Kinh Thánh nói gì về việc dùng que dò tìm mạch nước?

Trong xã hội cổ đại cũng như một số cộng đồng ngày nay, việc sử dụng que dò (divining rod, dowsing rod) để xác định vị trí mạch nước ngầm, khoáng sản hoặc thậm chí các vật thể bị mất là một thực hành khá phổ biến. Tuy nhiên, với tư cách là Cơ Đốc nhân tin kính Lời Chúa, chúng ta cần đánh giá mọi thực hành dưới ánh sáng của Kinh Thánh. Bài viết nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát những gì Kinh Thánh nói trực tiếp và gián tiếp về hiện tượng này, phân tích ngôn ngữ gốc, bối cảnh lịch sử, và rút ra những nguyên tắc thuộc linh quan trọng cho đời sống đức tin hôm nay.

Kinh Thánh không đề cập trực tiếp đến việc "dùng que dò tìm mạch nước" như một kỹ thuật trung lập. Thay vào đó, nó nhắc đến việc sử dụng "que" (rod) trong bối cảnh bói toán, một hình thức cầu hỏi thần linh giả mạo.

1. Ô-sê 4:12 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925): "Dân ta hỏi tượng chạm của nó, và que nó bảo cho nó biết; vì linh dâm dục làm cho chúng nó lầm lạc, chúng nó hành dâm mà bỏ Đức Chúa Trời mình."

Đây là một trong những phân đoạn quan trọng nhất. Tiếng Hê-bơ-rơ sử dụng từ "מַקֵּל" (maq·qêl) nghĩa là "cây gậy", "que". Tiên tri Ô-sê đang vạch trần tội thờ hình tượng và sự bất trung của Y-sơ-ra-ên. Họ đã từ bỏ Đức Giê-hô-va để "hỏi tượng chạm của nó" và để "que nó bảo cho nó biết". Hành động này được kết nối trực tiếp với "linh dâm dục" (spirit of harlotry/whoredom), tức là sự phạm tội thuộc linh, thờ phượng sai lầm. Việc sử dụng "que" ở đây rõ ràng là một công cụ cho sự bói toán, tìm kiếm sự hướng dẫn từ một nguồn không phải Đức Chúa Trời.

2. Ê-xê-chi-ên 21:21 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925): "Vì vua Ba-by-lôn đứng lại nơi ngã ba đường, tại chỗ rẽ hai con đường, đặng bói khoa. Vua lắc tên, cầu hỏi các tượng, xem xét gan." (Xem thêm câu 22).

Trong bản tiếng Anh NIV, câu này dịch là: "For the king of Babylon will stop at the fork in the road, at the junction of the two roads, to seek an omen: He will cast lots with arrows, he will consult his idols, he will examine the liver." Mặc dù không dùng từ "que", nhưng bối cảnh mô tả các phương pháp bói toán đa dạng của vua Ba-by-lôn: bắn tên (có thể ghi tên thành phố), cầu hỏi tượng, và xem xét gan (haruspicy). Nguyên tắc là giống nhau: tìm kiếm quyết định hoặc sự hướng dẫn thông qua các phương tiện siêu nhiên sai trái, thay vì tìm kiếm ý chỉ Đức Chúa Trời chân thần.

3. Phân Biệt Với Cây Gậy Của Môi-se: Cây gậy của Môi-se (Xuất Ê-díp-tô Ký 4:2-4, 17:5-6) hoặc của A-rôn (Dân Số Ký 17) là biểu tượng quyền năng và thẩm quyền được Đức Chúa Trời ủy nhiệm. Nó không phải là một công cụ bói toán hay dò tìm thụ động. Quyền năng đến từ chính Đức Chúa Trời, người ra lệnh, chứ không phải từ bản thân cây gậy. Điều này khác biệt căn bản với việc sử dụng que dò dựa trên sự chuyển động cơ học không giải thích được, thường được quy cho "lực" hoặc "năng lượng" phiếm thần.

Các dân tộc xung quanh Y-sơ-ra-ên như người Ca-na-an, Ba-by-lôn, Ai Cập đều có những hình thức bói toán phức tạp (lecanomancy - bói nước, hepatoscopy - xem gan, astrology - chiêm tinh). Việc dùng que, gậy có thể liên quan đến hình thức "rhabdomancy" (từ tiếng Hy Lạp "rhabdos" - gậy, que và "manteia" - tiên tri). Đối với Đức Chúa Trời, việc dân Y-sơ-ra-ên tham gia vào bất kỳ hình thức nào trong số này đều bị xem là sự phản bội giao ước, vì họ đang tìm kiếm sự hiểu biết từ các thần tượng câm (thần giả) hoặc các thế lực thuộc linh tối tăm, thay vì từ Đấng Tạo Hóa.

