Cầu Nguyện Lặp Đi Lặp Lại: Kiên Trì Hay Vô Ích?
Một trong những thắc mắc phổ biến nhất trong đời sống thuộc linh của tín đồ là: “Chúng ta có nên tiếp tục cầu xin Chúa cho cùng một nhu cầu, hay Ngài đã nghe thấy lần đầu tiên và việc lặp lại là thiếu đức tin?”. Câu hỏi này chạm đến cốt lõi của mối quan hệ giữa sự tin cậy và sự kiên nhẫn, giữa đức tin và sự bền đỗ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá nguyên tắc của sự cầu nguyện kiên trì, phân biệt nó với sự lặp lại máy móc, và đưa ra những ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân.
I. Phân Tích Kinh Thánh: Bằng Chứng Về Sự Cầu Nguyện Kiên Trì
Kinh Thánh không những không cấm, mà còn khuyến khích chúng ta cầu nguyện cách kiên trì. Điều này được bày tỏ rõ ràng qua các dụ ngôn và lời dạy trực tiếp của Chúa Giê-xu Christ.
1. Dụ Ngôn Người Bạn Quấy Rầy (Lu-ca 11:5-10):
“Rồi Ngài phán cùng môn đồ rằng: Nếu ai trong các ngươi có bạn, nửa đêm đến nói rằng: Bạn ơi, hãy cho tôi vay ba cái bánh, vì tôi có anh bạn đi đường mới tới, mà tôi không có chi đãi người. Nếu người kia ở trong nhà trả lời rằng: Đừng khuấy rối ta, cửa đóng rồi, con ta và ta đã đi ngủ, không dậy được mà lấy bánh cho anh; ta nói cùng các ngươi, dầu người ấy không chịu dậy cho vì là bạn mình, nhưng vì cớ người kia khuấy rối, sẽ dậy và cho người đủ sự cần dùng. Ta lại nói cùng các ngươi: Hãy xin, sẽ ban cho; hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ cửa, sẽ mở cho. Bởi vì hễ ai xin thì được, ai tìm thì gặp, ai gõ cửa thì được mở.”
Trong dụ ngôn này, từ Hy Lạp được dùng cho “khuấy rối” (ἀναίδειαν, *anaideian*) mang ý nghĩa “sự trơ trẽn, không biết xấu hổ, sự bền chí không nao núng”. Chúa Giê-xu không dạy về một Đức Chúa Trời miễn cưỡng, nhưng về thái độ kiên quyết và bền lòng của người cầu xin. Sự đáp lời đến không phải vì tình bạn, mà vì sự kiên trì quấy rầy của người kia. Đây là hình ảnh mạnh mẽ về sự cầu nguyện không thối lui.
2. Dụ Ngôn Quan Án Bất Nghĩa Và Người Đàn Bà Góa (Lu-ca 18:1-8):
“Ngài phán cùng môn đồ một thí dụ để tỏ ra rằng phải cầu nguyện luôn, chớ hề mỏi mệt: Trong một thành kia, có một quan án kia chẳng kính sợ Đức Chúa Trời, chẳng vị nể ai. Trong thành đó cũng có một người đàn bà góa, đến thưa rằng: Xin xét đoán công bình cho tôi về kẻ nghịch cùng tôi. Quan án ấy đã từ chối trong ít lâu; nhưng kế đó, người tự nghĩ rằng: Dầu ta chẳng kính sợ Đức Chúa Trời, chẳng vị nể ai, nhưng vì đàn bà góa nầy khuấy rối ta, ta sẽ xử đoán công bình cho nó, kẻo nó đến mãi làm nhức đầu ta chăng. Chúa phán: Hãy nghe lời quan án bất nghĩa nói. Vậy, có lẽ nào Đức Chúa Trời chẳng xử công bình cho những người đã được chọn, là kẻ ngày đêm kêu xin Ngài mà lại chậm chạp đến cứu họ sao? Ta nói cùng các ngươi, Ngài sẽ vội vàng xử công bình cho họ.”
