Có sinh vật thần thoại nào được nhắc đến trong Kinh Thánh không?
Khi đọc Kinh Thánh, nhiều tín hữu thắc mắc liệu có những sinh vật thần thoại như rồng, kỳ lân, quái vật biển, hay các sinh vật siêu nhiên được nhắc đến hay không. Có phải Kinh Thánh đề cập đến những sinh vật mà ngày nay chúng ta xem là hư cấu? Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát các sinh vật kỳ lạ trong Kinh Thánh, tìm hiểu nguồn gốc, ý nghĩa và ứng dụng thuộc linh cho đời sống Cơ Đốc nhân.
I. "Sinh vật thần thoại" – Khái niệm và cách hiểu trong Kinh Thánh
Trước hết, cần phân biệt giữa "thần thoại" (myth) và "lịch sử" (history). Thần thoại là những câu chuyện được thêu dệt bởi trí tưởng tượng con người, thường không có căn cứ lịch sử. Trong khi đó, Kinh Thánh là Lời của Đức Chúa Trời, ghi lại các sự kiện có thật, dù đôi khi mô tả những sinh vật mà văn hóa hiện đại xem là thần thoại. Các sinh vật ấy hoặc là có thật trong thế giới thực, hoặc là những biểu tượng được Đức Thánh Linh sử dụng để truyền đạt chân lý thuộc linh. Vì vậy, thay vì gọi chúng là "sinh vật thần thoại", chúng ta nên xem chúng là "sinh vật được Kinh Thánh mô tả".
II. Các sinh vật được nhắc đến trong Kinh Thánh
Kinh Thánh, đặc biệt là Cựu Ước và sách Khải Huyền, mô tả nhiều sinh vật có hình dạng kỳ lạ. Dưới đây là những sinh vật nổi bật thường gây thắc mắc.
1. Rồng (Dragon) và Con Rắn (Serpent)
Từ "rồng" xuất hiện nhiều lần trong Kinh Thánh, đặc biệt trong sách Khải Huyền. Trong tiếng Hy Lạp là δράκων (drakōn), có nghĩa là "rắn lớn" hoặc "quái vật".
- Khải Huyền 12:3,9: "Rồi có một điềm khác hiện ra ở trên trời: Nầy, một con rồng lớn sắc đỏ, có bảy đầu, mười sừng, và trên đầu có bảy mão triều thiên... Con rồng ấy bị quăng xuống, tức là con rắn xưa, gọi là ma quỉ và Sa-tan, dỗ dành cả thiên hạ; nó đã bị quăng xuống đất, các sứ nó cũng bị quăng xuống với nó." Ở đây, rồng biểu tượng cho Sa-tan, kẻ thù của Đức Chúa Trời.
- Ê-sai 27:1: "Trong ngày đó, Đức Giê-hô-va sẽ dùng gươm cứng, lớn, và mạnh mà phạt lê-vi-a-than, là con rắn lẹ làng, phạt lê-vi-a-than, là con rắn cong queo; và Ngài sẽ giết con vật lớn dưới biển." Rồng hay rắn được nhắc đến cùng với lê-vi-a-than, ám chỉ thế lực thù nghịch.
Ngoài ra, con rắn trong vườn Ê-đen (Sáng Thế Ký 3) không phải là rồng nhưng cũng là một sinh vật được Sa-tan mượn xác. Có thể nói Kinh Thánh sử dụng hình ảnh rồng/rắn để mô tả ma quỉ và các thế lực tà ác.
2. Lê-vi-a-than (Leviathan)
Leviathan là một con quái vật biển, được mô tả chi tiết trong sách Gióp 41. Từ tiếng Hê-bơ-rơ לִוְיָתָן (livyatan) có thể chỉ một loài cá lớn hoặc con rồng biển. Một số học giả cho rằng đó là cá sấu, cá voi, hoặc một loài bò sát khổng lồ đã tuyệt chủng. Dù là gì, mô tả của Gióp nhấn mạnh sức mạnh và sự đáng sợ của nó.
- Gióp 41:1-2,10: "Ngươi có thể kéo lê-vi-a-than bằng câu ư? Có thể dùng dây mà buộc lưỡi nó chăng?... Không ai hung bạo đến nỗi dám chọc giận nó; vậy, ai đứng được trước mặt ta?" Đức Chúa Trời dùng Leviathan để dạy cho Gióp về quyền năng tối cao của Ngài.
- Thi Thiên 74:14: "Chúa đã đập bể đầu lê-vi-a-than, đem nó cho dân ở đồng vắng làm đồ ăn." Đây là hình ảnh chiến thắng của Đức Chúa Trời trên các thế lực hỗn loạn.
Leviathan thường tượng trưng cho sự hỗn loạn, sức mạnh của kẻ thù, và cuối cùng bị Đức Chúa Trời chế ngự.
