Làm Thế Nào Để Tăng Cường Nhận Thức Tâm Linh
Trong hành trình đức tin, một trong những khao khát sâu xa nhất của Cơ Đốc nhân chân chính là được “lớn lên” trong sự hiểu biết về Đức Chúa Trời và những điều thuộc linh. Sứ đồ Phao-lô thường xuyên cầu nguyện cho các tín hữu được đầy dẫy sự hiểu biết thuộc linh (Cô-lô-se 1:9). Nhưng “nhận thức tâm linh” thực chất là gì, và làm thế nào chúng ta có thể nuôi dưỡng, phát triển nó? Theo Kinh Thánh, nhận thức tâm linh không đơn thuần là kiến thức tôn giáo hay cảm xúc tín ngưỡng. Đó là năng lực được Đức Thánh Linh ban cho, giúp chúng ta nhận biết, hiểu rõ, phân biệt và đáp ứng một cách đúng đắn với những thực tại thuộc linh, ý muốn của Đức Chúa Trời, và sự hiện diện của Ngài trong mọi phương diện cuộc sống.
Nền Tảng Kinh Thánh Về Nhận Thức Thuộc Linh
Để hiểu về nhận thức tâm linh, chúng ta phải bắt đầu từ tình trạng tự nhiên của con người sau khi sa ngã. Sứ đồ Phao-lô tuyên bố: “Vả, người có tánh xác thịt thì không nhận được những sự thuộc về Thánh Linh của Đức Chúa Trời; bởi chưng người đó coi sự ấy như là sự dồ dại, và không có thể hiểu được, vì phải xem xét cách thiêng liêng” (1 Cô-rinh-tô 2:14). Từ ngữ Hy Lạp được dùng cho “nhận” trong câu này là δέχομαι (dechomai), mang nghĩa đón nhận, chào đón, tiếp nhận cách tích cực. Người thuộc về xác thịt không thể tiếp nhận những điều thuộc linh vì họ thiếu phương tiện để hiểu chúng. Phương tiện đó chính là Đức Thánh Linh.
Tuy nhiên, đối với người đã được tái sinh, Phao-lô tiếp tục: “Vả, ai biết sự gì trong loài người, nếu chẳng phải thần linh của người ở trong mình? Cũng một lẽ ấy, không ai biết sự gì trong Đức Chúa Trời, nếu chẳng phải Thánh Linh của Đức Chúa Trời. Vả, chúng ta chẳng đã nhận lấy thần của thế gian, nhưng đã nhận lấy Thánh Linh từ Đức Chúa Trời đến, hầu cho được hiểu biết những ơn mà chúng ta nhận lãnh bởi Đức Chúa Trời” (1 Cô-rinh-tô 2:11-12). Tại đây, chúng ta thấy chìa khóa: Đức Thánh Linh chính là Đấng ban cho và phát triển nhận thức thuộc linh. Ngài là Thần Chân Lý dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13).
Một phân đoạn then chốt khác là Ê-phê-sô 1:17-18, nơi Phao-lô cầu nguyện: “Xin Đức Chúa Trời của Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta, là Cha vinh hiển, ban thần của sự khôn ngoan và của sự tỏ ra cho anh em, và lại mở mắt lòng anh em, để anh em biết điều trông cậy về sự kêu gọi Ngài là thể nào, sự giàu có của cơ nghiệp vinh hiển Ngài cho các thánh đồ là làm sao.” Cụm “mở mắt lòng” trong nguyên văn Hy Lạp là πεφωτισμένους τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς καρδίας (pephōtismenous tous ophthalmous tēs kardias) – nghĩa là “mắt của lòng được soi sáng”. Sự soi sáng này không phải là công việc một lần, mà là một tiến trình liên tục của Đức Thánh Linh trong đời sống chúng ta.
Các Phương Căn Bản Để Phát Triển Nhận Thức Tâm Linh
Sự phát triển nhận thức tâm linh không xảy ra cách thụ động hay ngẫu nhiên. Nó đòi hỏi sự cộng tác của chúng ta với ân điển và sự dạy dỗ của Đức Thánh Linh. Dưới đây là những phương cách căn bản dựa trên Lời Chúa.
1. Sự Tái Sinh và Đức Thánh Linh: Bước đầu tiên và không thể bỏ qua là phải được “tái sinh bởi Thánh Linh” (Giăng 3:5-8). Nhận thức thuộc linh là đặc quyền của con cái Đức Chúa Trời. Không có sự sống mới từ Đức Thánh Linh, mọi nỗ lực chỉ là sự mô phỏng thuộc về xác thịt. Khi tin nhận Chúa Giê-xu Christ, Đức Thánh Linh ngự vào lòng chúng ta (Ê-phê-sô 1:13-14), và chính Ngài bắt đầu công việc dạy dỗ, hướng dẫn và mở mắt chúng ta.
