Chúa Giê-xu là đường đi, lẽ thật, sự sống ra sao?
Lời tuyên bố của Chúa Giê-xu trong Giăng 14:6 là một trong những câu Kinh Thánh quan trọng nhất, nêu bật căn tính và sự độc tôn của Ngài: “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha.” Câu nói này đã trở thành nền tảng của đức tin Cơ Đốc, nhưng nó cũng đặt ra câu hỏi: Làm thế nào Chúa Giê-xu là con đường, lẽ thật và sự sống? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh, ngôn ngữ nguyên thủy và ý nghĩa thần học của từng khía cạnh, đồng thời khám phá những áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân hôm nay.
Bối Cảnh Của Giăng 14:6
Đoạn 14 của sách Giăng nằm trong phần gọi là “Bài Giảng Từ Biệt” (chương 13–17), diễn ra trong buổi Tiệc Ly trước khi Chúa Giê-xu bị bắt. Trong bầu không khí lo lắng, các môn đồ bối rối về việc Chúa sắp rời đi. Chúa Giê-xu phán: “Trong nhà Cha ta có nhiều chỗ ở… ta đi sắm sẵn cho các ngươi một chỗ” (Giăng 14:2). Thô-ma hỏi: “Lạy Chúa, chúng tôi chẳng biết Chúa đi đâu, làm sao biết đường được?” (c.5). Câu trả lời của Chúa Giê-xu trực tiếp đáp ứng thắc mắc này: “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha.” Sau đó, Phi-líp xin Chúa chỉ Cha cho họ, Chúa đáp: “Ai đã thấy ta đã thấy Cha” (c.9). Như vậy, tuyên bố của Ngài không chỉ là câu trả lời cho câu hỏi về con đường, mà còn mặc khải mối liên hệ mật thiết giữa Ngài với Đức Chúa Cha.
I. Chúa Giê-xu Là Đường Đi
1. Ý nghĩa của “Đường đi” (ἡ ὁδός)
Trong nguyên ngữ Hy Lạp, từ “đường đi” là “hē hodos” (ἡ ὁδός). Nó không chỉ là con đường vật lý, mà còn mang nghĩa là “cách thức”, “phương cách” để đạt đến một mục tiêu. Trong Cựu Ước, khái niệm “đường” thường dùng cho lối sống của người công chính (Thi thiên 1:6; Châm ngôn 14:12). Chúa Giê-xu tự xưng mình là con đường duy nhất dẫn đến Đức Chúa Cha. Ngài là phương tiện, là người dẫn đường, và cũng chính là con đường đó. Ngài không chỉ dạy về con đường, Ngài chính là con đường.
2. Con đường dẫn đến Đức Chúa Cha
Trong thời Tân Ước, nhiều người Do Thái tin rằng tuân giữ luật pháp là con đường đến với Đức Chúa Trời. Nhưng Chúa Giê-xu tuyên bố rằng chính Ngài là con đường ấy. Ngài đến để hoàn thành luật pháp (Ma-thi-ơ 5:17) và trở nên của lễ chuộc tội cho nhân loại (Hê-bơ-rơ 10:10). Nhờ sự chết và sống lại của Ngài, chúng ta có thể đến gần Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 2:18). Như vậy, “đường đi” thể hiện sự trung gian độc nhất của Chúa Giê-xu. Không có một con đường nào khác: “Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu” (Công vụ 4:12).
3. Thực tiễn: Sống như những người theo “Con Đường”
Trong sách Công vụ, các môn đồ được gọi là những người thuộc về “Đạo” (Công vụ 9:2; 19:9,23). Chữ “Đạo” trong tiếng Hy Lạp chính là “hē hodos” – con đường. Theo Chúa Giê-xu là con đường, chúng ta được kêu gọi bước đi trong Ngài (Cô-lô-se 2:6), tức là sống theo gương mẫu và lời dạy của Ngài. Điều này bao gồm việc từ bỏ tội lỗi, yêu thương nhau, và làm chứng về Ngài cho thế giới.
