Sanh khí là gì?

Trong hành trình khám phá Kinh Thánh, chúng ta thường bắt gặp những thuật ngữ thần học sâu sắc, mang trong mình những lớp ý nghĩa phong phú về sự sống, nguồn gốc và mối liên hệ giữa Đức Chúa Trời với con người. Một trong những thuật ngữ căn bản và quan trọng đó là “Sanh khí”. Khái niệm này không chỉ mô tả sự sống thể xác mà còn hé mở về nguồn sống thiêng liêng đến từ chính Đấng Tạo Hóa. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa của “Sanh khí” qua lăng kính Kinh Thánh, giải nghĩa từ ngữ gốc, và ứng dụng chân lý này vào đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân.

Trong bản Kinh Thánh Tiếng Việt 1925 (Bản Truyền Thống), từ “sanh khí” xuất hiện ngay từ những chương đầu của sách Sáng Thế Ký. Để hiểu trọn vẹn, chúng ta cần quay về với ngôn ngữ gốc.

• Tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước): Từ được dùng là “נְשָׁמָה (neshamah – H5397)”. Từ này mang nghĩa “hơi thở”, “sự thở”, “luồng sinh khí”. Nó khác với từ “רוּחַ (ruach)” thường được dịch là “thần” hay “linh”. Neshamah nhấn mạnh đến hơi thở sự sống được Đức Chúa Trời trực tiếp ban cho.
• Tiếng Hy Lạp (Tân Ước): Khái niệm tương ứng có thể được tìm thấy trong từ “πνοή (pnoē – G4157)”, cũng có nghĩa là “hơi thở” hoặc “luồng gió”.

Như vậy, “sanh khí” có thể hiểu là hơi thở sự sống, là nguyên lý sống cơ bản mà Đức Chúa Trời ban cho muôn loài, đặc biệt là con người, để chúng ta trở nên một linh hồn sống.

Cựu Ước cung cấp nền tảng vững chắc về nguồn gốc và bản chất của sanh khí.

1. Sự Sáng Tạo Con Người (Sáng-thế-ký 2:7):
Đây là phân đoạn then chốt: “Giê-hô-va Đức Chúa Trời bèn lấy bụi đất nắn nên hình người, hà sanh khí vào lỗ mũi; thì người trở nên một loài sanh linh.” (Sáng-thế-ký 2:7).

Quy trình sáng tạo ở đây thật đặc biệt:

• Từ Vật Chất (bụi đất): Thân thể con người được nắn từ vật chất thông thường.
• Hành Động Thiêng Liêng (hà sanh khí): Đức Chúa Trời trực tiếp “hà” (thổi) sanh khí của Ngài vào. Động từ “hà” (נָפַח – naphaḥ) diễn tả một hành động thân mật, trực tiếp và đầy quyền năng.
• Kết Quả (một loài sanh linh): Sự kết hợp giữa vật chất (bụi đất) và sanh khí (từ Đức Chúa Trời) đã tạo nên một thực thể sống hoàn toàn mới – “một loài sanh linh” (נֶפֶשׁ חַיָּה – nephesh hayyah). Sanh khí chính là yếu tố then chốt biến đất sét vô tri thành một sinh mạng.

2. Sanh Khí Thuộc Về Đức Chúa Trời và Phổ Quát Trong Muôn Loài:
Kinh Thánh cho thấy sanh khí không chỉ dành riêng cho con người. Trong Sáng-thế-ký 7:22 (trong câu chuyện Nước Lụt), chép rằng: “Hết thảy vật có sanh khí trong lỗ mũi, tức是一切 loài ở trên đất, đều chết hết.” Điều này khẳng định rằng sự sống của mọi sinh vật đều đến từ và lệ thuộc vào sanh khí Đức Chúa Trời ban cho.

Gióp cũng xác nhận chân lý này: “Trong tay Ngài cầm hồn của mọi vật sống, và sanh khí của cả loài người.” (Gióp 12:10). Sách Truyền-đạo cũng nói: “Sanh khí trở về trong Đức Chúa Trời, là Đấng đã ban nó.” (Truyền-đạo 12:7). Rõ ràng, sanh khí là một món quà được ủy thác, không phải là thứ chúng ta sở hữu vĩnh viễn một cách độc lập. Nó đến từ Đức Chúa Trời, duy trì bởi Ngài, và cuối cùng sẽ trở về với Ngài.

Khái niệm về “hơi thở sự sống” trong Cựu Ước đã mở đường cho sự mặc khải trọn vẹn hơn trong Tân Ước về Đức Thánh Linh và sự sống đời đời.

1. Từ “Sanh Khí” (Neshamah) đến “Thánh Linh” (Ruach/Pneuma):
Trong khi neshamah (sanh khí) thường nhấn mạnh đến sự sống thể lý, thì ruach (trong Cựu Ước) và pneuma (trong Tân Ước) có phạm trù nghĩa rộng hơn, bao gồm gió, hơi thở, tâm linh, và Đức Thánh Linh. Sự sống thuộc linh mới mà Chúa Giê-xu hứa ban chính là sự sống đến từ Ruach/Pneuma – Đức Thánh Linh.

