Kinh Thánh nói gì về tình đoàn kết?

Trong một thế giới bị phân mảnh bởi xung đột chính trị, phân biệt chủng tộc, chia rẽ xã hội và ngay cả những mâu thuẫn trong chính các cộng đồng đức tin, lời kêu gọi về tình đoàn kết vang lên như một hồi chuông khẩn thiết. Tuy nhiên, khái niệm đoàn kết theo thế gian thường dựa trên lợi ích nhóm, ý thức hệ chính trị hay mục tiêu kinh tế chung—những thứ tạm bợ và dễ đổ vỡ. Kinh Thánh, Lời hằng sống của Đức Chúa Trời, trình bày cho chúng ta một khải tượng về sự hiệp một có nền tảng thần học vững chắc, được mua bằng giá cao quý, và là một mệnh lệnh thiêng liêng không thể bàn cãi dành cho Hội Thánh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào cái nhìn của Kinh Thánh về tình đoàn kết, khám phá nền tảng từ Ba Ngôi Đức Chúa Trời, khuôn mẫu từ Chúa Giê-su Christ, thực tại trong Hội Thánh đầu tiên, những lời dạy của các Sứ đồ và áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân hôm nay.

I. Nền Tảng Thần Học: Sự Hiệp Một Của Ba Ngôi Đức Chúa Trời

Tình đoàn kết Cơ Đốc không phải là một khái niệm xã hội thuần túy, mà trước hết là một sự phản chiếu bản tính của Đức Chúa Trời. Đức Chúa Trời chúng ta thờ phượng là Đức Chúa Trời Một trong Ba Ngôi (Trinity) – Cha, Con và Thánh Linh. Đây là mầu nhiệm nền tảng cho mọi suy tư về sự hiệp một.

Trong lời cầu nguyện thiêng liêng trước khi chịu nạn, Chúa Giê-su đã cầu xin cho các môn đồ: “Hầu cho họ cũng hiệp làm một như Chúng ta” (Giăng 17:11). Chữ “Chúng ta” ở đây chỉ về mối tương ghiệp giữa Chúa Cha và Chúa Con. Mối quan hệ này được đặc trưng bởi sự hiệp nhất trọn vẹn về ý chỉ, mục đích, tình yêu và vinh quang, nhưng vẫn phân biệt rõ ràng về thân vị. Tiếng Hy Lạp được dùng cho “hiệp làm một” là “hen” (ἕν), một tính từ số ít trung tính, nhấn mạnh đến một thực thể thống nhất, một sự hợp nhất hữu cơ. Sự hiệp một của các môn đồ không phải là sự đồng nhất hóa (uniformity) mất đi cá tính, mà là sự hiệp nhất trong đa dạng (unity in diversity), phản ánh chính mối tương giao Ba Ngôi.

Phao-lô cũng kết thúc thư thứ hai gửi cho Cô-rinh-tô bằng một phước lành nổi tiếng về sự hiệp thông của Ba Ngôi: “Nguyền xin ân điển của Đức Chúa Jêsus Christ, sự yêu thương của Đức Chúa Trời, và sự giao thông của Đức Thánh Linh ở với anh em hết thảy!” (2 Cô-rinh-tô 13:13). Chữ “giao thông” trong nguyên văn Hy Lạp là “koinōnia” (κοινωνία), mang nghĩa sự thông công, sự chia sẻ, sự cộng tác chung. Chính Đức Thánh Linh là Đấng tạo nên và duy trì sự koinōnia đó trong lòng Hội Thánh. Như vậy, tình đoàn kết Cơ Đốc có nguồn gốc thiên thượng, bắt nguồn từ chính sự hiệp một và thông công của Ba Ngôi Đức Chúa Trời.

