Đức Chúa Trời định sẵn cho những người Ngài biết trước có ý nghĩa gì (Rô-ma 8:29)?

Trong hành trình đức tin, có những lẽ thật Kinh Thánh vừa làm cho lòng chúng ta bình an sâu nhiệm, vừa đặt ra những câu hỏi thần học lớn. Một trong những lẽ thật đó được tìm thấy trong thư của Sứ đồ Phao-lô gửi cho Hội thánh tại thành Rô-ma, chương 8, câu 29: “Vì Ngài đã biết trước những người nầy, thì cũng đã định sẵn để nên giống như hình ảnh Con Ngài, hầu cho Con nầy được làm Con cả ở giữa nhiều anh em;” (Rô-ma 8:29, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Khải thị này không đứng riêng lẻ mà là mắt xích quan trọng trong một chuỗi lý luận thần học (“Vì…”) và nằm trong “kim chỉ nam” của mọi sự hiệp làm ích (câu 28). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa của cụm từ “định sẵn cho những người Ngài biết trước”, đặt nó trong bối cảnh văn mạch, phân tích ngôn ngữ gốc, và rút ra những ứng dụng quý báu cho đời sống Cơ Đốc nhân.

Để hiểu trọn vẹn Rô-ma 8:29, chúng ta phải đọc nó trong dòng chảy của các câu 28-30. Đây là một trong những phân đoạn quan trọng nhất trong toàn bộ Kinh Thánh, thường được gọi là “chuỗi vàng của sự cứu rỗi” (golden chain of salvation).

• Rô-ma 8:28: Khởi điểm là lời hứa đầy an ủi: “Vả, chúng ta biết rằng mọi sự hiệp lại làm ích cho kẻ yêu mến Đức Chúa Trời, tức là cho kẻ được gọi theo ý muốn Ngài đã định.” Lời hứa này dành cho một nhóm người cụ thể: “kẻ được gọi theo ý muốn Ngài đã định”.
• Rô-ma 8:29: Câu này bắt đầu bằng từ “Vì” (tiếng Hy Lạp: ὅτι - hoti), cho thấy nó là lý do giải thích hay cơ sở cho lời hứa ở câu 28. Phao-lô sắp tiết lộ cái nhìn thần thượng đằng sau kinh nghiệm của con dân Chúa.
• Rô-ma 8:30: Câu này hoàn tất chuỗi lý luận: “Lại những kẻ Ngài đã định sẵn, thì Ngài cũng đã gọi, những kẻ Ngài đã gọi, thì Ngài cũng đã xưng là công bình, những kẻ Ngài đã xưng là công bình, thì Ngài cũng đã làm cho vinh hiển.” Đây là một tiến trình liên tục, không đứt đoạn, từ ý định đời đời đến kết quả cuối cùng là vinh hiển.

Vậy, câu 29 chính là mấu chốt nối kết ý định đời đời của Đức Chúa Trời (“biết trước”, “định sẵn”) với kinh nghiệm hiện tại và tương lai của chúng ta (“nên giống như hình ảnh Con Ngài”).

Hai động từ then chốt trong câu 29 cần được làm sáng tỏ từ ngôn ngữ Hy Lạp gốc:

1. “Biết Trước” (Tiếng Hy Lạp: προγινώσκω - proginōskō):

• Từ này được cấu tạo bởi tiếp đầu ngữ πρό (pro - “trước”) và động từ γινώσκω (ginōskō - “biết”).
• Trong ngữ cảnh Kinh Thánh, “biết” của Đức Chúa Trời không đơn thuần là nhận thức thông tin trước về một sự kiện (như tiên tri). Nó mang sắc thái của sự biết một cách mật thiết, lựa chọn và yêu thương. Cùng một từ này được dùng trong I Phi-e-rơ 1:20 nói về Đấng Christ “đã được định sẵn trước buổi sáng thế”, và trong Rô-ma 11:2 nói về dân Y-sơ-ra-ên mà Ngài “đã biết trước”. Sự “biết trước” này gắn liền với mối quan hệ và sự lựa chọn ân điển.
• Do đó, “Ngài đã biết trước những người nầy” có thể hiểu là: Trong mối quan hệ yêu thương và chủ ý đời đời của Ngài, Đức Chúa Trời đã đặt sự chú ý và lựa chọn đặc biệt của Ngài trên một nhóm người. Điều này dựa trên sự khôn ngoan và ý chỉ tự do của Ngài, chứ không dựa trên bất cứ điều gì tốt lành Ngài thấy trước trong họ (Ê-phê-sô 1:4-5).

