Có sự ghét phụ nữ trong Kinh Thánh không? Sự thù ghét phụ nữ (ghét việc kết hôn) là gì?

Trong các cuộc thảo luận về đạo đức và xã hội ngày nay, đôi khi Kinh Thánh Cơ Đốc bị phê phán như một cuốn sách mang tư tưởng "ghét phụ nữ" (misogyny) hoặc khinh miệt hôn nhân. Một số câu Kinh Thánh, nếu đọc một cách cô lập và không có sự giải nghĩa phù hợp, dường như ủng hộ cho quan điểm này. Tuy nhiên, với tư cách là những người nghiên cứu Kinh Thánh cách nghiêm túc, chúng ta phải đặt câu hỏi: Đây có phải là thông điệp thực sự, trọn vẹn và chính xác của Kinh Thánh không? Bài viết chuyên sâu này sẽ cùng bạn khám phá ngữ nghĩa gốc, bối cảnh lịch sử-văn hóa, và sự mặc khải tiệm tiến của Đức Chúa Trời để tìm ra câu trả lời xác đáng.

Mấu chốt của vấn đề nằm ở việc hiểu cách Kinh Thánh, đặc biệt là Tân Ước, sử dụng từ "ghét". Tiếng Hy Lạp nguyên bản sử dụng từ miseō (μισέω). Từ này không chỉ mang nghĩa đen là "cảm xúc căm thù, thù địch" như cách hiểu hiện đại. Trong văn học khôn ngoan Do Thái và bối cảnh Semitic, miseō thường được dùng theo cách "yêu ít hơn", "coi là thứ yếu", hoặc "từ chối để ưu tiên cho một điều khác".

Ví dụ kinh điển nhất chứng minh cho cách dùng này là trong Lu-ca 14:26: "Nếu có ai đến theo ta mà không ghét cha mẹ, vợ con, anh em, chị em mình, và chính sự sống mình nữa, thì không được làm môn đồ ta." Rõ ràng, Chúa Giê-xu không dạy chúng ta phải nuôi dưỡng lòng căm thù đối với gia đình mình, điều này trái ngược hoàn toàn với điều răn "Hãy hiếu kính cha mẹ ngươi" (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:12). Ở đây, "ghét" (miseō) có nghĩa là đặt tình yêu và sự trung thành với Chúa lên trên hết, đến mức tình yêu dành cho những người thân yêu nhất cũng trở nên thứ yếu trong sự so sánh. Cùng một ý tưởng này được thể hiện rõ hơn trong Ma-thi-ơ 10:37, nơi Chúa Giê-xu dùng cách diễn đạt nhẹ nhàng hơn: "Ai yêu cha mẹ hơn ta thì không đáng cho ta; ai yêu con trai hay là con gái hơn ta thì cũng không đáng cho ta."

Vậy, khi chúng ta đối diện với những câu Kinh Thánh dường như "ghét" phụ nữ hoặc hôn nhân, trước tiên phải đặt chúng vào khung ý nghĩa ngữ nghĩa đặc thù này.

1. Lời Khuyên về Độc Thân của Sứ đồ Phao-lô (1 Cô-rinh-tô 7):

Đây là chương thường bị hiểu lầm nhiều nhất. Phao-lô viết: "Tôi ước ao anh em mọi người đều như tôi; song mỗi người được ban cho ơn riêng của mình..." (câu 7) và "Tôi nói với những kẻ chưa cưới gả và đờn bà góa: phước cho họ nếu cứ ở như tôi!" (câu 8). Ông cũng nói: "Ai đã kết bạn với người nữ rồi, thì chớ tìm cách ly dị. Ai chưa kết bạn, thì chớ tìm vợ. Nhưng nếu ngươi kết bạn, thì ngươi không phạm tội; và nếu người nữ đồng trinh kết bạn, thì nàng không phạm tội." (câu 27-28).

Nhiều người đọc những câu này và kết luận Phao-lô "ghét phụ nữ" và "ghét hôn nhân". Tuy nhiên, phân tích kỹ bối cảnh cho thấy một bức tranh khác:

• Bối cảnh "sự khốn khó hiện tại" (câu 26): Hội Thánh Cô-rinh-tô đang đối diện với những cơn bắt bớ và hoạn nạn sắp xảy đến (có lẽ liên quan đến thời kỳ hoàng đế Nê-rôn). Trong hoàn cảnh khủng hoảng, đời sống độc thân có thể giúp tín hữu linh hoạt và tập trung hơn cho Chúa.
• Mục đích: "hầu cho anh em được rảnh rang về sự sốt sắng hầu việc Chúa" (câu 35): Đây không phải là sự khinh miệt hôn nhân, mà là một lời khuyên thực tế về thứ tự ưu tiên trong một giai đoạn đặc biệt. Phao-lô muốn họ "khỏi phải lo lắng" (câu 32) về những việc đời này để toàn tâm hầu việc Chúa.
• Sự công nhận hôn nhân: Chính Phao-lô đã định nghĩa hôn nhân cách cao quý trong Ê-phê-sô 5:22-33, so sánh nó với mối quan hệ giữa Đấng Christ và Hội Thánh. Trong 1 Cô-rinh-tô 7, ông cũng khẳng định rõ: việc kết hôn là "không phạm tội" và là một ơn phước hợp pháp. Ông thậm chí cảnh báo việc kiêng cữ nhau trong hôn nhân có thể dẫn đến sự cám dỗ (câu 5), cho thấy ông hiểu rất rõ nhu cầu và thực tế của đời sống hôn nhân.