2. Chúa Giê-xu – Nguồn Sanh Khí Mới:
Sứ đồ Giăng giới thiệu Chúa Giê-xu là Ngôi Lời, là nguồn sống: “Trong Ngài có sự sống, sự sống là sự sáng của loài người.” (Giăng 1:4). Chúa Giê-xu phán với Ni-cô-đem về sự cần thiết phải được sanh lại bởi Thánh Linh (Giăng 3:5-8). Ở đây, Ngài dùng hình ảnh “gió” (tiếng Hy Lạp: pneuma, cũng có nghĩa là “linh”) để mô tả công việc của Đức Thánh Linh. Sự sống mới này vượt trên sanh khí thể xác ban đầu.

Hình ảnh đẹp đẽ và đầy ý nghĩa được ghi lại trong Giăng 20:22: “Ngài phán điều đó rồi, thì hà hơi trên môn đồ mà rằng: Hãy nhận lấy Đức Thánh Linh.” Hành động “hà hơi” (ἐμφυσάω – emphysaō) của Chúa Phục Sinh nhắc lại Sáng-thế-ký 2:7. Nhưng lần này, không phải sanh khí thể xác cho A-đam thứ nhất, mà là Đức Thánh Linh ban sự sống đời đời và quyền năng cho Hội Thánh – những “A-đam mới” trong Đấng Christ. Chúa Giê-xu chính là A-đam sau cùng, “trở nên thần linh cho được sống” (1 Cô-rinh-tô 15:45).

Hiểu biết về “sanh khí” không chỉ là kiến thức thần học, mà phải biến đổi cách chúng ta sống và nhìn nhận cuộc đời mình.

1. Sống Với Tâm Thế Biết Ơn và Lệ Thuộc Mỗi Ngày:
Mỗi hơi thở chúng ta hít vào là một lời nhắc nhở về ân điển Chúa. Chúng ta không tự tạo ra sự sống, cũng không thể tự mình duy trì nó. Thánh Phao-lô nói: “Ấy là trong Ngài (Đấng Christ) chúng ta được sống, động và có.” (Công-vụ 17:28). Hãy bắt đầu mỗi ngày với lời tạ ơn Chúa vì hồng ân sự sống và hơi thở Ngài ban.

2. Trân Quý Sự Sống Thể Xác Là Đền Thờ của Đức Chúa Trời:
Nếu thân thể chúng ta được tạo nên bởi bụi đất và được làm cho sống động bởi sanh khí của Chúa, thì nó là công cụ thiêng liêng. “Anh em há chẳng biết rằng thân thể mình là đền thờ của Đức Thánh Linh… và anh em chẳng phải thuộc về chính mình nữa sao?” (1 Cô-rinh-tô 6:19). Việc chăm sóc sức khỏe thể chất, tránh những ô uế, là cách chúng ta tôn trọng món quà sanh khí Chúa đã giao phó.

3. Khao Khát và Sống Bởi Sanh Khí Thiêng Liêng – Đức Thánh Linh:
Sanh khí thể xác duy trì sự sống tạm thời. Nhưng chúng ta cần một “sanh khí” cao hơn – Đức Thánh Linh – để có sự sống đời đời và chiến thắng tội lỗi. “Vì nếu anh em sống theo xác thịt thì phải chết; nhưng nếu nhờ Thánh Linh, làm cho chết các việc của thân thể, thì anh em sẽ sống.” (Rô-ma 8:13). Đời sống Cơ Đốc chân chính là đời sống được Đức Thánh Linh chi phối, dẫn dắt và làm cho sống động mỗi ngày.

4. Rao Truyền Sự Sòng Cho Người Hư Mất:
Nhận biết rằng mọi người đang thở đều mang trong mình sanh khí từ Đức Chúa Trời, nhưng họ có thể chưa nhận được “sanh khí” của sự sống đời đời trong Đấng Christ. Sứ mạng của chúng ta là chia sẻ Tin Lành – rằng Chúa Giê-xu đã chết và sống lại để ban sự sống mới, để họ có thể “từ trời mà sanh… bởi Thánh Linh” (Giăng 3:3,8).

“Sanh khí” là món quà sự sống đầu tiên và căn bản nhất từ Đức Chúa Trời cho nhân loại. Nó chỉ cho chúng ta thấy sự lệ thuộc hoàn toàn và tuyệt đối của con người vào Đấng Tạo Hóa. Từ sanh khí thể xác ban đầu (neshamah) trong A-đam thứ nhất, Đức Chúa Trời đã mặc khải trọn vẹn hơn về sanh khí thiêng liêng (pneuma) qua sự chết và phục sinh của A-đam sau cùng là Chúa Giê-xu Christ.

Hôm nay, mỗi chúng ta vừa là những người thụ hưởng sanh khí thể xác để sống trên đất, vừa có đặc ân được mời gọi tiếp nhận sự sống của Đức Thánh Linh để sống đời đời. Hãy để mỗi hơi thở trở thành lời cầu nguyện, mỗi nhịp đời trở thành bài ca ngợi khen, và toàn bộ sanh khí Chúa ban được dâng trọn vẹn lại cho Ngài, vì “dầu sống, chết, chúng ta đều thuộc về Chúa.” (Rô-ma 14:8).

Hãy sống với nhận thức sâu sắc rằng: **Chúng ta thở bởi ân điển, và sống cho vinh quang Ngài.**