II. Khuôn Mẫu Và Lời Cầu Nguyện Của Đấng Christ: Giăng Chương 17

Giăng chương 17, thường được gọi là “Lời Cầu Nguyện Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm” của Chúa Giê-su, là bản văn trọng tâm nhất của Tân Ước bàn về sự hiệp một của dân sự Đức Chúa Trời. Trong chương này, Chúa Giê-su cầu nguyện ba vòng tròn đồng tâm: cho chính Ngài (c.1-5), cho các môn đồ (c.6-19), và cho tất cả những ai sẽ tin qua lời chứng của họ – tức là Hội Thánh qua mọi thời đại (c.20-26).

Điều đáng chú ý là mục đích của sự hiệp một. Chúa Giê-su cầu xin: “Hầu cho thế gian tin rằng Cha đã sai Con đến” (Giăng 17:21) và “để cho thế gian biết rằng Cha đã sai Con đến... và đã yêu thương họ như đã yêu thương Con” (Giăng 17:23). Sự hiệp một của Hội Thánh không phải là cứu cánh tự thân, mà là một phương tiện chứng đạo mạnh mẽ. Nó là bằng chứng hữu hình, có thể thấy được cho một thế giới hoài nghi về thực tại của tình yêu Đức Chúa Trời và sứ mệnh cứu chuộc của Chúa Giê-su. Một Hội Thánh chia rẽ sẽ làm vô hiệu hóa lời chứng của mình. Sự hiệp một này được định nghĩa rõ ràng: “Hầu cho họ cũng hiệp làm một trong Chúng ta” (c.21) – một sự hiệp nhất có tính chất thiêng liêng và thần thượng.

III. Hình Mẫu Của Hội Thánh Đầu Tiên: Sách Công Vụ Các Sứ Đồ

Sau khi Đức Thánh Linh giáng lâm trong ngày Lễ Ngũ Tuần, Hội Thánh đầu tiên đã trở thành một hình mẫu sống động về sự đoàn kết Cơ Đốc. Sách Công Vụ ghi lại hai bức tranh đẹp đẽ:

• Công Vụ 2:42-47: Hội Thánh “bền lòng giữ lời dạy của các sứ đồ, sự thông công với nhau, bẻ bánh và cầu nguyện” (c.42). Từ “thông công” ở đây chính là koinōnia. Họ có mọi sự làm chung (koina – cùng chia sẻ), bán tài sản đi, phân chia cho nhau tùy theo nhu cầu (c.44-45).
• Công Vụ 4:32-35: “Vả, người tin theo đông lắm, cứ một lòng một ý (kardia kai psychē mia – một lòng một linh hồn)” (c.32). Sự hiệp một của họ không chỉ ở hành động bề ngoài mà xuất phát từ sự biến đổi bên trong – “một lòng một ý”. Họ làm chứng về sự sống lại của Chúa Giê-su với quyền năng lớn (c.33).

Điều quan trọng cần lưu ý: sự hiệp một này không phải là chủ nghĩa cộng sản hay xóa bỏ quyền sở hữu tư nhân. Đó là một sự chia sẻ tự nguyện, xuất phát từ tình yêu và lòng nhận biết Chúa là chủ của mọi sự, nhằm đáp ứng những nhu cầu cụ thể trong cộng đồng đức tin. Nó là kết quả tự nhiên của việc được đầy dẫy Đức Thánh Linh.

IV. Sự Dạy Dỗ Của Sứ Đồ Phao-Lô: Thân Thể Đấng Christ Và Sự Hiệp Một Của Thánh Linh

Sứ đồ Phao-lô đã phát triển giáo lý về sự hiệp một cách sâu sắc qua hình ảnh “Thân thể Đấng Christ”. Hai phân đoạn then chốt là 1 Cô-rinh-tô 12 và Ê-phê-sô 4.

