Kinh Thánh nói gì về vẻ đẹp?

Trong một thế giới luôn tôn thờ và theo đuổi những tiêu chuẩn vẻ đẹp hữu hình, thường xuyên thay đổi và hời hợt, Kinh Thánh mang đến một quan điểm vừa căn nguyên vừa vĩnh cửu về vẻ đẹp. Khái niệm này trong Kinh Thánh không chỉ giới hạn ở hình thức bên ngoài mà còn thấm sâu vào bản chất, mục đích và mối quan hệ với Đấng Tạo Hóa. Bài nghiên cứu này sẽ khai phá sự dạy dỗ của Kinh Thánh về vẻ đẹp, từ nguyên ngữ Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, qua các phân đoạn then chốt, để rút ra những nguyên tắc đời sống cho Cơ Đốc nhân ngày nay.

Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước), từ chính được dùng cho "vẻ đẹp" là יֹפִי (yophi), xuất phát từ gốc yph, mang ý nghĩa về vẻ đẹp, sự xinh đẹp, duyên dáng (Thi Thiên 45:11; Ê-xê-chi-ên 16:14). Một từ quan trọng khác là הָדָר (hadar), thường được dịch là "sự huy hoàng", "vinh quang" hay "vẻ đẹp uy nghi" (Thi Thiên 96:6). Trong Tân Ước, tiếng Hy Lạp sử dụng từ καλός (kalos), vừa có nghĩa là "tốt, lành" vừa có nghĩa là "đẹp, xinh" — cho thấy sự hòa quyện giữa vẻ đẹp đạo đức và thẩm mỹ. Từ này khác với ἀγαθός (agathos) chỉ thiên về "tốt" trong phẩm chất đạo đức. Sự kết hợp này cho thấy vẻ đẹp đích thực theo Kinh Thánh luôn bao hàm cả phẩm giá bên trong lẫn sự hài hòa bên ngoài.

Nguồn gốc của mọi vẻ đẹp chân chính chính là Đức Chúa Trời. Ngài là Đấng Tạo Hóa của mọi điều tốt đẹp và là hiện thân của vẻ đẹp tuyệt đối.

• Vẻ Đẹp Trong Công Trình Sáng Tạo: Sách Sáng Thế Ký mở đầu bằng việc Đức Chúa Trời nhìn thấy mọi vật Ngài đã dựng nên là "rất tốt lành" (Sáng Thế Ký 1:31). Từ "tốt lành" (טוֹב, tov) ở đây bao hàm ý nghĩa về sự hoàn hảo, hài hòa, phù hợp mục đích và đẹp đẽ. Các Thi thiên liên tục ca ngợi vẻ đẹp của công trình sáng tạo như một sự phản chiếu vinh quang của Đấng Tạo Hóa: "Các từng trời rao truyền sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, Bầu trời giãi tỏ công việc tay Ngài làm." (Thi Thiên 19:1).
• Vẻ Đẹp Của Chính Đức Chúa Trời: Vua Đa-vít khao khát: "Một điều tôi đã cầu xin Đức Giê-hô-va... tôi sẽ được thấy sự tốt đẹp (noam - sự êm dịu, duyên dáng) của Đức Giê-hô-va" (Thi Thiên 27:4). Thi Thiên 27:4). Sự "tốt đẹp" này nói đến vẻ đẹp nhân từ, đáng mến và thánh khiết của Đức Chúa Trời. Sự huy hoàng (hadar) và oai nghi thuộc về Ngài (Thi Thiên 96:6).
• Đấng Christ - Sự Chói Sáng Của Vinh Hiển Đức Chúa Trời: Tân Ước mặc khải vẻ đẹp tối thượng nơi con người Giê-xu Christ. Ngài là "hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được" (Cô-lô-se 1:15) và "sự chói sáng của vinh hiển Đức Chúa Trời" (Hê-bơ-rơ 1:3). Vẻ đẹp của Ngài không chỉ là hình thức (Ê-sai 53:2 tiên tri rằng Ngài không có hình dung đẹp để chúng ta ưa thích) mà là vẻ đẹp của ân điển, lẽ thật, và sự hy sinh vì tình yêu thương—vẻ đẹp tâm linh vô song.

Kinh Thánh không phủ nhận vẻ đẹp thể chất. Nhiều nhân vật như Sa-ra (Sáng Thế Ký 12:11), Ra-chên (Sáng Thế Ký 29:17), Đa-vít (I Sa-mu-ên 16:12) và Áp-ga (Ê-xơ-tê 2:7) được mô tả là đẹp. Tuy nhiên, Kinh Thánh luôn đặt lời cảnh báo mạnh mẽ:

• Vẻ Đẹp Thể Chất Là Phù Vân và Tạm Bợ: " Duyên đẹp (chen - ân huệ, duyên) là sự phỉnh dối, Sắc đẹp là điều hư không; Nhưng người đờn bà nào kính sợ Đức Giê-hô-va sẽ được khen ngợi." (Châm Ngôn 31:30). Sách Nhã Ca cũng cảnh tỉnh: "...các con gái Giê-ru-sa-lem, ta khuyên các ngươi... chớ kinh động, chớ làm cho ái tình tôi thức dậy khi nó muốn ngủ." (Nhã Ca 2:7). Vẻ đẹp ngoại hình có thể mê hoặc nhưng cũng chóng qua (Châm Ngôn 31:30).
• Vẻ Đẹp Tâm Linh Là Vĩnh Cửu Và Quý Giá: Trọng tâm của Kinh Thánh là vẻ đẹp bên trong. Sứ đồ Phi-e-rơ khuyên các tín hữu nữ: "Chớ lấy sự kết tóc, đeo đồ vàng, mặc áo quần lòe loẹt làm đồ trang sức, nhưng hãy lấy sự tô điểm bề trong của lòng, tức là nhân cách êm dịu, yên lặng của tâm thần mình; ấy là điều quý báu trước mặt Đức Chúa Trời." (I Phi-e-rơ 3:3-4). Từ "tô điểm" trong nguyên văn Hy Lạp là κόσμος (kosmos), cùng gốc với từ "vũ trụ", ám chỉ một vẻ đẹp có trật tự, hài hòa và trang nghiêm của tâm linh.
• Vẻ Đẹp Của Một Tâm Linh Nhu Mì, Yên Tĩnh: Đây không phải là sự yếu đuối, mà là sức mạnh nội tâm được kiểm soát, đặt dưới sự hướng dẫn của Thánh Linh. Đó là nhân cách của chính Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 11:29).

