Chúa Giê-xu Christ là ai?

Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không một nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa thu hút sự tôn thờ và thay đổi cuộc đời hàng tỷ người như Chúa Giê-xu Christ. Ngài không chỉ là một nhà đạo đức, một giáo chủ, hay một nhà cách mạng. Câu hỏi “Chúa Giê-xu Christ là ai?” là câu hỏi trung tâm của đức tin Cơ Đốc, và câu trả lời quyết định số phận đời đời của mỗi linh hồn. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá thân vị, bản tính, chức vụ và công trình vĩ đại của Ngài, dựa trên nền tảng của Lời Mặc Khải.

Sứ đồ Giăng, dưới sự cảm thúc của Đức Thánh Linh, đã mở đầu sách Phúc Âm của mình bằng một tuyên bố làm rung chuyển mọi triết lý nhân loại: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta, đầy ơn và lẽ thật” (Giăng 1:1, 14). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên ngữ Hy Lạp là **“Logos”** (Λόγος), mang ý nghĩa sâu xa về Lý Trí, Nguyên Lý Sáng Tạo, và Lời Phán Quyền Năng của Đức Chúa Trời. Khải tượng này cho thấy Chúa Giê-xu không phải là một thọ tạo được dựng nên, mà chính là Đấng Tạo Hóa đời đời.

Phao-lô cũng xác nhận điều này trong thư Cô-lô-se: “Ngài là hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được, là Đấng sanh ra đầu hết thảy mọi vật dựng nên... mọi vật đã được dựng nên trong Ngài, bởi Ngài, và vì Ngài” (Cô-lô-se 1:15-16). Danh hiệu **“Đấng sanh ra đầu hết”** (πρωτότοκος, *prōtotokos*) không nói về thứ tự thời gian nhưng về địa vị tối cao, quyền cai trị và thừa kế trọn vẹn.

Đồng thời, Ngài hoàn toàn là con người. Ngài được sinh ra bởi một nữ đồng trinh (Ma-thi-ơ 1:23), lớn lên trong sự khôn ngoan và cao lớn (Lu-ca 2:52), biết đói, khát, mệt mỏi, đau đớn và cảm xúc (Giăng 4:6; 11:35). Sự nhập thể này không phải Ngài từ bỏ thần tính, nhưng Ngài “tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ” (Phi-líp 2:7). Đây là mầu nhiệm lớn: Một Ngôi Vị với hai bản tính trọn vẹn — trọn vẹn là Đức Chúa Trời và trọn vẹn là con người — hòa hợp trong Chúa Giê-xu Christ. Sự hòa hợp này là điều kiện tất yếu để Ngài có thể trở thành Đấng Trung Bảo duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người (1 Ti-mô-thê 2:5).

Kinh Thánh dùng nhiều danh xưng để bày tỏ thân vị và công việc của Đấng Christ. Mỗi danh xưng là một cửa sổ mở ra một khía cạnh vinh quang của Ngài.

1. Giê-xu (Jesus/Iēsous - Ἰησοῦς): Danh xưng này có nguồn gốc từ tiếng Hê-bơ-rơ **“Yeshua”** (יֵשׁוּעַ), là dạng rút gọn của **“Yehoshua”**, có nghĩa là **“Giê-hô-va cứu rỗi”** hoặc **“Đấng Giê-hô-va là sự cứu rỗi”**. Thiên sứ đã truyền lệnh cho Giô-sép: “Ngươi sẽ đặt tên con trai đó là JESUS, vì chính Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Danh xưng đầu tiên và căn bản này chỉ thẳng vào mục đích nhập thể của Ngài: cứu chuộc con người khỏi tội lỗi.

2. Christ (Christos - Χριστός): Đây không phải là họ, mà là một tước vị, dịch từ tiếng Hê-bơ-rơ **“Mashiach”** (מָשִׁיחַ), nghĩa là **“Đấng được xức dầu”**. Trong Cựu Ước, các chức vụ quan trọng như Tiên tri, Thầy tế lễ, và Vua đều được xức dầu để biệt riêng ra. Chúa Giê-xu là Đấng được xức dầu tối cao, đến để làm trọn cả ba chức vụ đó: Ngài là Tiên Tri vĩ đại rao truyền ý chỉ của Đức Chúa Trời (Phục truyền 18:15), là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm dâng chính mình làm sinh tế một lần đủ cả (Hê-bơ-rơ 9:26), và là Vua vĩnh cửu đang cai trị và sẽ trở lại để lập vương quốc trọn vẹn của Ngài (Khải huyền 19:16).

