Sứ Đồ Phao-lô Ở A-ra-bi: Lý Do, Thời Điểm và Ý Nghĩa Thuộc Linh
Trong hành trình thuộc linh kỳ diệu của Sứ đồ Phao-lô, có một giai đoạn bí ẩn và thường bị bỏ qua: thời kỳ ông lui vào vùng đất A-ra-bi. Sự kiện này không chỉ là một chi tiết địa lý lịch sử, mà là một bước ngoặt thần học trọng yếu, định hình nền tảng cho sự hiểu biết về Phúc Âm và chức vụ sứ đồ của ông. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá bối cảnh, lý do, thời điểm, thời gian và quan trọng hơn cả là ý nghĩa thuộc linh sâu xa của giai đoạn “A-ra-bi” trong đời Phao-lô.
I. Bối Cảnh Kinh Thánh: Cuộc Gặp Gỡ Trên Đường Đa-mách
Để hiểu về chuyến đi A-ra-bi, trước hết chúng ta phải quay lại khoảnh khắc biến đổi căn bản: sự gặp gỡ của Sau-lơ (sau này là Phao-lô) với Chúa Giê-xu Phục Sinh trên đường đến Đa-mách. Sách Công Vụ các Sứ Đồ chép: "Người đương đi đường, đến gần thành Đa-mách, thình lình có ánh sáng từ trời soi sáng chung quanh người. Người té xuống đất, và nghe có tiếng phán cùng mình rằng: Hỡi Sau-lơ, Sau-lơ, sao ngươi bắt bớ ta?... Ta là Giê-xu mà ngươi đang bắt bớ"
(Công Vụ 9:3-5, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925).
Sau biến cố này, Sau-lơ bị mù và được dẫn vào thành Đa-mách. Tại đây, Chúa phán với A-na-nia: "Hãy đi, vì người đó là đồ ta chọn, để đem danh ta đồn trước mặt các dân ngoại, các vua, và con cái Y-sơ-ra-ên"
(Công Vụ 9:15). Sau-lơ được chữa lành, chịu phép báp-têm và bắt đầu giảng dạy trong các nhà hội rằng Chúa Giê-xu thật là Con Đức Chúa Trời (Công Vụ 9:20).
II. Lý Do Tại Sao Phao-lô Đi Vào A-ra-bi: Sự Tách Biệt Để Nhận Lãnh Khải Thị Trực Tiếp
Sách Công Vụ không ghi lại chi tiết về chuyến đi A-ra-bi, nhưng chính Phao-lô đã tiết lộ trong thư Ga-la-ti. Đây là nguồn thông tin chủ yếu và đáng tin cậy nhất. Phao-lô viết: "Vả, khi Đức Chúa Trời, là Đấng đã để riêng tôi ra từ lòng mẹ tôi, và lấy ân điển Ngài gọi tôi, vui lòng bày tỏ Con Ngài ra trong tôi, hầu cho tôi rao truyền Con đó ra trong các dân ngoại, thì tôi chẳng hề bàn với thịt và máu, cũng chẳng lên thành Giê-ru-sa-lem để gặp các sứ đồ là người đã được chọn trước tôi; nhưng tôi đi qua xứ A-ra-bi, rồi trở về thành Đa-mách"
(Ga-la-ti 1:15-17).
Phân tích từ ngữ Hy Lạp cho thấy ý nghĩa sâu sắc:
- "Không bàn với thịt và máu" (οὐ προσανεθέμην σαρκὶ καὶ αἵματι - ou prosanethemēn sarki kai haimati): Cụm từ này nhấn mạnh rằng Phao-lô không tìm kiếm sự xác nhận, giảng dạy hay uỷ quyền từ bất kỳ con người nào, kể cả các sứ đồ ở Giê-ru-sa-lem. Sự hiểu biết Phúc Âm của ông không phải là truyền thống từ con người.
- "Nhưng tôi đi qua xứ A-ra-bi" (ἀλλὰ ἀπῆλθον εἰς Ἀραβίαν - alla apēlthon eis Arabian): Liên từ "ἀλλὰ" (alla - nhưng mà) thể hiện một sự tương phản mạnh mẽ. Thay vì lên Giê-ru-sa-lem, ông chọn con đường vào nơi hoang vắng. Từ "Ἀραβία" thời đó có thể chỉ vùng sa mạc rộng lớn phía đông và nam của Đa-mách, thuộc vương quốc Nabatea của người A-rập.