3. Bê-hê-mốt (Behemoth)
Behemoth được mô tả trong Gióp 40:15-24. Từ Hê-bơ-rơ בְּהֵמוֹת (behemoth) có nghĩa là "con thú lớn". Đa số học giả tin rằng đây là con hà mã hoặc voi, nhưng một số cho rằng đó là khủng long (vì mô tả đuôi như cây hương nam).
- Gióp 40:15-17: "Hãy xem con behemoth mà ta đã dựng nên như đã dựng nên ngươi; nó ăn cỏ như bò. Hãy xem, sức nó ở nơi lưng, và sức mạnh nó ở trong gân bụng. Nó cong đuôi nó như cây bá hương; gân đùi nó dính chặc với nhau." Đây là sinh vật to lớn, mạnh mẽ, thể hiện quyền sáng tạo của Đức Chúa Trời.
Behemoth thường được hiểu là một trong những sinh vật mạnh nhất mà con người không thể chế ngự, nhấn mạnh sự khôn ngoan và quyền năng của Đấng Tạo Hóa.
4. Kỳ lân (Unicorn)
Bản Kinh Thánh tiếng Anh KJV dùng từ "unicorn", nhưng bản tiếng Việt 1925 dịch là "bò rừng" hoặc "tê giác". Từ Hê-bơ-rơ רְאֵם (re'em) có thể chỉ một loài thú mạnh mẽ, có sừng, như bò rừng hoặc bò rừng Âu-Á (aurochs).
- Dân Số Ký 23:22: "Đức Chúa Trời đã đem họ ra khỏi Ê-díp-tô; Ngài có sức mạnh như sừng bò rừng vậy." (Bản KJV: "God brought them out of Egypt; he hath as it were the strength of an unicorn.")
- Gióp 39:9-10: "Con bò rừng há muốn hầu việc ngươi? Nó há muốn ở gần bên máng cỏ ngươi sao? Ngươi há có thể dùng dây cột bò rừng vào luống cày, nó sẽ theo sau người để vỡ các trũng ruộng của ngươi chăng?"
Như vậy, "kỳ lân" trong Kinh Thánh không phải là con ngựa có sừng như trong thần thoại, mà là một loài thú có thật, biểu tượng cho sức mạnh và sự tự do không khuất phục.
5. Người khổng lồ (Nephilim)
Sáng Thế Ký 6:4 nói về "người khổng lồ" (Nephilim) xuất hiện trước cơn đại hồng thủy. Từ Hê-bơ-rơ נְפִילִים (nephilim) thường được dịch là "người khổng lồ" hoặc "kẻ sa ngã".
- Sáng Thế Ký 6:4: "Trong đời đó, có người khổng lồ (Nephilim) ở trên mặt đất, và cũng có sau khi con trai Đức Chúa Trời ăn ở cùng con gái loài người mà sanh con cái: ấy là những kẻ anh hùng thuở xưa, là những người có danh tiếng."
- Dân Số Ký 13:33: "Chúng tôi có thấy những người khổng lồ (con cháu của A-nác) ở đó; chúng tôi thấy mình khác nào con cào cào, và họ xem chúng tôi cũng như vậy."
Người khổng lồ có lẽ là một chủng người cao lớn bất thường, có thể là hậu duệ của các "con trai Đức Chúa Trời" (các thiên sứ sa ngã) kết hợp với con gái loài người. Điều này cho thấy tội lỗi đã phát triển mạnh mẽ trước cơn nước lụt.
6. Chê-ru-bim và Sê-ra-phim
Đây là những sinh vật có cánh, phục vụ gần ngôi Đức Chúa Trời.
- Chê-ru-bim: Xuất hiện trong Sáng Thế Ký 3:24 (canh giữ vườn Ê-đen), trên nắp thi ân (Xuất Ê-díp-tô 25:18-22), và trong khải tượng của Ê-xê-chi-ên (chương 1 và 10). Mô tả: có bốn mặt (người, sư tử, bò, chim ưng), bốn cánh, và chân thẳng, lấp lánh như đồng.
- Sê-ra-phim: Chỉ xuất hiện trong Ê-sai 6:2-3, có sáu cánh, dùng hai cánh che mặt, hai che chân, hai để bay, đứng chầu trước ngôi Đức Chúa Trời và tung hô "Thánh, thánh, thánh".
Những sinh vật này không phải là sản phẩm của trí tưởng tượng mà là thực thể thuộc linh có thật, được Đức Chúa Trời tạo ra để phục vụ Ngài.
7. Các sinh vật trong sách Khải Huyền
Sách Khải Huyền mô tả nhiều sinh vật kỳ dị, như bốn sinh vật sống (Khải Huyền 4:6-8) có mặt giống sư tử, bò, người, chim ưng, tương tự chê-ru-bim; con thú từ biển lên (Khải Huyền 13:1) có bảy đầu mười sừng; con thú từ đất lên (Khải Huyền 13:11) có hai sừng như chiên con; cùng các con ngựa và kỵ sĩ. Những sinh vật này thường mang tính biểu tượng về các thế lực, thời kỳ, và sự phán xét.
