Có nên tổ chức sinh nhật không?

Trong đời sống Cơ Đốc, nhiều tín hữu thường băn khoăn về những hoạt động văn hóa và xã hội thông thường, trong đó có việc tổ chức sinh nhật. Liệu đây có phải là một hoạt động chỉ thuộc về thế gian? Kinh Thánh có cấm đoán hay khuyên dạy gì về điều này không? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát Lời Chúa, phân tích ngữ nghĩa nguyên bản, và đưa ra những nguyên tắc thuộc linh để giúp mỗi Cơ Đốc nhân có được sự xác tín cá nhân trước mặt Đức Chúa Trời.

Trước hết, chúng ta cần nhìn vào chính Kinh Thánh để xem có sự kiện tổ chức sinh nhật nào được ghi lại không.

1. Sinh nhật của Pha-ra-ôn (Sáng Thế Ký 40:20-22):
"Đến ngày thứ ba, là ngày sanh nhựt của Pha-ra-ôn, người bèn bày tiệc đãi cả quần thần... Pha-ra-ôn phục chức quan chước tửu lại như trước... nhưng lại truyền đem treo quan thượng thiện, y như Giô-sép đã giải nghĩa."
Trong nguyên văn Hê-bơ-rơ, cụm từ "ngày sanh nhựt" được dịch từ "יוֹם הֻלֶּדֶת" (yom huledet), có nghĩa đen là "ngày của sự sinh ra". Sự kiện này gắn liền với việc Pha-ra-ôn phục chức cho một người và xử tử một người khác. Hành động này phản ánh quyền lực tuyệt đối và sự tùy tiện của một vị vua ngoại giáo, chứ không phải là sự lên án của Kinh Thánh đối với bản thân ngày sinh nhật.

2. Sinh nhật của vua Hê-rốt (Ma-thi-ơ 14:6-10):
"Nhằm ngày sanh nhựt vua Hê-rốt, con gái của bà Hê-rô-đia nhảy múa ở giữa thiện khách, vua lấy làm thích lắm... Vua truyền cho người vào ngục chém Giăng."
Trong tiếng Hy Lạp, từ được dùng là "γενέσια" (genesia), chỉ về một bữa tiệc kỷ niệm ngày sinh. Sự kiện bi thảm này dẫn đến cái chết của Giăng Báp-tít. Một lần nữa, vấn đề không nằm ở việc kỷ niệm ngày sinh, mà nằm ở tội lỗi của con người trong dịp đó: sự kiêu ngạo, dục vọng, lời thề hứa khinh suất và sự thù hận (Mác 6:21-28).

Như vậy, Kinh Thánh ghi nhận sự tồn tại của việc tổ chức sinh nhật trong văn hóa thời bấy giờ, và trong cả hai trường hợp, nó đều gắn liền với những hành động tội lỗi của những người không kính sợ Đức Chúa Trời. Tuy nhiên, Kinh Thánh không trực tiếp lên án hay cấm đoán hành động kỷ niệm ngày sinh. Sự liên hệ với tội lỗi là do bản chất của những nhân vật liên quan, không phải do bản chất của ngày sinh nhật.

Khi Kinh Thánh không đưa ra một mệnh lệnh rõ ràng "phải" hay "không được", chúng ta cần áp dụng những nguyên tắc nền tảng của đời sống tin kính.

1. Nguyên tắc về những ngày và sự tự do cá nhân (Rô-ma 14:5-6):
"Người nầy tưởng ngày nầy hơn ngày khác, kẻ kia tưởng mọi ngày đều bằng nhau; ai nấy hãy tin chắc ở trí mình. Kẻ giữ ngày, là giữ vì Chúa... kẻ ăn, là ăn vì Chúa... kẻ chẳng ăn, cũng chẳng ăn vì Chúa."
Sứ đồ Phao-lô đề cập đến việc giữ ngày (có thể là ngày Sa-bát, ngày lễ) như một ví dụ về những vấn đề không thuộc về giáo lý căn bản. Điều then chốt là "mỗi người hãy tin chắc ở trí mình" và làm mọi sự "vì Chúa". Việc tổ chức sinh nhật có thể được xem vào nhóm những việc này: một Cơ Đốc nhân có thể chọn tổ chức hoặc không, miễn là người ấy có sự xác tín cá nhân và làm với động cơ làm vinh hiển Chúa.

