Kinh Thánh nói gì về sự nổi tiếng?

Trong một thế giới bị ám ảnh bởi lượt theo dõi (followers), sự ảnh hưởng (influence) và hình ảnh cá nhân, khái niệm “nổi tiếng” trở thành một thước đo giá trị được nhiều người theo đuổi. Nhưng với tư cách là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần lắng nghe Lời Chúa phán dạy về điều này. Kinh Thánh không sử dụng từ “nổi tiếng” theo nghĩa hiện đại, nhưng xuyên suốt các trang sách, chúng ta thấy nhiều nguyên tắc vĩnh cửu về danh tiếng, sự tôn trọng, ảnh hưởng và sự tôn vinh. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát quan điểm của Kinh Thánh về hiện tượng này, từ những cảnh báo nghiêm khắc đến những mẫu mực tích cực, nhằm giúp chúng ta xây dựng một quan điểm thần học lành mạnh.

Trọng tâm đầu tiên và quan trọng nhất Kinh Thánh đặt ra là câu hỏi về sự tôn vinh. Tiếng Hê-bơ-rơ “kavod” (כָּבוֹד) và tiếng Hy Lạp “doxa” (δόξα) thường được dịch là “vinh quang”, “sự vinh hiển” hoặc “danh tiếng”. Điều then chốt là, trong Kinh Thánh, doxa chân chính và trọn vẹn nhất chỉ thuộc về một mình Đức Chúa Trời.

“Hỡi Đức Giê-hô-va, sự cao cả, quyền năng, vinh quang, toàn thắng và sang trọng đều thuộc về Ngài; phàm vật chi trên trời dưới đất thuộc về Ngài. Đức Giê-hô-va ôi! nước thuộc về Ngài, và Ngài được tôn cao làm Chúa của muôn vật.” (I Sử Ký 29:11)

Chúa Giê-xu đã tuyên bố rõ ràng: “Kẻ nào nói vì chính mình, thì tìm sự vinh hiển riêng mình; nhưng kẻ nào tìm sự vinh hiển của Đấng đã sai mình đến, thì người đó là chân thật, và chẳng có sự không công bình trong người.” (Giăng 7:18). Do đó, bản chất tội lỗi của “sự nổi tiếng” thế tục nằm ở chỗ nó đánh cắp sự vinh hiển vốn thuộc về Đức Chúa Trời và chuyển nó sang cho con người. Tiên tri Ê-sai đã cảnh báo: “Ta sẽ chẳng nhường sự vinh hiển ta cho một đấng nào khác” (Ê-sai 48:11).

Kinh Thánh đầy rẫy những cảnh báo về sự nguy hiểm khi khao khát và đắm chìm trong danh vọng của loài người.

1. Sự Kiêu Ngạo & Sự Sa Ngã: Danh vọng thường dẫn đến kiêu ngạo, là điều gớm ghiếc trước mặt Đức Chúa Trời. “Sự kiêu ngạo đi trước, sự bại hoại theo sau; Và tánh tự cao đi trước sự sa ngã.” (Châm Ngôn 16:18). Vua Hê-rốt trong Công Vụ 12, khi nhận sự tôn vinh của dân chúng mà không nhường sự vinh hiển cho Đức Chúa Trời, đã bị thiên sứ của Chúa đánh và chết (Công Vụ 12:21-23).

2. Sự Lệch Lạc Trong Động Cơ Phục Vụ: Chúa Giê-xu cảnh cáo những người làm việc công bình, cầu nguyện hay bố thí để được người ta tôn vinh: “Quả thật, ta nói cùng các ngươi, họ đã được phần thưởng của mình rồi.” (Ma-thi-ơ 6:2,5,16). Từ “thưởng” ở đây (misthos - μισθός) chỉ phần thưởng trần thế, tạm bợ, trái ngược với phần thưởng đời đời từ Cha trên trời.

3. Sự Phụ Thuộc Vào Ý Loài Người: Sứ đồ Phao-lô xác nhận rằng sự tôn trọng thật sự đến từ việc được Chúa xét đoán, không phải từ sự đánh giá của con người. “Phàm việc gì cũng phải tưởng chừng, chớ để sự gì làm dịp cho kẻ nghịch gièm chê;” (II Cô-rinh-tô 8:20-21). Ông cũng nói: “Phàm những ai muốn làm đẹp lòng người thì không phải là tôi tớ của Đấng Christ.” (Ga-la-ti 1:10).

Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng ghi lại những người được Đức Chúa Trời ban cho địa vị, ảnh hưởng và danh tiếng lớn. Sự khác biệt nằm ở mục đích và thái độ của họ.

1. Giô-sép: Danh Vọng Để Cứu Dân Sự: Giô-sép từ một nô lệ trở thành tể tướng của Ai Cập, có danh tiếng và quyền lực lớn (Sáng Thế Ký 41). Nhưng mục đích của sự nổi tiếng này là để “bảo tồn sự sống” (Sáng 45:5) và thực hiện kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời cho gia đình ông, từ đó hình thành nên dân Y-sơ-ra-ên.

2. Đa-vít: Được Chúa Làm Cho Tôn Trọng: Danh tiếng của Đa-vít bắt nguồn từ việc “Đức Giê-hô-va ở cùng người” (I Sa-mu-ên 18:14). Ông được dân chúng yêu mến, nhưng điểm đáng chú ý là ông luôn quy sự thành công về cho Đức Chúa Trời và giữ lòng khiêm nhường (II Sa-mu-ên 7:18). Ngay cả khi phạm tội, ông cũng ăn năn và tìm kiếm sự tha thứ, không tìm cách bảo vệ danh tiếng cá nhân (Thi thiên 51).