Lý do chính yếu: Phao-lô đi vào A-ra-bi để có sự tách biệt, thinh lặng và tương giao trực tiếp với Chúa. Sau cuộc đảo chính thần học vĩ đại trên đường Đa-mách, tâm trí ông cần được định hình lại hoàn toàn. Ông cần hiểu Cựu Ước (mà ông đã thuộc lòng với tư cách là một người Pha-ri-si) dưới ánh sáng mới của Đấng Christ – Đấng Mê-si-a chịu đóng đinh và phục sinh. Ông không học Phúc Âm từ loài người, nhưng nhận lãnh sự mặc khải trực tiếp từ chính Chúa Giê-xu Christ (Ga-la-ti 1:12). A-ra-bi chính là "trường đào tạo sa mạc" của Đức Chúa Trời dành cho vị sứ đồ cho dân ngoại.
III. Khi Nào và Trong Bao Lâu? Xác Định Thời Điểm và Thời Gian
Phao-lô cung cấp một dòng thời gian tương đối rõ ràng trong Ga-la-ti 1-2:
- Sự cải đạo trên đường đến Đa-mách.
- Chuyến đi đến A-ra-bi ngay sau đó ("Rồi trở về Đa-mách" - Ga-la-ti 1:17).
- Quay lại Đa-mách và bắt đầu chức vụ trong ba năm (Ga-la-ti 1:18). Cụm "ba năm sau" ở đây có thể tính từ lúc cải đạo, bao gồm cả thời gian ở A-ra-bi và thời gian đầu ở Đa-mách.
- Lên Giê-ru-sa-lem lần đầu sau ba năm, gặp Phê-rơ và Gia-cơ (Ga-la-ti 1:18-19).
- Ông tiếp tục chức vụ tại Syria và Si-li-si trong mười bốn năm trước khi lên Giê-ru-sa-lem lần thứ hai (Ga-la-ti 2:1).
Thời gian ở A-ra-bi: Kinh Thánh không ghi rõ con số chính xác. Tuy nhiên, dựa vào cách tính "ba năm" (Ga-la-ti 1:18), nhiều học giả tin rằng thời gian ở A-ra-bi có thể kéo dài từ vài tháng đến có lẽ là một hoặc hai năm. Quan trọng hơn con số, chúng ta thấy đây là một khoảng thời gian đáng kể, đủ dài để có sự biến đổi sâu sắc trong nhận thức thần học và đời sống nội tâm của Phao-lô. Đây không phải là một kỳ nghỉ ngắn ngủi, mà là một sự tĩnh dưỡng thuộc linh chủ ý và kéo dài.
IV. Ý Nghĩa Thần Học và Thuộc Linh Của Chuyến Đi A-ra-bi
Chuyến đi này không mang tính chất tùy ý; nó có ý nghĩa nền tảng đối với thần học Phao-lô và Hội Thánh đầu tiên.
1. Nguồn Gốc Thần Thượng Của Phúc Âm Phao-lô: Phao-lô nhất mực khẳng định Phúc Âm ông rao giảng không phải do loài người truyền lại, nhưng bởi sự mặc khải của Chúa Giê-xu Christ (Ga-la-ti 1:11-12). Thời gian ở A-ra-bi là bằng chứng sống động cho lời tuyên bố này. Ông không phải là "môn đồ của mười hai sứ đồ"; ông là "sứ đồ của Đấng Christ" theo cùng một cách thức trực tiếp.
2. Sự Kế Tục và Hoàn Thành Kinh Thánh Hê-bơ-rơ: Tại A-ra-bi, Phao-lô, dưới sự dạy dỗ của Chúa Thánh Linh, đã kết nối các chấm giữa luật pháp, tiên tri và Đấng Christ. Những giáo lý sau này về sự xưng công bình bởi đức tin (Rô-ma, Ga-la-ti), về Đấng Christ là A-đam sau hết (I Cô-rinh-tô 15), về ý nghĩa của phép cắt bì và giao ước (Rô-ma 4) có lẽ đã được ấp ủ và khai sáng trong thời kỳ suy ngẫm sâu sắc này.
