Năm Đẹp Lòng Đức Chúa Trời
Trong hành trình đức tin, có những khái niệm Kinh Thánh không chỉ mang tính lịch sử hay nghi lễ, mà còn là nền tảng cho hiện tại và tương lai thuộc linh của mỗi tín đồ. “Năm Đẹp Lòng Đức Chúa Trời” (hay “Năm Thiên ân”) là một trong những khái niệm như vậy. Đây không phải là một mùa phụng vụ hay một chu kỳ tôn giáo, mà là một tuyên bố mang tính cách mạng về bản chất và mục đích chức vụ của Đấng Mê-si, được chính Chúa Giê-xu Christ công bố là đã ứng nghiệm. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào nguồn gốc, ý nghĩa thần học và ứng dụng thiết thực của “Năm Đẹp Lòng Đức Chúa Trời” cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.
I. Nguồn Gốc và Bối Cảnh Cựu Ước: Từ Năm Hân Hỉ Đến Lời Hứa Mê-si
Để hiểu trọn vẹn “Năm Đẹp Lòng,” chúng ta phải bắt đầu từ Cựu Ước, nơi khái niệm về một thời kỳ đặc biệt của ân điển và phục hồi được đặt nền móng.
1. Năm Hân Hỉ (Năm Jubilee): Trước hết, khái niệm này bắt nguồn từ Lê-vi Ký 25:8-13. Đức Chúa Trời thiết lập cho dân Y-sơ-ra-ên một năm thánh, cứ mỗi 50 năm một lần (sau bảy chu kỳ năm Sa-bát): “Ngươi hãy tính bảy tuần năm, tức là bảy lần bảy năm; thì giờ của bảy tuần năm nầy là bốn mươi chín năm. Rồi đến ngày mồng mười tháng bảy, tức là ngày chuộc tội, các ngươi phải thổi kèn vang trong khắp xứ. Các ngươi phải làm cho năm thứ năm mươi nên thánh, và rao ra sự tự do cho hết thảy dân trong xứ. Ấy sẽ là năm hân hỉ cho các ngươi, ai nấy đều được trở về phần sản nghiệp mình và trở về gia quyến mình.”
Năm Hân Hỉ là một biểu tượng mạnh mẽ: sự tự do (nô lệ được phóng thích), sự phục hồi (đất đai được trả về cho chủ gốc), và sự nghỉ ngơi (đất đai được nghỉ ngơi). Nó cho thấy bản chất của Đức Chúa Trời là Đấng chuộc lại, phục hồi và ban sự tự do thật sự. Từ “hân hỉ” trong tiếng Hê-bơ-rơ là יוֹבֵל (yovel), có nghĩa là “tiếng kèn,” nhấn mạnh đến sự công bố long trọng.
2. Lời Tiên Tri Ê-sai về Thời Kỳ Mê-si: Tiến xa hơn khái niệm nghi lễ, tiên tri Ê-sai đã nói tiên tri về một “năm” mang tính thuộc linh và vĩnh cửu dưới sự cai trị của Đấng Mê-si. Ê-sai 61:1-2 chép: “Thần của Chúa Giê-hô-va ngự trên ta; vì Đức Giê-hô-va đã xức dầu cho ta, đặng giảng tin lành cho kẻ khó khăn; Ngài đã sai ta để rịt những vết thương của kẻ đau lòng, đặng rao sự tự do cho kẻ bị cầm tù, và mở mù cho kẻ mù; đặng tha kẻ bị phú tù, công bố năm thi ân của Đức Giê-hô-va, và ngày báo thù của Đức Chúa Trời chúng ta; đặng yên ủi mọi kẻ buồn rầu.”
Đoạn Kinh Thánh then chốt này mở rộng ý nghĩa của Năm Hân Hỉ vật chất thành một thời kỳ thuộc linh toàn diện. Cụm từ “năm thi ân” trong tiếng Hê-bơ-rơ là שְׁנַת רָצוֹן (sh'nat ratzon). רָצוֹן (ratzon) mang nghĩa “sự ưng thuận, đẹp lòng, thi ân.” Vậy, đây là “năm được ưng thuận” hay “năm đẹp lòng” của Đức Giê-hô-va – một thời điểm đặc biệt Ngài sẵn lòng ban ân điển và can thiệp cách cứu chuộc.
