Thử thách Đức Chúa Trời có nghĩa là gì?
Trong hành trình đức tin, nhiều Cơ Đốc nhân thắc mắc về việc "thử thách Đức Chúa Trời". Có phải chúng ta được phép thử thách Ngài, hay đó là một điều cấm kỵ? Kinh Thánh có những cảnh báo nghiêm khắc về việc thử thách Đức Chúa Trời, nhưng cũng có lúc Chúa phán: "Hãy thử ta". Vậy thử thách Đức Chúa Trời thật sự có nghĩa là gì? Bài viết này sẽ khảo sát Kinh Thánh, phân tích ý nghĩa của việc thử thách Đức Chúa Trời, những trường hợp được phép và bị cấm, cũng như áp dụng thực tiễn cho đời sống hằng ngày.
Thử thách Đức Chúa Trời trong Kinh Thánh là gì?
Từ "thử thách" trong tiếng Hê-bơ-rơ thường là "נָסָה" (nāsâ) có nghĩa là thử, thử nghiệm, kiểm tra. Trong Tân Ước, từ Hy Lạp "ἐκπειράζω" (ekpeirazō) mang ý nghĩa tương tự, thường là thử thách cách triệt để. Thử thách Đức Chúa Trời tức là đặt Ngài vào tình thế phải chứng minh sự hiện diện, quyền năng hay lời hứa của Ngài. Điều này có thể xuất phát từ sự nghi ngờ, bất tuân, hoặc thách thức uy quyền của Đức Chúa Trời.
Một số ví dụ điển hình:
- Dân Y-sơ-ra-ên trong đồng vắng đòi nước uống và thực phẩm, chất vấn "Có Đức Giê-hô-va ở giữa chúng ta hay không?" (Xuất Ê-díp-tô Ký 17:7). Hành động này được gọi là thử thách Đức Chúa Trời (Phục truyền 6:16).
- Sa-tan cám dỗ Chúa Giê-xu gieo mình từ đỉnh đền thờ để xem các thiên sứ có nâng đỡ Ngài không (Ma-thi-ơ 4:5-7). Chúa Giê-xu đã đáp: "Ngươi đừng thử Đức Giê-hô-va là Đức Chúa Trời ngươi."
- Anania và Sa-phira dối trá với Đức Thánh Linh, giữ lại một phần tiền bán đất nhưng giả vờ dâng hết. Phi-e-rơ quở trách: "Sao mà các ngươi đồng lòng để thử thách Thánh Linh của Chúa?" (Công vụ 5:9).
Những ví dụ này cho thấy thử thách Đức Chúa Trời thường đi kèm với sự thiếu đức tin, bất tuân, hoặc dối trá.
Những câu Kinh Thánh cấm thử thách Đức Chúa Trời
Có nhiều đoạn Kinh Thánh cảnh báo nghiêm trọng về việc thử thách Đức Chúa Trời. Đáng chú ý nhất là Phục truyền Luật lệ Ký 6:16: "Các ngươi chớ thử Đức Giê-hô-va, như các ngươi đã thử Ngài tại Ma-sa." Ma-sa là nơi dân Y-sơ-ra-ên thiếu nước và oán trách Môi-se, đặt câu hỏi về sự hiện diện của Đức Chúa Trời. Sự kiện này được nhắc lại trong Thi thiên 95:8-9 và Hê-bơ-rơ 3:7-9, nhấn mạnh lời cảnh báo: "Chớ cứng lòng như lúc nổi loạn, như ngày thử thách trong đồng vắng."
Chúa Giê-xu cũng trích dẫn Phục truyền 6:16 khi chống lại sự cám dỗ của Sa-tan (Ma-thi-ơ 4:7). Như vậy, thử thách Đức Chúa Trời là điều Sa-tan muốn con người làm, nhưng Chúa Giê-xu đã từ chối, nêu gương cho chúng ta.
Trong 1 Cô-rinh-tô 10:9, Phao-lô nhắc lại bài học từ dân Y-sơ-ra-ên: "Chúng ta cũng đừng thử Đấng Christ như mấy người trong vòng họ đã thử, rồi bị rắn cắn chết." Ở đây "thử Đấng Christ" là ám chỉ việc họ oán trách và nghi ngờ sự chăm sóc của Đức Chúa Trời. Hậu quả là nhiều người đã chết vì rắn lửa.