2. Lời Đức Chúa Trời – Thực Phẩm Thuộc Linh: Kinh Thánh không chỉ là một quyển sách, mà là phương tiện chính yếu Đức Thánh Linh dùng để nói với chúng ta và biến đổi tâm trí chúng ta. “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình” (2 Ti-mô-thê 3:16). Từ “soi dẫn” trong tiếng Hy Lạp là θεόπνευστος (theopneustos), nghĩa đen là “Đức Chúa Trời thở ra”. Lời Chúa là hơi thở của Ngài.
Để Lời Chúa phát huy hiệu quả, chúng ta không thể chỉ đọc lướt qua. Chúng ta cần “suy gẫm” (Giô-suê 1:8; Thi Thiên 1:2). Từ Hê-bơ-rơ cho “suy gẫm” (הָגָה, hagah) mang ý nghĩa lẩm bẩm, đọc nhỏ, nghiền ngẫm kỹ lưỡng, như một con bò nhai lại. Điều này bao gồm việc đọc chậm rãi, học thuộc lòng, nghiên cứu theo ngữ cảnh, và quan trọng nhất là áp dụng vào đời sống. Sự suy gẫu dẫn đến sự hiểu biết thấu đáo và khả năng phân biệt.
3. Đời Sống Cầu Nguyện Thân Mật: Cầu nguyện là hơi thở của linh hồn. Đó là phương tiện giao tiếp hai chiều với Đức Chúa Trời. Nhận thức tâm linh được mài giũa trong sự tĩnh lặng, lắng nghe và trò chuyện với Chúa. Chúng ta không chỉ trình bày nhu cầu, mà còn học “ở yên” trước mặt Ngài (Thi Thiên 46:10) và lắng nghe tiếng thì thầm của Thánh Linh. Lời cầu nguyện của chúng ta nên như lời Phao-lô: “Xin Chúa mở mắt chúng tôi” (xem 2 Các Vua 6:17). Cầu nguyện bằng Lời Chúa cũng là một cách mạnh mẽ để đồng đi với tư tưởng của Đức Chúa Trời.
4. Sự Vâng Phục Trong Tình Yêu: Chúa Giê-xu phán: “Nếu ai muốn làm theo ý muốn của Đức Chúa Trời, thì sẽ biết…” (Giăng 7:17). Mối liên hệ giữa vâng phục và nhận biết là rất rõ ràng. Nhận thức thuộc linh không phải là một kiến thức trừu tượng; nó được bày tỏ và tăng trưởng trong hành động vâng theo những gì Chúa đã phán dạy. Mỗi bước vâng lời là một bước đi trong ánh sáng, và ánh sáng đó lại chiếu rõ hơn con đường phía trước (Thi Thiên 119:105). Sự vâng phục chứng tỏ tình yêu của chúng ta với Chúa (Giăng 14:21) và mở cửa cho sự mặc khải sâu nhiệm hơn.
5. Mối Liên Hệ Với Hội Thánh: Đức Chúa Trời không định cho chúng ta sống đức tin đơn độc. “Sắt mài nhọn sắt” (Châm Ngôn 27:17). Sự nhận biết thuộc linh thường được tinh luyện và phát triển trong mối thông công với các tín hữu trưởng thành khác. Việc lắng nghe lời giảng dạy lành mạnh, thảo luận Kinh Thánh, và nhận sự khuyên bảo khôn ngoan từ những người kính sợ Chúa là vô cùng quý giá. Hội Thánh là thân thể của Đấng Christ, và mỗi chi thể góp phần vào sự hiểu biết chung (Ê-phê-sô 4:11-16).
6. Sự Thờ Phượng và Biết Ơn: Tâm trí tập trung vào sự cao cả, tốt lành và ân điển của Đức Chúa Trời sẽ được thanh tẩy khỏi những tư tưởng tầm thường. Thờ phượng đặt Chúa vào đúng vị trí của Ngài và đặt chúng ta vào đúng vị trí của mình. Một tấm lòng biết ơn, nhận ra những ơn phước thuộc linh và thuộc thể mỗi ngày, sẽ trở nên nhạy bén hơn với sự hiện diện và sự chu cấp của Đức Chúa Trời trong mọi hoàn cảnh (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:18).