2. “Định Sẵn” (Tiếng Hy Lạp: προορίζω - proorizō):

• Từ này cũng có tiếp đầu ngữ πρό (pro - “trước”) và gốc từ ὁρίζω (horizō - “ấn định, định rõ, vạch ra ranh giới”). Horizō là từ cho chúng ta chữ “horizon” (đường chân trời). Proorizō nghĩa là ấn định, quyết định, hoạch định trước từ trước.
• Từ này xuất hiện 6 lần trong Tân Ước (Công vụ 4:28; Rô-ma 8:29-30; I Cô-rinh-tô 2:7; Ê-phê-sô 1:5, 11), luôn luôn chỉ về hành động có chủ ý và chủ quyền của Đức Chúa Trời trong kế hoạch cứu rỗi. Ví dụ, Ê-phê-sô 1:5 chép: “Trong tình yêu thương, Ngài đã định trước cho chúng ta được nhận làm con nuôi bởi Đức Chúa Giê-xu Christ, theo ý tốt của Ngài,” (TTHĐ).
• Như vậy, “định sẵn” là hành động có chủ ý và chủ quyền của Đức Chúa Trời Ba Ngôi, từ trước muôn đời, trong sự khôn ngoan và yêu thương của Ngài, để hoạch định một mục đích cụ thể cho những người Ngài đã biết/lựa chọn.

Mối Quan Hệ Giữa “Biết Trước” và “Định Sẵn”: Trong câu 29, hai hành động này không tách rời. “Biết trước” (sự lựa chọn mật thiết) dẫn đến “định sẵn” (sự hoạch định mục đích). Thứ tự là quan trọng: Sự định sẵn dựa trên sự biết trước của Ngài, chứ không phải ngược lại. Điều này nhấn mạnh rằng nguồn gốc của sự cứu rỗi nằm trong chính Đức Chúa Trời và mối quan hệ yêu thương của Ngài, chứ không phải trong con người.

Đây là điểm then chốt giải đáp câu hỏi “định sẵn để làm gì?”. Mục đích tối hậu của sự định sẵn không phải chỉ là lên thiên đàng, mà là sự biến đổi bản tính.

• “Hình ảnh Con Ngài”: Chỉ về Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời. Ngài là “hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được” (Cô-lô-se 1:15). Sự định sẵn của chúng ta là được trở nên giống như Ngài.
• “Nên giống như”: Tiếng Hy Lạp là σύμμορφος (symmorphos), có nghĩa là “cùng một hình dạng/hình thể với”. Từ này nhấn mạnh sự biến đổi sâu sắc đến mức chúng ta chia sẻ cùng một đặc tính, cùng một hình thái với Đấng Christ. Phi-líp 3:21 cũng dùng từ tương tự (μορφή - morphē) khi nói về thân thể vinh hiển của chúng ta sẽ được “giống như thân thể vinh hiển của Ngài.”

Mục đích này có hai khía cạnh:

1. Khía Cạnh Hiện Tại (Đạo Đức/Tính Cách): Chúng ta đang được biến đổi từ vinh hiển đến vinh hiển “như bởi Chúa, là Thánh Linh” (II Cô-rinh-tô 3:18) để càng ngày càng phản chiếu tấm lòng, tâm tình và cách cư xử của Đấng Christ (Ga-la-ti 4:19; Ê-phê-sô 4:22-24).

2. Khía Cạnh Tương Lai (Thân Thể/Vinh Hiển): Khi Chúa trở lại, sự biến đổi sẽ được trọn vẹn. Chúng ta sẽ có một thân thể vinh hiển, không tội lỗi, không chết, giống như thân thể phục sinh của Ngài (Phi-líp 3:21; I Giăng 3:2).

Câu 29 còn cho biết mục đích phụ của việc này: “hầu cho Con nầy được làm Con cả ở giữa nhiều anh em.” Đấng Christ là “Con cả” (trưởng tử), và chúng ta trở nên “nhiều anh em” của Ngài. Sự biến đổi của chúng ta làm vinh hiển Ngài, vì nó chứng tỏ quyền năng cứu chuộc và tái tạo của Ngài, đem nhiều con cái vào vinh quang (Hê-bơ-rơ 2:10-11).

