Báp-têm của Chúa Giê-xu: Ý Nghĩa Thần Học và Sự Ứng Nghiệm
Trong lịch sử cứu rỗi, sự kiện Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời vô tội, đứng chung với tội nhân để chịu phép báp-têm bởi Giăng trong dòng sông Giô-đanh là một hành động đầy mầu nhiệm và thâm thúy. Hành động này không chỉ đánh dấu khởi điểm chức vụ công khai của Ngài mà còn mặc khải những lẽ thật sâu xa về chương trình cứu chuộc của Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa, tầm quan trọng và sự ứng dụng thuộc linh từ sự kiện trọng đại này, dựa trên nền tảng Kinh Thánh và ngôn ngữ nguyên bản.
Để hiểu trọn vẹn báp-têm của Chúa Giê-xu, trước hết phải hiểu về chức vụ và phép báp-têm của Giăng Báp-tít. Giăng là người “đến trước Chúa, dọn đường Ngài” (Lu-ca 1:76). Phép báp-têm của ông được Kinh Thánh mô tả là “báp-têm ăn năn để được tha tội” (Mác 1:4). Từ “báp-têm” trong nguyên ngữ Hy Lạp là βάπτισμα (baptisma), xuất phát từ động từ βαπτίζω (baptizō), mang nghĩa “dìm xuống”, “nhận chìm”. Đây là một biểu tượng của sự rửa sạch, thanh tẩy. Giăng rao giảng sự ăn năn và kêu gọi dân chúng chịu báp-têm như một dấu hiệu bề ngoài của sự thay đổi bề trong, chuẩn bị tấm lòng cho sự xuất hiện của Đấng Mê-si (Ma-thi-ơ 3:1-2).
Chính trong bối cảnh này, Chúa Giê-xu từ Ga-li-ê đến cùng Giăng tại sông Giô-đanh. Sự kiện này ứng nghiệm nhiều lời tiên tri, đặc biệt là Ê-sai 40:3 nói về tiếng kêu trong đồng vắng và Thi thiên 2:7, Ê-sai 42:1 nói về Con yêu dấu được xức dầu.
Sự kiện này khiến chính Giăng Báp-tít cũng ngần ngại: “Ấy chính tôi cần phải chịu Ngài làm phép báp-têm, mà Ngài lại trở đến tôi sao!” (Ma-thi-ơ 3:14). Câu hỏi của Giăng là hợp lý: Báp-têm của ông dành cho tội nhân ăn năn, còn Chúa Giê-xu là Chiên Con vô tội của Đức Chúa Trời (Giăng 1:29). Lời đáp của Chúa Giê-xu mở ra cánh cửa hiểu biết then chốt: “Bây giờ cứ làm đi, vì chúng ta nên làm cho trọn mọi việc công bình như vậy” (Ma-thi-ơ 3:15).
Cụm từ “việc công bình” ở đây dịch từ từ Hy Lạp δικαιοσύνη (dikaiosynē). Trong bối cảnh Kinh Thánh, từ này không chỉ đơn thuần là sự ngay thẳng cá nhân, mà là sự công chính theo kế hoạch và tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-xu nói rằng việc Ngài chịu báp-têm là để “làm cho trọn” mọi sự công bình ấy. Điều này có thể được hiểu theo ba phương diện chính:
1. Sự Đồng Hóa Trọn Vẹn Với Loài Người Tội Lỗi: Chúa Giê-xu, dù vô tội, đã hoàn toàn bước vào thân phận con người. Ngài không đứng từ xa, nhưng đồng hóa với những người Ngài đến để cứu. Sứ đồ Phao-lô sau này viết: “Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 5:21). Hành động bước xuống dòng nước là hình ảnh tiên tri về việc Ngài sẽ hoàn toàn chìm vào trong sự chết thay cho tội lỗi chúng ta.
2. Sự Vâng Phục Trọn Vẹn Ý Muốn Cha: Chúa Giê-xu là A-đam sau, đến để sửa chữa sự bất tuân của A-đam trước. Mọi hành động trong đời Ngài đều thể hiện sự vâng phục trọn vẹn. Báp-têm là bước đầu tiên trong chức vụ công khai, công khai tuyên bố sự vâng phục của Ngài đối với chương trình cứu rỗi của Đức Chúa Cha. Đây là sự “làm trọn” luật pháp và công lý của Đức Chúa Trời.
