Chúa Giê-xu nói gì về hôn nhân nam-nữ?
Trong thời đại ngày nay, quan niệm về hôn nhân đang bị tấn công từ nhiều phía. Người ta thử định nghĩa lại hôn nhân, làm lu mờ ý nghĩa nguyên thủy mà Đức Chúa Trời đã thiết lập. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần quay về với Lời Chúa, đặc biệt là những lời dạy trực tiếp của Chúa Giê-xu Christ về hôn nhân. Qua các sách Phúc Âm, Chúa Giê-xu đã đưa ra những nguyên tắc rõ ràng, vừa khẳng định lại ý định ban đầu của Đức Chúa Trời, vừa đặt ra tiêu chuẩn cao cho mối quan hệ vợ chồng. Bài viết này sẽ khảo sát những lời dạy của Ngài, đặt trong bối cảnh Kinh Thánh và rút ra những ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc.
1. Nền tảng Kinh Thánh về hôn nhân: Quay về buổi đầu sáng thế
Khi được người Pha-ri-si hỏi về việc ly dị, Chúa Giê-xu đã đưa họ trở lại Sách Sáng Thế Ký, nhắc nhở họ về kế hoạch nguyên thủy của Đức Chúa Trời:
“Ngài đáp rằng: Vả, từ buổi đầu sáng thế, Đức Chúa Trời dựng nên một người nam và một người nữ; vì cớ đó người nam sẽ lìa cha mẹ, mà dính díu với vợ mình, và hai người sẽ nên một thịt. Thế thì vợ chồng không phải là hai nữa, nhưng một thịt mà thôi. Vậy, loài người không nên phân rẽ những kẻ mà Đức Chúa Trời đã phối hiệp.” (Ma-thi-ơ 19:4-6, xem thêm Mác 10:6-9)
Chúa Giê-xu trích dẫn Sáng Thế Ký 1:27 và 2:24, nhấn mạnh hai điểm then chốt: (1) Giới tính là sự sáng tạo có chủ ý của Đức Chúa Trời—Ngài dựng nên người nam và người nữ; (2) Hôn nhân là sự kết hợp độc nhất giữa một người nam và một người nữ, trở nên “một thịt”. Cụm từ “một thịt” trong tiếng Hy Lạp là μία σάρξ (mia sarx) diễn tả sự hiệp nhất toàn diện: thể xác, tình cảm, tâm linh. Hôn nhân không phải là một khế ước xã hội tùy tiện, mà là một giao ước thiêng liêng do chính Đức Chúa Trời thiết lập. Do đó, Chúa Giê-xu tuyên bố: “Vậy, loài người không nên phân rẽ những kẻ mà Đức Chúa Trời đã phối hiệp.”
2. Tính bền vững của hôn nhân: Không được phân rẽ
Qua lời phán “không nên phân rẽ”, Chúa Giê-xu khẳng định hôn nhân là mối quan hệ suốt đời. Ngài không để chỗ cho việc ly dị dễ dãi. Trong bối cảnh người Do Thái thời đó, có hai trường phái chính về ly dị: trường phái Hillel cho phép ly dị vì bất kỳ lý do gì (kể cả việc vợ nấu ăn dở), còn trường phái Shammai chỉ cho phép ly dị trong trường hợp ngoại tình. Chúa Giê-xu vượt lên trên cả hai, dẫn họ về ý muốn nguyên thủy của Đức Chúa Trời: không nên phân rẽ. Tuy nhiên, Ngài cũng nhận thấy sự cứng lòng của con người nên đã đưa ra một ngoại lệ (sẽ bàn sau). Dù vậy, nguyên tắc cơ bản vẫn là: hôn nhân là vĩnh viễn.
3. Ly dị và ngoại tình: Ngoại lệ duy nhất
Chúa Giê-xu dạy rõ về ly dị trong bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5:31-32) và trong cuộc đối thoại với người Pha-ri-si (Ma-thi-ơ 19:9). Ngài phán:
“Ta lại nói cùng các ngươi: Nếu ai để vợ mình, mà không phải vì cớ ngoại tình, thì người ấy làm cho vợ mình ra người tà dâm; và ai cưới người đàn bà bị để, thì cũng phạm tội tà dâm.” (Ma-thi-ơ 5:32)
Và:
“Vả, ta nói cùng các ngươi, nếu ai để vợ mình không phải vì lý do ngoại tình, mà cưới vợ khác, thì phạm tội tà dâm; và người nào cưới người đàn bà bị để, cũng phạm tội tà dâm.” (Ma-thi-ơ 19:9)
Từ ngữ “tà dâm” trong tiếng Hy Lạp là μοιχεύω (moicheuō), chỉ việc phạm tội ngoại tình. Chúa Giê-xu nói rằng ly dị, trừ khi vì lý do ngoại tình, sẽ dẫn đến việc phạm tội ngoại tình khi tái hôn. Ngoại lệ duy nhất mà Ngài cho phép là “πορνεία” (porneia), thường được dịch là “tà dâm” hay “sự gian dâm”. Từ này bao hàm mọi hình thức tình dục trái với tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời: ngoại tình, mại dâm, loạn luân, đồng tính, v.v. Trong bối cảnh này, nó chỉ sự bất trung về tình dục trong hôn nhân.
