Các Thế Lực và Quyền Lực
Trong hành trình đức tin, Cơ Đốc nhân thường nghe đến những cụm từ như “các thế lực”, “quyền lực”, “chủ quyền” hay “bậc cầm quyền”. Đây không phải là những khái niệm trừu tượng hay chỉ tồn tại trong thế giới tưởng tượng, mà là những thực tại thuộc linh được Kinh Thánh mặc khải cách rõ ràng. Hiểu biết đúng đắn về cấu trúc quyền lực trong vũ trụ theo quan điểm Kinh Thánh là chìa khóa giúp chúng ta sống đắc thắng, nhận biết vị trí của mình trong Đấng Christ, và không bị lừa dối bởi những giáo lý sai lầm. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bản chất, nguồn gốc, phạm vi hoạt động và sự đối đầu giữa các thế lực này dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời.
Để có cái nhìn chính xác, chúng ta cần quay về với ngôn ngữ gốc của Kinh Thánh.
1. Quyền Lực (Authority - Exousia trong tiếng Hy Lạp): Từ exousia (ἐξουσία) thường được dịch là “quyền”, “thẩm quyền”, “quyền hạn hợp pháp”. Nó nhấn mạnh đến quyền được phép hành động, quyền cai trị hợp pháp, hoặc phạm vi thẩm quyền được ủy nhiệm. Chẳng hạn, trong Ma-thi-ơ 28:18, Chúa Giê-xu phán: “Hết cả quyền phép (exousia) ở trên trời và dưới đất đã giao cho ta”. Ở đây, Ngài nói đến thẩm quyền tối cao, hợp pháp để cai trị.
2. Năng Lực/ Sức Mạnh (Power - Dunamis trong tiếng Hy Lạp): Từ dunamis (δύναμις) nhấn mạnh đến khả năng, năng lực, sức mạnh nội tại để thực hiện điều gì đó. Nó là gốc của từ “dynamic” trong tiếng Anh. Trong Công vụ 1:8, Chúa Giê-xu hứa: “Nhưng khi Đức Thánh Linh giáng trên các ngươi, thì các ngươi sẽ nhận lấy quyền phép (dunamis)”. Đây là năng lực siêu nhiên để làm chứng.
3. Các Thế Lực, Bậc Cai Trị (Powers, Rulers - Archai, Exousiai, Kosmokratores trong tiếng Hy Lạp): Đây là nhóm từ phức tạp hơn, thường chỉ các thực thể cai trị trong thế giới thuộc linh.
- Archai (ἀρχαί): Các bậc cầm quyền, nguyên thủ.
- Exousiai (ἐξουσίαι): Các quyền lực, thường ghép với archai.
- Kosmokratores (κοσμοκράτορες): Những kẻ cai trị thế gian này, chủ quyền của sự tối tăm (Ê-phê-sô 6:12).
Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước), từ sar (שַׂר) thường được dùng cho các quan trưởng, như “quan trưởng nước Phe-rơ-sơ” (Đa-ni-ên 10:13) – ám chỉ một thế lực thuộc linh đứng sau vương quốc vật chất.
Kinh Thánh vẽ nên một bức tranh có trật tự về các cấp bậc quyền lực.
A. Quyền Lực Tối Thượng Thuộc Về Đức Chúa Trời Ba Ngôi
Mọi quyền lực và thế lực đều bắt nguồn từ và thuộc về Đức Chúa Trời. Đây là nền tảng không thể lay chuyển.
- Đức Chúa Cha: Là Đấng Tạo Hóa, Ngài nắm quyền tối cao tuyệt đối. “Vả, muôn vật đều là từ Ngài, bởi Ngài, và hướng về Ngài. Vinh hiển cho Ngài đời đời, vô cùng! A-men.” (Rô-ma 11:36). Danh hiệu El Elyon (Đức Chúa Trời Chí Cao) trong Cựu Ước (Sáng-thế Ký 14:18-20) khẳng định Ngài vượt trên mọi thần.
- Đức Chúa Con, Chúa Giê-xu Christ: Ngài là hiện thân của quyền lực và sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 1:24). Sau sự phục sinh, mọi quyền phép (exousia) trên trời dưới đất đều đã giao cho Ngài (Ma-thi-ơ 28:18). Cô-lô-se 1:16 tuyên bố: “Vì muôn vật đã được dựng nên trong Ngài… hoặc ngôi, hoặc quyền cai trị (archai), hoặc quyền chấp chính (exousiai)… đều là bởi Ngài và vì Ngài mà được dựng nên.” Điều này cho thấy các bậc cầm quyền thuộc linh ban đầu được tạo dựng bởi Ngài và cho Ngài.
- Đức Thánh Linh: Ngài là quyền năng (dunamis) hiện đang hoạt động trong Hội thánh và trong tín đồ (Công vụ 1:8, Rô-ma 15:19). Ngài ban năng lực để sống đắc thắng.
B. Các Thế Lực Thuộc Linh (Spiritual Beings)
Đây là các thực thể được Đức Chúa Trời dựng nên, có trật tự và phẩm trật.
