Người Cơ Đốc Đối Diện Với Bắt Nạt
Trong một thế giới đầy sự căng thẳng và xung đột, hiện tượng bắt nạt (bullying) — dưới hình thức lời nói, thể xác, tâm lý, hay thậm chí trên không gian mạng — không còn xa lạ. Đối với một Cơ Đốc nhân, việc đối diện với hành vi độc ác, sự chế giễu vì đức tin, hay sự ức hiếp vô cớ không chỉ là một thử thách về cảm xúc mà còn là một cuộc khủng hoảng thuộc linh. Làm thế nào để chúng ta phản ứng theo cách vừa bảo vệ được phẩm giá Chúa ban, vừa giữ vững đức tin và tình yêu thương của Phúc Âm? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào nền tảng Kinh Thánh, khám phá nguyên tắc và gương mẫu từ Đấng Christ, để tìm ra con đường khôn ngoan và đắc thắng cho người tin Chúa.
I. Hiểu Bắt Nạt Dưới Góc Nhìn Kinh Thánh: Từ Sự “Ức Hiếp” Đến “Bách Hại”
Kinh Thánh không sử dụng từ "bắt nạt" theo nghĩa hiện đại, nhưng nó mô tả đầy đủ các hành vi như sỉ nhục, đe dọa, ức hiếp và bách hại. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ **`ashaq`** (עָשַׁק) thường được dịch là "ức hiếp" hoặc "áp bức", mang nghĩa dùng sức mạnh hoặc vị thế để đè nén, bóc lột kẻ yếu hơn (Châm Ngôn 14:31; 22:16). Trong Tân Ước, từ Hy Lạp **`diōkō`** (διώκω) có nghĩa là "đuổi theo, bắt bớ, bách hại", mô tả sự thù địch có chủ đích nhắm vào người công bình hoặc người của Đức Chúa Trời.
Chúa Giê-xu đã tiên tri rõ ràng cho các môn đồ: "Nếu thế gian ghen ghét các ngươi, thì hãy biết rằng họ đã ghét ta trước các ngươi... Họ sẽ vì danh ta mà làm mọi điều cho các ngươi, bởi họ không biết Đấng đã sai ta đến" (Giăng 15:18, 21). Sứ đồ Phi-e-rơ cũng viết: "Nếu anh em vì cớ làm điều công bình mà chịu khổ, ấy là có phước... song nếu anh em vì làm tội mà chịu khổ, thì có gì đáng khen?" (1 Phi-e-rơ 3:14, 4:15). Điều này phân biệt rõ: sự đau khổ vì làm điều ác là hậu quả, nhưng sự chịu đựng vì sống công chính, vì danh Chúa, là một phần của đặc ân và chứng tá Cơ Đốc.
II. Nguyên Tắc Nền Tảng Từ Cuộc Đời và Lời Dạy Của Chúa Giê-xu
Gương mẫu tối cao của chúng ta là Chúa Giê-xu Christ. Ngài đã trải qua mọi hình thức “bắt nạt” ở cấp độ khủng khiếp nhất: bị phản bội, bị chế nhạo, bị vu cáo, bị đánh đập thể xác và tinh thần, và cuối cùng là cái chết nhục nhã trên thập tự giá. Phản ứng của Ngài là kim chỉ nam:
1. Không Lấy Ác Trả Ác, Nhưng Trao Phán Xét Cho Đức Chúa Trời: Sứ đồ Phi-e-rơ mô tả: "Ngài bị rủa mà chẳng rủa lại, chịu nạn mà không hề hăm dọa, nhưng cứ phó mình cho Đấng xử đoán công bình" (1 Phi-e-rơ 2:23). Từ Hy Lạp **`paradidōmi`** (παραδίδωμι) - "phó mình" - mang ý giao nộp hoàn toàn, tin cậy. Chúa Giê-xu không chủ động trả thù hay dùng quyền năng để hủy diệt kẻ thù, Ngài chọn con đường vâng phục và tin cậy sự công bình tối hậu của Cha.