3. Sự Ứng Nghiệm và Công Nhận Của Cựu Ước: Hành động này công khai xác nhận Chúa Giê-xu chính là Đấng Mê-si, Đấng mà các tiên tri đã báo trước. Nó thiết lập sự liên tục từ Cựu Ước sang Tân Ước, từ lời hứa đến sự ứng nghiệm.
Sau khi Chúa Giê-xu chịu báp-têm và lên khỏi nước, cả Ba Ngôi Đức Chúa Trời hiện ra cách rõ ràng và đồng thời—một sự kiện độc nhất trong Kinh Thánh:
- Chúa Con (Ngôi Hai) đang đứng trong dòng sông, vừa vâng lời.
- Chúa Thánh Linh (Ngôi Ba) giáng lên Ngài như hình chim bò câu (Ma-thi-ơ 3:16). Việc Thánh Linh “giáng lên” (καταβαῖνον – katabainon) gợi nhớ đến sự hiện diện của Đức Chúa Trời trong Cựu Ước. Đây là sự xức dầu cho Chức Vụ Mê-si, ứng nghiệm Ê-sai 61:1: “Thần của Chúa Giê-hô-va ngự trên ta; vì Đức Giê-hô-va đã xức dầu cho ta…”
- Chúa Cha (Ngôi Một) phán từ trời: “Nầy là Con yêu dấu của ta, đẹp lòng ta mọi đàng” (Ma-thi-ơ 3:17). Đây là tiếng phán xác nhận thiên thượng. Cụm từ “Con yêu dấu” (ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός – ho huios mou ho agapētos) không chỉ nói lên mối quan hệ mà còn ám chỉ đến Y-sác (Sáng thế 22:2), là hình bóng về sự hy sinh. Lời tuyên bố “đẹp lòng ta mọi đàng” khẳng định sự vâng phục trọn vẹn của Chúa Giê-xu.
Sự kiện này là nền tảng cho giáo lý Chúa Ba Ngôi: Một Đức Chúa Trời duy nhất hiện hữu trong ba thân vị riêng biệt nhưng đồng bản thể, hiệp một trong công cuộc cứu chuộc.
Việc Chúa Giê-xu chịu báp-têm không phải là một nghi thức rỗng tuếch, mà là một sự kiện có ý nghĩa nền tảng cho niềm tin và thần học của chúng ta.
1. Xác Lập Chân Tính và Chức Vụ của Đấng Christ: Nó là lễ đăng quang công khai của Chúa Giê-xu với tư cách là Vua, Thầy Tế Lễ, và Tiên Tri. Thánh Linh xức dầu Ngài, và Cha xác nhận Ngài. Phi-e-rơ sau này rao giảng: “Ấy là Jêsus ở Na-xa-rét… Đức Chúa Trời đã dùng Đức Thánh Linh và quyền phép mà xức cho Ngài” (Công vụ 10:38).
2. Là Gương Mẫu Cho Mọi Tín Đồ: Chúa Giê-xu, dù là Con Đức Chúa Trời, đã vâng lời và chịu báp-têm. Ngài đặt nền móng cho mạng lệnh đại mạng lệnh: “Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-têm cho họ” (Ma-thi-ơ 28:19). Báp-têm của Cơ Đốc nhân ngày nay bắt nguồn và tìm thấy ý nghĩa trọn vẹn trong báp-têm của Chúa Giê-xu.
3. Mặc Khải về Sự Cứu Rỗi: Báp-têm của Chúa Giê-xu chỉ về phía trước, về sự chết, sự chôn và sự sống lại của Ngài (Rô-ma 6:3-4). Khi Ngài bước xuống nước, đó là hình ảnh của sự chôn; khi Ngài lên khỏi nước, đó là hình ảnh của sự sống lại. Vì vậy, khi chúng ta chịu báp-têm, chúng ta được dìm vào trong sự chết của Ngài và được sống lại trong sự sống mới của Ngài.