Mác và Lu-ca không đề cập đến ngoại lệ này (Mác 10:11-12, Lu-ca 16:18), có lẽ vì họ viết cho độc giả ngoại bang, nhấn mạnh nguyên tắc tuyệt đối để chống lại văn hóa ly dị dễ dàng của La Mã. Sự hiện diện của ngoại lệ trong Ma-thi-ơ (viết cho người Do Thái) cho thấy Chúa Giê-xu công nhận rằng sự gian dâm đã phá vỡ giao ước hôn nhân, và người vô tội có thể được phép ly dị mà không bị xem là phạm tội ngoại tình khi tái hôn. Tuy nhiên, điều này không bắt buộc; Chúa cũng mở đường cho sự tha thứ và hòa giải nếu có thể.
4. Ngoại tình trong tư tưởng: Tiêu chuẩn cao của sự thuần khiết
Không chỉ nói về hành vi, Chúa Giê-xu còn mở rộng ý nghĩa của điều răn “Chớ phạm tội ngoại tình” (Xuất Ê-díp-tô 20:14) đến tận tấm lòng:
“Các ngươi có nghe lời phán cho người xưa rằng: Ngươi chớ phạm tội ngoại tình. Song ta phán cho các ngươi: Hễ ai ngó đàn bà mà động tình tham muốn, thì trong lòng đã phạm tội ngoại tình với người rồi.” (Ma-thi-ơ 5:27-28)
Chúa đòi hỏi sự trung thành tuyệt đối cả trong tư tưởng. Điều này đặt ra tiêu chuẩn cực kỳ cao, nhưng cũng nhắc nhở chúng ta rằng tội lỗi bắt nguồn từ lòng người. Để sống đẹp lòng Đức Chúa Trời trong hôn nhân, chúng ta phải giữ gìn tâm trí mình, tránh những hình ảnh, suy nghĩ kích thích tà dâm. Chúa Giê-xu thậm chí khuyên nếu mắt hay tay gây cho mình phạm tội, hãy móc nó đi (câu 29-30)—một cách nói hình ảnh về việc quyết liệt loại bỏ những cám dỗ.
5. Hôn nhân trong thời kỳ phục sinh: Không cưới gả
Một đoạn Kinh Thánh quan trọng khác liên quan đến hôn nhân là khi Chúa Giê-xu trả lời nhóm Sa-đu-sê về sự sống lại. Họ đưa ra tình huống một người phụ nữ lần lượt cưới bảy anh em, hỏi xem sau khi sống lại, bà sẽ là vợ của ai. Chúa Giê-xu đáp:
“Các ngươi lầm, vì không hiểu Kinh Thánh, cũng không hiểu quyền phép Đức Chúa Trời. Vì đến khi sống lại, người ta chẳng cưới vợ, chẳng lấy chồng, nhưng các ngươi sẽ như thiên sứ trên trời vậy.” (Ma-thi-ơ 22:29-30, xem Mác 12:24-25, Lu-ca 20:34-36)
Qua đó, Chúa dạy rằng hôn nhân là một định chế thuộc về đời này, không tồn tại ở cõi đời đời. Trong sự sống lại, mối quan hệ giữa con cái Chúa sẽ vượt trên quan hệ hôn nhân trần thế; tất cả đều là con cái Đức Chúa Trời và thuộc về Ngài. Điều này nhắc chúng ta đừng tuyệt đối hóa hôn nhân; mối quan hệ với Chúa mới là vĩnh cửu.