2. Yêu Kẻ Thù và Cầu Nguyện Cho Kẻ Bắt Bớ: Trong Bài Giảng Trên Núi, Chúa Giê-xu dạy một nguyên tắc cách mạng: "Hãy yêu kẻ thù nghịch, và cầu nguyện cho kẻ bắt bớ các ngươi" (Ma-thi-ơ 5:44). Động từ "yêu" ở đây (**`agapaō`** - ἀγαπάω) không nói về cảm xúc ấm áp, mà về một hành động có chủ ý: mong muốn và tìm kiếm điều tốt nhất cho người đó, ngay cả khi họ không xứng đáng. Cầu nguyện cho kẻ bắt bớ là bước đầu tiên biến đổi tấm lòng chúng ta và có thể mở ra cánh cửa cho sự biến đổi trong lòng họ.
3. Khôn Ngoan Như Rắn, Đơn Sơ Như Bồ Câu: Chúa cũng dạy: "Nầy, ta sai các ngươi đi như chiên vào giữa bầy muông sói. Vậy, hãy khôn khéo như con rắn, đơn sơ như chim bồ câu" (Ma-thi-ơ 10:16). Sự "đơn sơ" (**`akeraios`** - ἀκέραιος) là sự trong sạch, không pha tạp ác ý. Còn "khôn khéo" (**`phronimos`** - φρόνιμος) là sự thận trọng, sáng suốt trong thực tiễn. Điều này dạy chúng ta không được ngây thơ, phải nhận biết mối nguy và có biện pháp khôn ngoan để bảo vệ bản thân (như tìm sự giúp đỡ, tránh né tình huống nguy hiểm), trong khi vẫn giữ tấm lòng ngay thẳng, không dùng mưu hèn kế bẩn.
III. Phản Ứng Cụ Thể: Từ Nội Tâm Đến Hành Động
A. Trong Tâm Trí & Cảm Xúc:
• Phó Thác Sự Công Bình Cho Chúa: Lời hứa trong Rô-ma 12:19 là then chốt: "Hỡi kẻ rất yêu dấu của tôi, chính mình chớ trả thù ai, nhưng hãy nhường cho cơn thạnh nộ của Đức Chúa Trời; vì có chép lời Chúa phán rằng: Sự trả thù thuộc về ta, ta sẽ báo ứng." Tin rằng Đức Chúa Trời là Quan Án chí công giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng phải "sửa sai" người khác.
• Tìm Nơi Nương Tựa Trong Chúa: Thi Thiên 27:10 viết: "Dầu cha mẹ bỏ tôi đi, thì Đức Giê-hô-va cũng sẽ tiếp nhận tôi." Khi bị con người từ chối và làm tổn thương, hãy chạy đến với Đấng luôn trung tín và yêu thương vô điều kiện.
• Gìn Giữ Tấm Lòng Khỏi Sự Cay Đắng: Hê-bơ-rơ 12:15 cảnh báo: "Hãy giữ cho khỏi có một kẻ trật phần ân điển của Đức Chúa Trời, kẻo rễ đắng châm ra, có thể ngăn trở và làm ô uế phần nhiều trong anh em chăng." Sự cay đắng (**`pikria`** - πικρία) là chất độc tâm linh, nó đầu độc chính chúng ta trước tiên.
B. Trong Lời Nói & Hành Động:
• Lấy Lành Thắng Dữ: Rô-ma 12:20-21 dạy: "Vậy nếu kẻ thù mình có đói, hãy cho ăn; có khát, hãy cho uống... Đừng để điều ác thắng mình, nhưng hãy lấy điều thiện thắng điều ác." Hành động tốt đẹp bất ngờ có sức mạnh phá vỡ vòng xoáy của sự ác.