Công vụ 5:1-11 kể câu chuyện về Anania và Sa-phira, hai vợ chồng giữ lại một phần tiền bán đất nhưng giả vờ dâng hết. Phi-e-rơ quở trách: "Sao mà các ngươi đồng lòng để thử thách Thánh Linh của Chúa?" (câu 9). Cả hai đều chết ngay, cho thấy sự nghiêm trọng của việc thử thách Thánh Linh.
Những đoạn này cho thấy rõ ràng: thử thách Đức Chúa Trời là tội lỗi và dẫn đến hậu quả tai hại.
Những trường hợp được phép thử thách Đức Chúa Trời?
Tuy nhiên, có một đoạn Kinh Thánh nổi tiếng dường như mời gọi chúng ta thử thách Đức Chúa Trời: Ma-la-chi 3:10 – "Hãy đem hết thảy phần mười vào kho, hãy có vật thực trong nhà ta; và từ nay hãy lấy điều nầy mà thử ta, Đức Giê-hô-va vạn quân phán: các ngươi xem ta có mở các cửa sổ trên trời cho các ngươi, đổ phước xuống cho các ngươi đến nỗi không chỗ chứa chăng!"
Đây là lời mời đặc biệt của Đức Chúa Trời dành cho dân Ngài trong vấn đề dâng phần mười. Ngài muốn họ vâng lời và tin cậy rằng Ngài sẽ ban phước dư dật. Như vậy, "thử" ở đây không phải là thách thức trong sự nghi ngờ, mà là hành động vâng lời và đặt niềm tin vào lời hứa của Ngài. Điều kiện tiên quyết là sự vâng phục và lòng tin.
Đây không phải là một sự thử thách mang tính chất đòi hỏi dấu kỳ phép lạ, mà là một phép thử dựa trên sự vâng lời. Ngoài ra, có thể hiểu rằng Đức Chúa Trời chỉ cho phép thử thách Ngài trong những phạm vi Ngài đã tuyên bố rõ ràng, như vấn đề phần mười, còn ngoài ra thì không.
Một số học giả cũng lưu ý rằng, trong bối cảnh Ma-la-chi, dân sự đang giữ lại phần mười và của dâng, vì vậy Chúa thách thức họ hãy vâng lời để thấy phước lành. Điều này tương tự như nguyên tắc "hãy thử" trong việc thực hành đức tin.
Sự khác biệt giữa thử thách và tin cậy
Thử thách Đức Chúa Trời thường bắt nguồn từ tấm lòng cứng cỏi, nghi ngờ, bất tuân. Ngược lại, tin cậy là hành động dựa trên đức tin nơi lời hứa và bản tính tốt lành của Ngài.
Khi Ghi-đê-ôn xin dấu lạ (Các Quan Xét 6:36-40), ông đã thử thách Đức Chúa Trời, nhưng Ngài nhẫn nại đáp ứng để khích lệ ông. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là Chúa hài lòng với sự thiếu đức tin; thật ra, đức tin lớn lên qua những kinh nghiệm đó.
Trong Tân Ước, Chúa Giê-xu quở trách những người Pha-ri-si đòi dấu lạ: "Dòng dõi gian ác tà dâm nầy xin một dấu lạ, nhưng sẽ chẳng cho dấu lạ gì khác ngoài dấu lạ của đấng tiên tri Giô-na" (Ma-thi-ơ 12:39). Điều này cho thấy tấm lòng của họ muốn thử thách Đức Chúa Trời để thỏa mãn sự hoài nghi, chứ không phải để tin.
Như vậy, phân biệt chính yếu nằm ở động cơ:
- Thử thách: đòi hỏi Đức Chúa Trời phải hành động theo ý mình, thường là để chứng minh Ngài, hoặc để thỏa mãn sự nghi ngờ, thách thức.
- Tin cậy: bước đi trong sự vâng lời và phó thác, ngay cả khi không thấy phép lạ, tin rằng Đức Chúa Trời thành tín.
Hậu quả của việc thử thách Đức Chúa Trời
Lịch sử Kinh Thánh ghi lại nhiều hậu quả nghiêm trọng:
- Dân Y-sơ-ra-ên thử thách Đức Chúa Trời tại Ma-sa (Xuất Ê-díp-tô Ký 17:1-7) và sau đó trong đồng vắng nhiều lần; kết quả là họ bị đoán phạt, không được vào đất hứa (Dân số Ký 14:22-23).
- Khi họ oán trách và nghi ngờ Đức Chúa Trời trong cuộc hành trình, Ngài sai rắn lửa cắn chết nhiều người (Dân số Ký 21:4-6).
