Một Cơ Đốc nhân nên đối đãi thế nào với người nhập cư bất hợp pháp?

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và các cuộc khủng hoảng di cư, vấn đề người nhập cư, đặc biệt là người nhập cư bất hợp pháp, thường tạo ra những cuộc tranh luận sôi nổi về chính sách, kinh tế và an ninh. Tuy nhiên, với tư cách là một Cơ Đốc nhân, lăng kính của chúng ta không đầu tiên và trên hết là lăng kính chính trị hay kinh tế, mà là lăng kính của Lời Đức Chúa Trời và tấm lòng của Chúa Cứu Thế Giê-xu. Bài nghiên cứu này nhằm mổ xẻ câu hỏi hóc búa từ góc nhìn thần học Kinh Thánh, tìm kiếm sự hướng dẫn vững chắc trong Kinh Thánh để hình thành nên thái độ và hành động của chúng ta.

Trước khi đi vào những câu chuyện cụ thể, chúng ta phải thiết lập nền tảng thần học vững chắc. Sáng Thế Ký 1:27 tuyên bố: "Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời". Mỗi một con người, bất kể tình trạng pháp lý, quốc tịch hay chủng tộc, đều mang trong mình Imago Dei (Hình ảnh Đức Chúa Trời). Đây là phẩm giá bất khả xâm phạm mà Đấng Tạo Hóa đã ban. Người nhập cư bất hợp pháp, trước hết và trên hết, là một người mang hình ảnh Đức Chúa Trời đang ở trong hoàn cảnh dễ bị tổn thương.

Xuyên suốt Kinh Thánh, Đức Chúa Trời bày tỏ mối quan tâm đặc biệt đến những người yếu thế, trong đó có "khách lạ" hay "ngoại bang" (trong tiếng Hê-bơ-rơ: גֵּר - ger). Từ này chỉ về người nước ngoài cư trú trong đất Y-sơ-ra-ên, thường không có quyền sở hữu đất đai và dễ bị bóc lột. Lời Chúa cho dân Y-sơ-ra-ên:

"Khi một khách ngoại bang kiều ngụ trong xứ các ngươi, thì chớ hà hiếp người. Khách ngoại bang ở giữa các ngươi sẽ như kẻ bổn xứ; ngươi phải thương yêu người như mình, vì các ngươi đã làm khách ngoại bang trong xứ Ê-díp-tô. Ta là Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của các ngươi." (Lê-vi Ký 19:33-34, Kinh Thánh Truyền Thống 1925).

Động từ "thương yêu" ở đây là אָהַב (ahav), cùng một từ dùng trong điều răn "yêu người lân cận như mình" (Lê-vi Ký 19:18). Chúa không chỉ cấm ngược đãi, mà còn ra lệnh phải yêu thương tích cực. Lý do được đưa ra mang tính đồng cảm sâu sắc: "vì các ngươi đã làm khách ngoại bang trong xứ Ê-díp-tô". Dân Y-sơ-ra-ên được kêu gọi nhớ lại thân phận nô lệ, lưu lạc của chính mình để có lòng thương xót với người khác. Đối với Cơ Đốc nhân ngày nay, chúng ta nhớ rằng chúng ta từng là "khách lạ" đối với giao ước của Đức Chúa Trời, nhưng đã được nhận vào nhà Ngài nhờ huyết của Chúa Giê-xu (Ê-phê-sô 2:12-13, 19).

Chúa Giê-xu Christ, Đấng Cứu Rỗi của chúng ta, là hiện thân trọn vẹn của tình yêu thương Đức Chúa Trời dành cho những người bị xã hội ruồng bỏ, kể cả những người "ngoại cuộc". Trong ẩn dụ nổi tiếng về sự phán xét cuối cùng trong Ma-thi-ơ 25:31-46, Chúa Giê-xu đồng hóa chính Ngài với những người thấp kém nhất:

"Vì ta đói, các ngươi cho ta ăn; ta khát, các ngươi cho ta uống; ta là khách lạ, các ngươi tiếp rước ta; ta trần truồng, các ngươi mặc cho ta; ta đau, các ngươi thăm ta; ta bị tù, các ngươi viếng ta... Quả thật, ta nói cùng các ngươi, hễ các ngươi đã làm việc đó cho một người trong những người rất hèn mọn nầy của anh em ta, ấy là đã làm cho chính mình ta vậy." (Ma-thi-ơ 25:35-36, 40).