Vậy, Phao-lô không hề dạy "ghét việc kết hôn". Ông đang đưa ra một lời khuyên mang tính chiến lược và mục vụ cho một tình huống cụ thể, đồng thời tôn trọng sự tự do và ơn gọi cá nhân của mỗi người.

2. Lời Dạy về Người Nữ trong Hội Thánh (1 Ti-mô-thê 2:11-15):

"Đờn bà phải yên lặng mà nghe dạy, phải vâng phục mọi đàng. Ta không cho phép đờn bà dạy dỗ, cũng không được cầm quyền trên đờn ông; nhưng phải ở yên lặng." (câu 11-12).

Câu này cần được hiểu trong:

• Bối cảnh văn hóa và giáo dục: Trong xã hội Hy Lạp-La Mã thế kỷ thứ nhất, phụ nữ thường không được tiếp cận nền giáo dục tôn giáo chính thức như nam giới. Việc để những phụ nữ chưa được dạy dỗ đầy đủ (và có thể bị ảnh hưởng bởi các giáo sư giả, xem 1 Ti-mô-thê 5:13; 2 Ti-mô-thê 3:6-7) lên dạy dỗ trong Hội Thánh non trẻ sẽ gây ra sự hỗn loạn về giáo lý.
• Nguyên tắc trật tự sáng tạo và câu chuyện Sa ngã: Phao-lô viện dẫn đến A-đam và Ê-va (câu 13-14) không phải để hạ thấp phụ nữ, mà để nhấn mạnh một trật tự chức năng (functional order) trong Hội Thánh, bắt nguồn từ trước khi có tội lỗi. Điều này không nói về giá trị (value), vì cả nam và nữ đều được dựng nên theo hình ảnh Đức Chúa Trời (Sáng-thế Ký 1:27), mà về vai trò (role) trong sự quản lý gia đình của Đức Chúa Trời.
• Lời hứa về sự cứu rỗi: Quan trọng hơn cả, Phao-lô kết luận: "Dầu vậy, người nữ sẽ được cứu trong sự sanh nở, miễn là hằng ở trong đức tin, trong sự yêu thương, trong sự nên thánh, cùng điều độ." (câu 15). Đây là một lời khẳng định mạnh mẽ về địa vị thuộc linh bình đẳng của người nữ trước mặt Đức Chúa Trời. Cụm từ "được cứu trong sự sanh nở" thường được hiểu theo nghĩa biểu tượng, chỉ về sự giáng sinh của Đấng Christ (là dòng dõi của người nữ, Sáng-thế Ký 3:15) qua một phụ nữ, nhấn mạnh rằng con đường cứu rỗi mở ra cho cả nam lẫn nữ.

Để có cái nhìn toàn diện, chúng ta phải xem xét toàn bộ mạch văn của Kinh Thánh:

1. Sự Sáng Tạo và Địa Vị Ban Đầu:
Từ đầu, Kinh Thánh đã tôn vinh phụ nữ. Người nữ được dựng nên không phải từ bụi đất, mà từ xương sườn của A-đam (Sáng-thế Ký 2:21-22), biểu thị sự bình đẳng về bản chất và sự gần gũi trong mối quan hệ. A-đam tuyên bố: "Người nầy là xương bởi xương tôi, thịt bởi thịt tôi" (câu 23). Họ được gọi là "người giúp đỡ" (ezer trong tiếng Hê-bơ-rơ), một từ cũng được dùng để mô tả Đức Chúa Trời với dân Y-sơ-ra-ên (Thi-thiên 33:20), mang nghĩa mạnh mẽ về một sự trợ giúp, nâng đỡ, chứ không hề mang nghĩa thấp kém.

2. Các Gương Mặt Phụ Nữ Nổi Bật trong Cựu Ước:
Kinh Thánh ghi lại nhiều phụ nữ với vai trò lãnh đạo, tiên tri, và quan trọng:

• Đê-bô-ra: Là nữ tiên tri và thẩm phán lãnh đạo cả dân Y-sơ-ra-ên (Các Quan Xét 4-5).
• Ru-tơ: Là tổ mẫu của vua Đa-vít và sau này là Chúa Giê-xu, gương mẫu của lòng trung tín.
• Ê-xơ-tê: Là nữ hoàng, được Đức Chúa Trời dùng để giải cứu cả một dân tộc.
• Các nữ tiên tri như Mi-ri-am (Xuất Ê-díp-tô Ký 15:20), Hun-đa (2 Các Vua 22:14).