6. Hôn nhân và sự kêu gọi theo Chúa: Sự lựa chọn độc thân vì Nước Trời
Sau khi nghe lời dạy nghiêm khắc về ly dị, các môn đồ phản ứng: “Nếu phận chồng đối với vợ như vậy, thì thà đừng cưới vợ còn hơn.” (Ma-thi-ơ 19:10). Chúa Giê-xu đáp:
“Chẳng phải mọi người đều nhận được lời ấy đâu, chỉ những kẻ được ban cho mà thôi. Vì có người hoạn vì lòng họ sanh ra là như vậy; có người hoạn bởi tay người ta; và có người hoạn vì cớ Nước Thiên Đàng. Ai có thể nhận được thì hãy nhận lấy.” (Ma-thi-ơ 19:11-12)
Chúa công nhận rằng một số người được kêu gọi sống độc thân vì Nước Trời. Đây không phải là mệnh lệnh cho tất cả, nhưng là một ân tứ đặc biệt. Điều này cho thấy hôn nhân không phải là bắt buộc; cả hai đều là ơn gọi hợp pháp. Sứ đồ Phao-lô sau này cũng phát triển ý này trong 1 Cô-rinh-tô 7. Chúa Giê-xu muốn chúng ta dành sự ưu tiên cho Nước Trời, dù trong hôn nhân hay độc thân.
7. Ứng dụng thực tiễn trong đời sống Cơ Đốc
Từ những lời dạy của Chúa Giê-xu, chúng ta có thể rút ra các nguyên tắc sống sau:
- Tôn trọng hôn nhân như một thiết chế thánh: Hôn nhân không phải do con người tạo ra, mà do Đức Chúa Trời thiết lập. Vì vậy, chúng ta phải xem trọng nó, không xem thường hay dễ dãi trong việc kết hôn cũng như giải quyết mâu thuẫn.
- Giữ gìn sự trung thành tuyệt đối: Vợ chồng phải trung thành với nhau về thể xác lẫn tư tưởng. Hãy tránh xa những cám dỗ có thể dẫn đến ngoại tình. Sử dụng phương tiện kỹ thuật số cách khôn ngoan, giữ tấm lòng trong sạch.
- Cố gắng bảo vệ hôn nhân của mình: Vì Chúa nói “không nên phân rẽ”, chúng ta phải nỗ lực để duy trì hôn nhân, tìm kiếm hòa giải khi có xung đột, sẵn sàng tha thứ, và nếu cần, tìm sự giúp đỡ từ Hội Thánh hoặc cố vấn Cơ Đốc.
- Đối với những người đã ly dị: Dù Chúa không muốn ly dị, nhưng Ngài biết lòng người yếu đuối. Nếu bạn đã ly dị (có thể vì ngoại tình hoặc không), hãy tìm kiếm sự tha thứ và chữa lành từ Chúa. Hãy nhớ rằng ân điển của Đức Chúa Trời lớn hơn mọi tội lỗi. Tuy nhiên, cần cẩn trọng trong việc tái hôn, tìm sự hướng dẫn của Lời Chúa và Hội Thánh.
- Ưu tiên mối quan hệ với Chúa: Hôn nhân là quan trọng, nhưng không phải là cứu cánh. Trong mọi sự, hãy đặt Chúa lên trên hết. Nếu bạn độc thân, bạn vẫn có thể sống trọn vẹn và phục vụ Chúa cách hiệu quả. Nếu đã lập gia đình, hãy cùng nhau tìm kiếm Nước Trời trước nhất.
- Giáo dục con cái về quan điểm của Chúa về hôn nhân: Trong một xã hội đang đánh mất các giá trị, cha mẹ Cơ Đốc cần dạy con cái về ý nghĩa thật của hôn nhân theo Kinh Thánh: một sự kết hợp suốt đời giữa một nam và một nữ, phản ánh mối liên hệ giữa Chúa Giê-xu và Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:22-33).
Kết luận
Chúa Giê-xu đã dạy rõ ràng về hôn nhân: Ngài tái khẳng định thiết kế nguyên thủy của Đức Chúa Trời về sự kết hợp một nam một nên, nêu cao tính bền vững suốt đời, cấm ly dị trừ trường hợp ngoại tình, và đòi hỏi sự thuần khiết cả trong tư tưởng. Ngài cũng cho biết hôn nhân chỉ tồn tại ở đời này và khuyến khích một số người chọn đời sống độc thân vì Nước Trời. Những lời dạy này vừa thách thức vừa mang lại hy vọng. Chúng thách thức vì vạch rõ tội lỗi và sự cứng lòng của chúng ta; nhưng cũng mang lại hy vọng vì chúng dẫn chúng ta đến với ân điển của Đức Chúa Trời, Đấng ban sức mạnh để sống theo ý muốn Ngài. Dù bạn đang ở trong hoàn cảnh nào, hãy ghi nhớ Lời Chúa và để Ngài hướng dẫn đời sống hôn nhân và gia đình của bạn.