III. Ý nghĩa thuộc linh của các sinh vật trong Kinh Thánh
Các sinh vật "thần thoại" trong Kinh Thánh không chỉ là những mô tả ngẫu nhiên; chúng mang những bài học thuộc linh sâu sắc.
- Biểu tượng của sức mạnh và quyền năng Đức Chúa Trời: Behemoth và Leviathan cho thấy Đức Chúa Trời tạo ra những sinh vật mà con người không thể chế ngự. Qua đó, Ngài dạy chúng ta về sự nhỏ bé của con người và sự vĩ đại của Đấng Tạo Hóa.
- Biểu tượng của kẻ thù thuộc linh: Rồng, rắn, Leviathan thường tượng trưng cho Sa-tan và các thế lực tối tăm chống lại Đức Chúa Trời. Kinh Thánh báo trước sự thất bại cuối cùng của chúng dưới quyền năng của Đấng Christ (Khải Huyền 20:2-3,10).
- Biểu tượng của sự thánh khiết và sự thờ phượng: Chê-ru-bim và Sê-ra-phim đại diện cho sự thánh khiết của Đức Chúa Trời, sự sẵn sàng phục vụ và thờ phượng Ngài. Chúng nhắc nhở chúng ta về thái độ cung kính, tôn cao Chúa.
- Biểu tượng của sự xét đoán: Các sinh vật trong Khải Huyền báo hiệu các cơn đại nạn và sự phán xét cuối cùng. Điều này cảnh tỉnh con người ăn năn và tin nhận Chúa Giê-xu.
IV. Các sinh vật đó có thật không? Quan điểm Cơ Đốc
Nhiều tín hữu tin rằng những sinh vật như rồng, leviathan, behemoth là có thật, dù có thể đã tuyệt chủng hoặc hiếm thấy. Kinh Thánh mô tả chúng như những sinh vật thực tế mà Gióp và Môi-se biết đến. Một số người cho rằng khủng long đã sống cùng thời với con người và được nhắc đến dưới tên behemoth và leviathan. Dù cách giải thích có khác nhau, điều quan trọng là chúng ta tin Lời Chúa là chân thật; nếu Kinh Thánh ghi nhận, thì đó là sự thật.
Đối với các sinh vật thuộc linh như chê-ru-bim, sê-ra-phim, chúng là những thực thể có thật trong cõi thuộc linh, không phải sản phẩm tưởng tượng. Kinh Thánh nhiều lần mô tả các thiên sứ với hình dạng khác nhau, chứng tỏ có những tạo vật mà mắt thường không thấy, nhưng chúng hiện hữu.
V. Ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc
Không chỉ là chuyện tò mò, việc tìm hiểu các sinh vật trong Kinh Thánh giúp chúng ta:
- Tăng cường đức tin vào Lời Chúa: Khi thấy Kinh Thánh mô tả những sinh vật kỳ lạ, chúng ta có thể tin rằng Lời Chúa đáng tin cậy, dù đôi khi vượt quá hiểu biết con người.
- Hiểu rõ hơn về bản chất của cuộc chiến thuộc linh: Rồng và rắn nhắc nhở chúng ta về kẻ thù là ma quỉ, nhưng cũng cho thấy Đấng Christ đã chiến thắng trên thập tự giá (Cô-lô-se 2:15). Chúng ta phải mặc lấy toàn giáp của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 6:11).
- Khiêm nhường thờ phượng: Quyền năng Đức Chúa Trời tạo dựng những sinh vật to lớn như behemoth, leviathan, và các thiên sứ hùng mạnh, khiến chúng ta phải cúi đầu tôn thờ Ngài.
- Không sợ hãi trước những điều kỳ lạ: Đôi khi chúng ta nghe những câu chuyện thần bí, nhưng biết rằng Đức Chúa Trời là Đấng tối cao, mọi thứ đều nằm dưới quyền kiểm soát của Ngài.
- Rèn luyện tư duy giải kinh: Biết phân biệt giữa nghĩa đen và nghĩa biểu tượng. Ví dụ, rồng trong Khải Huyền là biểu tượng, không phải con vật thật bảy đầu, nhưng đại diện cho Sa-tan và đế quốc La Mã.
Kết luận
Kinh Thánh có nhắc đến nhiều sinh vật mà người hiện đại thường xem là thần thoại, như rồng, leviathan, behemoth, người khổng lồ, chê-ru-bim, sê-ra-phim. Tuy nhiên, dưới ánh sáng của Lời Chúa, chúng không phải là sản phẩm của huyền thoại mà là một phần của sự sáng tạo và mặc khải của Đức Chúa Trời. Các sinh vật ấy mang những ý nghĩa thuộc linh quan trọng, giúp chúng ta hiểu biết thêm về quyền năng, sự thánh khiết và kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta tin cậy Lời Chúa và áp dụng những bài học ấy vào đời sống hàng ngày, luôn tôn cao Đấng Christ là Chúa của muôn loài.