• Nói Sự Thật Trong Tình Yêu Thương: Đôi khi, cần phải đối chất một cách ôn hòa và rõ ràng (Ma-thi-ơ 18:15). Ê-phê-sô 4:15 dạy: "Nhưng muốn cho chúng ta... lấy lòng yêu thương nói ra lẽ chân thật." Có thể nói: "Điều bạn làm/lời bạn nói đã làm tôi tổn thương. Đó không phải là cách đối xử tử tế." Điều này thiết lập ranh giới mà không hạ nhục người khác.
• Tìm Kiếm Sự Giúp Đỡ & Hỗ Trợ: Không có tội gì khi tìm kiếm sự giúp đỡ. Truyền đạo 4:9-12 nói về giá trị của "hai người hơn một". Hãy tìm đến mục sư, những Cơ Đốc nhân trưởng thành, hoặc các chuyên gia tư vấn tin kính Chúa. Trong trường hợp bắt nạt thể chất hoặc đe dọa nghiêm trọng, việc báo cho nhà chức trách có thẩm quyền (cha mẹ, thầy cô, công an) là hành động khôn ngoan và có trách nhiệm (Rô-ma 13:1-4).
IV. Biến Đổi Khổ Đau Thành Cơ Hội Làm Chứng
Sứ đồ Phi-e-rơ khích lệ: "Hãy tôn Đấng Christ, là Chúa, làm thánh trong lòng mình. Hãy thường thường sẵn sàng để trả lời mọi kẻ hỏi lẽ về sự trông cậy trong anh em, với sự hiền hòa và kính sợ" (1 Phi-e-rơ 3:15). Cách chúng ta phản ứng với sự bất công có thể trở thành một bài giảng không lời hùng hồn. Khi chúng ta không trả đũa, không thù hận, nhưng vẫn giữ được bình an và lòng nhân từ, mọi người sẽ tự hỏi: "Điều gì khiến họ có thể làm được như vậy?" Đó chính là cơ hội để chia sẻ về niềm hy vọng và sự bình an đến từ Đấng Christ, Đấng đã chịu đựng mọi sự vì chúng ta.
Hơn nữa, trải nghiệm bị bắt nạt có thể trang bị chúng ta để trở nên nhạy cảm hơn, trở thành người an ủi và người bênh vực cho những người yếu thế khác. "Ngài yên ủi chúng tôi trong mọi sự hoạn nạn, để cũng có thể yên ủi kẻ khác trong bất kỳ sự hoạn nạn nào, bởi sự yên ủi mà chính chúng tôi đã chịu từ Đức Chúa Trời" (2 Cô-rinh-tô 1:4).
V. Kết Luận & Lời Khích Lệ
Đối diện với bắt nạt là một hành trình đau đớn, nhưng với người tin Chúa, đó không phải là hành trình cô độc. Chúa Giê-xu đã đi trước chúng ta trên con đường khổ nạn và Ngài hứa: "Ta đã nói những điều đó với các ngươi để trong ta các ngươi được bình an. Các ngươi sẽ có sự hoạn nạn trong thế gian, nhưng hãy cứ vững lòng, ta đã thắng thế gian rồi!" (Giăng 16:33).
Hãy nhớ rằng, sự đắc thắng cuối cùng không nằm ở việc kẻ bắt nạt phải "thua" hay "ngã xuống", mà nằm ở việch chúng ta giữ được đức tin, tình yêu thương và nhân cách giống Đấng Christ qua cơn thử thách. Sự báo thù thuộc về Chúa, phần thưởng và sự xét đoán công bình cũng thuộc về Ngài. Trong lúc chờ đợi, hãy vững vàng, khôn ngoan, yêu thương và luôn tìm kiếm sự hiện diện an ủi của Cha Thiên Thượng, Đấng xem mỗi giọt nước mắt của con cái Ngài như báu vật.
"Phước cho những kẻ chịu bắt bớ vì sự công bình, vì nước thiên đàng là của những kẻ ấy!" (Ma-thi-ơ 5:10)