Kinh Thánh Không Thể Sai Được: Ý Nghĩa và Nền Tảng Thần Học
Trong thời đại của chủ nghĩa tương đối, nơi chân lý thường bị xem là linh hoạt và phụ thuộc vào góc nhìn cá nhân, Hội Thánh của Đấng Christ vẫn luôn đứng vững trên một nền tảng bất di dịch: Lời không hề sai lầm của Đức Chúa Trời. Giáo lý về tính không thể sai được của Kinh Thánh (Biblical Inerrancy) không chỉ là một điểm tranh luận thần học; đó là trụ cột thiết yếu cho đức tin, sự vâng phục, và niềm hy vọng của Cơ Đốc nhân. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa, nền tảng Kinh Thánh, phạm vi và ứng dụng thực tiễn của chân lý nền tảng này.
I. Định Nghĩa: “Không Thể Sai Được” Có Nghĩa Là Gì?
Thuật ngữ “không thể sai được” (inerrancy) mô tả đặc tính không có sai sót hoặc sai lầm trong những lời tuyên bố của Kinh Thánh. Nói cách khác, khi Kinh Thánh nói về một điều gì—dù là lịch sử, khoa học, địa lý, hay các chân lý thuộc linh—thì điều đó là hoàn toàn chính xác và đáng tin cậy trong bản gốc do các trước giả được soi dẫn viết ra. Điều này bắt nguồn từ bản tính của Đức Chúa Trời: Ngài là Đấng chân thần và chân lý (Giăng 3:33), và Lời Ngài phản ánh chính bản tính đó.
Cần phân biệt với thuật ngữ “không sai lầm” (infallibility). Trong khi “không thể sai được” nhấn mạnh đến sự kiện lịch sử và tính chính xác thực tế, thì “không sai lầm” nhấn mạnh hơn đến sự đáng tin cậy của Kinh Thánh trong mục đích của nó (tức là không thể thất bại trong việc đưa chúng ta đến sự cứu rỗi và dạy dỗ chúng ta trong sự công bình). Hầu hết các nhà thần học Tin Lành xem hai khái niệm này bổ sung cho nhau: vì Kinh Thánh không thể sai nên nó không sai lầm trong mục đích; và vì nó không sai lầm trong mục đích tối hậu (sự cứu rỗi), nên chúng ta tin cậy mọi lời tuyên bố của nó.
II. Nền Tảng Thần Học: Tại Sao Chúng Ta Tin Kinh Thánh Không Thể Sai?
Niềm tin vào tính không thể sai được của Kinh Thánh không dựa trên lý luận của con người, nhưng dựa trên chính lời tuyên bố của Kinh Thánh về nguồn gốc thần thượng của nó.
1. Bản Tính Của Đức Chúa Trời: Đức Chúa Trời là chân lý tuyệt đối. Ngài không thể nói dối (Dân Số Ký 23:19; Tít 1:2). Chúa Giê-xu cầu nguyện với Cha rằng: “Xin lấy lẽ thật khiến họ nên thánh; lời Cha tức là lẽ thật” (Giăng 17:17). Nếu Đức Chúa Trời là nguồn của Kinh Thánh, và Ngài hoàn toàn chân thật, thì Lời của Ngài cũng phải hoàn toàn chân thật.
2. Sự Soi Dẫn Của Kinh Thánh: Khải tượng then chốt được tìm thấy trong 2 Ti-mô-thê 3:16-17: “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành.”
- Từ “soi dẫn” trong nguyên văn Hy Lạp là theopneustos (θεόπνευστος), ghép bởi theos (Đức Chúa Trời) và pneustos (thở ra). Nghĩa đen là “Đức Chúa Trời thở ra”. Điều này không có nghĩa Đức Chúa Trời đọc cho các trước giả chép lại một cách thụ động, nhưng Ngài siêu nhiên soi dẫn và sử dụng tính cách, văn phong và bối cảnh của họ để truyền đạt Lời hoàn toàn không sai lầm của Ngài. Vì được “Đức Chúa Trời thở ra”, nó mang trong mình hơi thở của sự chân thật tuyệt đối.