II. Sự Ứng Nghiệm Trọn Vẹn Trong Chúa Giê-xu Christ
Sang Tân Ước, chính Chúa Giê-xu đã tuyên bố một cách đầy quyền năng rằng lời tiên tri này đang được ứng nghiệm trong Ngài. Sự kiện này được ghi lại trong Lu-ca 4:16-21, một phân đoạn quan trọng bậc nhất để hiểu về chức vụ của Đấng Christ.
Lu-ca 4:17-21 chép: “Người ta trao sách tiên tri Ê-sai cho Ngài. Ngài dở ra, gặp chỗ có chép rằng: Thần của Chúa ngự trên ta; Vì Ngài đã xức dầu cho ta đặng truyền tin lành cho kẻ nghèo; Ngài đã sai ta để rao cho kẻ bị cầm được tha, Kẻ mù được sáng, Kẻ bị hà hiếp được tự do; Và để đồn ra năm lành của Chúa. Đoạn, Ngài xếp sách, trả lại cho kẻ giúp việc, rồi ngồi xuống; mọi người trong nhà hội đều chăm chỉ ngó Ngài. Ngài bèn phán rằng: Hôm nay đã ứng nghiệm lời Kinh Thánh mà các ngươi vừa nghe.”
Hãy phân tích sâu hơn:
- “Hôm nay đã ứng nghiệm”: Chúa Giê-xu dùng từ πεπλήρωται (peplērōtai) trong tiếng Hy Lạp, thì Hiện tại Hoàn thành, diễn tả một hành động đã hoàn tất trong quá khứ nhưng kết quả vẫn còn tiếp diễn. “Năm Đẹp Lòng” không phải là một sự kiện tương lai xa xôi, mà đã bắt đầu với sự hiện diện và chức vụ của Ngài và vẫn đang tiếp diễn.
- Điểm Dừng Quan Trọng: Chúa Giê-xu đọc Ê-sai 61:1-2a, nhưng dừng lại trước cụm từ “và ngày báo thù của Đức Chúa Trời chúng ta.” Điều này cho thấy “Năm Đẹp Lòng” mà Ngài công bố là thời đại của ân điển và cứu rỗi, còn “ngày báo thù” (sự phán xét) sẽ đến sau. Chúng ta đang sống trong khoảng thời gian ân điển được kéo dài này.
- Chủ Thể của Năm Đẹp Lòng: Chính Chúa Giê-xu là Đấng được Thánh Linh xức dầu (Christ/Mê-si có nghĩa là Đấng được xức dầu). Ngài là Đấng rao truyền Tin Lành, chữa lành, giải phóng và ban sự sáng. Vì vậy, “Năm Đẹp Lòng” thực chất là kỷ nguyên của Đấng Christ, thời đại mà sự cứu rỗi được ban cho mọi người tin nhận Ngài.
III. Ý Nghĩa Thần Học Của “Năm Đẹp Lòng”
Từ những phân tích trên, chúng ta rút ra được những ý nghĩa thần học sâu sắc:
1. Là Thời Đại Của Ân Điển (Grace), Không Còn Là Luật Pháp: Trong II Cô-rinh-tô 6:2, sứ đồ Phao-lô trích dẫn Ê-sai 49:8 và giải thích: “Vì Ngài phán rằng: Ta đã nhậm lời ngươi trong thì thuận tiện, Ta đã phù hộ ngươi trong ngày cứu rỗi. Kìa, hiện nay là thì thuận tiện; kìa, hiện nay là ngày cứu rỗi!” “Thì thuận tiện” hay “thời kỳ thuận tiện” chính là “Năm Đẹp Lòng.” Đây là thời đại mà Đức Chúa Trời ban ơn cứu rỗi cách nhưng không, không dựa trên việc làm của luật pháp, nhưng bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ (Ê-phê-sô 2:8-9).
2. Là Sự Công Bố Tự Do Thuộc Linh Toàn Diện: Tự do trong Năm Hân Hỉ vật chất là hình bóng cho sự tự do thuộc linh vĩ đại hơn mà Chúa Christ mang đến:
- Tự do khỏi tội lỗi: “Vậy, nếu Con buông tha các ngươi, các ngươi sẽ thật được tự do.” (Giăng 8:36).
- Tự do khỏi sự rủa sả của luật pháp: “Đấng Christ đã chuộc chúng ta khỏi sự rủa sả của luật pháp.” (Ga-la-ti 3:13).
- Tự do khỏi sự sợ hãi và ách nô lệ của sự chết: “Ấy vậy, Ngài đã giải phóng những kẻ vì sợ sự chết bị cầm trong vòng tôi mọi trọn đời.” (Hê-bơ-rơ 2:15).