1. Các Thế Lực Thiên Sứ (Thiện): Là những thiên sứ vâng phục Đức Chúa Trời, thi hành mệnh lệnh Ngài. Họ được mô tả như “những kẻ hầu việc Đức Chúa Trời” (Hê-bơ-rơ 1:14), có những cấp bậc khác nhau như Sê-ra-phim, Chê-ru-bim, tổng lãnh thiên sứ (Mi-chên – Giu-đe 1:9). Họ là “các quan trưởng” (archai) của vương quốc Đức Chúa Trời.
2. Các Thế Lực Ác Linh (Ác): Đây là kết quả của sự phản loạn. Sa-tan, nguyên là một thiên sứ trưởng (Lu-xi-phe – Ê-sai 14:12-15), đã kiêu ngạo và dẫn theo một phần các thiên sứ nổi loạn chống lại Đức Chúa Trời (Khải Huyền 12:7-9). Chúng trở thành ma quỷ. Kinh Thánh cho thấy chúng có tổ chức:
- Sa-tan: Kẻ cầm đầu, kẻ cáo trách (Khải Huyền 12:10).
- Các quyền (exousiai) sự mờ tối (Cô-lô-se 1:13), các vua chúa (kosmokratores) thế gian mờ tối nầy (Ê-phê-sô 6:12).
- Các thần dữ ở các nơi trên trời (Ê-phê-sô 6:12).
Chúng hoạt động như một vương quốc có tổ chức (Ma-thi-ơ 12:26) để lừa dối, phá hủy, và ngăn cản ý muốn Đức Chúa Trời. Câu chuyện trong Đa-ni-ên 10:10-14 cho thấy rõ có “quan trưởng” (sar) của nước Phe-rơ-sơ và nước Gờ-réc là các thế lực ác linh chống đối thiên sứ của Đức Chúa Trời.
C. Quyền Lực Con Người
Đức Chúa Trời cũng thiết lập các tổ chức, chức vụ có thẩm quyền (exousia) trong xã hội loài người.
- Chính Quyền: “Mỗi người phải vâng phục các đấng cầm quyền trên mình; vì không có quyền nào mà không đến bởi Đức Chúa Trời, các quyền đều bởi Đức Chúa Trời chỉ định.” (Rô-ma 13:1). Thẩm quyền này được Đức Chúa Trời ủy nhiệm để duy trì trật tự, thưởng lành phạt dữ.
- Gia Đình: Người chồng là đầu của vợ (Ê-phê-sô 5:23), cha mẹ có thẩm quyền trên con cái (Ê-phê-sô 6:1-4). Đây là trật tự sáng tạo.
- Hội Thánh Địa Phương: Các trưởng lão, mục sư được Chúa lập lên để chăn bầy và dạy dỗ (Công vụ 20:28, Hê-bơ-rơ 13:17). Thẩm quyền này là để phục vụ và gây dựng.
Lịch sử nhân loại là bối cảnh của một cuộc chiến thuộc linh lớn: Vương quốc của Đức Chúa Trời chống lại vương quốc của sự tối tăm. Cuộc nổi loạn của Sa-tan đã đưa sự hỗn loạn vào trật tự sáng tạo. Tuy nhiên, Kinh Thánh không trình bày một cuộc chiến ngang bằng giữa hai thế lực. Quyền tối thượng của Đức Chúa Trời không bị thách thức. Thay vào đó, đó là cuộc nổi loạn của thụ tạo chống lại Đấng Tạo Hóa.
Mấu chốt của cuộc chiến: Sự Nhập Thể, Chết và Phục Sinh của Chúa Giê-xu Christ.
- Sự Nhập Thể: Đức Chúa Con, là Đấng tạo dựng mọi quyền cai trị (archai), đã trở nên xác thịt (Giăng 1:14). Ngài đã tước đoạt vũ khí của các quyền lực ấy và “hiến thân mình ra như trò cười cho chúng, để Ngài thắng chúng trong thập tự giá” (Cô-lô-se 2:15 - bản Diễn Ý). Trên thập tự giá, Chúa Giê-xu đã giải quyết tận gốc vấn đề của tội lỗi – thứ cho phép các quyền lực sự tối tăm cáo trách và kết tội con người.
- Sự Phục Sinh và Thăng Thiên: Đức Chúa Trời “đã khiến Đấng Christ sống lại từ trong kẻ chết, và làm cho ngồi bên hữu mình tại các nơi trên trời, cao hơn hết mọi quyền cai trị, thế lực, quyền phép, quyền chủ trị…” (Ê-phê-sô 1:20-21). Vị trí “bên hữu” biểu thị thẩm quyền (exousia) tối cao. Mọi thế lực khác đều bị đặt dưới chân Ngài (1 Cô-rinh-tô 15:24-25). Chiến thắng này đã hoàn tất.