3. Thẩm Quyền Của Chúa Giê-xu Christ: Chúa Giê-xu, là Ngôi Lời trở nên xác thịt (Giăng 1:14), luôn xem Cựu Ước (Kinh Thánh thời đó) là có thẩm quyền tối cao và hoàn toàn đáng tin cậy. Ngài trích dẫn và xác nhận những sự kiện thường bị thế tục hoài nghi: - Sáng tạo và hôn nhân (Ma-thi-ơ 19:4-5, trích Sáng Thế Ký 1:27; 2:24). - Trận Đại Hồng Thủh thời Nô-ê (Ma-thi-ơ 24:37-39). - Sự tồn tại lịch sử của tổ phụ Áp-ra-ham (Giăng 8:56). - Câu chuyện Giô-na trong bụng cá (Ma-thi-ơ 12:40).
Chúa Giê-xu tuyên bố: “Kinh Thánh không thể bỏ được” (Giăng 10:35). Từ “bỏ” trong tiếng Hy Lạp là luō (λύω), có nghĩa là “làm cho mất hiệu lực, hủy bỏ”. Nếu chính Con Đức Chúa Trời, Đấng là chân lý, xác nhận tính xác thực và thẩm quyền tuyệt đối của Kinh Thánh, thì ai là chúng ta mà dám nghi ngờ?
III. Phạm Vi và Cách Hiểu Đúng Về Tính Không Thể Sai
Hiểu đúng về giáo lý này là rất quan trọng để tránh ngộ nhận. Tính không thể sai được áp dụng cho bản gốc (các bản thảo gốc do các sứ đồ và tiên tri viết), không phải cho mọi bản sao chép hay bản dịch, dù rằng sự bảo tồn kỳ diệu của các bản thảo Kinh Thánh cho thấy sự quan phòng của Đức Chúa Trời. Nó cũng thừa nhận:
1. Sự Đa Dạng Văn Phong và Góc Nhìn: Đức Chúa Trời không xóa bỏ tính cá nhân của các trước giả. Ma-thi-ơ viết với góc nhìn của người thu thuế, còn Giăng với góc nhìn của môn đồ yêu dấu. Sự mô tả cùng một sự kiện có thể nhấn mạnh các chi tiết khác nhau (so sánh các sách Phúc Âm) mà không hề mâu thuẫn, giống như nhiều nhân chứng khác nhau kể lại một vụ tai nạn một cách trung thực nhưng từ những góc nhìn bổ sung cho nhau.
2. Ngôn Ngữ của Sự Mô Tả Hiện Tượng: Kinh Thánh thường dùng ngôn ngữ mô tả theo quan sát thông thường. Ví dụ, nói “mặt trời mọc” (Truyền Đạo 1:5) là mô tả hiện tượng từ góc nhìn trên đất, không phải là một tuyên bố khoa học về mô hình nhật tâm. Đây là sự chính xác trong cách diễn đạt thông thường, không phải là sai sót.
3. Sự Chọn Lọc và Tóm Tắt: Các trước giả được soi dẫn để chọn lọc và tóm tắt sự kiện hoặc bài giảng (xem Giăng 21:25). Việc tóm tắt một bài giảng dài thành vài câu không làm sai lệch ý nghĩa chân thật của nó.
IV. Minh Họa Từ Kinh Thánh: Lời Chúa Là Đèn và Là Ánh Sáng
Thi Thiên 119, chương dài nhất Kinh Thánh, là một bản tình ca ca ngợi sự trọn vẹn của Lời Đức Chúa Trời. Các câu Kinh Thánh then chốt minh họa đức tin vào tính không thể sai được:
- Thi Thiên 119:160: “Đầu đề lời Chúa là chân thật; Các luật lệ công bình của Chúa còn đến đời đời.” “Đầu đề” (trong nguyên văn Hê-bơ-rơ: ro'sh – רֹאשׁ) có nghĩa là tổng thể, cốt lõi. Toàn bộ Lời Chúa, từ đầu đến cuối, là chân thật.