3. Hình Mẫu Về Sự Chuẩn Bị Trong Nơi Vắng Vẻ: Mô hình "sa mạc trước khi phục vụ" là một mẫu mực trong Kinh Thánh: Môi-se ở Ma-đi-an, Ê-li ở khe Kê-rít, Giăng Báp-tít ở đồng vắng, và chính Chúa Giê-xu ở đồng vắng 40 ngày. Đức Chúa Trời thường dùng sự cô tịch để uốn nắn, dạy dỗ và ban quyền năng cho những công cụ của Ngài.
V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Ngày Nay
Câu chuyện về chuyến đi A-ra-bi của Phao-lô không chỉ là lịch sử, mà còn đưa ra những nguyên tắc thuộc linh quý báu cho mọi tín hữu:
1. Cần Có Những "Khoảnh Khắc A-ra-bi" Để Tương Giao và Biến Đổi: Chúng ta sống trong một thế giới ồn ào. Đời sống thuộc linh trưởng thành đòi hỏi những khoảng thời gian cố ý tách biệt khỏi những tác động bên ngoài để lắng nghe tiếng Chúa qua Lời Ngài và cầu nguyện. Đó có thể là những buổi tĩnh tâm cá nhân, những ngày kiêng ăn cầu nguyện, hay đơn giản là một giờ yên lặng mỗi sáng.
2. Nền Tảng Nhận Thức Phải Đến Từ Chúa: Phao-lô không dựa vào uy tín của con người. Ngày nay, chúng ta cần kiểm tra mọi sự dạy dỗ dưới ánh sáng của Kinh Thánh (Công Vụ 17:11) và tìm kiếm sự hiểu biết trực tiếp từ Chúa Thánh Linh, Đấng dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13).
3. Sự Chuẩn Bị Trong Nơi Kín Nhiệm Đi Trước Chức Vụ Công Khai: Đức Chúa Trời thường chuẩn bị chúng ta trong những nơi khuất, những hoàn cảnh khiêm nhường, trước khi đưa ra chức vụ rộng lớn hơn. Đừng coi thường những giai đoạn "ẩn dật", vì đó có thể là lúc Đức Chúa Trời đang trang bị cho chúng ta những khí giới thuộc linh quan trọng nhất.
4. Phúc Âm Là Quà Tặng Đến Từ Trên Cao, Không Phải Sản Phẩm Của Lý Trí Con Người: Giống như Phao-lô, chúng ta phải luôn nhớ rằng sứ điệp cứu rỗi là ân điển được mặc khải, không phải là triết lý được phát minh. Điều này giữ chúng ta khiêm nhường và trung tín với lẽ thật của Đức Chúa Trời.
Kết Luận
Chuyến đi A-ra-bi của Sứ đồ Phao-lô là một phần không thể tách rời trong kế hoạch biến đổi của Đức Chúa Trời dành cho ông. Đó là nơi một Pha-ri-si hẹp hòi trở thành một sứ đồ của ân điển; nơi một chuyên gia về luật pháp trở thành nhà thần học vĩ đại của thập tự giá. Khoảng thời gian tách biệt này dạy chúng ta rằng Đức Chúa Trời thường làm việc sâu sắc nhất trong sự tĩnh lặng, và mọi chức vụ hiệu quả, công khai đều cần được nuôi dưỡng bởi sự tương giao thầm lặng, thẳm sâu với chính Chúa. Ước mong mỗi chúng ta cũng biết tìm kiếm những "vùng đất A-ra-bi" thuộc linh cho riêng mình, để được Chúa biến đổi, dạy dỗ và làm mới, hầu cho cuộc đời chúng ta càng ngày càng phản chiếu vinh quang của Đấng Christ.
"Chúng ta ai nấy đều để mặt trần mà nhìn xem vinh hiển Chúa như trong gương, thì hóa nên cũng một ảnh tượng Ngài, từ vinh hiển qua vinh hiển, như bởi Chúa, là Thánh Linh" (II Cô-rinh-tô 3:18).