Tại sao Chúa để xảy ra thiên tai?

Câu hỏi về sự hiện diện của đau khổ, tai ương và thiên tai trong một thế giới do Đức Chúa Trời toàn năng và yêu thương tạo dựng có lẽ là một trong những nan đề thần học sâu sắc và đau đớn nhất. Khi chứng kiến những trận động đất kinh hoàng, sóng thần tàn khốc, hay bão lũ càn quét, lòng tin của nhiều Cơ Đốc nhân chân chính cũng không tránh khỏi những cơn sóng ngầm chất vấn: "Nếu Chúa là tình yêu thương và quyền năng, tại sao Ngài lại cho phép những điều này xảy ra?". Bài viết này sẽ đi sâu khảo sát Kinh Thánh để tìm kiếm những góc nhìn thần học chân chính, không nhằm đưa ra một câu trả lời đơn giản, mà để xây dựng một nền tảng đức tin vững vàng giữa những bí ẩn của sự quan phòng.

Để hiểu hiện trạng của thế giới ngày nay, chúng ta phải quay về điểm khởi nguyên. Sách Sáng Thế Ký mô tả một công trình sáng tạo "rất tốt lành" (Sáng Thế Ký 1:31). Trật tự, sự sống và sự hài hòa hoàn hảo ngự trị. Thiên tai, sự chết và sự đổ nát không hề có mặt trong ý định nguyên thủy của Đấng Tạo Hóa.

Tuy nhiên, sự phản nghịch của con người qua A-đam và Ê-va đã đem đến một sự đổ vỡ mang tính hệ thống. Hậu quả của tội lỗi không chỉ giới hạn trong mối quan hệ giữa con người với Đức Chúa Trời, mà còn ảnh hưởng đến chính tạo vật. Sứ đồ Phao-lô giải thích điều này một cách mạch lạc trong Rô-ma 8:20-22: "Vì muôn vật bị buộc phải phục sự hư không, chẳng phải tự ý mình, bởi cớ Đấng bắt phục muôn vật, và còn có sự trông cậy rằng muôn vật cũng sẽ được cứu khỏi làm tôi sự hư nát, đặng dự phần trong sự tự do vinh hiển của con cái Đức Chúa Trời. Vì chúng ta biết rằng muôn vật đều than thở và chịu khó nhọc cho đến ngày nay."

Ở đây, từ Hy Lạp κτίσις (ktisis) được dịch là "muôn vật" hay "tạo vật", chỉ toàn bộ thế giới thọ tạo vô tri. Nó "bị buộc phải phục sự hư không" – một trạng thái phù vân, vô ích, suy tàn, xa rời mục đích ban đầu. Tạo vật đang "than thở" (συστενάζω, systenazō – rên siết cùng nhau) như một thai phụ trong cơn đau đẻ, chờ đợi sự giải cứu cuối cùng. Như vậy, Kinh Thánh trình bày thiên tai như một triệu chứng của một thế giới đang "bệnh" vì tội lỗi, đang rên siết dưới án phạt và sự rủa sả mà tội lỗi con người đã mang đến (xem Sáng Thế Ký 3:17-18).

Xuyên suốt Cựu Ước, chúng ta thấy thiên tai thường được miêu tả trong hai vai trò chính: công cụ phán xét và lời kêu gọi ăn năn.

1. Thiên Tai Như Sự Phán Xét Công Bình: Trận Đại Hồng Thủh thời Nô-ê là minh họa rõ ràng nhất (Sáng Thế Ký 6-9). Kinh Thánh chép: "Đức Giê-hô-va thấy sự hung ác của loài người trên mặt đất rất nhiều, và các ý tưởng của lòng họ chỉ là xấu luôn... Ta sẽ hủy diệt khỏi đất loài người mà ta đã dựng nên" (Sáng Thế Ký 6:5,7). Ở đây, thảm họa là hệ quả trực tiếp của sự công bình thánh khiết đối với tội lỗi tràn lan. Các tai họa trên xứ Ê-díp-tô (Xuất Ê-díp-tô Ký 7-12) cũng mang tính chất phán xét nhằm vào các thần của Ê-díp-tô và sự cứng lòng của Pha-ra-ôn, đồng thời bày tỏ quyền năng tối thượng của Đức Giê-hô-va.