3. Là Sự Phục Hồi và Chữa Lành: Đấng Christ đến để phục hồi những gì tội lỗi và Sa-tan đã phá hủy. Ngài chữa lành tấm lòng tan vỡ (Thi thiên 147:3), phục hồi mối quan hệ giữa con người với Đức Chúa Trời, và cuối cùng sẽ phục hồi mọi vật (Công vụ 3:21).
4. Là Sự Rao Tin Lành Cho Mọi Người: Trọng tâm của “Năm Đẹp Lòng” là rao giảng Tin Lành (εὐαγγελίζω - euangelizō). Đây không phải là tin tốt về cải thiện xã hội, mà là tin về sự cứu rỗi, sự tha thứ tội lỗi và sự sống đời đời qua Chúa Giê-xu Christ (Mác 1:14-15).
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Ngày Nay
Biết rằng mình đang sống trong “Năm Đẹp Lòng” của Chúa sẽ thay đổi hoàn toàn nhận thức và cách sống của chúng ta.
1. Sống Trong Sự Tự Do và Biết Ơn: Mỗi ngày, chúng ta cần ý thức mình đã được tự do khỏi ách nô lệ tội lỗi. Điều này không cho phép chúng ta sống buông thả (Ga-la-ti 5:13), nhưng thúc giục chúng ta sống trong sự biết ơn và dùng sự tự do đó để phục vụ Đức Chúa Trời và người lân cận.
2. Trở Thành Người Rao Truyền Tin Lành: Chúa Giê-xu được xức dầu để “rao truyền Tin Lành.” Là thân thể của Ngài, chúng ta cũng được kêu gọi tham gia vào sứ mệnh này (Ma-thi-ơ 28:19-20). Sống trong “Năm Đẹp Lòng” có nghĩa là chúng ta có đặc quyền và trách nhiệm chia sẻ Tin Mừng về ân điển Chúa cho những người xung quanh.
3. Tham Gia Công Tác Phục Hồi và Chữa Lành: Chúng ta được kêu gọi để trở thành công cụ của sự phục hồi: an ủi người đau buồn, giúp đỡ người nghèo khó, ủng hộ người bị áp bức, và cầu nguyện cho người bệnh tật. Đây là sự tiếp nối chức vụ của Đấng Christ trong thế giới hôm nay (Gia-cơ 1:27).
4. Sống Với Lòng Trông Cậy Về Tương Lai: “Năm Đẹp Lòng” hiện tại sẽ kết thúc với “ngày báo thù” – ngày phán xét sau cùng của Đức Chúa Trời. Điều này nhắc nhở chúng ta sống cách thánh khiết và nóng cháy trong sự phục vụ Chúa, đồng thời trông đợi ngày Chúa Giê-xu trở lại để thiết lập Vương Quốc đời đời của Ngài, nơi sẽ không còn đau đớn, than khóc hay chết chóc (Khải huyền 21:1-4).
5. Tiếp Nhận Sự Xức Dầu Của Thánh Linh: Chúa Giê-xu khởi đầu chức vụ “Năm Đẹp Lòng” khi “Thần của Chúa ngự trên” Ngài. Tương tự, Cơ Đốc nhân cần được đầy dẫy và xức dầu bởi Đức Thánh Linh mỗi ngày để có quyền năng sống, làm chứng và phục vụ (Công vụ 1:8, Ê-phê-sô 5:18).
Kết Luận
“Năm Đẹp Lòng Đức Chúa Trời” không phải là một niên lịch, mà là một thực tại thuộc linh bắt đầu từ khi Chúa Giê-xu Christ công bố tại hội đường Na-xa-rét và vẫn đang tiếp diễn cho đến ngày nay. Đó là kỷ nguyên của ân điển, của sự cứu rỗi nhưng không, của sự tự do thuộc linh trọn vẹn, và của sự phục hồi tất cả những gì đã hư mất. Là những người tin Chúa, chúng ta không chỉ là đối tượng hưởng ân điển của “Năm” này, mà còn được mời gọi trở thành những sứ giả và người quản lý trung tín của nó. Hãy bước đi trong sự tự do mà Christ đã ban, sốt sắng rao truyền Tin Lành, tích cực tham gia vào công cuộc chữa lành và phục hồi, và luôn trông đợi ngày vinh hiển khi mọi lời hứa của Đức Chúa Trời sẽ được ứng nghiệm trọn vẹn. “Hôm nay” vẫn là ngày của ơn cứu rỗi. “Hôm nay” vẫn đang là Năm Đẹp Lòng của Chúa.