Phục Truyền Luật Lệ Ký 18:9-14 là phân đoạn then chốt, liệt kê các thực hành ghê tởm mà dân Y-sơ-ra-ên phải tránh khi vào Đất Hứa: "Khi ngươi đã vào xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho, chớ tập bắt chước những sự gớm ghiếc của các dân tộc ấy. Ở giữa ngươi chớ nên có... kẻ bói khoa, kẻ hay xem sao, kẻ phù thủy, kẻ đồng cốt, kẻ thầy pháp, kẻ hay hỏi đồng cốt và kẻ thuật số, là kẻ đi hỏi cõi chết. Vì Đức Giê-hô-va lấy làm gớm ghiếc kẻ làm các việc đó..." Mặc dù không liệt kê cụ thể "que dò", nhưng nguyên tắc rõ ràng: mọi hình thức tìm kiếm sự hướng dẫn, tri thức hoặc quyền lực siêu nhiên ngoài Đức Giê-hô-va đều bị cấm. Nó thuộc về "các sự gớm ghiếc của các dân tộc".

Từ những phân đoạn trên, chúng ta rút ra được các nguyên tắc thuộc linh then chốt:

1. Nguồn Gốc Của Sự Hướng Dẫn: Cơ Đốc nhân được kêu gọi tìm kiếm sự hướng dẫn từ duy nhất Đức Chúa Trời Ba Ngôi, qua Đức Thánh Linh và Lời Ngài (Thi Thiên 119:105; Giăng 16:13). Việc sử dụng que dò, ngay cả với mục đích thực tế (tìm nước), thường hàm ý một niềm tin vào một "lực" vô danh, phiếm thần hoặc thậm chí là sự can thiệp của ma quỷ. Nó thiết lập một kênh hướng dẫn song song và cạnh tranh với Đức Chúa Trời.

2. Bản Chất Của Sự Bói Toán: Bói toán (divination) là cố gắng khám phá điều bí ẩn hoặc tương lai bằng sức mạnh hoặc phương pháp siêu nhiên không đến từ Đức Chúa Trời. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ "קֶסֶם" (qecem) và tiếng Hy Lạp "μαντεία" (manteia) đều mang nghĩa này. Que dò tìm nước, dù được biện minh là "khoa học", thường đi kèm với niềm tin rằng cây que là phương tiện tiết lộ thông tin ẩn giấu – một định nghĩa rất gần với bói toán.

3. Sự Trung Thành Với Giao Ước: Như Ô-sê đã chỉ ra, việc tìm đến "que" là biểu hiện của sự bất trung thuộc linh, giống như tà dâm. Nó chứng tỏ một tấm lòng không hài lòng với Đức Chúa Trời, muốn tìm kiếm giải pháp từ nơi khác. Điều này vi phạm điều răn đầu tiên: "Trước mặt Ta, ngươi chớ có các thần khác" (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:3).

4. Sự Khôn Ngoan Thuộc Về Thế Gian Hay Từ Trên Cao? Gia-cơ 3:15 phân loại sự khôn ngoan: có sự khôn ngoan đến từ trên cao (thuần khiết, hòa thuận, nhu mì), và sự khôn ngoan "thuộc về đất, về xác thịt và về ma quỉ". Các thực hành như bói toán thuộc về loại thứ hai. Ngay cả khi nó "có hiệu quả" (tìm thấy nước), thì phương tiện cũng không biện minh cho mục đích nếu phương tiện đó vi phạm nguyên tắc của Đức Chúa Trời.

Làm thế nào để chúng ta tìm kiếm sự hướng dẫn trong những vấn đề thực tế của cuộc sống mà vẫn trung thành với Lời Chúa?

