Theo Kinh Thánh, chúng ta phải vâng phục ai và vì sao?

Vấn đề vâng phục là một chủ đề trọng tâm xuyên suốt Kinh Thánh, từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền. Trong một thế giới cổ vũ cho sự tự quyết và chủ nghĩa cá nhân cực đoan, lời dạy của Kinh Thánh về sự vâng phục nghe có vẻ nghịch lý và thậm chí là lỗi thời. Tuy nhiên, đối với Cơ Đốc nhân, sự vâng phục không phải là sự khuất phục mù quáng hay nô lệ, mà là một hành động đức tin tự nguyện, xuất phát từ mối quan hệ yêu thương và là con đường dẫn đến sự tự do, bình an và phước hạnh thật sự. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát nền tảng Kinh Thánh về các đối tượng vâng phục, lý do thần học đằng sau, và ứng dụng thiết thực trong đời sống hằng ngày của một tín hữu.

Mọi sự vâng phục khác đều bắt nguồn và được quy chiếu về sự vâng phục tối thượng đối với Đức Chúa Trời. Đây là nguyên tắc đầu tiên và quan trọng nhất.

1. Vì Ngài là Đấng Tạo Hóa và Chủ Tể: Chúng ta vâng phục Đức Chúa Trời trước hết vì Ngài là Đấng đã dựng nên chúng ta. Quyền tể trị thuộc về Ngài. Sách Phục Truyền Luật Lệ Ký nhấn mạnh: "Hỡi Y-sơ-ra-ên, hãy nghe: Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta là Giê-hô-va có một không hai. Ngươi phải hết lòng, hết ý, hết sức kính mến Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi" (Phục Truyền 6:4-5). Sự kính mến đi đôi với sự vâng lời. Tiếng Hê-bơ-rơ từ "shama" (שָׁמַע) không chỉ có nghĩa là "nghe" mà còn là "vâng theo, tuân thủ".

2. Sự Vâng Phục là Biểu Hiện của Đức Tin và Tình Yêu: Chúa Giê-xu phán rõ: "Ai có các điều răn của ta và vâng giữ lấy, ấy là kẻ yêu mến ta" (Giăng 14:21). Ở đây, Người kết nối trực tiếp tình yêu với hành động vâng giữ. Sự vâng phục không phải là điều kiện để được yêu, nhưng là bằng chứng tất yếu của tình yêu thật. Trong thư I Giăng, sứ đồ viết: "Vì nầy là sự yêu mến Đức Chúa Trời, tức là chúng ta vâng giữ điều răn Ngài. Điều răn của Ngài chẳng phải là nặng nề" (I Giăng 5:3).

3. Vâng Phục Mang Lại Phước Hạnh: Kinh Thánh liên tục hứa phước cho những ai vâng lời Chúa. Thi Thiên 1 mô tả phước hạnh của người "không theo mưu kế của kẻ dữ"... "song lấy làm vui vẻ về luật pháp của Đức Giê-hô-va" (Thi Thiên 1:1-2). Chúa Giê-xu cũng kết luận Bài Giảng Trên Núi bằng ẩn dụ về người khôn xây nhà trên vầng đá—tượng trưng cho người nghe và làm theo lời Ngài—và người dại xây trên cát (Ma-thi-ơ 7:24-27). Phước hạnh không phải lúc nào cũng là sự thịnh vượng vật chất, nhưng là sự bình an, sự hiện diện của Chúa và kết quả thuộc linh lâu dài.

Trong Tân Ước, sự vâng phục tập trung đặc biệt vào con người và chức vụ của Chúa Giê-xu Christ.

1. Gương Mẫu Tối Cao của Sự Vâng Phục: Chúa Giê-xu là hiện thân hoàn hảo của sự vâng phục Đức Chúa Cha. Dù là Con Đức Chúa Trời, Ngài "hạ mình xuống, vâng phục cho đến chết, thậm chí chết trên cây thập tự" (Phi-líp 2:8). Sự vâng phục của Ngài trong vườn Ghết-sê-ma-nê—"xin ý cha được nên, chớ không theo ý con" (Lu-ca 22:42)—là đỉnh cao của sự đầu phục ý muốn Đức Chúa Trời. Từ Hy Lạp "hupakouō" (ὑπακούω) có nghĩa là "lắng nghe dưới", diễn tả thái độ khiêm nhường lắng nghe và tuân theo.