1. 1 Cô-rinh-tô 12:12-27: Phao-lô ví Hội Thánh như một thân thể, mà Đấng Christ là đầu. “Vả, như thân là một, mà có nhiều chi thể, và như các chi thể của thân dầu có nhiều, cũng chỉ là một thân mà thôi, Đấng Christ cũng vậy” (c.12). Ông giải thích rằng chúng ta đều được báp-tem bởi một Thánh Linh vào trong một thân thể (c.13). Điểm nhấn ở đây là sự đa dạng trong hiệp nhất. Mắt không thể nói với tay rằng “ta không cần đến ngươi”, và đầu không thể nói với chân rằng “ta chẳng cần các ngươi” (c.21). Mọi chi thể, dù yếu đuối hay kém vinh hiển, đều cần thiết và phải được tôn trọng. Sự đau đớn của một chi thể là đau đớn của cả thân thể (c.26). Sự đoàn kết theo Kinh Thánh thừa nhận và trân quý những sự khác biệt về chức năng, ân tứ và hoàn cảnh, nhưng tất cả đều hiệp lại để phục vụ cùng một Chúa và cùng một mục đích.

2. Ê-phê-sô 4:1-16: Đây có lẽ là bản văn thực tiễn nhất về việc “giữ gìn sự hiệp một của Thánh Linh” (c.3). Phao-lô kêu gọi chúng ta phải “sống một cách xứng đáng với chức phận mà Chúa đã gọi anh em” (c.1) với các đức tính khiêm nhường, nhu mì, nhịn nhục và yêu thương (c.2). Ông liệt kê bảy sự hiệp một làm nền tảng: một thân thể, một Thánh Linh, một lòng trông cậy, một Chúa, một đức tin, một phép báp-tem, một Đức Chúa Trời (c.4-6). Số “bảy” trong Kinh Thánh thường tượng trưng cho sự trọn vẹn, cho thấy nền tảng hiệp nhất của chúng ta là toàn diện và vững chắc. Mục đích của các ân tứ (sứ đồ, tiên tri, thầy giảng, mục sư, giáo sư) là để “trang bị các thánh đồ cho công việc của chức vụ, và cho sự gây dựng thân thể Đấng Christ” (c.12), cho đến khi tất cả đều “hiệp một trong đức tin và trong sự hiểu biết Con Đức Chúa Trời” (c.13).

V. Phương Tiện Của Sự Hiệp Một: Huyết Đấng Christ Và Sự Phá Đổ Hàng Rào Ngăn Cách

Sự đoàn kết thật không tự nhiên mà có. Nó được tạo nên bởi một hành động cứu chuộc vĩ đại. Trong Ê-phê-sô 2:11-22, Phao-lô mô tả cách Chúa Giê-su, qua thập tự giá, đã phá đổ “bức tường ngăn cách” giữa người Do Thái và Dân Ngoại – một trong những sự chia rẽ sâu sắc nhất trong xã hội cổ đại. “Vì, ấy chính Ngài là sự hòa bình của chúng ta; Ngài đã hiệp cả hai lại làm một, phá đổ bức tường ngăn cách” (Ê-phê-sô 2:14).

Nguyên nhân gốc rễ của mọi sự chia rẽ là tội lỗi. Chỉ có huyết của Đấng Christ mới có quyền năng xóa bỏ tội lỗi, hòa giải con người với Đức Chúa Trời và từ đó hòa giải con người với nhau. “Ngài đã khiến hai dân nên một, mà phá hủy bức tường ngăn cách, là sự thù nghịch” (c.14). Kết quả là, cả hai đều được đem đến gần Đức Chúa Trời trong một Thánh Linh (c.18), và trở nên “người nhà của Đức Chúa Trời” (c.19). Tình đoàn kết Cơ Đốc, vì vậy, là một tình đoàn kết được mua bằng giá huyết, một sự hiệp nhất siêu việt mọi ranh giới tự nhiên của chủng tộc, giai cấp, giới tính hay văn hóa (Ga-la-ti 3:28).

VI. Áp Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Làm thế nào để chúng ta, trong một thế giới đầy chia rẽ, có thể sống và thể hiện tình đoàn kết theo Kinh Thánh?