4. Sự Công Nhận của Đức Chúa Cha Là Nền Tảng cho Sự Tự Tin Thuộc Linh: Trước khi Chúa Giê-xu làm bất kỳ phép lạ nào, giảng bất kỳ bài giảng nào, chịu bất kỳ sự thử thách nào, Ngài đã được Cha tuyên bố là “Con yêu dấu”. Điều này dạy chúng ta rằng thân phận của chúng ta trong Đấng Christ (là con cái yêu dấu) có trước và là nền tảng cho chức vụ của chúng ta. Chúng ta không phải làm việc để được yêu; chúng ta được yêu để rồi làm việc.
Lẽ thật về báp-têm của Chúa Giê-xu không chỉ là giáo lý lịch sử, mà có sức biến đổi đời sống chúng ta hôm nay.
1. Sống Trong Sự Vâng Phục “Để Làm Trọn Mọi Việc Công Bình”: Giống như Chúa Giê-xu, chúng ta được kêu gọi sống vâng phục ý muốn Đức Chúa Trời, ngay cả khi chúng ta không hiểu hết ý nghĩa (như Giăng đã không hiểu). Sự vâng phục trong những điều “nhỏ” là nền tảng cho đức tin.
2. Đồng Hóa với Đấng Christ và Với Nhau: Chúa Giê-xu không ngại đồng hóa với tội nhân. Điều này thách thức chúng ta sống khiêm nhường, đồng cảm, và sẵn sàng bước vào những nơi khó khăn, ô uế để mang ánh sáng Phúc Âm, chứ không tách biệt khỏi thế gian một cách kiêu hãnh.
3. Tìm Kiếm và Bước Đi Trong Sự Xức Dầu của Thánh Linh: Chức vụ hiệu quả của Chúa Giê-xu bắt đầu sau khi Ngài được Thánh Linh xức dầu. Chúng ta cũng cần cầu xin và bước đi trong sự đầy dẫy, dẫn dắt của Đức Thánh Linh mỗi ngày (Ê-phê-sô 5:18).
4. An Nghỉ Trong Tình Yêu và Sự Chấp Nhận của Đức Chúa Cha: Là con cái Đức Chúa Trời qua đức tin nơi Chúa Giê-xu, chúng ta cũng được Cha tuyên bố là “con yêu dấu”. Sự an ninh thuộc linh của chúng ta không dựa trên thành tích, mà dựa trên thân phận trong Đấng Christ. Hãy sống và phục vụ từ sự an nghỉ này, không phải để giành lấy nó.
5. Sống Ra Ý Nghĩa của Báp-têm Mỗi Ngày: Báp-têm là một lần, nhưng ý nghĩa của nó là cả đời. Mỗi ngày, chúng ta được kêu gọi “chết” đối với tội lỗi, tự ngã, và “sống lại” để bước đi trong đời sống mới (Rô-ma 6:4,11). Đây là báp-têm thuộc linh hàng ngày.
Báp-têm của Chúa Giê-xu tại sông Giô-đanh là một cột mốc không thể thiếu trong chương trình cứu rỗi. Nó không phải vì Ngài có tội, nhưng vì Ngài hoàn toàn vâng phục, đồng hóa với chúng ta, và để “làm trọn mọi việc công bình”. Qua đó, Ba Ngôi Đức Chúa Trời cùng hiện ra, mặc khải kế hoạch cứu chuộc trọn vẹn. Sự kiện này xác lập nền tảng cho chức vụ cứu thế của Ngài và là khuôn mẫu cho đức tin cùng báp-têm của mọi tín đồ. Khi chúng ta hiểu và áp dụng những lẽ thật sâu sắc này, đời sống chúng ta sẽ được đặt trên nền tảng vững chắc của ân điển, sự vâng phục, và mối liên hệ yêu thương với Đức Chúa Trời Ba Ngôi.
Như sứ đồ Phao-lô tóm tắt: “Vả, anh em bởi tin Đấng Christ, đều là con trai của Đức Chúa Trời. Vì chưng anh em thảy đều chịu phép báp-têm trong Đấng Christ, đều mặc lấy Đấng Christ vậy” (Ga-la-ti 3:26-27). Báp-têm của Chúa Giê-xu mở đường để chúng ta cũng được báp-têm vào trong Ngài, trở nên con cái yêu dấu của Đức Chúa Trời.