2. Đấng Chúng Ta Tuyên Xưng là Chúa: Danh hiệu "Chúa" (Kyrios - Κύριος) của Chúa Giê-xu hàm chứa quyền tể trị tuyệt đối. Sứ đồ Phao-lô tuyên bố: "Nếu miệng ngươi xưng Đức Chúa Jêsus ra và lòng ngươi tin rằng Đức Chúa Trời đã khiến Ngài từ kẻ chết sống lại, thì ngươi sẽ được cứu" (Rô-ma 10:9). Xưng Ngài là "Chúa" chính là cam kết vâng phục quyền cai trị của Ngài trên mọi phương diện đời sống.

3. Người Đầy Tớ Vâng Phục Người Chủ: Chúa Giê-xu dùng hình ảnh người đầy tớ để dạy về thái độ của chúng ta: "Các ngươi cũng vậy, khi đã làm trọn mọi điều mình đã được chỉ dạy, thì hãy nói rằng: Chúng tôi là đầy tớ vô ích; điều bổn phận mình đã làm, thì cũng phải làm" (Lu-ca 17:10). Thái độ vâng phục Ngài phải là thường xuyên, trọn vẹn và khiêm nhường.

Đức Chúa Trời thiết lập các cấu trúc thẩm quyền trong xã hội để duy trì trật tự. Sự vâng phục trong những mối quan hệ này là cách chúng ta thực hành sự vâng phục Chúa một cách cụ thể.

1. Đối Với Chính Quyền: Sứ đồ Phao-lô dạy rõ trong Rô-ma 13:1-2: "Mọi người phải vâng phục các đấng cầm quyền trên mình; vì chẳng có quyền nào mà không đến bởi Đức Chúa Trời, các quyền đều bởi Đức Chúa Trời chỉ định. Cho nên ai chống cự quyền phép, tức là đối địch với mạng lịnh Đức Chúa Trời đã lập; và những kẻ đối địch thì chuốc lấy sự phán xét vào mình." Lý do là vì chính quyền được Chúa lập nên để "làm ích cho ngươi", trừng phạt kẻ làm ác và khuyến khích việc lành (câu 3-4). Tuy nhiên, nguyên tắc tối thượng vẫn là "thà vâng lời Đức Chúa Trời còn hơn là vâng lời người ta" (Công vụ 5:29). Khi mệnh lệnh của chính quyền đi ngược lại mệnh lệnh rõ ràng của Đức Chúa Trời, người tín hữu được kêu gọi vâng phục Chúa cách bất tuân dân sự một cách ôn hòa và sẵn sàng chịu hậu quả.

2. Trong Gia Đình:
- Vợ đối với chồng: "Hỡi kẻ làm vợ, hãy vâng phục chồng mình như vâng phục Chúa" (Ê-phê-sô 5:22). Điều này đặt trong bối cảnh của tình yêu thương hy sinh của người chồng dành cho vợ (như Đấng Christ yêu Hội thánh) và sự vâng phục lẫn nhau vì lòng kính sợ Đấng Christ (Ê-phê-sô 5:21).
- Con cái đối với cha mẹ: Đây là điều răn đầu tiên với lời hứa: "Hỡi con cái, hãy vâng phục cha mẹ mình trong Chúa, vì điều đó là phải lắm. Hãy tôn kính cha mẹ ngươi (ấy là điều răn thứ nhất, có kèm theo lời hứa), hầu cho ngươi được phước và sống lâu trên đất" (Ê-phê-sô 6:1-3).
- Tôi tớ/người làm công đối với chủ: "Hỡi kẻ làm tôi, hãy run sợ, lấy lòng thật thà vâng phục kẻ làm chủ mình về phần xác, như vâng phục Đấng Christ" (Ê-phê-sô 6:5). Thái độ phải như làm cho Chúa, không phải cho người.

3. Trong Hội Thánh: Tín hữu được kêu gọi vâng phục những người lãnh đạo thuộc linh Chúa đặt để. "Hãy nhớ những người dắt dẫn mình... Hãy noi theo đức tin họ" (Hê-bơ-rơ 13:7). Và "Hãy vâng phục kẻ dắt dẫn anh em và chịu phục các người ấy" (Hê-bơ-rơ 13:17). Lý do là vì họ "tỉnh thức về linh hồn anh em như kẻ phải khai trình" để sự vâng phục đem lại ích lợi và vui vẻ cho chính chúng ta.

Kinh Thánh không chỉ ra lệnh vâng phục, mà còn vạch ra tinh thần đằng sau nó.

