Kế hoạch cứu rỗi là gì?

Khi nghiên cứu Kinh Thánh, một chủ đề trung tâm, vĩ đại và đầy hy vọng xuyên suốt từ Sáng-thế-ký đến Khải-huyền chính là Kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời dành cho nhân loại. Đây không phải là một ý tưởng phụ, mà là cốt lõi của sứ điệp Phúc Âm (Tin Lành), giải đáp cho câu hỏi căn bản nhất: Làm thế nào một con người tội lỗi có thể được phục hòa với Đức Chúa Trời thánh khiết và nhận được sự sống đời đời? Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát kế hoạch cứu rỗi một cách toàn diện, dựa trên nền tảng Kinh Thánh, khám phá sự cần thiết, sự bày tỏ, phương thức thực hiện, và kết quả của kế hoạch vĩ đại này.

Kế hoạch cứu rỗi chỉ có ý nghĩa khi chúng ta hiểu rõ tình trạng thảm thương mà con người đang đối diện. Kinh Thánh dạy rằng con người được tạo dựng trong sự trọn vẹn và thông công với Đức Chúa Trời (Sáng-thế-ký 1:27, 31). Tuy nhiên, tội lỗi đã xâm nhập vào thế gian qua sự bất tuân của A-đam và Ê-va (Sáng-thế-ký 3:1-6). Hậu quả của tội lỗi là sự chết—không chỉ là cái chết thể xác, mà trước hết là sự chết thuộc linh, tức là sự ly cách khỏi Đức Chúa Trời (Ê-sai 59:2).

Sứ đồ Phao-lô khẳng định: “Vì mọi người đều đã phạm tội, thiếu mất sự vinh hiển của Đức Chúa Trời” (Rô-ma 3:23). Từ ngữ Hy Lạp được dùng cho “phạm tội” ở đây là hamartanō (ἁμαρτάνω), có nghĩa đen là “trật mục tiêu”, không đạt được tiêu chuẩn hoàn hảo của Đức Chúa Trời. Tiếp theo, ông viết: “Vì tiền công của tội lỗi là sự chết; nhưng sự ban cho của Đức Chúa Trời là sự sống đời đời trong Đức Chúa Giê-xu Christ, Chúa chúng ta” (Rô-ma 6:23). “Tiền công” (tiếng Hy Lạp: opsōnia - ὀψώνια) là thứ xứng đáng phải nhận lãnh. Tội lỗi đáng phải nhận lãnh sự chết đời đời. Đây là bối cảnh u ám làm nền cho ánh sáng vinh quang của kế hoạch cứu rỗi.

Kế hoạch cứu rỗi không phải là một ý tưởng đến sau, nhưng đã được Đức Chúa Trời định trước từ trước sáng thế (Ê-phê-sô 1:4) và được bày tỏ từng bước trong lịch sử. Ngay sau khi tội lỗi xảy ra, Đức Chúa Trời đã đưa ra lời hứa đầu tiên về Đấng Cứu Thế (Đấng Mê-si): “Ta sẽ làm cho mày cùng người nữ, dòng dõi mày cùng dòng dõi người nữ nghịch thù nhau. Người sẽ giày đạp đầu mày, còn mày sẽ cắn gót chân người” (Sáng-thế-ký 3:15). “Dòng dõi người nữ” ám chỉ đến Đấng Christ sẽ đến, đạp nát đầu con rắn (Sa-tan), dù phải chịu thương tích (bị cắn gót chân).

Suốt Cựu Ước, Đức Chúa Trời dùng các biểu tượng, nghi lễ và lời tiên tri để chuẩn bị cho sự cứu rỗi trọn vẹn. Hệ thống tế lễ (Lê-vi Ký) với chiên con không tì vết là hình bóng về Chiên Con của Đức Chúa Trời sẽ cất tội lỗi thế gian (Giăng 1:29). Tiếng Hê-bơ-rơ cho “tế lễ chuộc tội” là kaphar (כָּפַר), có nghĩa là “che đậy, xóa bỏ, chuộc lại”. Các của lễ trong Cựu Ước chỉ có thể “che đậy” tội lỗi tạm thời (Hê-bơ-rơ 10:4), nhưng điểm đến của chúng là sự hy sinh trọn vẹn của Chúa Giê-xu Christ.