2. Nguyên tắc tối thượng: Làm mọi sự cho sự vinh hiển của Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 10:31):
"Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm."
Đây là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của đời sống Cơ Đốc nhân, từ những việc nhỏ nhặt nhất như ăn uống. Một buổi tiệc sinh nhật có thể trở nên vinh hiển cho Chúa nếu nó được thực hiện với tấm lòng biết ơn, trong tình yêu thương, sự tiết độ và cơ hội để chia sẻ phước hạnh.

3. Nguyên tắc xây dựng và gây dựng (1 Cô-rinh-tô 10:23-24):
"Mọi sự có phép làm, nhưng chẳng phải mọi sự đều có ích... Chớ ai tìm lợi riêng cho mình, nhưng mỗi người hãy tìm cho kẻ khác."
Việc tổ chức sinh nhật có "ích" không? Nó có gây dựng đức tin của tôi và của người khác không? Nó có trở thành gương xấu cho anh em yếu đuối không? (Rô-ma 14:21). Nếu sinh nhật trở thành dịp để phô trương, đố kỵ, hoặc sa vào những trò giải trí không lành mạnh, thì đó là điều "không có ích". Nhưng nếu đó là dịp sum họp gia đình, bày tỏ tình yêu thương, cảm tạ Chúa về sự sống, thì đó là điều có ích và gây dựng.

Thay vì chỉ hỏi "có nên hay không", chúng ta nên hỏi: "Là một người đã được Chúa cứu chuộc, tôi nên có thái độ nào đối với ngày tôi được sinh ra?"

1. Nhìn nhận sự sống là quà tặng từ Đức Chúa Trời:
Thi Thiên 139:13-16 mô tả một cách tuyệt đẹp về sự hình thành sự sống bởi chính tay Đức Chúa Trời: "Chính Chúa nắn nên tâm thần tôi, dệt thành tôi trong lòng mẹ tôi. Tôi cảm tạ Chúa... các xương cốt tôi không giấu được Chúa." Mỗi sinh nhật là một cột mốc nhắc nhở chúng ta về sự tạo dựng kỳ diệu và ân điển bảo tồn sự sống của Ngài qua từng năm tháng. Thái độ chính đáng là lòng biết ơn sâu xa.

2. Dịp để suy ngẫm và dâng lại đời sống:
Gióp 1:4-5 kể rằng các con trai của Gióp thường tổ chức tiệc, và sau mỗi lần như vậy, Gióp "dâng của lễ thiêu... vì Gióp nói rằng: Có lẽ các con ta đã phạm tội...". Điều này cho thấy tinh thần cảnh giác thuộc linh ngay cả trong những dịp vui. Sinh nhật có thể là dịp để chúng ta kiểm điểm lại một năm đã qua, ăn năn những lỗi lầm, tái cam kết dâng đời sống mình cho Chúa, và cầu xin sự hướng dẫn của Ngài cho năm tới.

3. Cơ hội để bày tỏ và nhận lãnh tình yêu thương:
Kinh Thánh dạy chúng ta phải yêu thương nhau (Giăng 13:34). Một buổi tiệc sinh nhật đơn giản, ấm cúng có thể là phương tiện để củng cố tình cảm gia đình, tình anh em trong Chúa. Nó cũng là dịp để dạy con cái về lòng biết ơn, về sự chia sẻ (ví dụ: khuyến khích con trẻ dành một phần quà sinh nhật để làm từ thiện).

Dù có tự do, Cơ Đốc nhân cần khôn ngoan để không biến tự do thành dịp cho xác thịt (Ga-la-ti 5:13).

