Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài

Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa được tôn kính, vừa làm thay đổi thế giới sâu sắc như Giê-su Christ. Ngài không chỉ là một nhà đạo đức, một giáo chủ, hay một nhà cách mạng. Kinh Thánh tuyên bố Ngài là trung tâm của mọi sự, là Đấng Tạo Hóa bước vào không gian và thời gian. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” mà Phi-lát từng đặt ra (Giăng 19:5) vang vọng qua các thời đại, đòi hỏi mỗi người phải đưa ra câu trả lời cho riêng mình. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào danh tính, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Ngài dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời.

I. Danh Tính Tối Thượng: Từ Ngôi Lời Đời Đời Đến Con Người Lịch Sử

Để hiểu Chúa Giê-su, chúng ta phải bắt đầu từ trước khi sáng thế. Sách Giăng mở đầu bằng một tuyên bố kinh thiên động địa: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Muôn vật bởi Ngài làm nên...” (Giăng 1:1-3). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên ngữ Hy Lạp là Logos (Λόγος), biểu thị lý trí, nguyên lý sáng tạo, và lời phán quyền năng. Giăng khẳng định Logos này vừa phân biệt với Đức Chúa Trời (“ở cùng”), vừa đồng bản thể với Đức Chúa Trời (“là Đức Chúa Trời”). Đấng Christ không phải là thọ tạo, nhưng là Đấng Tạo Hóa.

Thần tính của Chúa Giê-su cũng được tuyên bố rõ ràng trong thư tín. Phao-lô viết: “Ngài là hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được... vì muôn vật đã được dựng nên trong Ngài... và muôn vật đứng vững trong Ngài” (Cô-lô-se 1:15-17). Từ “hình ảnh” (eikōn - εἰκών) không có nghĩa là bản sao yếu kém, mà là sự biểu hiện trọn vẹn, chính xác. Xem Chúa Giê-su là xem chính Đức Chúa Trời (Giăng 14:9). Tác giả Hê-bơ-rơ còn gọi Ngài là “sự chói sáng của vinh quang Đức Chúa Trời và hình bóng của bản thể Ngài” (Hê-bơ-rơ 1:3).

Thế nhưng, chân lý kỳ diệu và không thể nào hiểu thấu được chính là: Ngôi Lời đã trở nên xác thịt (Giăng 1:14). Động từ “trở nên” (ginomai - γίνομαι) diễn tả một sự kiện lịch sử có tính bước ngoặt. Đấng Tạo Hóa vô hạn, vĩnh hằng, toàn tại đã tự nguyện mặc lấy bản tính con người hữu hạn. Đây là mầu nhiệm Nhập Thể (Incarnation). Phao-lô mô tả điều này trong thư Phi-líp với ngôn từ đầy cảm xúc: “Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời... song đã tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ... trở nên giống như loài người” (Phi-líp 2:6-7). Ngài vẫn hoàn toàn là Đức Chúa Trời, đồng thời trở nên hoàn toàn con người.

II. Cuộc Đời Trần Thế: Chức Vụ Của Đấng Mê-si-a và Con Người

Cuộc đời Chúa Giê-su trên đất, được ghi chép trong bốn sách Phúc Âm, là sự thể hiện trọn vẹn ý muốn của Đức Chúa Trời trong thân vị một con người.

1. Sự Giáng Sinh và Thời Niên Thiếu: Ngài được sinh ra bởi một nữ đồng trinh (Ma-thi-ơ 1:23), ứng nghiệm lời tiên tri Ê-sai 7:14. Tên Giê-su (Iēsous - Ἰησοῦς), phiên âm từ tiếng Hê-bơ-rơ Yeshua (יֵשׁוּעַ), có nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi” (Ma-thi-ơ 1:21). Ngài là Christ (Christos - Χριστός), dịch từ chữ Mashiach (מָשִׁיחַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ, có nghĩa là “Đấng được xức dầu”, chỉ về Vua, Thầy Tế Lễ và Tiên Tri được hứa ban.