2. Thiên Tai Như Tiếng Kèn Cảnh Báo: Các tiên tri thường dùng hình ảnh động đất, hạn hán, châu chấu như những dấu hiệu kêu gọi dân sự quay trở lại cùng Đức Chúa Trời. A-mốt 4:6-13 là một đoạn Kinh Thánh then chốt: "Ta đã... khiến các ngươi thiếu sạch răng trong mọi thành... Các ngươi cũng chẳng trở lại cùng ta... Vậy nên, hỡi Y-sơ-ra-ên, ta sẽ đãi ngươi thể nầy; vì ta sẽ làm cho ngươi thể nầy, nên ngươi khá sửa soạn mà gặp Đức Chúa Trời ngươi." Thiên tai, trong ngữ cảnh này, là ân điển cứng rắn của Đức Chúa Trời, nhằm ngăn cản một thảm họa tối hậu hơn: sự hư mất đời đời.

3. Sự Tể Trị Tối Cao: Quan trọng hơn cả, Kinh Thánh luôn khẳng định mọi hiện tượng tự nhiên đều nằm dưới quyền kiểm soát tối thượng của Đấng Tạo Hóa. Gió bão, sóng biển đều vâng lệnh Chúa (Thi Thiên 107:25-29; Ma-thi-ơ 8:27). Sách Gióp là một luận giải thần học sâu sắc về sự đau khổ, trong đó Đức Chúa Trời cuối cùng đã chất vấn Gióp từ trong cơn gió lốc (Gióp 38:1). Ngài phô bày sự uy nghi, sự khôn ngoan và quyền tể trị của Ngài trên muôn vật – từ việc đặt nền cho trái đất, cầm giữ biển cả, đến việc sai khiến sấm sét và mưa đá (Gióp 38:22-30). Thông điệp rõ ràng: Con người hữu hạn không thể nào thấu hiểu trọn vẹn những đường lối vô hạn của Đức Chúa Trời (Ê-sai 55:8-9).

Tân Ước mang đến ánh sáng trọn vẹn hơn qua Chúa Giê-xu Christ.

1. Chúa Giê-xu và Những Thảm Họa: Khi được hỏi về những người Ga-li-lê bị Phi-lát giết và mười tám người bị tháp Si-lô-ê đổ đè chết, Chúa Giê-xu đã phủ nhận quan niệm cho rằng nạn nhân của thảm họa là những người tội lỗi hơn người khác. Thay vào đó, Ngài phán: "Ta nói cùng các ngươi, không phải; nhưng nếu các ngươi chẳng ăn năn, thì hết thảy sẽ bị hư mất như vậy" (Lu-ca 13:1-5). Điểm nhấn không nằm ở nguyên nhân của bi kịch, mà ở phản ứng của những người còn sống: đó là lời kêu gọi khẩn thiết phải ăn năn, vì sự chết và sự phán xét là điều chắc chắn sẽ đến với mọi người.

2. Sự Đau Khổ trong Kế Hoạch Cứu Chuộc: Chính Chúa Giê-xu, Con Đức Chúa Trời vô tội, đã bước vào thế giới đầy đau khổ này. Ngài đã chịu đói khát, mệt mỏi, và cuối cùng chịu một cái chết thảm khốc, bất công trên thập tự giá. Thập tự giá là "cơn địa chấn" vĩ đại nhất của lịch sử – nơi cơn thịnh nộ của Đức Chúa Trời đối với tội lỗi và tình yêu thương vô bờ của Ngài va chạm. Qua sự chết và sự sống lại của Christ, Đức Chúa Trời không hứa sẽ cất đi mọi đau khổ ngay lập tức, nhưng Ngài hứa đồng hành với chúng ta trong đó (Ma-thi-ơ 28:20), và quan trọng hơn, Ngài đã chiến thắng tận gốc rễ của mọi đau khổ: tội lỗi và sự chết (I Cô-rinh-tô 15:54-57).

3. Lời Hứa về Sự Phục Hồi Sau Cuối: Khải Huyền bày tỏ một tương lai tươi sáng khi Đức Chúa Trời sẽ tạo dựng trời mới đất mới. Lời hứa long trọng được tuyên bố: "Ngài sẽ lau ráo hết nước mắt khỏi mắt chúng, sẽ không có sự chết, cũng không có than khóc, kêu ca, hay là đau đớn nữa; vì những sự thứ nhất đã qua rồi" (Khải Huyền 21:4). Mọi thiên tai, mọi hệ quả của tội lỗi sẽ bị đày khỏi sự sáng tạo mới. Sự rên siết của tạo vật (Rô-ma 8) sẽ chấm dứt trong sự tự do vinh hiển.

Đứng trước những thảm họa thiên nhiên, thái độ và hành động của chúng ta nên như thế nào?