7. Sự Tỉnh Thức và Phân Biệt: Sứ đồ Giăng khuyên: “Hỡi kẻ rất yêu dấu, chớ tin cậy mọi thần, nhưng hãy thử cho biết các thần có phải đến bởi Đức Chúa Trời chăng” (1 Giăng 4:1). Phát triển nhận thức tâm linh bao gồm việc rèn luyện “các quan năng” thuộc linh “tập dụng mà phân biệt điều lành và dữ” (Hê-bơ-rơ 5:14). Điều này đòi hỏi sự chú tâm đến những gì chúng ta tiếp nhận qua phương tiện truyền thông, giáo lý, và cả những tư tưởng nội tại, luôn đem chúng soi rọi dưới ánh sáng của Lời Chúa.
Ứng Dụng Thực Tế Trong Đời Sống Hằng Ngày
Lý thuyết phải đi đôi với thực hành. Dưới đây là một số gợi ý cụ thể để bạn bắt đầu hoặc đào sâu hành trình phát triển nhận thức tâm linh:
- Bắt đầu ngày mới với Chúa: Dành ít nhất 15-30 phút đầu tiên trong ngày để đọc Kinh Thánh (có thể theo kế hoạch đọc) và cầu nguyện. Đừng chỉ đọc; hãy chép lại một câu khiến bạn ấn tượng và cầu nguyện dựa trên câu đó.
- Thực hành sự hiện diện của Chúa: Trong ngày, thường xuyên dừng lại vài giây để nhận biết Chúa đang ở cùng bạn. Có thể là một lời cầu nguyện ngắn: “Lạy Chúa, Ngài đang ở đây với con. Xin dạy con nhìn mọi việc hôm nay từ góc nhìn của Ngài.”
- Ghi chép nhật ký thuộc linh: Ghi lại những câu Kinh Thánh bạn học, những lời cầu nguyện được nhậm, những bài học Chúa dạy qua hoàn cảnh. Việc nhìn lại sẽ giúp bạn nhận ra mô thức hành động của Chúa trong đời bạn.
- Đặt câu hỏi khi đọc Kinh Thánh: Khi đọc một phân đoạn, hãy tự hỏi: (1) Đoạn này dạy gì về bản tính của Đức Chúa Trời/Chúa Giê-xu? (2) Có mạng lệnh nào để vâng theo, gương nào để noi theo, hay lời hứa nào để nắm lấy? (3) Lẽ thật này áp dụng vào đời sống tôi thế nào?
- Tìm một bạn đức tin: Kết nối với một tín hữu trưởng thành hơn để cùng học Kinh Thánh, cầu nguyện và chia sẻ. Sự giải thích của người khác có thể mở ra cho bạn những góc nhìn mới.
- “Nhai lại” Lời Chúa: Chọn một câu Kinh Thánh mỗi tuần để học thuộc lòng và suy ngẫm suốt cả ngày. Để Lời Chúa thấm vào trong tiềm thức của bạn.
Kết Luận và Khích Lệ
Phát triển nhận thức tâm linh là một hành trình suốt đời, một cuộc hành hương nội tâm dưới sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh. Nó không phải là cuộc chạy đua để đạt được “trình độ” cao siêu, mà là mối quan hệ yêu thương ngày càng thân mật hơn với Đức Chúa Trời. Đôi khi tiến trình có vẻ chậm, nhưng hãy tin cậy rằng Đấng đã bắt đầu công việc tốt lành trong bạn cũng sẽ làm cho trọn cho đến ngày của Đức Chúa Jêsus Christ (Phi-líp 1:6).
Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ, kiên trì và đầy lòng thương xót với chính mình. Mục tiêu cuối cùng không phải là sự nhận thức vì lợi ích cá nhân, mà là để “được đầy dẫy sự hiểu biết về ý muốn của Ngài với mọi thứ khôn ngoan và sự hiểu biết thiêng liêng nữa, hầu cho ăn ở cách xứng đáng với Chúa, đẹp lòng Ngài mọi đường, nảy ra mọi việc lành, cùng lớn lên trong sự hiểu biết Đức Chúa Trời” (Cô-lô-se 1:9-10). Khi nhận thức tâm linh của chúng ta tăng trưởng, chúng ta sẽ nhìn thấy bàn tay Chúa trong mọi cảnh ngộ, nghe được tiếng Ngài rõ ràng hơn, và phản ánh hình ảnh của Chúa Cứu Thế Giê-xu cách trung thực hơn cho thế giới đang cần ánh sáng này.
Hãy cầu nguyện với lòng tin cậy: “Lạy Cha vinh hiển, xin ban cho con Thần của sự khôn ngoan và của sự mặc khải, để con biết Ngài cách thân mật. Xin soi sáng mắt lòng con, để con thấy được sự trông cậy cao quý của ơn gọi Ngài dành cho con. Cảm tạ Chúa vì Đức Thánh Linh là Đấng dạy dỗ con. Nhân danh Chúa Giê-xu Christ, Amen.”