Góc Nhìn Cơ Đốc về Văn Hóa Goth/Emo
Trong một thế giới đa dạng về văn hóa và phong cách biểu hiện bản thân, các trào lưu như Goth và Emo thường thu hút giới trẻ qua hình ảnh, âm nhạc và triết lý sống đặc trưng. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi sống trong thế gian nhưng không thuộc về thế gian (Giăng 17:14-16). Vậy, chúng ta nên có cái nhìn thế nào về những văn hóa trẻ này? Bài nghiên cứu này không nhằm lên án hay tán dương một phong cách cụ thể, mà tìm kiếm nguyên tắc Kinh Thánh để chúng ta có sự phân định, giữ vững đức tin trong khi vẫn tôn trọng sự tự do cá nhân trong Đấng Christ.
Trước khi đi vào phân tích Kinh Thánh, cần hiểu sơ lược về hai khái niệm này. Văn hóa Goth bắt nguồn từ trào lưu âm nhạc hậu-punk cuối thập niên 70, thường gắn liền với phong cách thẩm mỹ tối giản, màu đen chủ đạo, yếu tố lãng mạn đen (dark romanticism), và đôi khi liên hệ đến chủ đề siêu nhiên, cái chết. Văn hóa Emo (viết tắt của "emotional hardcore") ra đời sau, nhấn mạnh đến sự bộc lộ cảm xúc mãnh liệt, sự tổn thương, cô đơn và nội tâm phức tạp, thường thể hiện qua âm nhạc, thơ ca và phong cách ăn mặc.
Cả hai đều có thể là cách thức để giới trẻ tìm kiếm bản sắc, bày tỏ sự bất mãn với xã hội chuẩn mực, hoặc đơn giản là một sở thích về thẩm mỹ và âm nhạc. Điểm then chốt cần xem xét từ góc nhìn Cơ Đốc không nằm ở màu tóc nhuộm đen, trang phục hay loại nhạc, mà nằm ở tâm thế và thế giới quan đằng sau nó. Nó có đưa người ta đến gần Đấng Christ hơn hay xa Ngài? Nó có cổ vũ cho sự tuyệt vọng, thờ ơ thuộc linh, hay thậm chí là các thực hành trái Kinh Thánh?
Lời Chúa dạy chúng ta nguyên tắc quan trọng đầu tiên: Đức Giê-hô-va chẳng xem điều gì loài người xem; loài người xem bề ngoài, nhưng Đức Giê-hô-va nhìn thấy trong lòng (I Sa-mu-ên 16:7). Trọng tâm đức tin Cơ Đốc luôn là sự biến đổi tấm lòng (Ê-xê-chi-ên 36:26), chứ không phải sự tuân thủ các quy tắc bề ngoài về trang phục hay hình thức (Cô-lô-se 2:20-23). Điều này giải phóng chúng ta khỏi tinh thần vị luật, nhưng đồng thời đặt ra một tiêu chuẩn cao hơn: tấm lòng chúng ta thuộc về ai?
Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng dạy về nguyên tắc sự gây dựng và tránh gây vấp phạm. Phao-lô viết: “Hãy giữ lấy mình, kẻo sự tự do mình làm dịp cho kẻ yếu đuối vấp phạm.” (I Cô-rinh-tô 8:9). Dù bạn có tự do ăn mặc theo phong cách nào, câu hỏi đặt ra là: điều đó có gây ra sự hiểu lầm, khiến anh em tín hữu non yếu đức tin hoặc người ngoài cho rằng bạn tôn thờ ma quỷ, thần chết không? Sự tự do của chúng ta luôn phải được sử dụng trong tình yêu thương và trách nhiệm với cộng đồng đức tin.
1. Sự Buồn Bã và Tuyệt Vọng: Văn hóa Emo và Goth thường khai thác mạnh mẽ cảm xúc u sầu, nỗi đau và sự cô lập. Kinh Thánh không phủ nhận sự hiện diện của những cảm xúc này. Chính Chúa Giê-xu đã từng là “người hay thương xót, và từng trải sự buồn rầu” (Ê-sai 53:3). Các Thánh Thi đầy rẫy những lời than vãn chân thành (Thi Thiên 13, 22, 88). Sự khác biệt căn bản nằm ở điểm kết. Trong đức tin Cơ Đốc, sự buồn bã dẫn chúng ta đến với Đức Chúa Trời, là Đấng an ủi (II Cô-rinh-tô 1:3-4), và cuối cùng hướng đến sự hy vọng, sự cứu rỗi. Ngược lại, một thế giới quan chỉ xoay quanh nỗi buồn và tuyệt vọng có thể trở thành cái bẫy tâm linh, đóng cửa lòng người ta trước niềm vui và sự bình an từ Chúa (Phi-líp 4:6-7).
2. Sự Quan Tâm đến Cái Chết: Chủ đề này phổ biến trong văn hóa Goth. Cơ Đốc giáo không né tránh cái chết, nhưng nhìn nó dưới ánh sáng của sự phục sinh. “Đức Chúa Jêsus phán rằng: Ta là sự sống lại và sự sống; kẻ nào tin ta thì sẽ sống, mặc dầu đã chết rồi.” (Giăng 11:25). Sự tập trung của chúng ta là vào sự sống đời đời và chiến thắng của Đấng Christ trên sự chết (I Cô-rinh-tô 15:54-57). Do đó, nếu sự quan tâm đến cái chết chỉ dừng ở sự ám ảnh ma quái, lãng mạn hóa sự hư mất, hoặc tò mò về các thế lực tối tăm, thì nó đi ngược lại với niềm hy vọng trọn vẹn của Phúc Âm.