3. Con Đức Chúa Trời: Danh hiệu này nhấn mạnh mối quan hệ độc nhất, đời đời và đồng bản thể giữa Chúa Giê-xu với Đức Chúa Cha. Khi người Do Thái muốn ném đá Ngài vì tội phạm thượng, Chúa Giê-xu đã hỏi: “vì việc lành nào mà các ngươi ném đá ta?” Họ đáp: “Ấy chẳng phải vì một việc lành mà chúng ta ném đá ngươi, nhưng vì lỗi lộng ngôn: ngươi là người, mà tự xưng là Đức Chúa Trời.” (Giăng 10:32-33). Ngài khẳng định mình với Đức Chúa Cha là “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Là Con, Ngài hoàn toàn vâng phục Cha (Giăng 5:19), và cũng là Đấng bày tỏ Cha cách trọn vẹn nhất (Giăng 14:9).

4. Con Người: Đây là danh xưng Chúa Giê-xu thường dùng nhất để chỉ về chính mình. Nó vừa nhấn mạnh nhân tính thật của Ngài, vừa ám chỉ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một Đấng có nguồn gốc siêu nhiên, được ban cho quyền cai trị đời đời. “Vả, Con người đã đến để tìm và cứu kẻ bị hư mất” (Lu-ca 19:10). “Vì Con người sẽ ngự trong sự vinh hiển của Cha mình mà giáng xuống với các thiên sứ mình, lúc đó, Ngài sẽ thưởng cho mỗi người tùy theo việc họ làm” (Ma-thi-ơ 16:27). Danh hiệu này kết nối hình ảnh một con người khiêm nhường, chịu khổ nạn với hình ảnh Đấng Thẩm Phán oai nghi trong ngày sau rốt.

5. Emmanuel (Emmanouēl - Ἐμμανουήλ): Nghĩa là **“Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta”** (Ma-thi-ơ 1:23). Danh hiệu này là lời hứa được ứng nghiệm, rằng Đức Chúa Trời không còn xa cách, nhưng đã bước vào không gian và thời gian của con người, để ở cùng, cảm thông và cứu giúp chúng ta.

Trọng tâm của Phúc Âm không phải chỉ là lời dạy đạo đức của Chúa Giê-xu, mà là sự chết và sống lại của Ngài. Sứ đồ Phao-lô tóm tắt: “Vả, trước hết tôi đã dạy dỗ anh em điều mà chính tôi đã nhận lãnh, ấy là Đấng Christ chịu chết vì tội chúng ta theo lời Kinh thánh; Ngài đã bị chôn, đến ngày thứ ba, Ngài sống lại theo lời Kinh thánh” (1 Cô-rinh-tô 15:3-4).

Cái chết của Ngài là sự hy sinh thay thế. Từ ngữ quan trọng là **“vì”** (ὑπέρ, *hyper*), mang nghĩa “thay cho, vì lợi ích của”. Tiên tri Ê-sai đã báo trước về Người Đầy Tớ Chịu Khổ: “Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương... Đức Giê-hô-va đã làm cho tội lỗi của hết thảy chúng ta chất trên Người” (Ê-sai 53:5-6). Chúa Giê-xu chính là **“Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi”** (Giăng 1:29). Trên thập tự giá, Ngài gánh chịu cơn thịnh nộ công bình của Đức Chúa Trời đối với tội lỗi, một sự đoán phạt mà đáng lẽ chúng ta phải chịu. Lời tuyên bố “Mọi sự đã được trọn” (Giăng 19:30) trong tiếng Hy Lạp là **“Tetelestai”** (Τετέλεσται), một thuật ngữ thương mại có nghĩa “đã thanh toán trọn vẹn”. Món nợ tội lỗi đã được trả xong.

Sự sống lại của Ngài là sự chiến thắng khải hoàn. Sự sống lại không phải là sự hồi sinh tâm linh, mà là sự phục hồi thân thể vật lý trong quyền năng và vinh hiển. Sự sống lại là bằng chứng xác nhận:
- Đức Chúa Cha đã chấp nhận sự hy sinh của Con Ngài (Rô-ma 4:25).
- Quyền năng của tội lỗi và sự chết đã bị đánh bại (1 Cô-rinh-tô 15:54-57).
- Chúa Giê-xu đúng là Con Đức Chúa Trời như Ngài đã tuyên bố (Rô-ma 1:4).
- Những ai tin nhận Ngài cũng sẽ được sống lại trong thân thể vinh hiển như vậy (1 Cô-rinh-tô 15:20-23).

