Simon Người Phong Cùi
Trong số những nhân vật phụ nhưng có ý nghĩa sâu sắc xoay quanh cuộc đời chức vụ của Chúa Giê-xu, Simon Người Phong Cùi là một cái tên đặc biệt, chỉ được nhắc đến trong hai sách Phúc Âm nhưng lại gắn liền với một trong những sự kiện quan trọng và cảm động nhất: việc Chúa Giê-xu được xức dầu tại Bê-tha-ni. Nghiên cứu về nhân vật này không chỉ giúp chúng ta hiểu thêm về bối cảnh xã hội và tôn giáo thời Chúa, mà còn khai mở những bài học quý giá về ân điển, lòng biết ơn, sự hiếu khách và bản chất của sự thờ phượng chân thật.
I. Xuất Hiện Trong Kinh Thánh & Bối Cảnh
Simon Người Phong Cùi được đề cập trong hai phân đoạn song song:
- Ma-thi-ơ 26:6: "Khi Đức Chúa Jêsus ở làng Bê-tha-ni, tại nhà Si-môn là người phung."
- Mác 14:3: "Đức Chúa Jêsus ở tại làng Bê-tha-ni, trong nhà Si-môn là người phung, đương ngồi bàn, có một người đờn bà đem đến một cái chai bằng ngọc đựng dầu cam tùng hương thật, giá rất cao; đập ra mà đổ trên đầu Đức Chúa Jêsus."
Cả hai phân đoạn này đều dẫn vào câu chuyện một người phụ nữ (được Giăng 12:3 xác định là Ma-ri, em của La-xa-rơ) lấy dầu thơm quý giá xức lên đầu Chúa Giê-xu, một hành động bị một số môn đồ (đặc biệt là Giu-đa Ích-ca-ri-ốt) chỉ trích nhưng được Chúa biện hộ và ca ngợi như một sự chuẩn bị cho sự chôn cất của Ngài.
Bê-tha-ni là ngôi làng nằm cách Giê-ru-sa-lem khoảng 3 km về phía đông, trên sườn núi Ô-liu. Đây là nơi Chúa Giê-xu thường lui tới, là nhà của Ma-ri, Ma-thê và La-xa-rơ – những người bạn thân thiết của Ngài. Việc Simon cũng sống ở Bê-tha-ni và có mối quan hệ đủ thân thiết để Chúa và các môn đồ dự tiệc tại nhà ông cho thấy ông có thể là một nhân vật được biết đến trong cộng đồng này.
II. Danh Xưng & Ý Nghĩa Thần Học: "Người Phong Cùi"
Danh xưng "người phung" (Kinh Thánh 1925) hay "người phong cùi" (cách gọi phổ biến hiện nay) là chìa khóa quan trọng để hiểu về Simon. Trong tiếng Hy Lạp nguyên bản, từ được dùng là λεπρός (lepros). Trong Cựu Ước, bệnh phong (Hê-bơ-rơ: צָרַעַת - "tsara'at") không chỉ là một căn bệnh về da mà còn mang ý nghĩa tôn giáo sâu sắc. Người mắc bệnh bị xem là ô uế theo nghi lễ và bị cách ly khỏi cộng đồng và đền thờ (Lê-vi Ký 13-14). Sự ô uế này là hình bóng cho tội lỗi chia cắt con người với Đức Chúa Trời thánh khiết.
Việc Simon được gọi là "người phong cùi" có thể được hiểu theo hai cách:
1. Ông từng là người phong cùi và đã được chữa lành: Đây là cách giải thích được đa số các nhà giải kinh chấp nhận. Không có ghi chép trực tiếp nào về việc Chúa Giê-xu chữa lành cho Simon, nhưng việc ông có thể tổ chức một bữa tiệc tại nhà mình với sự tham dự của nhiều người (theo Mác 14:3, La-xa-rơ cũng có mặt tại bàn) chứng tỏ ông đã được sạch. Luật pháp Môi-se cấm người phong cùi còn ô uế sống chung và tiếp xúc thân mật (Lê-vi Ký 13:45-46). Việc Chúa Giê-xu dự tiệc tại nhà ông là bằng chứng mạnh mẽ cho thấy Simon đã được tẩy sạch, rất có thể là nhờ chính quyền năng chữa lành của Chúa. Danh xưng "người phong cùi" lúc này trở thành một danh hiệu của ân điển, giống như cách Phao-lô tự nhận mình là "người đứng đầu tội nhân" (1 Ti-mô-thê 1:15) – nó nhấn mạnh quá khứ đã được cứu chuộc và biến đổi.
2. Hàm ý biểu tượng về sự ô uế và được tẩy sạch: Simon đại diện cho mỗi chúng ta – những con người bị ô uế bởi tội lỗi, bị cách ly khỏi sự sống của Đức Chúa Trời. Ngôi nhà của ông, nơi từng chứa đựng sự ô uế và có lẽ là cô đơn, nay đã trở thành nơi Chúa ngự và diễn ra sự kiện thờ phượng cao quý. Điều này minh họa tuyệt vời cho sứ điệp của Phúc Âm: Chúa Giê-xu đến để chạm vào và chữa lành những ai bị xã hội và tôn giáo ruồng bỏ, biến đổi cuộc đời họ thành nơi Ngài được tôn cao.