• Chủ nghĩa vật chất và sự phô trương: Tránh biến sinh nhật thành cuộc chạy đua về quà tặng đắt tiền, địa điểm sang trọng, gây áp lực tài chính và sự so sánh, đố kỵ. Điều này trái với tinh thần "sống cho phải đạo, chớ mê đắm sự giàu sang" (Hê-bơ-rơ 13:5).
• Sự dư dật quá độ và say sưa: Tiệc tùng thái quá, rượu chè dẫn đến những hành vi không đẹp lòng Chúa (Ê-phê-sô 5:18). Sinh nhật nên diễn ra trong sự vui mừng, tiết độ và thanh sạch.
• Quên mất Đấng Ban Sự Sống: Nếu chỉ tập trung hoàn toàn vào bản thân, vào những trò giải trí thế gian mà không có lời cầu nguyện, lời cảm tạ Chúa, thì chúng ta đã đánh mất cơ hội làm vinh hiển Ngài.
• Gây vấp phạm: Nếu trong gia đình hoặc Hội Thánh có anh em tin rằng tổ chức sinh nhật là không nên (có thể do liên tưởng đến hai sự kiện trong Kinh Thánh), chúng ta cần tế nhị. Rô-ma 14:15 dạy: "Vì một thức ăn mà làm cho anh em mình lo buồn, thì ngươi chẳng còn cư xử theo đức tin nữa." Sự hiệp một và yêu thương quan trọng hơn quyền lợi cá nhân.

Vậy, một Cơ Đốc nhân có thể áp dụng những điều trên như thế nào?

1. Có sự xác tín cá nhân: Hãy cầu nguyện, suy ngẫm Lời Chúa và tìm kiếm sự hướng dẫn của Thánh Linh. Bạn được tự do để quyết định theo sự dạy dỗ của Lời Chúa và lương tâm đã được Lời Chúa rèn tập.
2. Biến nó thành một dịp thuộc linh: Bắt đầu hoặc kết thúc buổi tiệc bằng lời cầu nguyện cảm tạ Chúa. Có thể dành thời gian đọc Thi Thiên 139 hay một phân đoạn Kinh Thánh nói về sự sống. Chia sẻ phước hạnh Chúa ban trong năm qua.
3. Giữ đơn giản và trọng tâm là tình thương: Tập trung vào sự hiện diện và tình cảm hơn là vật chất. Có thể dùng dịp này để viết thư, nói lời yêu thương, trân trọng đến cha mẹ (người đã sinh thành), vợ/chồng, con cái.
4. Mở rộng vòng tay: Mời những người cô đơn, có hoàn cảnh khó khăn. Biến ngày của mình thành ngày ban phước cho người khác, đó là hình ảnh đẹp của tinh thần Chúa Cứu Thế.
5. Tôn trọng sự lựa chọn của người khác: Không lên án hay xét đoán anh em chọn cách khác mình. Tôn trọng sự xác tín của họ như bạn muốn họ tôn trọng mình.

Kinh Thánh không cấm cũng không truyền lệnh tổ chức sinh nhật. Vì vậy, đây là vùng đất của tự do có trách nhiệm trong Đấng Christ. Câu hỏi then chốt không phải là "Có nên không?" mà là "Làm thế nào để ngày đó trở nên vinh hiển cho Đức Chúa Trời và gây dựng cho những người xung quanh?"

Hãy nhớ rằng, với Cơ Đốc nhân, ngày trọng đại nhất không phải là ngày chúng ta sinh ra trong xác thịt, mà là ngày chúng ta được tái sinh bởi Thánh Linh (Giăng 3:3). Sự sống đời đời mới là điều đáng ăn mừng nhất. Dù chúng ta có chọn cách nào đi nữa, hãy để tấm lòng luôn chan chứa lòng biết ơn đối với Đấng Tạo Hóa và Chủ Cuộc Đời, là Đức Chúa Trời Toàn Năng, Đấng đã ban Con Một Ngài để chúng ta được sự sống đời đời. Mọi sự chúng ta làm, dù là ăn uống, hay tổ chức một dịp đặc biệt, đều phải quy hướng về vinh quang của Ngài.

"Hãy hát bài ca mới, Hãy hát ngợi khen Đức Chúa Trời... Vì Ngài ban cho ngươi sự sống và ân huệ, Và sự chăm nom Ngài gìn giữ tâm thần ngươi." (Gióp 10:12, thi thiên hóa).