cửu của Ngài. Điều này cho thấy Đấng Mê-si không chỉ là một con người bình thường, mà còn là Đức Chúa Trời nhập thể.
Ý Nghĩa Thần Học Của Sự Tiền Tồn Của Đấng Mê-si
Việc Đấng Mê-si có nguồn gốc "từ đời xưa, từ trước vô cùng" trước hết khẳng định Ngài đã hiện hữu trước khi giáng sinh tại Bết-lê-hem. Điều này phù hợp với giáo lý Tân Ước về sự tiền tồn của Chúa Giê-xu Christ. Giăng 1:1-3 tuyên bố: "Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời. Ban đầu Ngài ở cùng Đức Chúa Trời. Muôn vật bởi Ngài làm nên, chẳng vật chi đã làm nên mà không bởi Ngài." Ngôi Lời (Logos) chính là Chúa Giê-xu, Đấng đã hiện hữu từ ban đầu, thậm chí trước khi sáng thế, và Ngài là Đức Chúa Trời. Sau đó, Giăng 1:14 cho biết: "Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta."
Chúa Giê-xu nhiều lần tự xưng về sự tiền tồn của mình. Trong Giăng 8:58, Ngài phán: "Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, trước khi chưa có Áp-ra-ham, đã có ta." Cụm từ "đã có ta" trong tiếng Hy Lạp là "ἐγὼ εἰμί" (ego eimi), cũng là cách tự xưng của Đức Chúa Trời trong Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14 ("Ta là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu"). Qua đó, Chúa Giê-xu khẳng định Ngài không chỉ tồn tại trước Áp-ra-ham, mà còn chính là Đức Chúa Trời hằng hữu.
Sự tiền tồn của Đấng Mê-si cũng liên quan mật thiết đến thần tính của Ngài. Nếu Ngài đã hiện hữu từ trước vô cùng, thì Ngài không phải là một thọ tạo, mà là Đấng Tạo Hóa. Điều này dẫn đến giáo lý về Ba Ngôi: Đức Chúa Cha, Đức Chúa Con (tức Đấng Mê-si), và Đức Thánh Linh cùng là một Đức Chúa Trời duy nhất, nhưng phân biệt trong ba ngôi vị. Đấng Mê-si, với tư cách là Con Đức Chúa Trời, đã từng hằng hữu cùng Đức Chúa Cha, và đã vâng phục để nhập thể, chịu chết, sống lại vì cứu chuộc nhân loại.
Như vậy, lời tiên tri Mi-chê 5:2 là một trong những bằng chứng Cựu Ước rõ ràng nhất về thần tính và sự tiền tồn của Đấng Mê-si, chuẩn bị cho mặc khải trọn vẹn trong Tân Ước.
Sự Vĩnh Cửu Của Đấng Mê-si Trong Các Lời Tiên Tri Khác
Ngoài Mi-chê 5:2, Cựu Ước còn có những lời tiên tri khác ám chỉ đến nguồn gốc vĩnh cửu của Đấng Mê-si. Một trong những câu nổi tiếng là Ê-sai 9:6: "Vì một con trẻ đã sanh cho chúng ta, tức là một con trai đã ban cho chúng ta; quyền cai trị sẽ nấy trên vai Ngài. Ngài sẽ được xưng là Đấng Lạ lùng, Đấng Mưu luận, Đức Chúa Trời Quyền năng, Cha Đời đời, Chúa Bình an." Danh hiệu "Cha Đời đời" (tiếng Hê-bơ-rơ: "אֲבִיעַד" (Abi-ad)) cho thấy Ngài là Cha của sự đời đời, tức là Ngài có bản chất vĩnh cửu. Mặc dù danh xưng "Cha" ở đây không phải chỉ về Ngôi Cha trong Ba Ngôi, nhưng nó nhấn mạnh rằng Đấng Mê-si là nguồn gốc của sự đời đời, Ngài tồn tại đời đời.
Trong Thi Thiên 90:2, Đức Chúa Trời được mô tả: "Trước khi chưa có núi non, chưa sinh đất và thế gian, từ trước vô cùng cho đến đời đời, Chúa là Đức Chúa Trời." Đấng Mê-si cũng được đồng nhất với Đức Chúa Trời trong nhiều phân đoạn Tân Ước, cho thấy Ngài cũng có thuộc tính vĩnh cửu đó.
Một hình ảnh khác là sự khôn ngoan được nhân cách hóa trong Châm Ngôn 8:22-31, mô tả sự khôn ngoan hiện hữu trước khi sáng thế, vui mừng trước mặt Đức Chúa Trời. Tân Ước áp dụng điều này cho Chúa Giê-xu Christ (1 Cô-rinh-tô 1:24, 30; Cô-lô-se 2:3). Như vậy, sự tiền tồn của Đấng Mê-si không phải là một ý tưởng mới mẻ trong Tân Ước, mà đã được hé lộ trong Cựu Ước.
Tầm Quan Trọng Của Sự Tiền Tồn Đối Với Công Việc Cứu Chuộc
Sự tiền tồn và thần tính của Đấng Mê-si không chỉ là một giáo lý trừu tượng, mà có ý nghĩa thiết yếu đối với công cuộc cứu rỗi mà Ngài đã hoàn thành.
