Thánh, thánh, thánh" có nghĩa là gì khi nói về Đức Chúa Trời?
Trong Kinh Thánh, cụm từ “Thánh, thánh, thánh” xuất hiện hai lần: một trong sách Ê-sai 6:3 và một trong sách Khải huyền 4:8. Đó là lời tuyên xưng của các thiên sứ – những sinh vật sống – dành cho Đức Chúa Trời. Khi chúng ta nghe những từ này, chúng ta đang đối diện với bản tính cốt lõi và tuyệt đối của Đức Chúa Trời: sự thánh khiết. Nhưng “thánh” có nghĩa là gì khi áp dụng cho Đức Chúa Trời? Tại sao lại lặp lại ba lần? Và điều này có ý nghĩa gì đối với chúng ta ngày nay? Bài viết này sẽ khám phá sâu sắc ý nghĩa thần học và thực tiễn của khải tượng “Thánh, thánh, thánh”.
1. Khái niệm “Thánh” trong Kinh Thánh
Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ được dùng cho “thánh” là qadosh (קָדוֹשׁ). Trong tiếng Hy Lạp (Tân Ước) là hagios (ἅγιος). Cả hai từ này mang ý nghĩa cơ bản là “biệt riêng ra, tách khỏi, dành riêng cho mục đích đặc biệt”. Khi áp dụng cho Đức Chúa Trời, nó mô tả sự siêu việt hoàn toàn của Ngài: Ngài hoàn toàn khác biệt và tách biệt khỏi mọi tạo vật, khỏi mọi tội lỗi, ô uế và bất toàn. Đức Chúa Trời là Đấng Thánh Khiết tuyệt đối.
Kinh Thánh liên tục nhấn mạnh sự thánh khiết của Đức Chúa Trời. Chẳng hạn, trong Xuất Ê-díp-tô Ký 15:11, Môi-se ca ngợi: “Hỡi Đức Giê-hô-va, trong vòng các thần, ai giống như Ngài? Ai giống như Ngài, được vinh quang trong sự thánh?” (Bản Truyền Thống 1925). 1 Sa-mu-ên 2:2: “Chẳng có một hòn đá nào thánh như Giê-hô-va; vì chẳng có Chúa nào khác hơn Ngài; chẳng có hòn đá vững như Đức Chúa Trời của chúng tôi.” Sự thánh khiết của Đức Chúa Trời là nền tảng cho mọi đức tính khác của Ngài: tình yêu thương, công bình, nhân từ, thương xót đều được định hình bởi sự thánh khiết.
2. Khải tượng “Thánh, thánh, thánh” trong Ê-sai 6 và Khải huyền 4
a. Ê-sai 6:1-4
Trong năm vua Ô-xia băng, tiên tri Ê-sai được đưa vào khải tượng: “Ta thấy Chúa ngồi trên ngôi cao sang, vạt áo của Ngài đầy dẫy đền thờ. Các sê-ra-phim đứng bên trên Ngài; mỗi sê-ra-phim có sáu cánh; hai cái để che mặt, hai cái để che chân, và hai cái để bay. Các sê-ra-phim cùng nhau kêu lên rằng: Thánh, thánh, thánh là Chúa, là Đức Giê-hô-va vạn quân; khắp đất đầy dẫy sự vinh hiển Ngài!” (Ê-sai 6:1-3).
Tiếng kêu “Thánh, thánh, thánh” vang vọng từ các thiên sứ hầu việc trước ngôi Đức Chúa Trời. Họ che mặt và chân vì sự thánh khiết quá uy nghi, không dám nhìn thẳng. Khải tượng này cho thấy Đức Chúa Trời hoàn toàn thánh khiết, và sự vinh hiển Ngài bao trùm khắp đất.
b. Khải huyền 4:8-11
Trong Tân Ước, sứ đồ Giăng được đưa lên trời và thấy: “Bốn con sinh vật, mỗi con có sáu cánh, chung quanh và trong mình có đầy mắt; ngày đêm không lúc nào ngớt tiếng mà rằng: Thánh, thánh, thánh, Chúa là Đức Chúa Trời, là Đấng có, đã có và còn đến, là Đấng Toàn năng!... Hai mươi bốn trưởng lão sấp mình xuống trước mặt Đấng ngồi trên ngôi, thờ lạy Đấng hằng sống đời đời, và quăng mão triều mình trước ngôi mà rằng: Lạy Chúa, Ngài đáng được vinh hiển, tôn quý và quyền phép...” (Khải huyền 4:8-11).