Chúa Giê-xu Christ hiện đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời, cầu thay cho chúng ta (Rô-ma 8:34), và một ngày Ngài sẽ trở lại trong vinh quang để phán xét thế gian và đem những kẻ thuộc về Ngài vào vương quốc đời đời.

Chân lý về Chúa Giê-xu Christ không chỉ để suy ngẫm học thuật, mà phải biến đổi đời sống. Dưới đây là những áp dụng thiết thực:

1. Xây Dựng Mối Quan Hệ Cá Nhân với Đấng Christ: Biết về Ngài là chưa đủ, chúng ta phải biết Ngài. Điều này bắt đầu bằng đức tin cá nhân, nhận biết mình là tội nhân cần ơn cứu chuộc, và tiếp nhận Chúa Giê-xu làm Cứu Chúa và Chủ của đời mình. “Nhưng hễ ai đã nhận Ngài, thì Ngài ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời, là ban cho những kẻ tin danh Ngài” (Giăng 1:12). Hãy dành thời gian cầu nguyện, học Kinh Thánh và vâng lời Ngài mỗi ngày để mối tương giao này lớn lên.

2. Sống Trong Sự Tự Do và Bình An Thật: Vì tội lỗi đã được tha, món nợ đã được trả, và quyền lực của sự chết đã bị phá hủy, chúng ta có thể sống trong sự tự do khỏi ách nô lệ của tội lỗi và sự sợ hãi. “Vậy nếu Con buông tha các ngươi, các ngươi sẽ thật được tự do” (Giăng 8:36). Sự bình an với Đức Chúa Trời (Rô-ma 5:1) và sự bình an trong lòng (Phi-líp 4:7) là di sản của mỗi Cơ Đốc nhân.

3. Bước Đi Theo Gương và Mệnh Lệnh Của Ngài: Là môn đồ của Đấng Christ, chúng ta được kêu gọi bước đi như Ngài đã bước đi (1 Giăng 2:6). Điều này bao gồm đời sống yêu thương, tha thứ, khiêm nhường, phục vụ và thánh khiết. Chúa Giê-xu phán: “Các ngươi hãy mang lấy ách của ta, và học theo ta; thì linh hồn các ngươi sẽ được yên nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:29).

4. Tìm Kiếm và Chia Sẻ Niềm Hy Vọng Cứu Rỗi: Hiểu được Chúa Giê-xu là ai và Ngài đã làm gì, chúng ta không thể giữ sự thật này cho riêng mình. Chúng ta được ủy thác sứ mạng rao truyền Phúc Âm — tin mừng về sự cứu rỗi duy nhất trong Danh Ngài — cho những người xung quanh (Ma-thi-ơ 28:18-20). Sự hiểu biết về Chúa Giê-xu thúc đẩy chúng ta sống và nói về Ngài.

Vậy, Chúa Giê-xu Christ là ai? Ngài là Ngôi Lời đời đời, Đấng Tạo Hóa đã trở nên xác thịt. Ngài là Đấng Christ được xức dầu, Đấng làm trọn ba chức vụ: Tiên Tri, Thầy Tế Lễ và Vua. Ngài là Con Đức Chúa Trời độc sanh, đồng bản thể với Đức Chúa Cha. Ngài là Con Người, Đấng đã đến để tìm và cứu kẻ hư mất, và sẽ trở lại để phán xét. Ngài là Emmanuel, Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta. Quan trọng hơn hết, Ngài là Cứu Chúa của tôi và của bạn — Đấng đã chết thay vì tội lỗi chúng ta và sống lại để ban cho chúng ta sự sống đời đời.

Câu hỏi cuối cùng và thực tế nhất không phải là “Chúa Giê-xu là ai?” trong kiến thức tổng quát, mà là **“Chúa Giê-xu là ai ĐỐI VỚI BẠN?”** Phê-rô đã tuyên xưng: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16). Còn bạn, bạn nói Ngài là ai? Câu trả lời của bạn sẽ định hình đời sống bạn hôm nay và vận mệnh đời đời của bạn.