Vẻ đẹp tâm linh được biểu hiện cụ thể qua đời sống thánh khiết và nhân cách giống Chúa.

• Sự Thánh Khiết: Đức Chúa Trời là Đấng Thánh, và vẻ đẹp của Ngài gắn liền với sự thánh khiết. Thi Thiên 96:9 kêu gọi: "Hãy mặc lấy trang sức thánh khiết mà thờ lạy Đức Giê-hô-va..." Sự thánh khiết là "trang sức" (hadar - vẻ huy hoàng) đẹp nhất cho con dân Chúa.
• Các Phước Lành (Trái Của Thánh Linh): Ga-la-ti 5:22-23 liệt kê " lòng yêu thương, sự vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ". Đây chính là những đường nét tạo nên vẻ đẹp nhân cách Cơ Đốc, phản chiếu bản tính của Christ.
• Lời Nói Được Xây Dựng Trên Ân Điển: " Chớ có một lời dữ nào ra từ miệng anh em; nhưng khi đáng nói, hãy nói một vài lời lành, giúp ơn cho và có ích lợi cho kẻ nghe đến." (Ê-phê-sô 4:29). Lời nói đẹp đẽ, đầy ân điển là một biểu hiện của tấm lòng được Chúa tể trị (Cô-lô-se 4:6).

Làm thế nào để chúng ta theo đuổi và thể hiện vẻ đẹp đích thực theo Kinh Thánh?

1. Đánh Giá Lại Tiêu Chuẩn Cá Nhân: Hãy tự vấn: Tiêu chuẩn vẻ đẹp của tôi được định hình bởi văn hóa thế gian hay bởi Lời Chúa? Hãy cầu nguyện xin Chúa ban cho cái nhìn của Ngài về bản thân và người khác.
2. Đầu Tư Vào Vẻ Đẹp Tâm Linh: Dành thì giờ cho sự cầu nguyện, học Kinh Thánh và vâng phục Thánh Linh. Như sứ đồ Phao-lô nói, chúng ta được biến hóa bởi sự đổi mới của tâm thần mình (Rô-ma 12:2). Đây là quá trình "làm đẹp" quan trọng nhất.
3. Chăm Sóc Thân Thể Cách Phải Lẽ: Thân thể là đền thờ của Đức Thánh Linh (I Cô-rinh-tô 6:19-20). Việc giữ gìn sức khỏe, vệ sinh và ăn mặc chỉnh tề, khiêm nhường (I Ti-mô-thê 2:9) là cách chúng ta tôn vinh Chúa với thân thể Ngài ban. Tránh hai thái cực: lạm dụng hình thức hoặc thờ ơ, cẩu thả.
4. Ngợi Khen Vẻ Đẹp Trong Người Khác Một Cách Lành Mạnh: Thay vì chỉ khen ngợi ngoại hình, hãy học cách nhận ra và khích lệ vẻ đẹp nhân cách, đức tính, hay tài năng mà Chúa ban cho anh chị em mình.
5. Sống Với Lòng Biết Ơn Về Sự Sáng Tạo Của Chúa: Hãy dừng lại để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thiên nhiên, nghệ thuật chân chính, và nhìn thấy bàn tay của Đấng Tạo Hóa đằng sau đó. Điều này nuôi dưỡng tấm lòng ngợi khen.
6. Thể Hiện Vẻ Đẹp Của Tin Lành Qua Hành Động: " Hãy làm sáng tỏ sự tốt lành của Ngài" (Tít 2:10). Đời sống chúng ta, qua các việc lành, phục vụ và yêu thương, phải trở nên một bức tranh đẹp đẽ rao truyền Tin Lành của Đấng Christ.

Vẻ đẹp theo Kinh Thánh là một khái niệm đa diện, bắt nguồn từ chính bản chất đẹp đẽ của Đức Chúa Trời và được bày tỏ trọn vẹn nơi Đức Chúa Giê-xu Christ. Nó không loại trừ vẻ đẹp thể chất nhưng luôn đặt vẻ đẹp tâm linh—sự thánh khiết, nhân cách nhu mì, và đời sống yêu thương—lên hàng đầu. Vẻ đẹp chân chính không phải là thứ để ta chiếm hữu và khoe khoang, mà là để phản chiếu vinh quang của Đấng Tạo Hóa. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi ngày càng được tô điểm bằng vẻ đẹp của Tin Lành, để qua đời sống mình, mọi người có thể nhìn thấy và tôn vinh Cha chúng ta ở trên trời. Hãy để câu Kinh Thánh này là lời cầu nguyện và châm ngôn cho chúng ta: "Nguyện sự yêu thương của Ngài đẹp lòng chúng tôi; Vì chúng tôi đã trông cậy nơi Danh thánh của Ngài." (Thi Thiên 33:21).