- Châm Ngôn 30:5: “Mọi lời của Đức Chúa Trời đều đã được luyện cho sạch… Chúa là cái thuẫn cho những ai nương náu mình nơi Ngài.” Từ “luyện cho sạch” (tsaraph – צָרַף) nói đến quá trình luyện kim để loại bỏ mọi tạp chất. Lời Đức Chúa Trời tinh khiết, không pha tạp sai lầm.
- 2 Sa-mu-ên 22:31: “Đường của Đức Chúa Trời là trọn vẹn; lời của Đức Giê-hô-va là thử rồi.” “Trọn vẹn” (tamim – תָּמִים) có nghĩa là trọn vẹn, toàn hảo, không thiếu sót.
V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Niềm tin vào Kinh Thánh không thể sai không phải là một bài tập trí óc, mà là nền tảng biến đổi cuộc sống.
1. Sự Tự Tin Trong Đức Tin và Chứng Đạo: Khi chúng ta tin rằng mình đang chia sẻ Lời hoàn toàn đáng tin cậy của Đấng Tạo Hóa, chúng ta có thể làm chứng với sự tự tin và quyền năng (Rô-ma 1:16), không phải dựa trên triết lý hay cảm xúc mong manh của con người.
2. Nền Tảng Vững Chắc Trong Khủng Hoảng: Khi sóng gió cuộc đời ập đến, chúng ta có thể đứng vững trên Lời hứa chắc chắn của Đức Chúa Trời. Lời Ngài là đá tảng (Thi Thiên 18:2). Chúng ta có thể như Chúa Giê-xu, dùng Lời “Có lời chép” (Ma-thi-ơ 4:4, 7, 10) để chống lại mọi sự tấn công và nghi ngờ.
3. Tiêu Chuẩn Tối Cao Cho Đạo Đức và Lối Sống: Trong một thế giới đạo đức lung lay, Kinh Thánh cung cấp tiêu chuẩn rõ ràng, bất biến cho những gì là thiện và ác, đúng và sai. Nó không phải là ý kiến hay văn hóa, mà là mệnh lệnh của Đấng Tạo Hóa (Thi Thiên 119:9, 11).
4. Sự Bình An Khi Nghiên Cứu Những Đoạn Khó: Khi gặp những câu Kinh Thánh dường như khó hiểu hoặc mâu thuẫn bề ngoài, thay vì hoài nghi, chúng ta có thể tiếp cận với thái độ tin cậy rằng có một lời giải thích hài hòa, và tiếp tục nghiên cứu, cầu nguyện với sự kiên nhẫn (Công Vụ 17:11). Tính không thể sai được khuyến khích sự nghiên cứu sâu sắc, chứ không ngăn cản nó.
5. Thẩm Quyền Tối Hậu Trong Hội Thánh: Mọi giáo lý, sự dạy dỗ và thực hành trong Hội Thánh phải được kiểm chứng và điều chỉnh bởi Lời không thể sai của Đức Chúa Trời (Công Vụ 2:42; Ê-sai 8:20).
VI. Kết Luận: Đứng Vững Trên Lời Bất Di Bất Dịch
Tính không thể sai được của Kinh Thánh là hệ quả tất yếu của Đức Chúa Trời chân thật và công việc siêu nhiên của Ngài trong sự soi dẫn. Nó không phải là gánh nặng cho đức tin, mà là sự giải phóng. Chúng ta được tự do đặt toàn bộ trọng lượng cuộc đời mình—mọi quyết định, mọi nỗi sợ, mọi hy vọng—lên Lời đã được thử nghiệm và không hề sai lầm của Đấng Tạo Hóa mình.
Như sứ đồ Phi-e-rơ đã tuyên xưng: “Lạy Chúa, chúng tôi sẽ đi theo ai? Chúa có những lời của sự sống đời đời” (Giăng 6:68). Trong một thế giới đầy biến động, nơi các triết lý đến rồi đi, và các lời hứa của con người tan vỡ, chúng ta có một bến đậu vững chắc. Hãy tiếp tục đào sâu, nghiên cứu, vâng theo và rao truyền Lời không thể sai của Đức Chúa Trời, vì đó là nền tảng duy nhất cho một đời sống đẹp ý Ngài và một hy vọng vững chắc cho cõi đời đời.
“Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi.” (Thi Thiên 119:105)