1. Tích Cực Gìn Giữ Sự Hiệp Một Của Thánh Linh (Ê-phê-sô 4:3): Đây là một mệnh lệnh chủ động. Nó đòi hỏi nỗ lực, kiên nhẫn và quyết tâm. Chúng ta không được thụ động chờ sự hiệp một xảy đến, mà phải chủ động “làm hết sức” để gìn giữ nó.
2. Sống Khiêm Nhường, Nhu Mì Và Nhịn Nhục (Ê-phê-sô 4:2; Phi-líp 2:3-4): Tính kiêu ngạo là kẻ thù lớn nhất của sự hiệp một. Chúng ta được kêu gọi xem người khác như “tôn trọng hơn mình” và chăm sóc đến lợi ích của họ. Đây chính là tấm lòng của Đấng Christ (Phi-líp 2:5).
3. Thực Hành Tình Yêu Thương Chân Thật (1 Cô-rinh-tô 13; 1 Phi-e-rơ 4:8): “Trên hết mọi sự đó, phải có lòng yêu thương; vì sự yêu thương che lấp vô số tội lỗi” (1 Phi-e-rơ 4:8). Tình yêu thương là chất keo gắn kết mọi sự hiệp một lại với nhau trọn vẹn (Cô-lô-se 3:14).
4. Gánh Vác Gánh Nặng Cho Nhau (Ga-la-ti 6:2): Tình đoàn kết được thể hiện qua hành động thực tế: an ủi, hỗ trợ, cầu thay và chia sớt gánh nặng trong những lúc khó khăn, bệnh tật hay thử thách.
5. Tránh Xa Những Điều Gây Chia Rẽ (Rô-ma 16:17; Tít 3:10): Kinh Thánh cảnh báo về những kẻ gây chia rẽ và tạo nên sự bất hòa. Chúng ta cần khôn ngoan, yêu thương nhưng cứng rắn trong việc bảo vệ sự hiệp một của Hội Thánh khỏi những giáo lý sai lạc và những thái độ phá hoại.
6. Chuyên Tâm Cầu Nguyện Cho Sự Hiệp Một: Hãy noi gương Chúa Giê-su, dành thời gian cầu nguyện đặc biệt cho sự hiệp một của Hội Thánh địa phương và Hội Thánh phổ thông.

Áp dụng trong từng phạm vi: - Trong Gia Đình: Vợ chồng hiệp một (Sáng thế ký 2:24), cha mẹ và con cái cùng nhau phụng sự Chúa. - Trong Hội Thánh Địa Phương: Tham dự các buổi nhóm, tôn trọng các chấp sự, hỗ trợ công việc chung, khích lệ nhau. - Trong Xã Hội: Làm chứng về tình yêu của Đấng Christ bằng cách vượt qua các rào cản xã hội để yêu thương và phục vụ mọi người.

Kết Luận

Tình đoàn kết theo Kinh Thánh không phải là một lý tưởng mơ hồ hay một chiến thuật xã hội. Đó là một thực tại thiêng liêng có nền tảng từ chính bản tính hiệp một của Ba Ngôi Đức Chúa Trời, được mua chuộc bằng huyết báu của Chúa Giê-su Christ trên thập tự giá, được hiện thực hóa bởi quyền năng của Đức Thánh Linh, và được biểu hiện qua Hội Thánh như là một thân thể sống động của Đấng Christ. Nó vừa là một ân tứ chúng ta nhận lãnh, vừa là một trách nhiệm chúng ta phải gìn giữ.

Sự hiệp một này là dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho một thế giới đang chìm đắm trong sự chia rẽ rằng Đức Chúa Trời thật và Ngài đã sai Con Ngài đến. Ước mong mỗi chúng ta, với lòng khiêm nhường và yêu thương, sẽ “chuyên cần giữ gìn sự hiệp một của Thánh Linh bằng sự hòa báng” (Ê-phê-sô 4:3), để qua đời sống hiệp một của chúng ta, Danh Chúa được tôn cao và nhiều người được dẫn đến với Đấng Christ, là Đầu của Hội Thánh.