III. Vai Trò & Ý Nghĩa Trong Sự Kiện Xức Dầu
Simon không phải là nhân vật chính trong câu chuyện, nhưng ông chính là chủ nhà, là người tạo ra bối cảnh và không gian cho hành động thờ phượng của Ma-ri diễn ra. Hãy xem xét một số ý nghĩa:
- Chủ Nhà Của Ân Điển: Ngôi nhà của một người từng bị xem là ô uế nhất lại trở thành khung sân khấu cho một cử chỉ yêu thương và thờ phượng thâm sâu nhất. Điều này cho thấy ân điển Chúa thường được bày tỏ và vinh hiển nhất trong những nơi chốn, hoàn cảnh và con người mà thế gian khinh thường.
- Sự Hiếu Khách như Hành Vi Thờ Phượng: Việc Simon mở cửa nhà đón Chúa và các môn đồ là một hành động phục vụ và thờ phượng thực tế. Ông dùng những gì mình có (ngôi nhà đã được chữa lành) để phục vụ Chúa. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng lòng hiếu khách (Rô-ma 12:13) có thể là một hình thức thờ phượng thiêng liêng.
- Mối Liên Hệ với Gia Đình La-xa-rơ: Vì cả hai đều ở Bê-tha-ni và La-xa-rơ có mặt tại bàn tiệc, nhiều học giả cho rằng Simon có thể là người thân (cha, chú?) của Ma-ri, Ma-thê và La-xa-rơ, hoặc ít nhất là một người bạn rất thân thiết. Điều này càng làm nổi bật mạng lưới những người tin Chúa và yêu mến Ngài tại Bê-tha-ni.
IV. Bài Học Ứng Dụng Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Cuộc đời và ngôi nhà của Simon dạy chúng ta nhiều bài học thiết thực:
1. Biến Địa Ngục Cá Nhân Thành Nơi Chúa Được Tôn Cao: Mỗi chúng ta đều có những "vết phong cùi" của tội lỗi, tổn thương, thất bại hoặc xấu hổ trong quá khứ. Bài học từ Simon là đừng giấu đi hay xấu hổ về nó, nhưng hãy mời Chúa Giê-xu bước vào chính những nơi đó. Khi Ngài chữa lành và thanh tẩy, những nơi chốn tăm tối nhất trong đời sống chúng ta có thể trở thành khung cảnh cho sự vinh hiển và thờ phượng Ngài cách sâu nhiệm nhất.
2. Sử Dụng "Ngôi Nhà" Của Mình Để Phục Vụ Chúa: "Ngôi nhà" của Simon có thể hiểu là:
- Nhà ở vật lý: Chúng ta có thể dùng nhà mình để tiếp đón anh em, nhóm lại, phục vụ cộng đồng.
- Đời sống cá nhân: Thân thể, tâm trí, tài năng, nguồn lực của chúng ta – tất cả đều là "nhà" để Chúa ngự vào và sử dụng.
- Hoàn cảnh hiện tại: Dù chúng ta đang ở địa vị nào, có thể từng bị "ô uế" hay thấp kém, hãy mở lòng mời Chúa vào ngay trong hoàn cảnh đó.
3. Lòng Biết Ơn Thúc Đẩy Hành Động Hiếu Khách: Simon chắc chắn tràn đầy lòng biết ơn vì đã được chữa lành. Lòng biết ơn đó không dừng lại ở cảm xúc, mà được bày tỏ qua hành động cụ thể: dọn một bữa tiệc thịnh soạn để tôn vinh Đấng đã cứu mình. Lòng biết ơn của chúng ta đối với sự cứu rỗi và chữa lành phải được thể hiện qua những hành động phục vụ và hiến dâng cụ thể.
4. Tạo Không Gian Cho Người Khác Thờ Phượng: Simon không phải là người xức dầu, nhưng ông đã tạo ra không gian an toàn và thuận tiện để Ma-ri có thể thực hiện cử chỉ yêu thương của cô. Trong Hội Thánh, chúng ta cũng được kêu gọi để khích lệ, tạo điều kiện và nâng đỡ những ân tứ, sự thờ phượng và sự phục vụ của người khác, chứ không phải lúc nào cũng phải là người ở trung tâm.
V. Kết Luận: Từ Ô Uế Đến Sự Thờ Phượng
Simon Người Phong Cùi là một chứng nhân thầm lặng nhưng đầy quyền năng về sự biến đổi của Phúc Âm. Ông đại diện cho hành trình từ sự ô uế và cách ly đến sự sạch sẽ và hiệp thông; từ sự xấu hổ và cô đơn đến việc trở thành chủ nhà của chính Vua Vũ Trụ. Ngôi nhà của ông tại Bê-tha-ni trở thành một "tiền đồn của thiên đàng" – nơi sự chết (hình bóng qua bệnh phong và sau này qua La-xa-rơ) đã bị đánh bại, và nơi sự sống, tình yêu và sự thờ phượng dâng trào.
Ước mong mỗi chúng ta, như Simon, can đảm để Chúa Giê-xu chạm vào và chữa lành mọi "vết phong cùi" trong đời sống, rồi sau đó mở rộng cửa "ngôi nhà" của mình – dù đơn sơ đến đâu – để Ngài ngự vào, biến đổi nó thành nơi Ngài được tôn cao và Phúc Âm cứu rỗi được bày tỏ.
"Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm." (1 Cô-rinh-tô 10:31)