Các sinh vật sống cũng lặp lại “Thánh, thánh, thánh”, tôn vinh Đức Chúa Trời là Đấng Toàn năng và hằng hữu. Điều này cho thấy sự thánh khiết của Đức Chúa Trời là trung tâm của sự thờ phượng trên thiên đàng.
3. Tại sao lặp lại ba lần “Thánh”?
Trong tiếng Hê-bơ-rơ, sự lặp lại thường nhấn mạnh mức độ. Ví dụ, “thật, thật” (amen, amen) hay “hỡi Giê-ru-sa-lem, Giê-ru-sa-lem”. Nhưng việc lặp lại ba lần “Thánh” có ý nghĩa đặc biệt:
- Nhấn mạnh tuyệt đối: Ba lần là cách diễn đạt sự tuyệt đối, siêu việt, hoàn hảo. Nó muốn nói rằng Đức Chúa Trời là “Thánh đến tột bậc”, “hoàn toàn thánh”, “thánh vô cùng”.
- Ám chỉ Ba Ngôi: Nhiều nhà giải kinh xem ba lần “Thánh” tương ứng với Ba Ngôi: Chúa Cha, Chúa Con, và Chúa Thánh Linh, mỗi Ngôi đều hoàn toàn thánh khiết. Điều này phù hợp với các lời tuyên xưng như trong Ma-thi-ơ 28:19.
- Thánh trong quá khứ, hiện tại, tương lai: Kết hợp với lời tán tụng trong Khải huyền: “Đấng có, đã có và còn đến”, sự thánh khiết của Đức Chúa Trời là vĩnh cửu, không thay đổi.
Dù hiểu theo cách nào, ý chính vẫn là: Đức Chúa Trời là Đấng Thánh Khiết tuyệt đối, ba lần thánh, hoàn toàn không có chút tì vết hay ô uế.
4. Đức Chúa Trời là Đấng Thánh Khiết tuyệt đối
Sự thánh khiết của Đức Chúa Trời không chỉ là một thuộc tính; nó xác định mọi điều Ngài làm. Vì Ngài thánh khiết, Ngài ghét tội lỗi (Ha-ba-cúc 1:13). Vì Ngài thánh khiết, Ngài đòi hỏi sự thánh khiết nơi dân Ngài (Lê-vi Ký 11:44-45). Vì Ngài thánh khiết, Ngài phải xét đoán tội lỗi, nhưng cũng vì thánh khiết mà Ngài đã cung cấp phương cách cứu chuộc thông qua Đức Chúa Giê-xu Christ – Đấng Thánh của Đức Chúa Trời (Lu-ca 1:35).
Khi con người tiếp xúc với sự thánh khiết của Đức Chúa Trời, phản ứng tự nhiên là nhận ra mình tội lỗi, bất xứng. Ê-sai kêu lên: “Khốn nạn cho tôi! Xong đời tôi rồi! Vì tôi là người có môi dơ dáy, tôi ở giữa một dân có môi dơ dáy” (Ê-sai 6:5). Phi-e-rơ, sau khi thấy quyền năng của Chúa Giê-xu, đã quỳ xuống thưa: “Lạy Chúa, xin lìa khỏi tôi, vì tôi là người có tội!” (Lu-ca 5:8).
Chính sự thánh khiết của Đức Chúa Trời khiến chúng ta nhận biết tội lỗi mình và cần sự thanh tẩy. Trong khải tượng Ê-sai, một sê-ra-phim lấy than hồng từ bàn thờ chạm vào môi ông và tuyên bố: “Nầy, sự nầy đã chạm đến môi ngươi; lỗi ngươi được tha, tội ngươi được xóa rồi” (Ê-sai 6:7). Điều này báo trước sự chuộc tội của Chúa Giê-xu Christ, Đấng gánh tội lỗi chúng ta và ban sự tha thứ.
