Ni-cô-đem thay đổi thế nào sau cuộc gặp Chúa?

Trong Tân Ước, câu chuyện về Ni-cô-đem là một minh họa sống động về hành trình đức tin từ sự tò mò đến sự tận hiến. Là một người Pha-ri-si và là nhà lãnh đạo tôn giáo, Ni-cô-đem ban đầu tìm đến Chúa Giê-xu cách kín đáo vào ban đêm. Nhưng qua ba lần xuất hiện trong sách Giăng, chúng ta thấy một sự biến đổi rõ rệt: từ một môn đồ thầm lặng thành một người công khai đồng hành với Đấng Christ, ngay cả trong những giờ phút đen tối nhất. Bài viết này sẽ khám phá chi tiết sự thay đổi của Ni-cô-đem và những bài học quý giá cho đời sống Cơ Đốc ngày nay.

Ni-cô-đem được giới thiệu là “một người trong nhóm Pha-ri-si, tên là Ni-cô-đem, là một người cai trị dân Giu-đa” (Giăng 3:1). Ông tìm đến Chúa Giê-xu “ban đêm” – một chi tiết quan trọng, có lẽ vì ông sợ bị đồng nghiệp phát hiện hoặc muốn có một cuộc trò chuyện riêng tư. Ông bày tỏ sự kính trọng: “Thưa thầy, chúng tôi biết thầy là giáo sư từ Đức Chúa Trời đến; vì những phép lạ thầy làm nếu không có Đức Chúa Trời ở cùng thì chẳng ai làm được” (c.2). Đây là lời thừa nhận đáng kể từ một nhà lãnh đạo tôn giáo.

Chúa Giê-xu đáp lại bằng một tuyên bố sâu sắc: “Nếu một người không sinh lại, thì không thể thấy vương quốc Đức Chúa Trời” (c.3). Từ “sinh lại” trong nguyên ngữ Hy Lạp là gennēthē anōthen, có thể hiểu là “sinh từ trên cao” hoặc “sinh lại”. Ni-cô-đem hiểu theo nghĩa đen và thắc mắc: “Khi đã già thì sinh lại làm sao được? Có thể nào trở vào lòng mẹ lần thứ hai để sinh ra sao?” (c.4). Chúa giải thích rằng đó là sự sinh bởi Thánh Linh (c.5-8). Sau đó, Ngài nói về sự cần thiết của đức tin nơi Con Người được treo lên (c.14-15) và tình yêu của Đức Chúa Trời (c.16).

Cuộc đối thoại kết thúc mà không cho biết phản ứng tức thì của Ni-cô-đem. Tuy nhiên, chúng ta có thể thấy ông đã bị thu hút bởi lời dạy của Chúa và bắt đầu một hành trình tâm linh.

Trong bối cảnh lễ Lều Tạm, các thầy tế lễ cả và người Pha-ri-si sai lính canh đi bắt Chúa Giê-xu, nhưng họ trở về tay không và nói: “Chẳng hề có người nào nói như người nầy!” (Giăng 7:46). Các nhà lãnh đạo tức giận và chất vấn. Lúc này, Ni-cô-đem (được nhắc là “một người trong bọn họ” – c.50) lên tiếng:

“Luật pháp chúng ta có xét đoán ai trước khi nghe người ấy và biết việc người làm không?” (c.51)

Ông nhắc nhở về nguyên tắc công bằng cơ bản trong luật pháp Do Thái. Dù câu nói không trực tiếp bênh vực Chúa, nhưng nó cho thấy ông muốn bảo vệ quy trình hợp lý và ngăn cản sự vội vàng kết án. Đáp lại, những người khác chế giễu: “Ngươi cũng là người Ga-li-lê sao? Hãy tra xét, sẽ thấy rằng không có tiên tri nào ra từ Ga-li-lê” (c.52). Họ từ chối lập luận của ông và thậm chí còn tỏ ra khinh thường.

Lần xuất hiện thứ hai này cho thấy Ni-cô-đem đã bước ra khỏi bóng tối để công khai bày tỏ quan điểm, dù chỉ ở mức độ khiêm tốn. Ông không còn hoàn toàn im lặng; ông dám đặt câu hỏi về sự thiên vị của đồng nghiệp. Đây là bước tiến đáng kể từ cuộc gặp ban đêm.

Sau khi Chúa Giê-xu chết trên thập tự giá, Giô-sép người A-ri-ma-thê – một môn đồ kín đáo – xin Phi-lát lấy xác Ngài. Đoạn Kinh Thánh ghi:

“Lại có Ni-cô-đem là người trước đã tới cùng Đức Chúa Giê-xu ban đêm, đem theo một trăm cân một dược hòa với trầm hương. Vậy, hai người lấy xác Đức Chúa Giê-xu, dùng vải gai và thuốc thơm gói lại, theo tục chôn của dân Giu-đa.” (Giăng 19:39-40)

Ni-cô-đem không chỉ xuất hiện mà còn đóng góp một lượng lớn thuốc thơm quý giá (khoảng 33 kg theo trọng lượng hiện đại). Hành động này diễn ra công khai, vào thời điểm mà các môn đồ khác đang trốn tránh vì sợ hãi. Ông và Giô-sép đã liều mình bày tỏ lòng tôn kính đối với Chúa, đồng thời chu toàn nghi thức chôn cất một cách trân trọng.