- Anania và Sa-phira chết tức thì khi thử thách Thánh Linh (Công vụ 5:1-11).
- Trong Hê-bơ-rơ 3:7-19, tác giả cảnh báo: "Hãy giữ lấy, kẻo trong anh em có ai cứng lòng chẳng tin mà lìa bỏ Đức Chúa Trời hằng sống chăng." Thái độ cứng lòng, thử thách Đức Chúa Trời có thể dẫn đến sự mất phước và xa cách Ngài.
Ngày nay, tuy chúng ta không thấy hậu quả tức thì như vậy, nhưng Kinh Thánh vẫn dạy rằng Đức Chúa Trời không chịu khinh dể đâu; ai gieo gì sẽ gặt nấy (Ga-la-ti 6:7). Thử thách Đức Chúa Trời có thể dẫn đến sự sa ngã trong đức tin, mất đi sự bình an và phước hạnh.
Nguyên tắc cho Cơ Đốc nhân ngày nay
Làm thế nào để tránh thử thách Đức Chúa Trời trong đời sống hàng ngày? Dưới đây là một số nguyên tắc:
- Không đòi hỏi dấu lạ như điều kiện tin theo – Đức tin chân thật không cần dấu lạ để củng cố; nó dựa trên Lời Đức Chúa Trời và sự chứng của Thánh Linh. Đòi hỏi phép lạ để tin là thử thách Ngài.
- Không sống liều lĩnh rồi trông chờ Đức Chúa Trời giải cứu – Chúa Giê-xu đã từ chối gieo mình từ nóc đền thờ để thử xem Đức Chúa Trời có bảo vệ Ngài không. Tương tự, chúng ta không nên đặt mình vào những tình huống nguy hiểm vô cớ, rồi mong Chúa can thiệp. Hãy sử dụng sự khôn ngoan Ngài ban.
- Không oán trách hay nghi ngờ Chúa trong hoàn cảnh khó khăn – Thay vì than vãn "Nếu Chúa yêu thương tôi, tại sao Ngài để điều này xảy ra?", hãy tin rằng Ngài đang làm việc để mang lại ích lợi (Rô-ma 8:28). Hãy cầu nguyện và tìm kiếm ý muốn Ngài.
- Vâng lời trong những lãnh vực Ngài đã hứa – Như lời mời thử thách về phần mười, chúng ta có thể dâng cách trung tín và kinh nghiệm phước hạnh. Đó không phải là thử thách theo nghĩa xấu, mà là bày tỏ đức tin.
- Không dối trá hay giả hình với Đức Thánh Linh – Hãy sống chân thật trước mặt Chúa. Mọi hành động trong Hội Thánh phải xuất phát từ lòng yêu mến chân thành, không phải để được người khác khen ngợi.
Áp dụng thực tiễn
- Trong tài chính: Hãy trung tín dâng phần mười và của dâng, tin cậy Chúa sẽ chu cấp. Đừng lo lắng thái quá; hãy cầu nguyện và hành động theo Lời Ngài.
- Trong thử thách: Khi gặp khó khăn, hãy nhớ rằng Đức Chúa Trời không bao giờ bỏ bạn. Thay vì nghi ngờ, hãy tìm kiếm sự khích lệ từ Kinh Thánh và cộng đồng.
- Trong cầu nguyện: Hãy trình dâng nhu cầu với lòng tin, nhưng đừng đòi hỏi Chúa phải trả lời theo cách mình muốn. Hãy để ý muốn Ngài được nên.
- Trong Hội Thánh: Hãy tránh thái độ kiêu ngạo hay thách thức Đức Chúa Trời bằng cách bất tuân mệnh lệnh rõ ràng của Ngài. Sống khiêm nhường, vâng lời.
Kết luận
Thử thách Đức Chúa Trời là một đề tài nghiêm trọng trong Kinh Thánh. Nhìn chung, chúng ta được dạy đừng thử thách Ngài, tức là đừng nghi ngờ, đừng đòi hỏi Ngài phải chứng minh, và đừng sống bất tuân. Tuy nhiên, trong một số lãnh vực đặc biệt (như dâng phần mười), Đức Chúa Trời mời gọi chúng ta "thử" Ngài, nhưng đó thực chất là một lời mời tin cậy và vâng lời. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần phân biệt rõ giữa thử thách trong sự cứng lòng và thử nghiệm đức tin qua sự vâng lời. Hãy sống bởi đức tin, không bởi mắt thấy (2 Cô-rinh-tô 5:7), và tôn cao Đức Chúa Trời trong mọi sự.