Từ "khách lạ" trong nguyên bản Hy Lạp là ξένος (xenos), mang nghĩa người lạ, người nước ngoài. Chúa Giê-xu tuyên bố rằng thái độ và hành động của chúng ta đối với những người dễ bị tổn thương, bấp bênh, trong đó có người nhập cư không có tư cách pháp lý, chính là thước đo đức tin thực hành và tình yêu thương thật sự đối với Ngài. Sự cứu rỗi không tách rời khỏi đức tin thể hiện qua việc làm yêu thương (Gia-cơ 2:14-17).

Hơn nữa, trong câu chuyện Người Sa-ma-ri Nhân Lành (Lu-ca 10:25-37), Chúa Giê-xu đã mở rộng định nghĩa "người lân cận" vượt ra khỏi biên giới chủng tộc, tôn giáo và địa lý. Người lân cận là bất cứ ai đang ở trong hoạn nạn, cần sự giúp đỡ, bất kể họ là ai hay đến từ đâu. Người Sa-ma-ri, vốn bị người Do Thái khinh miệt, đã trở thành gương mẫu của tình yêu thương cụ thể, tốn kém và không điều kiện.

Một thách thức lớn trong đề tài này là sự căng thẳng giữa lời kêu gọi yêu thương, thương xót và nghĩa vụ tôn trọng chính quyền cùng luật pháp. Phao-lô dạy rõ trong Rô-ma 13:1-7 rằng mọi người phải vâng phục các đấng cầm quyền, vì họ được lập lên bởi Đức Chúa Trời để duy trì trật tự và trừng phạt kẻ làm ác. Điều này bao gồm việc tôn trọng luật di trú.

Tuy nhiên, sự vâng phục này không phải là tuyệt đối và mù quáng. Kinh Thánh ghi nhận nhiều trường hợp bất tuân dân sự khi luật pháp con người mâu thuẫn với mạng lệnh của Đức Chúa Trời (ví dụ: Các bà đỡ Hê-bơ-rơ trong Xuất Ê-díp-tô Ký 1, các sứ đồ trong Công vụ 4-5). Nguyên tắc then chốt là: Chúng ta phải vâng phục Đức Chúa Trời hơn vâng phục người ta (Công vụ 5:29). Nếu luật pháp hoặc cách thi hành luật pháp tước đoạt phẩm giá con người, ngăn cấm việc bày tỏ lòng thương xót căn bản, hoặc trái với điều răn yêu thương, thì Cơ Đốc nhân được kêu gọi phải ưu tiên vâng theo Lời Chúa.

Đồng thời, I Phi-e-rơ 2:11 nhắc nhở chúng ta là "khách lạ và kẻ kiều ngụ" (παρόκους καὶ παρεπιδήμους - paroikous kai parepidēmous) trên thế gian này. Nhận thức này phải khiến chúng ta khiêm nhường và cảm thông sâu sắc với những người đang ở trong tình trạng tương tự về mặt xã hội.

Dựa trên những nguyên tắc Kinh Thánh trên, một Cơ Đốc nhân có thể áp dụng theo những cách thức cụ thể, cân bằng giữa lòng thương xót và sự khôn ngoan:

1. Thay Đổi Tư Duy và Ngôn Ngữ: Trước hết, chúng ta cần xem xét lại cách mình nghĩ và nói về anh chị em này. Thay vì dùng những từ ngữ vô cảm, kỳ thị hoặc chỉ nhìn họ qua lăng kính "bất hợp pháp", hãy nhìn họ như những con người với những câu chuyện, nỗi đau, hy vọng và là đối tượng của tình yêu Đức Chúa Trời. Gọi họ là "người di cư chưa có giấy tờ" hoặc "người nhập cư dễ bị tổn thương" có thể phản ánh sự tôn trọng nhân phẩm hơn.