Mục đích của dụ ngôn này được nêu rõ ngay câu đầu: “phải cầu nguyện luôn, chớ hề mỏi mệt”. Từ “mỏi mệt” trong tiếng Hy Lạp (ἐγκακέω, *egkakeō*) có nghĩa là “nản lòng, bỏ cuộc, thối chí”. Chúa Giê-xu dùng phép đối chiếu tương phản: Nếu một quan án xấu xa, bất công cuối cùng cũng đáp lại vì sự quấy rầy dai dẳng, thì huống chi là Đức Chúa Trời toàn ái, toàn công? Ngài khẳng định Ngài “sẽ vội vàng xử công bình cho họ”. Sự “chậm chạp” (câu 7) mà chúng ta cảm nhận không phải là sự thờ ơ của Đức Chúa Trời, mà là một phần trong thời điểm hoàn hảo và chương trình khôn ngoan của Ngài (2 Phi-e-rơ 3:9).
II. Sự Cân Bằng: Cầu Nguyện Với Đức Tin Và Sự Phó Thác
Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng dạy chúng ta cầu nguyện với đức tin, không nghi ngờ. Vậy có mâu thuẫn không?
1. Lời Dạy Của Chúa Giê-xu Về Đức Tin Khi Cầu Nguyện:
“Mọi điều các ngươi xin trong lúc cầu nguyện, hãy tin đã được, tất điều đó sẽ ban cho các ngươi.” (Mác 11:24)
Chữ “tin” (πιστεύω, *pisteuō*) ở thì hiện tại, thể chủ động, ám chỉ một thái độ tin cậy liên tục. Đức tin không phải là cảm xúc nhất thời, mà là sự xác tín bền vững nơi bản tính và lời hứa của Đức Chúa Trời. Khi chúng ta tiếp tục cầu xin trong sự kiên trì, chính là chúng ta đang bày tỏ và rèn luyện đức tin đó. Đức tin không loại trừ sự kiên nhẫn; trái lại, nó là nền tảng cho sự kiên nhẫn (Hê-bơ-rơ 6:12).
2. Gương Của Chính Chúa Giê-xu: Lời Cầu Nguyện Trong Vườn Ghết-sê-ma-nê:
“Rồi Ngài bước tới một ít, sấp mặt xuống đất mà cầu nguyện rằng: Cha ơi! nếu có thể được, xin cho chén nầy lìa khỏi Con; nhưng không theo ý Con, mà theo ý Cha… Ngài đi lần thứ hai, mà cầu nguyện rằng: Cha ơi! nếu chén nầy không thể lìa khỏi Con được mà Con phải uống thì xin ý Cha được nên.” (Ma-thi-ơ 26:39, 42)
Chúa Giê-xu đã cầu nguyện ba lần về cùng một vấn đề (câu 44). Điều này cho thấy sự kiên trì cầu nguyện không phải là thiếu đức tin. Ngài bày tỏ lòng khao khát chân thật của mình (“xin cho chén nầy lìa khỏi Con”), nhưng luôn kèm theo sự phó thác tuyệt đối vào ý muốn tốt lành của Cha (“xin ý Cha được nên”). Đây là khuôn mẫu hoàn hảo: Tha thiết trình bày nhu cầu, kiên trì tìm kiếm mặt Chúa, nhưng luôn quy phục ý chỉ tối cao của Ngài.
III. Phân Biệt: Kiên Trì Cầu Nguyện Và Lặp Lại Máy Móc
Chúa Giê-xu cảnh báo về sự cầu nguyện vô ích của người ngoại:
“Khi các ngươi cầu nguyện, đừng dùng những lời lặp vô ích như người ngoại; vì họ tưởng vì cớ lời mình nói nhiều thì được nhậm.” (Ma-thi-ơ 6:7)
Từ Hy Lạp “lặp vô ích” (βαττολογέω, *battalogeō*) có nghĩa là “nói những từ trống rỗng, lặp đi lặp lại một cách vô nghĩa”. Sự khác biệt then chốt nằm ở tấm lòng và sự tập trung.
- Cầu Nguyện Kiên Trì (Biblical Persistence): Xuất phát từ mối quan hệ sống động, một sự khao khát thật sự, và đức tin nơi Cha. Đó là sự đối thoại liên tục, có thể bao gồm sự tìm kiếm ý Chúa, sự ăn năn, sự cảm tạ ngay trong khi chờ đợi.
- Lặp Lại Máy Móc (Vain Repetition): Giống như một câu thần chú, dựa trên niềm tin mê tín rằng càng nói nhiều lần thì càng có hiệu lực. Tấm lòng xa cách, chỉ tập trung vào việc “nói ra” hơn là giao tiếp với Chúa.
