Titus 1:9: Holding sound doctrine

Trong thư gửi cho Tít, sứ đồ Phao-lô đã liệt kê những phẩm chất cần có của các trưởng lão trong Hội thánh. Giữa các tiêu chuẩn về đạo đức, gia đình, và sự quản trị, câu 9 nêu rõ: “phải giữ lấy đạo thật y như đã dạy, hầu có thể dùng đạo lành mà khuyên dỗ, và bác lại kẻ chống trả.” (Tít 1:9, Bản Truyền Thống 1925). Câu Kinh Thánh này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nắm vững lẽ thật lành mạnh và khả năng dạy dỗ, khích lệ cũng như bác bẻ những lời dạy sai lạc. Đây không chỉ là trách nhiệm của người lãnh đạo Hội thánh, mà còn là mệnh lệnh cho mọi Cơ Đốc nhân trong việc gìn giữ đức tin chân chính.

Bối Cảnh Của Tít 1:9

Sứ đồ Phao-lô viết thư cho Tít, một đồng công trẻ tuổi, người mà ông đã để lại trên đảo Crết để hoàn thành công việc tổ chức Hội thánh (Tít 1:5). Tại đây, tín hữu mới cần được hướng dẫn, củng cố, và bảo vệ khỏi những giáo sư giả đang rao giảng những điều trái với chân lý (Tít 1:10-14). Vì vậy, Phao-lô nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chọn lựa các trưởng lão có đủ năng lực và phẩm chất. Trong danh sách các tiêu chuẩn, câu 9 đóng vai trò then chốt: một trưởng lão phải “giữ lấy đạo thật y như đã dạy”. Cụm từ “đạo thật” (πιστὸς λόγος – pistos logos) chỉ Lời đáng tin cậy, tức là sứ điệp Phúc Âm và toàn bộ giáo lý dựa trên lời dạy của Chúa Giê-xu và các sứ đồ.

Phân Tích Tít 1:9

Trong nguyên bản Hy Lạp, câu này viết: “ἀντεχόμενον τοῦ κατὰ τὴν διδαχὴν πιστοῦ λόγου, ἵνα δυνατὸς ᾖ καὶ παρακαλεῖν ἐν τῇ διδασκαλίᾳ τῇ ὑγιαινούσῃ καὶ τοὺς ἀντιλέγοντας ἐλέγχειν.”

• ἀντεχόμενον (antexomenon): có nghĩa là “giữ chặt”, “bám lấy”, “trung thành gìn giữ”. Đây không phải là sự nắm giữ thụ động, mà là sự gắn bó tích cực, quyết tâm bảo vệ khỏi bị tước đoạt.
• τοῦ κατὰ τὴν διδαχὴν πιστοῦ λόγου (tou kata tēn didachēn pistou logou): “Lời đáng tin cậy theo sự dạy dỗ”. “Kata tēn didachēn” chỉ rằng lời dạy đó phải phù hợp với giáo lý đã được truyền lại (từ Chúa Giê-xu và các sứ đồ).
• ἵνα δυνατὸς ᾖ (hina dynatos ē): “để có thể”, cho thấy mục đích của việc giữ lẽ thật là để người lãnh đạo có năng lực thực hiện hai chức năng quan trọng:
• παρακαλεῖν ἐν τῇ διδασκαλίᾳ τῇ ὑγιαινούσῃ (parakalein en tē didaskalia tē hygiainousē): “khuyên dỗ bằng giáo lý lành mạnh”. “Παρακαλεῖν” mang nghĩa khích lệ, an ủi, thúc giục; “ὑγιαινούσῃ” nghĩa là “lành mạnh”, chỉ giáo lý không bị bóp méo, đem lại sự sống cho tâm linh.
• τοὺς ἀντιλέγοντας ἐλέγχειν (tous antilegontas elenchein): “bác bẻ những kẻ chống trả”. “Ἐλέγχειν” là sửa dạy, quở trách, phơi bày tội lỗi hoặc sai lầm.

