Ai là con cái của Y-sơ-ra-ên trong Kinh Thánh?
Vấn đề danh tính của con cái Y-sơ-ra-ên là một chủ đề nền tảng xuyên suốt Kinh Thánh, từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền. Hiểu đúng về danh tính này không chỉ là kiến thức lịch sử, mà còn là chìa khóa để thấu hiểu kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời, bản chất của Giao Ước, và vị trí của Hội Thánh ngày nay. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát toàn diện từ ngữ nghĩa, lịch sử, cho đến sự ứng nghiệm và mở rộng thuộc linh trong ánh sáng của Chúa Giê-xu Christ.
Danh xưng "Y-sơ-ra-ên" (Yisra'el - יִשְׂרָאֵל) xuất hiện lần đầu trong Sáng Thế Ký 32:28, trong một sự kiện mang tính bước ngoặt: "Người lại nói rằng: Tên ngươi sẽ chẳng gọi là Gia-cốp nữa, nhưng là Y-sơ-ra-ên; vì ngươi có quyền cạnh tranh với Đức Chúa Trời và với loài người, và đã được thắng." Tên này có thể được hiểu là "Đấng tranh đấu với Đức Chúa Trời" hoặc "Đức Chúa Trời tranh đấu." Sự thay đổi tên này đánh dấu một biến đổi thuộc linh sâu sắc từ Gia-cốp ("kẻ nắm gót chân," biểu tượng cho sự lừa gạt) thành Y-sơ-ra-ên, tổ phụ của một dân tộc được định mệnh đặc biệt.
Từ đó, con cái của Y-sơ-ra-ên (hay con cháu Y-sơ-ra-ên) trước hết chỉ 12 chi phái phát xuất từ 12 người con trai của ông (Sáng Thế Ký 35:22-26). Đây là định nghĩa huyết thống, dân tộc học trực tiếp và rõ ràng nhất. Lời hứa giao ước Đức Chúa Trời lập với Áp-ra-ham, Y-sác, và Gia-cốp (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:6, 15) được truyền thừa trực tiếp cho dòng dõi vật lý này.
Trong Cựu Ước, cụm từ "con cái Y-sơ-ra-ên" (benei Yisra'el - בְּנֵי יִשְׂרָאֵל) được dùng hàng trăm lần, hầu như luôn chỉ dân tộc được Đức Chúa Trời giải cứu khỏi Ai Cập, lập giao ước tại núi Si-na-i, ban cho Luật Pháp (Xuất Ê-díp-tô Ký 19:3-6), và ban cho đất hứa Ca-na-an. Họ là dân được chọn (am segullah) giữa muôn dân, không phải vì sự vĩ đại của họ, mà vì tình yêu và lời hứa của Đức Giê-hô-va (Phục Truyền Luật Lệ Ký 7:6-8).
Sau thời vua Sa-lô-môn, vương quốc thống nhất bị chia cắt thành:
Vương quốc phía Bắc (10 chi phái): thường được gọi là "Y-sơ-ra-ên" trong các sách Các Vua.
Vương quốc phía Nam (2 chi phái Giu-đa và Bên-gia-min): được gọi là "Giu-đa."
Dù bị phân chia và sau này bị lưu đày (Y-sơ-ra-ên bởi A-si-ri, Giu-đa bởi Ba-by-lôn), các tiên tri vẫn luôn rao truyền về một số sót (she'ar) trung tín mà Đức Chúa Trời sẽ phục hồi (Ê-sai 10:20-22; Ê-xê-chi-ên 37). Khái niệm "số sót" này rất quan trọng, cho thấy danh tính thật của Y-sơ-ra-ên không đơn thuần nằm ở huyết thống, mà ở lòng trung tín với giao ước.
Tân Ước mang đến một sự mặc khải đột phá về danh tính của con cái Đức Chúa Trời, làm sáng tỏ và hoàn tất những hình bóng trong Cựu Ước.
1. Chúa Giê-xu Christ: Y-sơ-ra-ên Chân Thật: Trước hết, Chúa Giê-xu chính là hiện thân của Y-sơ-ra-ên chân thật. Ngài tóm tắt và hoàn thành trọn vẹn lịch sử của dân Y-sơ-ra-ên. Nơi Ngài, tất cả những biểu tượng (chiên con lễ Vượt Qua, đền tạm, thầy tế lễ), và kinh nghiệm (ra khỏi Ai Cập, chịu thử thách trong đồng vắng 40 ngày, vâng lời trọn vẹn) của Y-sơ-ra-ên được ứng nghiệm. Ma-thi-ơ 2:15 trích Ô-sê 11:1 "Ta đã gọi Con ta ra khỏi Ê-díp-tô" áp dụng cho Chúa Giê-xu, chứng tỏ Ngài là Con Y-sơ-ra-ên đại diện.
2. Sự Cứu Rỗi Mở Rộng Cho Dân Ngoại: Sứ đồ Phao-lô, trong thư tín của mình, đã giải thích thần học sâu sắc nhất về vấn đề này. Trong Rô-ma 9:6-8, ông tuyên bố: "Vì chẳng phải những kẻ bởi Y-sơ-ra-ên sanh ra đều là người Y-sơ-ra-ên. Cũng chẳng phải vì là dòng dõi của Áp-ra-ham thì hết thảy đều là con cái người... Ấy là con cái bằng lời hứa mới kể là dòng dõi của Áp-ra-ham." Điều này phân biệt rõ giữa Y-sơ-ra-ên theo xác thịt và Y-sơ-ra-ên theo lời hứa (hay thuộc linh).