3. Tìm Kiếm Bản Sắc và Sự Khác Biệt: Nhiều bạn trẻ tìm đến các nhóm văn hóa này để khẳng định cá tính, cảm thấy mình thuộc về một cộng đồng hiểu mình. Đây là một nhu cầu chính đáng. Tuy nhiên, Lời Chúa dạy rằng bản sắc cuối cùng và vững chắc nhất của một Cơ Đốc nhân là ở trong Đấng Christ. “Vả, anh em thảy đều là con trai của Đức Chúa Trời bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ.” (Ga-la-ti 3:26). Chúng ta được xưng công bình, được nhận làm con, và trở thành thân thể của Ngài. Sự thuộc về Hội Thánh – cộng đồng của những người được cứu – phải là nơi cho chúng ta cảm giác thuộc về sâu sắc nhất, vượt trên mọi nhóm văn hóa trần gian.
Đây là phần cần hết sức thận trọng và khôn ngoan. Kinh Thánh cảnh báo rõ ràng: “Chớ mang ách chung với kẻ chẳng tin... Sự sáng với sự tối có hiệp nhau được chăng?” (II Cô-rinh-tô 6:14). Nhiều biểu tượng, hình ảnh trong văn hóa Goth (như bùa chú, huyết chương, sự tôn vinh các thực thể hắc ám) có nguồn gốc hoặc liên hệ trực tiếp đến tà thuật, thờ lạy ma quỷ – những điều Đức Chúa Trời cấm tuyệt đối (Phục Truyền 18:9-12).
Từ ngữ Hy Lạp cho “tà thuật” là “pharmakeia” (Ga-la-ti 5:20), liên quan đến việc dùng ma thuật và đồng bóng. Chúng ta được kêu gọi phải “xét đoán” (dokimazō – thử nghiệm để phê phán) mọi sự (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:21). Một Cơ Đốc nhân phải tỉnh thức, từ chối mọi hình thức dính dáng đến thế giới tối tăm, dù dưới vỏ bọc nghệ thuật hay thời trang. Sự tự do không bao giờ là cái cớ để chơi đùa với lửa địa ngục.
1. Xét Lại Động Cơ và Tập Trung: Hãy tự hỏi: “Mình bị thu hút bởi điều gì trong văn hóa này? Nó có đang thỏa mãn một khoảng trống thuộc linh mà chỉ có Chúa mới lấp đầy được không?” (Thi Thiên 107:9). Hãy cầu xin Chúa soi sáng để bạn nhìn thấy rõ động cơ thật của lòng mình.
2. Tìm Kiếm Sự Cân Bằng và Chân Lý: Bạn có thể đánh giá cao vẻ đẹp nghệ thuật của kiến trúc Gothic, hay cảm nhận được chiều sâu cảm xúc trong một bản nhạc. Điều đó không sai. Nhưng hãy để Lời Chúa và Thánh Linh hướng dẫn bạn “giữ lấy điều lành” và “lánh khỏi mọi hình thức của sự ác” (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:21-22). Hãy nuôi dưỡng tâm trí bằng những điều chân thật, đáng tôn trọng, công bình, thanh sạch, đáng yêu chuộng và đáng khen ngợi (Phi-líp 4:8).
3. Làm Chứng trong Tình Yêu Thương: Nếu bạn là một tín hữu với phong cách Goth/Emo, hãy ý thức rằng đời sống bạn là thư tịch cho mọi người đọc (II Cô-rinh-tô 3:2). Hãy để ánh sáng của Đấng Christ, tình yêu, niềm vui và sự bình an của Ngài chiếu sáng qua bạn cách rõ ràng, đến nỗi người ta thấy được sự khác biệt đến từ Đấng Christ, chứ không phải từ vẻ ngoài. Hãy sẵn sàng giải thích về niềm hy vọng của mình với sự nhu mì và kính sợ (I Phi-e-rơ 3:15).
4. Tham Gia và Gây Dựng Cộng Đồng Hội Thánh: Đừng để mình bị cô lập. Hội Thánh cần sự đa dạng, nhưng trên hết cần sự hiệp một trong Đấng Christ. Hãy tìm kiếm và góp phần xây dựng những mối quan hệ chân thành trong Hội thánh, nơi bạn có thể là chính mình nhưng cũng được nâng đỡ để trưởng thành hơn trong Chúa.
Góc nhìn Cơ Đốc về văn hóa Goth/Emo không đưa ra một câu trả lời đơn giản “được” hay “không”. Nó mời gọi chúng ta bước vào hành trình phân định thuộc linh sâu sắc hơn. Chúng ta có sự tự do trong Đấng Christ, nhưng đó là sự tự do để phục vụ và yêu thương (Ga-la-ti 5:13), không phải để che giấu sự tổn thương bằng vẻ ngoài, hay thỏa hiệp với thế giới tối tăm.
Cuối cùng, dù phong cách bên ngoài của chúng ta thế nào, điều quan trọng nhất vẫn là chúng ta đang mặc lấy ai. “Vì anh em thảy đều là con trai của Đức Chúa Trời, bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ; vì chưng anh em thảy đều chịu phép báp-tem trong Đấng Christ, đều mặc lấy Đấng Christ vậy.” (Ga-la-ti 3:26-27). Ước mong mỗi chúng ta, dù trong trang phục nào, cũng trở nên sứ giả rõ ràng của Phúc Âm, mang lấy sự sống, niềm hy vọng và ánh sáng của Đấng Christ vào mọi nền văn hóa, để Ngài được tôn cao.