- Hiện Tại: Sa-tan và các thế lực của nó vẫn đang hoạt động, nhưng như một kẻ đã bị đánh bại, “biết thì giờ mình còn chẳng bao nhiêu” (Khải Huyền 12:12). Chúng lừa dối, cáo buộc, và tìm cách cướp đi sự hiểu biết về chiến thắng của Đấng Christ trong lòng tín đồ.
Hiểu biết về các thế lực và quyền lực không phải để chúng ta sợ hãi hay mê tín, mà để sống đắc thắng, khôn ngoan và vững vàng.
1. Sống Trong Nhận Biết Về Thẩm Quyền Tối Cao của Đấng Christ:
Mọi lo âu, sợ hãi trước những “thế lực” của thế gian (kinh tế, chính trị, áp lực xã hội) hay thuộc linh đều phải được đặt dưới sự thật rằng Chúa Giê-xu đang ngồi trên tất cả. Chúng ta cầu nguyện trong danh Ngài – tức là dựa trên thẩm quyền (exousia) của Ngài (Giăng 14:13-14).
2. Trang Bị Toàn Giáp Trời của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 6:10-18):
Phao-lô kêu gọi chúng ta “hãy mang lấy mọi khí giới của Đức Chúa Trời” để có thể đứng vững chống lại các mưu kế (methodias – phương pháp có hệ thống) của ma quỷ. Cuộc chiến không phải bằng vũ khí xác thịt. Giáp trời gồm: Lẽ Thật (chân lý khách quan của Lời Chúa), Sự Công Bình (đời sống ngay thẳng), Sự Sẵn Sàng của Tin Lành Bình An, Đức Tin (tấm khiên), Sự Cứu Rỗi (mão), và Lời Đức Chúa Trời (gươm). Cùng với sự cầu nguyện, đây là cách chúng ta “đứng vững” trong chiến trận đã được quyết định.
3. Vâng Phục Các Thẩm Quyền Hợp Pháp và Phân Biệt:
Chúng ta được kêu gọi vâng phục chính quyền, trong gia đình và Hội thánh (Rô-ma 13, Ê-phê-sô 5-6), vì đó là ý muốn Đức Chúa Trời. Tuy nhiên, sự vâng phục này không tuyệt đối. Khi thẩm quyền trần gian đòi hỏi điều nghịch lại với mệnh lệnh rõ ràng của Đức Chúa Trời, thì “thà vâng lời Đức Chúa Trời còn hơn là vâng lời người ta” (Công vụ 5:29). Cần sự khôn ngoan và can đảm từ Thánh Linh.
4. Không Quá Tò Mò hay Sợ Hãi Các Thế Lực Thuộc Linh:
Một số người quá tập trung vào ma quỷ, trừ tà, hay tìm hiểu các cấp bậc của chúng. Điều này dễ đưa đến sợ hãi hoặc tự tôn. Trọng tâm của chúng ta phải là Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã chiến thắng. Chúng ta không truy nã ma quỷ; chúng ta rao giảng Tin Lành, sống thánh khiết, và chống trả nó thì nó sẽ lánh xa chúng ta (Gia-cơ 4:7).
5. Sử Dụng Thẩm Quyền Trong Danh Chúa Giê-xu Cách Chính Đáng:
Thẩm quyền (exousia) của tín đồ là thẩm quyền được ủy nhiệm, dựa trên vị trí của chúng ta “trong Đấng Christ”. Chúng ta có quyền đuổi quỷ (Mác 16:17), nhưng đây không phải là trò tiêu khiển hay phương tiện để khoe khoang. Nó gắn liền với đời sống cầu nguyện, ăn năn và đức tin (Mác 9:29). Thẩm quyền lớn nhất là quyền năng (dunamis) của Thánh Linh để làm chứng nhân.
Kinh Thánh cho chúng ta thấy một vũ trụ có trật tự, nơi mọi quyền lực (exousia) và thế lực (archai) đều được Đức Chúa Trời tạo dựng và đặt dưới sự cai trị tối thượng của Ngài. Mặc dù có sự nổi loạn và cuộc chiến thuộc linh đang diễn ra, nhưng chiến thắnh quyết định đã thuộc về Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá và ngôi mộ trống. Vị trí của Cơ Đốc nhân là đứng vững trong chiến thắng đó, mặc lấy toàn giáp trời của Đức Chúa Trời, sống vâng phục trong các mối quan hệ được Chúa thiết lập, và rao truyền Tin Lành của nước Đức Chúa Trời – nước của sự bình an và công chính trong Đức Thánh Linh.
Cuối cùng, chúng ta nhớ lời của sứ đồ Phao-lô: “Vì tôi chắc rằng bất kỳ sự chết, sự sống, các thiên sứ, các kẻ cầm quyền, việc bây giờ, việc hầu đến, quyền phép, bề cao, hay là bề sâu, hoặc một vật nào, chẳng có thể phân rẽ chúng ta khỏi sự yêu thương mà Đức Chúa Trời đã chứng cho chúng ta trong Đức Chúa Giê-xu Christ, Chúa chúng ta.” (Rô-ma 8:38-39). Trong Đấng Christ, chúng ta được an toàn tuyệt đối.