3. Phép Cắt Bì Thuộc Về Lòng: Trong Rô-ma 2:28-29, Phao-lô định nghĩa: "Người nào chỉ bề ngoài là người Giu-đa, thì không phải là người Giu-đa; phép cắt bì làm về xác thịt ở ngoài, cũng không phải là phép cắt bì. Nhưng bề trong là người Giu-đa mới là người Giu-đa thiệt; phép cắt bì bởi trong lòng, làm theo cách thiêng liêng, không theo chữ nghĩa, mới là phép cắt bì thiệt." Danh tính thật được xác định bởi tấm lòng được Thánh Linh biến đổi, không bởi dấu hiệu xác thịt.
4. Đức Tin Là Tiêu Chuẩn: Trọng tâm của sự chuyển dịch nằm ở Ga-la-ti 3:7, 29: "Anh em biết rằng những kẻ có đức tin là con cháu thật của Áp-ra-ham... Ví bằng anh em thuộc về Đấng Christ, thì anh em là dòng dõi của Áp-ra-ham, tức là kẻ kế tự theo lời hứa." Tại đây, dòng dõi (sperma - σπέρμα) của Áp-ra-ham được xác định là Chúa Christ trước hết (câu 16), và kế đến là tất cả những ai ở trong Christ bởi đức tin. Như vậy, Hội Thánh bao gồm cả người tin Chúa gốc Do Thái lẫn Dân Ngoại, cùng trở nên một thân thể trong Đấng Christ (Ê-phê-sô 2:11-22), và cùng được gọi là "dòng dõi của Áp-ra-ham," "con cái của lời hứa."
Lẽ thật về "con cái Y-sơ-ra-ên thuộc linh" không phải là giáo lý khô khan, nhưng có ứng dụng mạnh mẽ cho đời sống hằng ngày của mỗi tín đồ:
1. Xác Định Danh Tính Trong Christ: Cơ Đốc nhân ngày nay có thể sống với sự xác quyết rằng mình thuộc về dân được chọn của Đức Chúa Trời, là "dân thuộc riêng về Đức Chúa Trời" (1 Phi-e-rơ 2:9). Danh tính này không dựa trên thành tích, chủng tộc, hay gia thế, mà hoàn toàn dựa trên ân điển qua đức tin nơi Chúa Giê-xu. Điều này giải phóng chúng ta khỏi sự nghi ngờ và mặc cảm.
2. Sống Theo Giao Ước Mới: Là con cái của giao ước mới trong huyết Chúa Christ (Lu-ca 22:20), chúng ta được kêu gọi sống một đời sống thánh khiết, yêu thương và vâng phục Đức Chúa Trời, không phải để được cứu, mà là để bày tỏ mình thật sự thuộc về Ngài. Luật pháp được viết trong lòng (Giê-rê-mi 31:33) trở thành động lực nội tại.
3. Mang Trách Nệm Của Dân Được Chọn: Y-sơ-ra-ên xưa được chọn để làm sáng Danh Đức Chúa Trời và làm ơn cho muôn dân (Ê-sai 49:6). Hội Thánh ngày nay cũng vậy, được kêu gọi là "ánh sáng cho thế gian," "muối cho đất" (Ma-thi-ơ 5:13-16), và rao truyền phúc âm cho mọi dân tộc. Chúng ta thừa hưởng cả đặc ân lẫn trách nhiệm thiêng liêng này.
4. Có Lòng Kính Trọng Và Tình Yêu Đối Với Y-sơ-ra-ên Theo Xác Thịt: Dù tin vào sự mở rộng của Y-sơ-ra-ên thuộc linh, chúng ta không được khinh dể hay chống đối dân tộc Do Thái. Rô-ma 11:17-24 dạy chúng ta về thái độ khiêm nhường: chúng ta như cành ô-li-ve hoang được tháp vào, và không nên khoe mình chống lại các cành nguyên (người Do Thái tin Chúa). Chúng ta cầu nguyện cho sự cứu rỗi của họ (Rô-ma 10:1).
Tóm lại, trong Kinh Thánh, "con cái Y-sơ-ra-ên" mang hai lớp nghĩa bổ sung cho nhau: (1) Nghĩa đen/hẹp: chỉ dân tộc Do Thái, con cháu huyết thống của Gia-cốp, là dân tộc được Đức Chúa Trời lập giao ước đặc biệt trong lịch sử. (2) Nghĩa rộng/thuộc linh: chỉ tất cả những ai, bất kể chủng tộc, bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, trở thành con cháu của Áp-ra-ham, thành viên của Giao Ước Mới, và là "Y-sơ-ra-ên của Đức Chúa Trời" (Ga-la-ti 6:16).
Chúa Giê-xu Christ là trung tâm của sự chuyển dịch này. Ngài là hạt giống của Áp-ra-ham, là Y-sơ-ra-ên chân thật, và trong Ngài, bức tường ngăn cách bị phá đổ. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi sống xứng đáng với danh hiệu cao quý này – một dân tộc thánh, thuộc riêng về Đức Chúa Trời – không bằng sức riêng, nhưng bằng quyền năng của Thánh Linh Đấng Christ ngự trong lòng. Hãy bước đi trong sự tự do, trách nhiệm và hy vọng của một dòng dõi được hứa ban.