2. Thực Hành Lòng Thương Xót Cá Nhân và Cộng Đồng: Đây là điều thiết thực nhất. Lòng thương xót (eleos trong Hy Lạp) là hành động cụ thể. Nó có thể bao gồm:

• Tiếp Trợ Nhân Đạo Cơ Bản: Cung cấp thức ăn, nước uống, quần áo, chỗ tạm trú trong khả năng, theo tinh thần Ma-thi-ơ 25. Hội Thánh địa phương có thể tổ chức các chương trình hỗ trợ.
• Hỗ Trợ Pháp Lý và Tư Vấn: Giúp đỡ trong việc tìm hiểu quy trình pháp lý, kết nối với các tổ chức pháp lý nhân đạo (nếu có). Châm Ngôn 31:8-9 kêu gọi: "Hãy mở miệng mình binh kẻ câm, và duyên cớ của các người bị để bỏ. Hãy mở miệng mình, xét đoán công bình, và phân xử phải nghĩa cho kẻ nghèo khó và thiếu thốn."
• Chăm Sóc Thuộc Linh và Tình Cảm: Chia sẻ Phúc Âm, cầu nguyện cùng họ, lắng nghe câu chuyện của họ, và kết nối họ với cộng đồng Hội Thánh địa phương. Điều này đem đến cho họ hy vọng thật sự.

3. Nuôi Dưỡng Sự Hiếu Khách: Kinh Thánh nhấn mạnh đến đức tính hiếu khách (φιλοξενία - philoxenia, nghĩa đen là "yêu khách lạ") như một phẩm chất quan trọng (Rô-ma 12:13, Hê-bơ-rơ 13:2). Điều này không nhất thiết là mời người lạ vào nhà một cách thiếu khôn ngoan, mà là thái độ sẵn sàng chào đón, tiếp đón và tạo không gian an toàn cho người ngoài cuộc trong cộng đồng của chúng ta.

4. Ủng Hộ và Vận Động Cho Các Chính Sách Công Bằng và Nhân Đạo: Là công dân của nước Trời và cũng là công dân trần thế, Cơ Đốc nhân có trách nhiệm cầu nguyện cho các nhà cầm quyền (I Ti-mô-thê 2:1-2) và sử dụng tiếng nói của mình để ủng hộ những chính sách thể hiện sự công bình (δικαιοσύνη - dikaiosynē) và lòng thương xót. Điều này có thể bao gồm việc ủng hộ cải cách hệ thống di trú theo hướng nhân đạo hơn, bảo vệ quyền cơ bản của con người, và tạo đường hợp pháp cho những người đang sống trong bóng tối.

5. Cầu Nguyện: Cầu nguyện cho những người nhập cư, cho gia đình họ, cho những nguy hiểm họ phải đối mặt. Cầu nguyện cho các nhà lãnh đạo chính phủ có sự khôn ngoan từ trên cao để đưa ra những quyết định phức tạp. Cầu nguyện cho Hội Thánh có can đảm và tình yêu để hành động.

Vấn đề người nhập cư bất hợp pháp là một vấn đề phức tạp không có giải pháp đơn giản. Tuy nhiên, sự phức tạp của chính sách không được trở thành cái cớ cho sự thờ ơ thuộc linh hoặc sự vô cảm của Cơ Đốc nhân. Lời Chúa kêu gọi chúng ta có cái nhìn siêu việt: nhìn thấy Imago Dei trong mỗi con người, nhớ rằng chúng ta từng là "khách lạ" được Chúa tiếp đón, và nhận ra khuôn mặt của Chúa Giê-xu nơi những người dễ bị tổn thương nhất.

Thái độ của chúng ta phải được định hình bởi tình yêu thương (agapē) – một tình yêu có chủ ý, hy sinh và hành động. Hành động của chúng ta phải cân bằng giữa lòng thương xót cụ thể và sự khôn ngoan thực tế, giữa việc làm điều thiện cho cá nhân và việc theo đuổi công lý cho hệ thống. Trong mọi sự, chúng ta hướng về Thập Tự Giá, nơi Chúa Giê-xu, Đấng đã rời bỏ "quê hương" thiên đàng để đến thế gian này – một thế giới thù nghịch – để cứu chuộc chúng ta, những "kẻ ngoại bang" đối với ân điển Ngài. Từ thập tự giá đó, chúng ta tìm thấy động lực và khuôn mẫu tối cao cho mọi hành động yêu thương và thương xót của mình.

Ước mong Hội Thánh của Đấng Christ sẽ nổi bật giữa thế giới đầy tranh cãi này không phải bởi những biên giới chính trị mà chúng ta vẽ ra, mà bởi tình yêu vô điều kiện và lòng hiếu khách phá vỡ rào cản mà chúng ta thể hiện, làm chứng cho ân điển của Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã đón tiếp chúng ta vào vương quốc vĩnh cửu của Ngài.