1. Thay Vì Chất Vấn "Tại Sao?", Hãy Tìm Kiếm "Để Làm Gì?": Thay vì sa vào những suy đoán vô ích về nguyên nhân thần học của một thảm họa cụ thể (mà chúng ta thường không bao giờ biết hết được), chúng ta được kêu gọi hướng đến một tâm thần phục vụ. Câu hỏi nên là: "Lạy Chúa, trong hoàn cảnh này, Ngài muốn con làm gì để bày tỏ tình yêu và sự an ủi của Ngài?". Đây chính là tinh thần của người Sa-ma-ri nhơn lành (Lu-ca 10:33-37).

2. Trở Thành Cánh Tay Và Sự Hiện Diện Của Chúa: Hội Thánh được kêu gọi trở nên phương tiện qua đó tình yêu và sự an ủi của Đức Chúa Trời chạm đến những người đang đau khổ. Điều này có thể là qua những khoản quyên góp cứu trợ (II Cô-rinh-tô 8-9), những chuyến đi phục vụ thực tế, hay đơn giản là lời cầu nguyện chân thành (Gia-cơ 5:16). Trong sự phục vụ đó, chúng ta phản chiếu tấm lòng của Chúa Giê-xu, Đấng luôn động lòng thương xót trước sự đau khổ (Ma-thi-ơ 9:36).

3. Sống Với Tầm Nhìn Vĩnh Cửu và Sự Tin Cậy: Những biến cố này nhắc nhở chúng ta rằng thế giới hiện tại không phải là nhà cuối cùng. Chúng giúp chúng ta "chớ chăm sự thấy được, nhưng chăm sự không thấy được; vì sự thấy được chỉ là tạm thời, mà sự không thấy được là đời đời không cùng" (II Cô-rinh-tô 4:18). Chúng thúc giục chúng ta sống mỗi ngày trong sự sẵn sàng, tinh thần ăn năn, và lòng khao khát về quê hương trên trời (Phi-líp 3:20).

4. Cầu Nguyện Với Sự Nhận Biết: Chúng ta có thể đến với Chúa trong lời cầu nguyện, chân thật bày tỏ nỗi sợ hãi, sự bối rối và đau buồn của mình (như tác giả Thi Thiên), nhưng luôn kết thúc trong sự phó thác và tôn cao quyền tể trị của Ngài. Hãy cầu nguyện cho các nạn nhân, cho những người cứu trợ, và cho cánh cửa phúc âm được mở ra ngay giữa khốn khó.

Kinh Thánh không cung cấp một công thức đơn giản để giải thích mọi thảm họa. Thay vào đó, nó cung cấp cho chúng ta một khung thần học vững chắc để đối diện với chúng: (1) Chúng ta sống trong một thế giới đã bị phá vỡ bởi tội lỗi và đang rên siết chờ sự cứu chuộc. (2) Đức Chúa Trời vẫn giữ quyền tể trị tối cao, và Ngài có thể sử dụng ngay cả những thảm họa để thực hiện các mục đích công bình và nhân từ của Ngài, dù đôi khi vượt quá sự hiểu biết của chúng ta. (3) Qua Chúa Giê-xu Christ, Đức Chúa Trời đã bước vào sự đau khổ của chúng ta, mang lấy nó trên thập tự giá, và hứa ban sự hiện diện đầy an ủi của Ngài. (4) Ngài hứa chắc một ngày sẽ tẩy sạch mọi dấu vết của tội lỗi và sự chết, khôi phục vũ trụ về trạng thái vinh hiển hơn ban đầu.

Vì vậy, khi thiên tai xảy ra, thay vì để đức tin sụp đổ, chúng ta hãy dựa vào những lẽ thật nền tảng này. Hãy để nó thôi thúc chúng ta sống thánh khiết hơn, yêu thương cụ thể hơn, phục vụ quên mình hơn, và trông đợi thiết tha hơn vào ngày Chúa chúng ta trở lại, khi mọi giọt nước mắt sẽ được lau khô vĩnh viễn. Trong mọi sự, chúng ta tuyên xưng như Gióp: "Tôi biết rằng Chúa làm được mọi sự, chẳng có ý định nào của Chúa bị ngăn cản được... Vì vậy, tôi lấy làm gớm ghê tôi, và ăn năn trong tro bụi" (Gióp 42:2,6). Và như Phao-lô: "Ồ, sâu nhiệm thay là sự giàu có, khôn ngoan và thông biết của Đức Chúa Trời! Sự phán xét của Ngài nào ai thấu được, đường nẻo của Ngài nào ai hiểu được!" (Rô-ma 11:33).

Bài viết nghiên cứu được thực hiện dựa trên Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925 (Bản Truyền Thống).