Các tiên tri như Ê-sai đã mô tả chi tiết về Đấng Mê-si: “Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương; bởi sự sửa phạt người chịu chúng ta được bình an, bởi lằn roi người chúng ta được lành bịnh... Người đã bị hiếp đáp, nhưng khi chịu sự hiếp đáp thì cam lòng, chẳng hề mở miệng; như chiên con bị dắt đến hàng làm thịt...” (Ê-sai 53:5,7). Đây là bức tranh tiên tri rõ ràng về sự chịu khổ thay của Đấng Christ.

Đây là trung tâm điểm của toàn bộ kế hoạch. Tân Ước tuyên bố rằng Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời, đã nhập thể làm người (Giăng 1:14) để hoàn thành công việc cứu chuộc. Kế hoạch cứu rỗi được thực hiện qua ba phương diện chính của chức vụ Chúa Giê-xu:

1. Sự Chết Chuộc Tội (Thập Tự Giá): Đây là cốt lõi của sự cứu rỗi. Chúa Giê-xu đã chết thay cho tội nhân. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài, hầu cho hễ ai tin Con ấy không bị hư mất mà được sự sống đời đời” (Giăng 3:16). Trong thư Rô-ma, ông viết: “Nhưng Đức Chúa Trời tỏ lòng yêu thương Ngài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người có tội, thì Đấng Christ vì chúng ta chịu chết” (Rô-ma 5:8).

Danh từ Hy Lạp quan trọng ở đây là hilastērion (ἱλαστήριον), thường được dịch là “của lễ chuộc tội” hay “nắp thi ân”. Trong Rô-ma 3:25, Chúa Giê-xu được trình bày như “Đấng Đức Chúa Trời đã lập làm của lễ chuộc tội, bởi đức tin trong huyết Ngài”. Ngài là sự chuộc tội trọn vẹn, thỏa mãn sự công bình thánh khiết của Đức Chúa Trời. Huyết Ngài có quyền năng rửa sạch mọi tội lỗi (1 Giăng 1:7).

2. Sự Sống Lại Chiến Thắng (Ngôi Mộ Trống): Sự sống lại của Chúa Giê-xu là bằng chứng quyền năng rằng Ngài đã chiến thắng tội lỗi và sự chết. Phao-lô tuyên bố: “Và nếu Đấng Christ không sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình” (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự sống lại xác nhận rằng sự chết chuộc tội của Ngài đã được Đức Chúa Trời chấp nhận trọn vẹn và bảo đảm sự sống lại cho những ai tin Ngài.

3. Sự Thăng Thiên và Cầu Thay (Ngôi Bên Hữu Đức Chúa Trời): Chúa Giê-xu đã thăng thiên và hiện đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, cầu thay cho các thánh đồ (Hê-bơ-rơ 7:25). Ngài là Đấng Trung Bảo duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người (1 Ti-mô-thê 2:5).

Làm thế nào để một cá nhân được hưởng kết quả của kế hoạch cứu rỗi vĩ đại này? Kinh Thánh dạy rõ ràng: bởi ân điển, thông qua đức tin.

“Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình” (Ê-phê-sô 2:8-9).

Ân điển (tiếng Hy Lạp: charis - χάρις) là ơn nhưng không, mà con người không xứng đáng, của Đức Chúa Trời ban qua Chúa Giê-xu Christ. Đức tin (pistis - πίστις) là công cụ để tiếp nhận ân điển đó. Đức tin không phải là một việc làm tốt để “kiếm được” sự cứu rỗi, mà là sự tin cậy và đầu phục hoàn toàn vào công lao cứu chuộc của Chúa Giê-xu Christ, từ bỏ sự nương cậy vào việc làm của bản thân.

Điều này được minh họa rõ qua lời của Chúa Giê-xu với người gian phi trên thập tự giá. Người này không làm được việc lành nào, chỉ biết kêu xin: “Hỡi Jesus, khi Ngài đến trong nước mình rồi, xin nhớ lấy tôi!” Và Chúa Giê-xu đáp: “Quả thật, ta nói cùng ngươi, hôm nay ngươi sẽ được ở với ta trong nơi Ba-ra-đi” (Lu-ca 23:42-43). Đây là hình ảnh tuyệt vời của sự cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin.