Như vậy, một trưởng lão phải gắn bó với Lời chân thật để có thể dạy dỗ, khích lệ tín hữu bằng giáo lý lành mạnh, đồng thời đối mặt với những người dạy sai và bác bỏ họ.

Thế Nào Là Giáo Lý Lành Mạnh?

“Giáo lý lành mạnh” (ὑγιαινούσῃ διδασκαλίᾳ) là giáo lý phù hợp với chân lý của Đức Chúa Trời được bày tỏ trong Kinh Thánh. Nó “lành mạnh” vì nó nuôi dưỡng đức tin, bảo vệ Hội thánh khỏi những sai lầm độc hại, và dẫn dắt con dân Chúa đến sự trưởng thành thuộc linh. Trong thư gửi Ti-mô-thê, Phao-lô nhiều lần nhắc đến “sự dạy dỗ lành mạnh” (1 Ti-mô-thê 1:10; 2 Ti-mô-thê 4:3) và liên kết nó với “lời của đức tin và lời khuyên tốt lành” (1 Ti-mô-thê 4:6). Giáo lý lành mạnh có những đặc điểm sau:

• Trung tâm là Chúa Giê-xu Christ và công trình cứu chuộc của Ngài: “Vì chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu.” (Công vụ 4:12). Mọi giáo lý đều phải quy về Đấng Christ.
• Phù hợp với Kinh Thánh: “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn” (2 Ti-mô-thê 3:16). Giáo lý lành mạnh dựa trên Lời Chúa, không thêm bớt theo ý người.
• Được các sứ đồ dạy dỗ: Các thư tín Tân Ước nhấn mạnh việc giữ “đạo đã truyền cho các thánh” (Giu-đe 1:3) và “những lời dạy dỗ của chúng ta phù hợp với lòng tin” (Rô-ma 6:17).
• Sản sinh nếp sống đạo đức và tâm linh lành mạnh: Giáo lý chân chính dẫn đến đời sống tin kính (Tít 2:1).

Tại Sao Phải Giữ Vững Giáo Lý Lành Mạnh?

Phao-lô cảnh báo rằng sẽ có lúc người ta không chịu nghe đạo lành, nhưng theo tư dục mà nhóm họp các thầy xung quanh mình để nghe những điều êm tai (2 Ti-mô-thê 4:3). Lịch sử Hội thánh cho thấy nhiều giáo phái sai lạc đã dẫn dắt nhiều người lạc xa chân lý. Những nguy hiểm của giáo lý sai bao gồm:

• Làm suy yếu đức tin: “Để chúng ta không còn như con trẻ, bị dồi dập bởi mọi làn sóng của sự dạy dỗ, bởi sự xảo quyệt của loài người, và bởi mưu chước dỗ dành.” (Ê-phê-sô 4:14).
• Phá hoại Hội thánh: Các giáo sư giả đem đến sự chia rẽ và tà giáo (Công vụ 20:29-30).
• Làm hư hoại lối sống Cơ Đốc: Giáo lý sai dẫn đến những hành vi sai trái, như Phao-lô đã cảnh báo về những kẻ dạy “cấm cưới gả, kiêng thức ăn” (1 Ti-mô-thê 4:3).

Vì vậy, việc giữ vững giáo lý lành mạnh là để bảo vệ đức tin cá nhân và toàn thể Hội thánh.

Làm Thế Nào Để Giữ Vững Giáo Lý Lành Mạnh?

Đối với người lãnh đạo Hội thánh, Phao-lô đưa ra hai chức năng: khuyên dỗ và bác bẻ. Để thực hiện điều này, trước hết bản thân họ phải “giữ lấy đạo thật”. Điều này đòi hỏi:

• Nghiên cứu Kinh Thánh cách siêng năng: “Hãy chuyên tâm cho được đẹp lòng Đức Chúa Trời như người làm công không hổ thẹn, thẳng thắn dạy lời chân lý.” (2 Ti-mô-thê 2:15). Việc học hỏi Lời Chúa phải liên tục, sâu sắc, và có hệ thống.
• Cầu nguyện và lệ thuộc Thánh Linh: Thánh Linh là Đấng dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13). Ngài giúp chúng ta hiểu và áp dụng Lời Chúa.
• Ghi nhớ và tuân theo các giáo lý căn bản: “Hãy giữ lấy mẫu mực của các sự dạy dỗ lành mạnh” (2 Ti-mô-thê 1:13). Đó là những tín điều căn bản như sự nhập thể, chết và sống lại của Chúa Giê-xu, sự cứu rỗi bởi đức tin, v.v.
• Trung thành với sự dạy dỗ đã nhận: Không thay đổi, không thỏa hiệp theo thế gian.
• Sẵn sàng đối diện với sự chống đối: “Hãy tranh chiến cho đức tin” (Giu-đe 1:3). Điều này đòi hỏi can đảm và khả năng biện giáo dựa trên Kinh Thánh.

Đối với tất cả tín hữu, mỗi người cũng được kêu gọi nắm vững lẽ thật. Trong Ê-phê-sô 4:11-16, Phao-lô cho thấy Chúa ban cho Hội thánh các chức vụ để “trang bị các thánh đồ cho công tác phục vụ, cho đến khi tất cả chúng ta đều hiệp một trong đức tin và trong sự hiểu biết Con Đức Chúa Trời” (câu 12-13). Mỗi Cơ Đốc nhân cần biết giáo lý căn bản để không bị lừa dối và để góp phần xây dựng thân thể Đấng Christ.

Ứng Dụng Thực Tiễn

Để sống theo mệnh lệnh của Tít 1:9 trong đời sống hàng ngày, chúng ta có thể áp dụng những bước sau:

1. Học Lời Chúa mỗi ngày: Dành thời gian đọc, suy ngẫm và ghi nhớ Kinh Thánh. Tham gia các lớp học Kinh Thánh hoặc các nhóm nhỏ để hiểu sâu hơn.
2. Tiếp thu giáo lý chính thống: Đọc những sách giải kinh, tín lý từ các tác giả đáng tin cậy. Tham dự các Hội thánh giảng dạy trung thành với Kinh Thánh.
3. Tập trung vào các tín điều căn bản: Nắm vững những điều như bản tính Đức Chúa Trời Ba Ngôi, sự cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin, thân vị và công tác của Đấng Christ, v.v.
4. Thực hành biện giáo trong tình yêu thương: Khi gặp những người dạy sai hoặc nghi ngờ, hãy sẵn sàng giải thích chân lý cách ôn hòa, tôn trọng (1 Phi-e-rơ 3:15).
5. Xây dựng văn hóa Hội thánh đề cao giáo lý lành mạnh: Khích lệ các buổi giảng dạy có chiều sâu, tổ chức các khóa học về tín lý, và khuyến khích thảo luận lành mạnh.
6. Cầu nguyện cho những người lãnh đạo: Họ cần sự khôn ngoan và sức mạnh để giữ vững và dạy dỗ Lời Chúa.
7. Kiểm tra mọi giáo lý dựa trên Kinh Thánh: Như người Bê-rê “ngày nào cũng tra xem Kinh Thánh, để xét lời giảng có thật chăng” (Công vụ 17:11).

Kết Luận

Tít 1:9 là một câu Kinh Thánh then chốt nhắc nhở Hội thánh về tầm quan trọng của giáo lý lành mạnh. Người lãnh đạo phải nắm giữ Lời chân thật, dùng nó để khích lệ tín hữu và bảo vệ họ khỏi những lời dạy sai lệch. Mỗi Cơ Đốc nhân cũng được kêu gọi giữ vững đức tin, thường xuyên học hỏi Lời Chúa, và sẵn sàng đứng vững trong chân lý. Trong một thế đang ngày càng xa rời chân lý Kinh Thánh, chúng ta càng phải “giữ lấy đạo thật y như đã dạy”. Ước mong mỗi chúng ta luôn gắn bó với Lời sự sống và trung tín truyền đạt lại cho thế hệ sau.