Đây là đỉnh cao trong sự biến đổi của Ni-cô-đem: từ chỗ gặp Chúa lén lút ban đêm, đến chỗ công khai lo việc chôn cất Ngài, không còn sợ hãi dư luận hay nguy hiểm từ nhà cầm quyền.

Sự phát triển đức tin của Ni-cô-đem cho thấy một tiến trình rõ rệt:

1. Bắt đầu với sự tò mò và kính trọng: Ông nhận biết Chúa Giê-xu là người từ Đức Chúa Trời, nhưng chưa hiểu trọn vẹn sứ điệp cứu rỗi.
2. Trải qua sự dạy dỗ và suy ngẫm: Dù ban đầu không hiểu, ông tiếp tục suy gẫm lời Chúa (có lẽ ông đã chứng kiến nhiều phép lạ và nghe giảng dạy).
3. Dần dần bày tỏ sự đồng tình: Trong hội đồng, ông dám đứng lên nhắc nhở về công lý, dù chưa tuyên xưng công khai đức tin.
4. Công khai đồng nhất với Đấng Christ: Ông tham gia chôn xác Chúa, một hành động rõ ràng thể hiện ông là môn đồ, dù Chúa đã chết – điều này đòi hỏi lòng can đảm lớn.

Sự thay đổi này không phải là tức thời mà là kết quả của một quá trình Chúa Thánh Linh tác động sau khi ông nghe Lời Chúa. Ni-cô-đem đã bước đi từ bóng tối ra ánh sáng, từ im lặng đến công khai, từ nghi ngờ đến hành động dấn thân.

1. Hãy Chủ Động Tìm Kiếm Chúa

Dù ban đầu có thể sợ hãi hay bối rối, Ni-cô-đem đã chủ động tìm đến Chúa. Đức Chúa Trời hứa: “Các ngươi tìm ta, sẽ gặp, khi các ngươi tìm kiếm ta hết lòng” (Giê-rê-mi 29:13). Chúng ta cũng cần chủ động trong việc tìm hiểu Lời Chúa và cầu nguyện, dù đôi khi phải vượt qua những rào cản xã hội.

2. Đừng Nản Lòng Khi Chưa Hiểu Hết

Ni-cô-đem đã thắc mắc về “sinh lại”. Chúa Giê-xu kiên nhẫn giải thích. Chúng ta cũng có nhiều thắc mắc trong đời sống đức tin; hãy kiên trì tìm kiếm, học hỏi và để Thánh Linh dạy dỗ.

3. Dần Dần Bày Tỏ Đức Tin Công Khai

Đức tin chân chính không mãi ẩn mình. Ban đầu, Ni-cô-đem chỉ dám gặp Chúa ban đêm; nhưng cuối cùng ông đã công khai. Chúa phán: “Ai xưng ta trước mặt thiên hạ, thì ta cũng sẽ xưng họ trước mặt Cha ta ở trên trời” (Ma-thi-ơ 10:32). Chúng ta được kêu gọi sống và làm chứng cho Chúa cách dạn dĩ, dù có thể phải chịu sự chống đối.

4. Hành Động Cụ Thể Thể Hiện Đức Tin

Ni-cô-đem không chỉ nói mà còn làm: ông mang thuốc thơm quý giá để chôn Chúa. Đức tin thật luôn đi đôi với việc làm (Gia-cơ 2:26). Chúng ta hãy sẵn sàng dâng hiến thời gian, tài năng, vật chất để phục vụ Chúa và Hội Thánh.

5. Can Đảm Đứng Về Phía Lẽ Thật Giữa Nghịch Cảnh

Khi mọi người chống đối, Ni-cô-đem đã dám lên tiếng bảo vệ công lý. Trong xã hội ngày nay, lẽ thật thường bị bóp méo; chúng ta được kêu gọi “nói ra lẽ thật trong tình yêu thương” (Ê-phê-sô 4:15) và không run sợ trước áp lực.

Hành trình của Ni-cô-đem là một nguồn khích lệ cho mọi tín hữu. Từ một người tìm kiếm kín đáo, ông đã trở thành môn đồ công khai, sẵn sàng liên hiệp với Đấng Christ ngay cả khi thập tự giá dường như là sự thất bại. Sự biến đổi này không phải do ông tự thân, mà do quyền năng của Lời Chúa và Thánh Linh. Ngày nay, Chúa vẫn đang tìm kiếm những người như Ni-cô-đem – những người dám bước ra khỏi vùng an toàn để theo Chúa cách trọn vẹn. Ước mong mỗi chúng ta cũng kinh nghiệm sự đổi mới như vậy, và từng bước lớn lên trong đức tin, lòng can đảm và sự dấn thân cho Vương Quốc Đức Chúa Trời.