Khi một người tin nhận Chúa Giê-xu Christ, họ nhận được những phước hạnh vĩ đại và vĩnh cửu từ kế hoạch cứu rỗi:

• Sự Xưng Công Bình: Ngay lập tức, tội nhân được Đức Chúa Trời “xưng là công bình” (Rô-ma 3:24, 5:1). Đây là một tuyên bố pháp lý từ Đấng Thẩm Phán Tối Cao. Dù bản thân vẫn còn yếu đuối, nhưng trong Đấng Christ, họ được kể như công bình.
• Sự Tái Sanh và Làm Con: Họ được tái sanh bởi Đức Thánh Linh (Giăng 3:3), trở nên con cái của Đức Chúa Trời (Giăng 1:12). Đây là một sự thay đổi bản chất thuộc linh.
• Sự Hòa Thuận: Mối quan hệ đổ vỡ với Đức Chúa Trời được phục hồi (2 Cô-rinh-tô 5:18-19).
• Sự Bảo Đảm Đời Đời: Sự cứu rỗi là vĩnh viễn. Chúa Giê-xu phán: “Chiên ta nghe tiếng ta, ta quen nó, và nó theo ta. Ta ban cho nó sự sống đời đời; nó chẳng chết mất bao giờ, và chẳng ai cướp nó khỏi tay ta” (Giăng 10:27-28).
• Ấn Chứng của Đức Thánh Linh: Đức Thánh Linh là Đấng bảo đảm (arra, hoặc “ấn chứng”) cho cơ nghiệp đời đời của chúng ta (Ê-phê-sô 1:13-14).

Hiểu biết về kế hoạch cứu rỗi không chỉ là kiến thức thần học, mà phải biến đổi đời sống chúng ta.

1. Cho Người Chưa Tin: Sứ mạng của Hội Thánh và mỗi tín hữu là công bố Phúc Âm này—tin Chúa Giê-xu Christ, ăn năn tội, và nhận sự cứu rỗi (Mác 1:15; Công vụ 2:38). Thông điệp phải rõ ràng: cứu rỗi là món quà nhưng không, tiếp nhận bằng đức tin đơn sơ.

2. Cho Tín Hữu:

• Sống Trong Sự Tạ Ơn: Mỗi ngày, chúng ta sống với lòng biết ơn vì ân điển vĩ đại đã cứu mình (Cô-lô-se 3:15-17).
• Sống Thánh Khiết (Nên Thánh): Ân điển cứu chúng ta không phải để tiếp tục sống trong tội, nhưng để sống một đời sống mới phù hợp với ơn gọi (Rô-ma 6:1-2, Ê-phê-sô 4:1).
• Sống Với Hy Vọng Vững Chắc: Dù đối diện với khó khăn, chúng ta có niềm hy vọng sống về sự sống lại và cõi đời đời (1 Phi-e-rơ 1:3-4).
• Sống Với Tình Yêu Thương Và Công Bình: Được Chúa yêu thương một cách nhưng không, chúng ta được thúc đẩy để yêu thương và phục vụ người khác (Ga-la-ti 5:13).

Kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời là câu chuyện vĩ đại nhất từng được kể—từ sự sa ngã thảm thương của con người đến tình yêu vô điều kiện của Đấng Tạo Hóa, Đấng đã ban chính Con Một của Ngài làm giá chuộc. Kế hoạch này hoàn toàn là công việc của Đức Chúa Trời, được bày tỏ qua lịch sử, được hoàn thành bởi Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá, và được áp dụng bởi Đức Thánh Linh qua đức tin. Nó vừa đáp ứng sự công bình thánh khiết của Đức Chúa Trời, vừa tuôn đổ ân điển và tình yêu vô hạn của Ngài.

Lời mời gọi của Phúc Âm vang lên cho mọi người: “Hãy hối cải, ai nấy phải nhơn danh Đức Chúa Jêsus chịu phép báp-têm, để được tha tội mình, rồi sẽ được lãnh sự ban cho Đức Thánh Linh” (Công vụ 2:38). Đây không phải là kế hoạch dự phòng, mà là kế hoạch duy nhất cho sự cứu rỗi. “Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu” (Công vụ 4:12).

Ước mong mỗi chúng ta, dù đã tin hay chưa, đều đứng trong sự kinh ngạc, thờ phượng và biết ơn trước kế hoạch cứu rỗi kỳ diệu này, và sống một đời sống đáp lại tình yêu vĩ đại của Ngài.