3. Các Sứ Đồ: Ảnh Hưởng Vì Phúc Âm: Sau ngày Lễ Ngũ Tuần, các sứ đồ trở nên “nổi tiếng” trong thành Giê-ru-sa-lem, nhưng họ không tìm kiếm điều đó. Sự chú ý dồn về họ là kết quả của quyền năng Chúa Thánh Linh và sự rao giảng Phúc Âm. Họ luôn hướng sự chú ý về Chúa Giê-xu (Công vụ 3:12, 14:15). Sứ đồ Phao-lô có “danh tiếng” trong vòng các sứ đồ (Ga-la-ti 2:2), nhưng ông xem mọi sự như rơm rác vì cớ sự nhận biết Chúa Cứu Thế Giê-xu (Phi-líp 3:8).

Thay vì tìm kiếm sự nổi tiếng, Kinh Thánh dạy chúng ta tìm kiếm đức tính đáng được tôn trọng.

“Sự khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.” (Châm Ngôn 15:33b, 18:12b)

Chúa Giê-xu là gương mẫu tối cao: “Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời... nhưng Ngài đã tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ... hạ mình xuống, vâng phục cho đến chết, thậm chí chết trên cây thập tự.” (Phi-líp 2:6-8). Chính vì sự hạ mình này mà “Đức Chúa Trời đã đem Ngài lên rất cao” (câu 9). Đây là nguyên tắc nghịch lý của vương quốc Đức Chúa Trời: Con đường dẫn đến sự tôn cao thật sự là con đường của sự hạ mình và phục vụ.

Sứ đồ Phao-lô khuyên: “Đừng làm sự gì vì lòng tranh cạnh hoặc vì hư vinh, nhưng hãy khiêm nhường, coi người khác như tôn trọng hơn mình.” (Phi-líp 2:3). Từ “hư vinh” ở đây (kenodoxia - κενοδοξία) có nghĩa đen là “vinh quang rỗng tuếch”, ám chỉ sự khao khát danh tiếng vô ích.

Làm thế nào để áp dụng những lẽ thật này trong một thế giới đầy cám dỗ của mạng xã hội và văn hóa người nổi tiếng?

1. Kiểm Tra Động Cơ: Trước mỗi hành động, lời nói hay đăng tải điều gì, hãy tự hỏi: “Mình đang làm điều này để được ai thấy? Để tôn vinh Chúa hay để xây dựng hình ảnh cá nhân?” Hãy cầu xin Chúa dò xét lòng mình (Thi thiên 139:23-24).

2. Tái Định Hướng Sự Tôn Vinh: Khi nhận được lời khen ngợi hoặc đạt được thành công, hãy lập tức hướng sự chú ý về Chúa. Hãy học theo Gioan Báp-tít: “Ngài phải dấy lên, ta phải hạ xuống.” (Giăng 3:30).

3. Trung Tín Trong Sự Ẩn Kín: Tích cực tham gia vào những việc phục vụ thầm lặng, không ai biết đến. Chúa Giê-xu hứa: “Cha ngươi thấy trong nơi kín nhiệm, sẽ thưởng cho ngươi.” (Ma-thi-ơ 6:4,6,18).

4. Sử Dụng Ảnh Hưởng Cách Có Trách Nhiệm: Nếu Chúa ban cho bạn một nền tảng hoặc sự ảnh hưởng nào đó (dù lớn hay nhỏ), hãy xem đó là sự quản lý (stewardship) từ Ngài. Hãy sử dụng nó để làm chứng về Phúc Âm, khích lệ đức tin, và phục vụ người khác, chứ không phải để thỏa mãn cái tôi.

5. Tìm Kiếm Sự Tôn Trọng Từ Những Nguồn Đúng: Thay vì khao khát sự chấp thuận của đám đông, hãy tìm kiếm sự gật đầu từ Đức Chúa Trời (“Lạy Cha, phải được tôi đẹp lòng Cha” – Ma-thi-ơ 3:17) và sự tôn trọng từ những người tin kính (Công Vụ 2:47, Rô-ma 14:18).

Sự nổi tiếng thế gian là phù vân, mong manh và thường dẫn đến sự hủy diệt thuộc linh. Nhưng Đức Chúa Trời hứa ban cho con cái Ngài một thứ danh tiếng cao quý và vĩnh cửu. Đó là danh tiếng là con cái Đức Chúa Trời (Giăng 1:12), là danh tiếng được ghi trong sách sự sống (Phi-líp 4:3), và là lời hứa về một viên đá trắng, trên đó có viết một tên mới, chỉ người nhận mới biết (Khải huyền 2:17). Đó là sự xác nhận đời đời từ chính Đức Chúa Trời dành cho chúng ta.

Cuối cùng, mục tiêu của chúng ta không phải là xây dựng một thương hiệu cá nhân lừng lẫy, mà là trở nên càng ngày càng giống với hình ảnh của Chúa Giê-xu Christ – Đấng “có danh trên hết mọi danh” (Phi-líp 2:9). Khi chúng ta sống khiêm nhường, trung tín và luôn hướng vinh quang về Chúa, chúng ta sẽ kinh nghiệm sự bình an thật và tích lũy cho mình một kho báu trên thiên đàng – nơi rỉ sét hay mối mọt, kể cả sự lãng quên của thế gian, không thể nào hủy hoại được (Ma-thi-ơ 6:20).