1. Trong Các Quyết Định Vật Chất & Hằng Ngày: Khi cần tìm nguồn nước cho một cánh đồng, xây dựng một giếng khoan, hay mua một mảnh đất, chúng ta có thể:

• Cầu Nguyện Tìm Kiếm Sự Khôn Ngoan: Thành khẩn cầu xin Chúa ban sự khôn sáng (Gia-cơ 1:5). Ngài hứa ban cho kẻ tìm kiếm Ngài.
• Sử Dụng Phương Pháp Khoa Học Hợp Lý: Thuê các chuyên gia địa chất, sử dụng công nghệ thăm dò địa vật lý. Đức Chúa Trời ban cho con người trí tuệ và khả năng nghiên cứu để quản lý đất đai (Sáng Thế Ký 1:28). Sử dụng chúng là hành động của sự quản lý tốt.
• Tìm Kiếm Lời Khuyên Từ Người Khôn Ngoan: Châm Ngôn 11:14 dạy: "Chẳng có sự khôn ngoan, tài thức hay là mưu kế nào mà chống đối Đức Giê-hô-va được". Nhưng cũng nói: "Mưu định bởi tại sự khuyên bảo nhiều người mà được thành" (Châm Ngôn 15:22).

2. Trong Các Quyết Định Thuộc Linh & Cuộc Đời: Đối với các lựa chọn lớn như hôn nhân, nghề nghiệp, chỗ ở:

• Lấy Kinh Thánh Làm Nền Tảng: Lời Chúa là đèn cho chân ta (Thi Thiên 119:105). Các nguyên tắc của Kinh Thánh phải là khuôn khổ cho mọi quyết định.
• Nhạy Bén Với Sự Dẫn Dắt Của Đức Thánh Linh: Thông qua sự bình an của Ngài trong lòng (Cô-lô-se 3:15), qua những ấn tượng thuộc linh phù hợp với Lời Chúa, và qua sự mở cửa/đóng cửa về hoàn cảnh (dù không phải yếu tố duy nhất).
• Cầu Thay Và Tĩnh Nguyện: Dành thời gian chờ đợi Chúa, trình dâng mọi lo lắng và kế hoạch cho Ngài (Phi-líp 4:6-7).
• Hỏi Ý Kiến Hội Thánh: Tham khảo những người lãnh đạo thuộc linh trưởng thành và các anh chị em tin kính trong Hội Thánh.

3. Thái Độ Đối Với Các Thực Hành Mơ Hồ: Chúng ta cần tỉnh táo và nhận diện. Nhiều thực hành hiện đại (bói bài tarot, xem chỉ tay, cầu cơ, cảm xạ học - radiesthesia - bao gồm dùng que dò) đều có gốc rễ từ sự bói toán và tâm linh giả mạo. Cơ Đốc nhân được kêu gọi phải "...xét đoán mọi sự, hãy giữ lấy điều lành. Hãy lánh khỏi mọi hình thức của sự ác" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:21-22).

Sứ đồ Phao-lô đã cảnh báo: "Hãy giữ cho khỏi mọi hình thức của sự ác" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:22). Việc sử dụng que dò tìm mạch nước, khi được xem xét dưới ánh sáng Kinh Thánh, không phải là một kỹ thuật trung lập. Nó có nguồn gốc và liên quan mật thiết đến các thực hành bói toán bị Đức Chúa Trời lên án, vì nó thiết lập một nguồn hướng dẫn cạnh tranh và phản ánh sự thiếu tin cậy nơi sự chu cấp và hướng dẫn của Đức Chúa Trời.

Thay vì tìm đến những "cây que" vật chất để tìm nguồn nước tạm bợ dưới đất, chúng ta được mời gọi đến với Chúa Giê-xu Christ, Đấng là Nguồn Nước Hằng Sống. Chính Ngài phán: "Ai uống nước nầy sẽ còn khát mãi; nhưng uống nước ta sẽ cho, thì chẳng hề khát nữa. Nước ta cho sẽ thành một mạch nước trong người đó, văng ra cho đến sự sống đời đời" (Giăng 4:13-14). Sự hướng dẫn đáng tin cậy, sự khôn ngoan chân thật và sự chu cấp trọn vẹn đều đến từ Ngài. Hãy để lòng chúng ta hoàn toàn trung thành, chỉ tìm kiếm và tin cậy nơi một mình Ngài trong mọi bước đi của cuộc đời.

Bài nghiên cứu này dựa trên Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925 (Bản Truyền Thống), có tham chiếu các ngôn ngữ gốc Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, cùng với nguyên tắc giải kinh theo lịch sử-văn phạm. Mọi sự hiểu biết đều nhằm tôn vinh Đức Chúa Trời và xây dựng Hội Thánh.