Sự kiên trì của Cơ Đốc nhân không phải là để thuyết phục một Đức Chúa Trời miễn cưỡng, mà là để chúng ta được biến đổi – được uốn nắn ý muốn mình theo ý muốn Ngài, được tăng trưởng trong đức tin, đức nhẫn nại và sự phụ thuộc.
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cầu Nguyện
1. Cầu Nguyện Với Thái Độ Đúng: Hãy bắt đầu và kết thúc lời cầu nguyện của bạn trong sự thờ phượng và phó thác, như Chúa Giê-xu đã làm. Thưa với Chúa rằng bạn tin cậy sự khôn ngoan và thời điểm của Ngài, ngay cả khi bạn tiếp tục trình dâng nhu cầu.
2. Ghi Chú Nhật Ký Cầu Nguyện: Ghi lại những điều bạn cầu xin và ngày tháng. Điều này không phải để “nhắc” Chúa, mà để bạn nhìn thấy chặng đường đức tin, nhận ra những sự đáp lời (theo cách Ngài thấy tốt nhất) và giữ vững sự tập trung.
3. Đa Dạng Hóa Lời Cầu Nguyện Cho Cùng Một Vấn Đề: Thay vì lặp lại y nguyên từ ngữ, hãy cầu nguyện từ nhiều góc độ Kinh Thánh. Ví dụ, cầu xin cho một người thân được cứu: hãy cầu nguyện cho lòng họ được Chúa mềm hóa (Ê-xê-chi-ên 36:26), cho họ gặp được những chứng nhân (Ma-thi-ơ 9:38), cho mắt lòng họ được mở ra (2 Cô-rinh-tô 4:4). Điều này giữ cho sự cầu nguyện sống động và gắn kết với Lời Chúa.
4. Kết Hợp Với Sự Tĩnh Nguyện Và Lắng Nghe: Trong những lần cầu nguyện kiên trì, hãy dành thời gian yên lặng để suy ngẫm Kinh Thánh và lắng nghe tiếng Chúa. Có thể Ngài đang muốn hướng lời cầu nguyện của bạn theo một hướng khác, hoặc cáo trách bạn về một điều gì đó cần giải quyết.
5. Nhóm Lại Cùng Nhau Để Cầu Nguyện Kiên Trì: “Quả thật, ta nói cùng các ngươi, nếu hai người trong các ngươi thuận nhau ở dưới đất mà cầu xin không cứ việc chi, thì Cha ta ở trên trời sẽ cho họ.” (Ma-thi-ơ 18:19). Sự hiệp một trong cầu nguyện là một sức mạnh lớn.
V. Kết Luận: Sự Kiên Trì Là Biểu Hiện Của Đức Tin Và Hy Vọng
Cầu nguyện lặp đi lặp lại cho một việc không những được phép mà còn được khuyến khích, khi nó xuất phát từ một tấm lòng tin cậy, khao khát và vâng phục Chúa. Đó không phải là sự quấy rầy một Đức Chúa Trời không muốn cho, mà là sự gắn bó bền bỉ với một Người Cha yêu thương, Đấng muốn chúng ta đến gần Ngài trong mọi hoàn cảnh. Sự kiên trì của chúng ta tuyên bố rằng: “Con chỉ tin cậy Ngài, và con sẽ không ngừng tìm kiếm mặt Ngài cho đến khi nhận được câu trả lời—dù câu trả lời ấy là ‘được’, ‘không’, hay ‘hãy chờ đợi’.”
Hãy noi gương các anh hùng đức tin như Áp-ra-ham (cầu xin cho Sô-đôm), Môi-se (cầu thay cho dân Y-sơ-ra-ên), và trên hết là Chúa Giê-xu. Hãy cầu nguyện cách kiên trì, đừng nản lòng. Vì Đức Chúa Trời của chúng ta là Đấng trung tín, Ngài lắng nghe tiếng kêu cầu của con cái Ngài, và Ngài sẽ đáp lời trong thời điểm tốt đẹp nhất, vì vinh hiển Ngài và ích lợi tối thượng của chúng ta.
“Hãy vui mừng trong sự trông cậy, nhịn nhục trong sự hoạn nạn, bền đỗ trong sự cầu nguyện.” (Rô-ma 12:12)