Thứ nhất, vì Chúa Giê-xu là Đức Chúa Trời vĩnh cửu, nên sự chết của Ngài trên thập tự giá có giá trị vô hạn, đủ để chuộc tội cho toàn thể nhân loại (Hê-bơ-rơ 9:14; 1 Giăng 2:2). Một con người bình thường không thể gánh tội cho nhiều người; chỉ có Đấng vô tội và vô hạn mới có thể đền tội vô hạn.
Thứ hai, sự tiền tồn của Đấng Christ đảm bảo chức tế lễ đời đời của Ngài. Trong Hê-bơ-rơ 7, tác giả so sánh Chúa Giê-xu với Mên-chi-xê-đéc, là thầy tế lễ không có khởi đầu cũng không có kết thúc (dù Mên-chi-xê-đéc chỉ là hình bóng). Hê-bơ-rơ 7:24-25 nói: "Nhưng Ngài, vì hằng có đời đời, nên giữ lấy chức tế lễ không hề đổi thay. Bởi đó Ngài có thể cứu toàn vẹn những kẻ nhờ Ngài mà đến gần Đức Chúa Trời, vì Ngài hằng sống để cầu thay cho những kẻ ấy." Chúa Giê-xu, với tư cách là thầy tế lễ thượng phẩm đời đời, luôn cầu thay cho chúng ta.
Thứ ba, sự vĩnh cửu của Đấng Christ khẳng định Ngài là Alpha và Omega, là Đầu Tiên và Cuối Cùng (Khải Huyền 1:8, 22:13). Điều này cho chúng ta sự bảo đảm rằng Ngài nắm giữ quá khứ, hiện tại và tương lai, và kế hoạch cứu rỗi của Ngài là chắc chắn.
Cuối cùng, vì Đấng Christ đã hiện hữu từ trước vô cùng, Ngài biết rõ mọi sự và có quyền tể trị trên mọi sự. Điều này đem lại sự an tâm cho Cơ Đốc nhân rằng Đấng chúng ta tin cậy không phải là một nhân vật hữu hạn, mà là Đức Chúa Trời Toàn Năng, Đấng đã từng bước đi cùng dân Ngài qua mọi thời đại.
Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Chân lý về nguồn gốc vĩnh cửu của Đấng Mê-si không chỉ dành cho các nhà thần học, mà còn có những ứng dụng thiết thực cho đời sống hằng ngày của mỗi tín hữu.
1. Sự Bảo Đảm Cứu Rỗi: Nếu Đấng cứu chúng ta là Đức Chúa Trời vĩnh cửu, thì sự cứu rỗi Ngài ban cho là vĩnh viễn và không thể mất. Chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy vào lời hứa của Ngài: "Ta ban cho nó sự sống đời đời; nó chẳng chết mất bao giờ" (Giăng 10:28).
2. Sự Thờ Phượng: Hiểu biết về thần tính và sự tiền tồn của Chúa Giê-xu thúc đẩy chúng ta thờ phượng Ngài với lòng kính sợ và yêu mến. Ngài xứng đáng nhận mọi sự tôn vinh, vì Ngài là Đấng Tạo Hóa đã trở nên Cứu Chúa. Chúng ta không chỉ tôn kính Ngài như một bậc thầy vĩ đại, mà như chính Đức Chúa Trời.
3. Sự An Ủi Trong Hoạn Nạn: Khi đối diện với khó khăn, chúng ta có thể tìm thấy sự bình an vì biết rằng Chúa chúng ta là Đấng từ trước vô cùng, Ngài thấy trước mọi sự và đang kiểm soát mọi sự. "Đức Chúa Giê-xu Christ hôm qua, ngày nay, và cho đến đời đời không hề thay đổi" (Hê-bơ-rơ 13:8).
4. Gương Mẫu Về Sự Khiêm Nhường và Phục Vụ: Chúa Giê-xu, dù là Đức Chúa Trời vĩnh cửu, đã tự nguyện từ bỏ vinh quang thiên đàng, trở nên người phàm và chịu chết trên thập tự giá (Phi-líp 2:5-8). Điều này dạy chúng ta bài học về sự khiêm nhường, hy sinh và phục vụ người khác.
5. Hy Vọng Về Tương Lai Đời Đời: Vì Chúa Giê-xu là Đấng vĩnh cửu, Ngài hứa ban cho chúng ta sự sống đời đời. Chúng ta không chỉ sống cho hiện tại, mà còn hướng đến cõi đời đời với Ngài. "Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài, hầu cho hễ ai tin Con ấy không bị hư mất mà được sự sống đời đời" (Giăng 3:16).
Kết Luận
Lời tiên tri Mi-chê 5:2 mặc khải một chân lý sâu sắc: Đấng Mê-si, sinh ra tại Bết-lê-hem, lại có nguồn gốc "từ đời xưa, từ trước vô cùng". Điều này khẳng định thần tính và sự tiền tồn của Chúa Giê-xu Christ. Ngài không chỉ là con người, mà còn là Đức Chúa Trời vĩnh cửu, Đấng đã hiện hữu trước mọi thời đại và nhập thể để cứu chuộc nhân loại. Sự hiểu biết này không chỉ làm nền tảng cho đức tin Cơ Đốc, mà còn đem lại sự bảo đảm, an ủi, và động lực sống cho mỗi tín hữu. Ước mong mỗi chúng ta luôn suy ngẫm về sự vĩ đại của Chúa Giê-xu và sống xứng đáng với ân điển Ngài đã ban.