1. Vì Lòng Biết Ơn Cứu Chuộc: Động cơ mạnh mẽ nhất cho Cơ Đốc nhân là lòng biết ơn vì ân điển. Phao-lô thúc giục: "Vậy, hỡi anh em, tôi lấy sự thương xót của Đức Chúa Trời khuyên anh em dâng thân thể mình làm của lễ sống và thánh, đẹp lòng Đức Chúa Trời, ấy là sự thờ phượng phải lẽ của anh em" (Rô-ma 12:1). Sự vâng phục là đáp ứng tự nhiên trước tình yêu và sự hy sinh của Chúa.

2. Với Lòng Kính Sợ và Yêu Mến: Thi Thiên 2:11 kêu gọi: "Hãy phục sự Đức Giê-hô-va cách kính sợ, và mừng rỡ cách run rẩy." Sự kính sợ (yir'ah - יִרְאָה) không phải là sợ hãi kinh khiếp, mà là lòng tôn kính, thánh khiết và kính trọng sâu xa trước sự vĩ đại của Đức Chúa Trời, đi đôi với niềm vui mừng trong Ngài.

3. Bởi Quyền Năng của Đức Thánh Linh: Sự vâng phục thật không thể thực hiện bởi nỗ lực xác thịt. Đó là kết quả của Đức Thánh Linh hành động trong chúng ta. "Vì ấy là Đức Chúa Trời cảm động lòng anh em vừa muốn vừa làm theo ý tốt Ngài" (Phi-líp 2:13). Thánh Linh ban năng lực để chúng ta có thể "làm cho trọn luật pháp của Đấng Christ" (Ga-la-ti 6:2).

Lý thuyết về sự vâng phục phải được thể hiện qua hành động cụ thể.

1. Trong Sự Cầu Nguyện và Học Kinh Thánh: Bắt đầu mỗi ngày với tâm thái cầu nguyện: "Lạy Chúa, xin dạy con vâng theo ý muốn Ngài." Khi đọc Kinh Thánh, hãy tìm kiếm những mệnh lệnh rõ ràng (ví dụ: "hãy", "chớ") và cầu xin Chúa chỉ cho bạn một bước cụ thể để vâng theo trong ngày.

2. Trong Các Quyết Định: Trước khi đưa ra quyết định lớn (nghề nghiệp, hôn nhân, tài chính), hãy tự hỏi: "Lựa chọn này có phù hợp với Lời Chúa dạy không? Có vâng phục những nguyên tắc Ngài đã lập trong Kinh Thánh không? Có phải là ý muốn của tôi hay ý muốn của Chúa?"

3. Trong Mâu Thuẫn và Sự Bất Bình: Khi cảm thấy khó vâng phục chính quyền, sếp, hoặc người lãnh đạo, hãy nhớ rằng bạn đang thực sự phục vụ Chúa Christ (Cô-lô-se 3:23-24). Hãy cầu nguyện cho họ và tìm kiếm cách đáp lại với thái độ tôn trọng, ngay cả khi bạn phải bày tỏ quan điểm khác biệt.

4. Trong Văn Hóa Đối Nghịch: Khi văn hóa xung quanh cổ vũ những điều trái với giá trị Kinh Thánh (chủ nghĩa cá nhân cực đoan, chủ nghĩa tương đối, chủ nghĩa vật chất), sự vâng phục Chúa của bạn sẽ trở thành chứng đạo mạnh mẽ. Hãy sẵn sàng giải thích với lòng mềm mại và tôn trọng về niềm hy vọng của bạn (I Phi-e-rơ 3:15).

Sự vâng phục theo Kinh Thánh là một hành trình của đức tin, bắt nguồn từ tình yêu và lòng biết ơn đối với Đức Chúa Trời, được thể hiện trọn vẹn qua gương mẫu của Chúa Giê-xu Christ, và được áp dụng cụ thể trong các mối quan hệ thẩm quyền mà Ngài đã thiết lập. Nó không phải là gánh nặng luật pháp, nhưng là đặc ân của con cái Chúa, được Đức Thánh Linh ban năng lực. Sự vâng phục dẫn đến sự tự do thật sự—tự do khỏi tội lỗi, tự do để trở nên con người mà Đức Chúa Trời đã dự định, và tự do để kinh nghiệm phước hạnh sâu xa trong mối tương giao với Ngài. Cuối cùng, như Samuel đã nói với Sau-lơ: "Đức Giê-hô-va há ưa thích của lễ thiêu và của lễ thù ân bằng sự vâng theo lời phán của Ngài sao? Vả, sự vâng lời tốt hơn của tế lễ; sự nghe theo tốt hơn mỡ chiên đực" (I Sa-mu-ên 15:22). Ước mong mỗi chúng ta không ngừng học tập lắng nghe và vâng theo tiếng Chúa trong mọi nẻo đường đời.