II. Chúa Giê-xu Là Lẽ Thật
1. Ý nghĩa của “Lẽ thật” (ἡ ἀλήθεια)
Trong Hy Lạp, “lẽ thật” (alētheia) hàm ý sự thật khách quan, chân thật, đối lập với dối trá hoặc ảo tưởng. Trong tư tưởng Do Thái, lẽ thật gắn liền với Đức Chúa Trời, Đấng trung tín và chân thật (Thi thiên 31:5). Chúa Giê-xu tự nhận mình là hiện thân của lẽ thật. Ngài không chỉ dạy lẽ thật, Ngài chính là Lẽ Thật. Điều này có nghĩa Ngài là nguồn mặc khải tối cao về Đức Chúa Trời (Giăng 1:14,17-18).
2. Lẽ thật giải phóng
Chúa Giê-xu phán: “Các ngươi sẽ biết lẽ thật, và lẽ thật sẽ buông tha các ngươi” (Giăng 8:32). Sự tự do mà Ngài ban là tự do khỏi tội lỗi và sự lừa dối của Sa-tan. Khi chúng ta biết Chúa Giê-xu là Lẽ Thật, chúng ta được giải thoát khỏi sự nô lệ của tội lỗi và sự mù quáng thuộc linh (2 Cô-rinh-tô 4:4). Lẽ thật cũng là nền tảng cho sự thờ phượng: “Đức Chúa Trời là thần, nên ai thờ lạy Ngài thì phải lấy tâm thần và lẽ thật mà thờ lạy” (Giăng 4:24).
3. Lẽ thật trong thế giới đầy dối trá
Thế gian bị ảnh hưởng bởi kẻ nói dối (Giăng 8:44) và nhiều hệ tư tưởng sai lầm. Chúa Giê-xu là Lẽ Thật tối hậu, đưa chúng ta vào mọi chân lý (Giăng 16:13). Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi “nói ra lẽ chân thật” (Ê-phê-sô 4:15) và sống theo lẽ thật. Điều này đòi hỏi chúng ta học Lời Chúa (Kinh Thánh) vì Kinh Thánh là lẽ thật (Giăng 17:17) và làm chứng về Chúa Giê-xu.
4. Mối liên hệ giữa Lẽ Thật và Đường Đi
Không thể tách rời: con đường mà Chúa Giê-xu là chân chính vì Ngài là lẽ thật. Một con đường dẫn đến sự sống phải được xây dựng trên nền tảng chân lý. Nếu không có lẽ thật, con đường sẽ là giả dối và dẫn đến diệt vong (Ma-thi-ơ 7:13-14).
III. Chúa Giê-xu Là Sự Sống
1. Ý nghĩa của “Sự sống” (ἡ ζωή)
Từ Hy Lạp “zōē” (ζωή) chỉ sự sống, đặc biệt là sự sống đời đời. Trong Giăng, Chúa Giê-xu được giới thiệu là Ngôi Lời ban sự sống (Giăng 1:4). Ngài là “bánh của sự sống” (6:35), “sự sống lại và sự sống” (11:25). Tuyên bố “Ta là sự sống” khẳng định Ngài là nguồn cội của sự sống đời đời. Sự sống này không chỉ là sự tồn tại vĩnh cửu, mà còn là một mối quan hệ sống động với Đức Chúa Trời (Giăng 17:3).
2. Sự sống đời đời qua Chúa Giê-xu
Sự sống đời đời là quà tặng của Đức Chúa Trời cho những ai tin Chúa Giê-xu (Giăng 3:16). Nhưng cũng cần hiểu rằng Chúa Giê-xu là sự sống, nghĩa là ngoài Ngài không có sự sống thật. Ngài phán: “Ta đã đến, hầu cho chiên được sự sống, và được sự sống dư dật” (Giăng 10:10). Sự sống dư dật đó bao gồm sự bình an, niềm vui, và quyền năng Thánh Linh ngay trong hiện tại.
3. Sự sống lại và hy vọng tương lai
Chúa Giê-xu là sự sống lại, nghĩa là Ngài có quyền ban sự sống cho kẻ chết (Giăng 5:25-29). Sự sống lại của Ngài đảm bảo cho sự sống lại của chúng ta (1 Cô-rinh-tô 15:20-22). Do đó, Cơ Đốc nhân có hy vọng sống động về tương lai với thân thể vinh hiển, được ở với Chúa đời đời. Đây là sự sống vượt trên sự chết.
4. Áp dụng: Sống cuộc đời mới trong Chúa Giê-xu
Vì đã nhận sự sống đời đời, chúng ta được kêu gọi sống một cuộc sống phản ánh sự sống đó. Điều đó có nghĩa là “tính mạng của tôi, tức là Đấng Christ” (Phi-líp 1:21), chúng ta sống cho Ngài và vì Ngài. Sự sống mới này được nuôi dưỡng bởi mối liên hệ với Chúa qua Lời Ngài và Thánh Linh.