3. Chúa Giê-xu và Cách Ngài Đối Xử với Phụ Nữ:
Chúa Giê-xu đã cách mạng hóa quan niệm về phụ nữ trong xã hội Do Thái thế kỷ thứ nhất:

• Ngài trò chuyện công khai với người đàn bà Sa-ma-ri (Giăng 4), một hành động bị xem là cấm kỵ.
• Ngài bảo vệ người đàn bà bị bắt quả tang phạm tội tà dâm (Giăng 8:1-11).
• Ngài để cho Ma-ri ngồi dưới chân Ngài để nghe dạy đạo (Lu-ca 10:39), một vị trí thường dành cho môn đồ nam.
• Sự phục sinh của Ngài đầu tiên được báo cho các bà và họ trở thành những sứ giả đầu tiên của tin mừng (Ma-thi-ơ 28:1-10).
• Ngài gọi Ma-ri Ma-đơ-len là "người đã thấy Chúa" (Giăng 20:18), nâng địa vị làm chứng của bà lên.

4. Hôn Nhân Là Một Giao Ước Thánh:
Kinh Thánh luôn mô tả hôn nhân là một định chế thánh do Đức Chúa Trời lập nên (Sáng-thế Ký 2:24). Sách Nhã Ca ca ngợi tình yêu lứa đôi. Tân Ước ví sánh hôn nhân với mối tương giao giữa Đấng Christ và Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:22-33), đây là sự tôn vinh cao nhất dành cho hôn nhân. Hê-bơ-rơ 13:4 dạy: "Mọi người phải kính trọng sự hôn nhân, chốn quê phòng chớ có ô uế..."

1. Đối Với Mọi Tín Hữu:

• Hiểu Kinh Thánh trong toàn bộ: Tránh dựa vào một vài câu riêng lẻ để xây dựng giáo lý. Hãy luôn đối chiếu với toàn bộ thông điệp của Kinh Thánh.
• Tôn trọng sự đa dạng của ơn gọi: Kinh Thánh tôn trọng cả ơn gọi hôn nhân lẫn ơn gọi độc thân (1 Cô-rinh-tô 7:7). Không nên xem người độc thân là "kém thuộc linh" hoặc người đã lập gia đình là "bị trói buộc". Cả hai đều là ân tứ để phục vụ Chúa theo cách khác nhau.
• Xây dựng tình yêu và sự tôn trọng: Trong gia đình và Hội Thánh, nam và nữ cần học theo gương Chúa Giê-xu: yêu thương, tôn trọng, nâng đỡ và nhìn nhận giá trị của nhau trong Đấng Christ (Ga-la-ti 3:28).

2. Đối Với Người Độc Thân:
Có thể bạn được kêu gọi sống độc thân lâu dài hoặc tạm thời. Hãy xem đây là một "ơn riêng" để bạn có thể "lo lắng việc Chúa" cách trọn vẹn hơn (1 Cô-rinh-tô 7:32-34). Sự độc thân này không phải vì ghét bỏ mối quan hệ hay phụ nữ, mà là vì một sự ưu tiên cao hơn cho Nước Trời. Hãy đầu tư thời gian và năng lượng cho sự phục vụ, phát triển bản thân và mối thông công sâu sắc trong Hội Thánh.

3. Đối Với Người Đã Lập Gia Đình:
Hãy sống hôn nhân của bạn như một bức tranh sống động về tình yêu của Đấng Christ dành cho Hội Thánh. Người chồng được kêu gọi yêu thương, hy sinh (Ê-phê-sô 5:25). Người vợ được kêu gọi vâng phục với thái độ tôn trọng (câu 22). Đây là một mối quan hệ tương hỗ, đầy yêu thương và tôn trọng, không phải là mối quan hệ của sự thống trị hay ghét bỏ.

Kinh Thánh, khi được nghiên cứu cách cẩn thận và trọn vẹn, không hề dạy sự thù ghét phụ nữ hay khinh miệt hôn nhân. Những câu gây hiểu lầm thường liên quan đến cách hiểu từ ngữ, bối cảnh lịch sử, hoặc mục đích mục vụ cụ thể. Trọng tâm của Kinh Thánh là:

1. Sự Ưu Tiên Tuyệt Đối Dành Cho Đức Chúa Trời: Tất cả mọi mối quan hệ, kể cả hôn nhân và gia đình, phải được đặt dưới sự tôn cao và tình yêu dành cho Chúa.

2. Địa Vị Cao Quý Của Phụ Nữ: Từ sáng thế đến sự cứu chuộc, phụ nữ được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời, được Chúa Giê-xu tôn trọng cách đặc biệt, và được ban cho những vai trò quan trọng trong kế hoạch cứu rỗi.

3. Sự Thánh Khiết Của Hôn Nhân: Hôn nhân là một giao ước thánh, là hình bóng của mối tương giao vĩ đại nhất, và được bảo vệ, tôn trọng xuyên suốt Kinh Thánh.

Ước mong mỗi chúng ta, khi nghiên cứu Lời Chúa, luôn tìm kiếm tấm lòng yêu thương, công bình và sự khôn ngoan của Ngài, để từ đó xây dựng những mối quan hệ lành mạnh, thánh khiết và tôn vinh Danh Ngài.