Lẽ thật này không phải để tranh luận suông, mà để biến đổi đời sống chúng ta. Dưới đây là những ứng dụng quý báu:

1. Sự Bảo Đảm Và Bình An Sâu Nhiệm: Nếu sự cứu rỗi của bạn bắt nguồn từ ý định đời đời của Đức Chúa Trời (“Ngài đã biết trước… đã định sẵn”), thì nền tảng của nó vững chắc như chính ngai Ngài. Không ai có thể cướp bạn khỏi tay Ngài (Giăng 10:28-29). Điều này mang lại sự bình an sâu xa giữa mọi sóng gió cuộc đời, vì bạn biết mình đang ở trong kế hoạch bất di bất dịch của Đấng Tạo Hóa.

2. Động Lực Cho Sự Thánh Hóa: Mục đích của sự định sẵn là để bạn trở nên giống Đấng Christ. Vậy, mỗi ngày, bạn có một mục tiêu rõ ràng và thánh khiết: hợp tác với Đức Thánh Linh để càng ngày càng giống Chúa Giê-xu hơn trong tư tưởng, lời nói và hành động (Rô-ma 12:1-2). Đây không phải là gánh nặng luật pháp, mà là đặc ân được dự phần vào mục đích đời đời của Đức Chúa Trời cho bạn.

3. Niềm Hy Vọng Vững Chắc Trong Đau Khổ: Rô-ma 8:29 nằm ngay sau lời hứa “mọi sự hiệp lại làm ích” (câu 28). “Ích” đó là gì? Chính là “nên giống như hình ảnh Con Ngài”. Vậy, mọi hoàn cảnh—kể cả thử thách, đau đớn, mất mát—đều được Đức Chúa Trời chủ quyền cho phép để mài giũa, tinh luyện và uốn nắn chúng ta trở nên giống Con Ngài hơn (Gia-cơ 1:2-4). Thập tự giá dẫn đến vinh quang.

4. Sự Khiêm Nhường Và Lòng Biết Ơn: Hiểu rằng sự cứu rỗi bắt nguồn từ sự lựa chọn và ân điển của Đức Chúa Trời từ trước muôn đời sẽ đánh gục mọi sự kiêu ngạo thuộc linh. Chúng ta không có gì để khoe, ngoài thập tự giá của Chúa Giê-xu Christ (Ga-la-ti 6:14). Đáp ứng duy nhất phải là lòng biết ơn sâu xa và đời sống thờ phượng.

5. Động Lực Truyền Giáo Và Môn Đồ Hóa: Nếu Đức Chúa Trời có một dân mà Ngài đã biết trước, thì công việc của chúng ta trong việc rao giảng Tin Lành không hề vô ích. Chúng ta là phương tiện Ngài dùng để kêu gọi những người Ngài đã định (xem Công vụ 18:9-10). Điều này thúc đẩy chúng ta ra đi với lòng can đảm và xác quyết, tin rằng Lời Ngài sẽ không trở về vô ích (Ê-sai 55:11).

Rô-ma 8:29 mở ra cho chúng ta một cái nhìn thoáng qua về kế hoạch đời đời của Đức Chúa Trời. “Sự định sẵn cho những người Ngài biết trước” là một hành động của ân điển chủ quyền, bắt nguồn từ tình yêu thương mật thiết của Ngài, nhằm đạt đến mục đích vinh hiển: biến đổi chúng ta trở nên giống hình ảnh Con yêu dấu của Ngài là Chúa Giê-xu Christ. Lẽ thật này là nền tảng cho sự bảo đảm, là động lực cho sự thánh hóa, là niềm an ủi trong đau khổ, và là nguồn suối của lòng khiêm nhường, biết ơn.

Cuối cùng, hãy để lời của Sứ đồ Giăng vang vọng trong lòng chúng ta, như một lời giải đáp đầy đủ và tình thương: “Nầy, sự yêu thương ở tại đây: ấy chẳng phải chúng ta đã yêu Đức Chúa Trời, nhưng Ngài đã yêu chúng ta, và sai Con Ngài làm của lễ chuộc tội chúng ta... Chúng ta yêu, vì Chúa đã yêu chúng ta trước.” (I Giăng 4:10, 19). Sự “biết trước” và “định sẵn” của Ngài chính là biểu hiện tối thượng của tình yêu “yêu chúng ta trước” ấy. Hãy sống và bước đi trong sự bình an, vui mừng của lẽ thật vĩ đại này.