Áp Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Hiểu rằng Chúa Giê-xu là đường đi, lẽ thật, sự sống không chỉ là tri thức, mà phải ảnh hưởng đến cách chúng ta sống mỗi ngày. Dưới đây là một số áp dụng cụ thể:
1. Bước đi trên con đường Chúa Giê-xu
- Tin cậy vào sự cứu rỗi duy nhất nơi Đấng Christ: Nhận biết rằng không có công đức hay tôn giáo nào khác có thể đưa chúng ta đến với Đức Chúa Trời. Chỉ bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu, chúng ta được cứu (Ê-phê-sô 2:8-9).
- Đi theo sự dẫn dắt của Ngài: Mỗi ngày, chúng ta cần từ bỏ ý riêng, vác thập tự mình mà theo Chúa (Ma-thi-ơ 16:24). Điều này bao gồm việc vâng lời Ngài trong mọi lãnh vực.
- Làm chứng về con đường: Chia sẻ Tin Lành cho người khác, giải thích rằng Chúa Giê-xu là con đường duy nhất đến với Đức Chúa Trời (1 Phi-e-rơ 3:15).
2. Nắm giữ lẽ thật trong Chúa Giê-xu
- Học Kinh Thánh đều đặn: Vì Kinh Thánh làm chứng về Chúa Giê-xu (Giăng 5:39). Chúng ta cần đọc, suy ngẫm, và để Lời Chúa dạy dỗ, quở trách, sửa trị, và dạy chúng ta trong sự công bình (2 Ti-mô-thê 3:16-17).
- Phân biệt lẽ thật với sự giả dối: Thế giới đầy những triết lý hư không và tà giáo. Chúng ta cần trang bị bằng chân lý để không bị lừa dối (Ê-phê-sô 6:14).
- Sống thành thật và yêu thương: “Nhưng chúng ta phải lấy lòng yêu thương nói ra lẽ chân thật” (Ê-phê-sô 4:15). Sống đúng với lẽ thật nghĩa là chúng ta phải chân thật trong lời nói và hành động, không giả hình.
3. Sống cuộc sống đời đời ngay bây giờ
- Nuôi dưỡng mối liên hệ với Chúa: Sự sống đời đời bắt đầu từ giây phút chúng ta tin nhận Chúa Giê-xu (Giăng 5:24). Chúng ta cần duy trì sự thông công với Chúa qua sự cầu nguyện, thờ phượng, và vâng lời.
- Cho phép sự sống của Chúa tuôn tràn qua chúng ta: “Tôi sống, nhưng không phải tôi, mà là Đấng Christ sống trong tôi” (Ga-la-ti 2:20). Hãy để Thánh Linh hướng dẫn, sản sinh bông trái Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23).
- Mang hy vọng về sự sống lại: Trong những thử thách, đau khổ, thậm chí đối diện với cái chết, chúng ta có niềm hy vọng chắc chắn về sự sống đời đời. Điều này giúp chúng ta can đảm và trung tín (1 Cô-rinh-tô 15:58).
Kết Luận
Chúa Giê-xu là đường đi, lẽ thật, và sự sống – đó là chân lý nền tảng của Cơ Đốc giáo. Là con đường, Ngài dẫn chúng ta đến cùng Đức Chúa Cha. Là lẽ thật, Ngài bày tỏ cho chúng ta về Đức Chúa Trời và giải phóng chúng ta khỏi tội lỗi. Là sự sống, Ngài ban cho chúng ta sự sống đời đời và dư dật. Nhận biết Ngài như vậy không chỉ là một tín điều, mà còn là lời mời gọi bước vào mối thông công sâu sắc với Đức Chúa Trời và sống một cuộc đời biến đổi. Hãy đặt niềm tin nơi Ngài, đi theo Ngài, sống trong lẽ thật của Ngài, và tận hưởng sự sống đời đời ngay từ hôm nay.
Cuối cùng, lời tuyên xưng của Phi-e-rơ thật đáng để chúng ta nhớ: “Lạy Chúa, chúng tôi đi theo ai? Chúa có những lời của sự sống đời đời” (Giăng 6:68).