5. Ứng dụng cho đời sống Cơ Đốc nhân
Biết rằng Đức Chúa Trời là “Thánh, thánh, thánh” phải thay đổi cách chúng ta sống và thờ phượng. Dưới đây là một số áp dụng thực tế:
a. Tôn thờ Chúa với lòng kính sợ và thánh khiết
Khi thờ phượng, chúng ta nên nhớ rằng mình đang đến trước Đấng Thánh Khiết. Hê-bơ-rơ 12:28-29 dạy: “Vậy nên, vì chúng ta được nhận một nước không hay rúng động, hãy cố giữ cho được ơn của Đức Chúa Trời, hầu cho lấy lòng kính sợ mà hầu việc Đức Chúa Trời cho đẹp ý Ngài; vì Đức Chúa Trời chúng ta là đám lửa hay thiêu đốt.” Thờ phượng không phải chỉ là cảm xúc, mà là sự quỳ phục trước sự thánh khiết uy nghi của Đức Chúa Trời.
b. Sống thánh khiết trong mọi khía cạnh đời sống
1 Phi-e-rơ 1:15-16 trích Lê-vi Ký: “Nhưng như Đấng gọi anh em là thánh, thì anh em cũng phải thánh trong mọi cách ăn nết ở, vì có lời chép: Hãy nên thánh, vì ta là thánh.” Lời kêu gọi này không chỉ dành cho các tu sĩ, mà cho mọi tín hữu. Chúng ta phải tách biệt khỏi tội lỗi và thế gian, dâng mình cho Đức Chúa Trời. Điều đó không có nghĩa là hoàn hảo ngay, nhưng là một quá trình nên thánh nhờ Thánh Linh (Rô-ma 8:13; Ga-la-ti 5:16-25).
c. Thường xuyên ăn năn, làm sạch lòng
Tiếp xúc với sự thánh khiết của Đức Chúa Trời giúp chúng ta nhận ra tội lỗi mình. 1 Giăng 1:9: “Còn nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác.” Hãy để Đức Thánh Linh dùng Lời Chúa (Hê-bơ-rơ 4:12) thanh tẩy chúng ta.
d. Truyền bá sự thánh khiết cho người khác
Khi chúng ta sống thánh khiết, chúng ta trở nên muối và ánh sáng cho đời (Ma-thi-ơ 5:13-16). Một đời sống thánh khiết thu hút người khác đến với Đấng Christ và làm vinh hiển Đức Chúa Trời.
e. Hướng đến sự hoàn thiện cuối cùng
Chúng ta chưa đạt đến sự thánh khiết trọn vẹn, nhưng một ngày kia, khi thấy Ngài, chúng ta sẽ giống như Ngài (1 Giăng 3:2). Sự thánh khiết của chúng ta được bảo đảm bởi sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu (1 Cô-rinh-tô 1:30). Cho nên, hãy sống trong hy vọng và kiên trì.
6. Kết luận
Lời tuyên xưng “Thánh, thánh, thánh” không chỉ là một bài thánh ca thiên đàng; đó là sự mô tả về chính bản tính của Đức Chúa Trời. Ngài là Đấng hoàn toàn tách biệt, hoàn mỹ, không ô nhiễm, và đáng được tôn thờ vô cùng. Sự thánh khiết của Đức Chúa Trời khiến chúng ta khiếp sợ, nhưng cũng mở ra con đường cứu rỗi qua Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã hiến thân vì tội lỗi chúng ta để chúng ta được xưng công bình và có thể đến gần ngôi ân điển.
Là những người tin Chúa, chúng ta được kêu gọi sống thánh khiết, phản chiếu sự thánh khiết của Ngài trong mọi lời nói, hành động và suy nghĩ. Hãy để lời của các thiên sứ “Thánh, thánh, thánh” vang vọng trong lòng chúng ta mỗi ngày, thúc đẩy chúng ta tôn thờ Ngài và nỗ lực nên thánh. Cuối cùng, chúng ta sẽ cùng với muôn vạn thiên sứ thốt lên: “Thánh, thánh, thánh, Chúa là Đức Chúa Trời Toàn năng, Đấng trước đã có, hiện có và còn đến!” (Khải huyền 4:8).