2. Chức Vụ Công Khai: Chức vụ của Ngài được đánh dấu bằng:
- Phép Báp-têm và Chịu Cám Dỗ: Việc Ngài chịu báp-têm bởi Giăng (Ma-thi-ơ 3:13-17) xác nhận sự đồng nhất với nhân loại tội lỗi mà Ngài đến để cứu, và sự xức dầu của Đức Thánh Linh. Sự cám dỗ trong đồng vắng (Ma-thi-ơ 4:1-11) chứng minh Ngài là A-đam thứ hai, vâng lời trọn vẹn nơi mà A-đam thứ nhất đã thất bại.
- Sự Giảng Dạy và Quyền Năng: Bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5-7) công bố tiêu chuẩn công bình của Vương Quốc Đức Chúa Trời. Các phép lạ—chữa bệnh, đuổi quỷ, dẹp yên sóng gió, khiến kẻ chết sống lại—không chỉ là hành động yêu thương, mà còn là những “dấu lạ” (sēmeion - σημεῖον) xác nhận sứ mệnh Mê-si-a của Ngài (Giăng 20:30-31).
- Sự Tương Giao với Các Nhóm Người: Ngài phá vỡ các rào cản xã hội, tiếp xúc với người thu thuế, kẻ tội lỗi, người Sa-ma-ri, và phụ nữ, bày tỏ tình yêu cứu chuộc phổ quát.

III. Công Tác Cứu Chuộc: Thập Tự Giá và Sự Phục Sinh

Đỉnh cao của chức vụ Chúa Giê-su không phải là những phép lạ, mà là cái chết tự nguyện và sự sống lại khải hoàn của Ngài. Đây là cốt lõi của Phúc Âm.

1. Ý Nghĩa của Sự Chết: Chúa Giê-su tuyên bố rõ mục đích Ngài đến thế gian: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Mác 10:45). Từ “giá chuộc” (lytron - λύτρον) nói đến giá phải trả để giải phóng một nô lệ. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đấng Christ... đã vì chúng ta phó chính mình Ngài... đặng cứu chúng ta khỏi đời ác hiện nay” (Ga-la-ti 1:4). Trên thập tự giá, Ngài gánh thay án phạt tội lỗi mà chúng ta đáng chịu. Lời kêu thảng của Ngài, “Đức Chúa Trời tôi ôi! Đức Chúa Trời tôi ôi! sao Ngài lìa bỏ tôi?” (Ma-thi-ơ 27:46), cho thấy sự phân cách khủng khiếp mà Ngài, Đấng vô tội, kinh qua thay cho chúng ta.

2. Chiến Thắng của Sự Sống Lại: Nếu sự chết của Chúa Giê-su là giá chuộc, thì sự sống lại của Ngài là sự xác nhận của Đức Chúa Trời rằng giá chuộc ấy đã được chấp nhận và hoàn tất. Phao-lô khẳng định: “Nếu Đấng Christ không từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích... nhưng bây giờ, Đấng Christ đã từ kẻ chết sống lại” (1 Cô-rinh-tô 15:17, 20). Sự sống lại không chỉ là một phép lạ, mà là sự khai mở một trật tự sáng tạo mới, bảo đảm sự sống lại và sự sống đời đời cho những ai thuộc về Ngài.

IV. Di Sản Vĩnh Cửu: Đấng Cứu Thế, Chúa Tể và Đấng Trung Bảo

Sau khi sống lại, Chúa Giê-su hiện ra nhiều lần với các môn đồ, xác nhận thân thể phục sinh của Ngài, và truyền lệnh đại mạng (Ma-thi-ơ 28:18-20). Bốn mươi ngày sau, Ngài thăng thiên về trời (Công vụ 1:9-11), và hiện đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, trong địa vị của quyền năng và vinh quang.

1. Đấng Cứu Thế Duy Nhất: Danh Chúa Giê-su là nền tảng duy nhất cho sự cứu rỗi. “Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu” (Công vụ 4:12). Đức tin đặt nơi Ngài và công tác trọn vẹn của Ngài trên thập tự giá là con đường duy nhất để được hòa thuận với Đức Chúa Trời (Rô-ma 5:1).

2. Chúa Tể Muôn Loài: Phi-líp 2:9-11 tuyên bố: “Đức Chúa Trời đã đem Ngài lên rất cao... hầu cho nghe đến danh Đức Chúa Jêsus, mọi đầu gối trên trời, dưới đất, bên dưới đất, thảy đều quì xuống.” Ngài đang cai trị và sẽ trở lại trong vinh quang để phán xét thế gian và hoàn tất Vương Quốc của Ngài.

3. Đấng Trung Bảo và Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm: Hiện nay, Chúa Giê-su đang thi hành chức vụ cầu thay cho các con cái Ngài. Tác giả Hê-bơ-rơ gọi Ngài là “thầy tế lễ thượng phẩm... thương xót và trung tín” (Hê-bơ-rơ 2:17), Đấng luôn sống để cầu thay cho chúng ta (Hê-bơ-rơ 7:25). Chúng ta có thể đến gần Chúa với sự tin quyết nhờ huyết Ngài (Hê-bơ-rơ 10:19-22).

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống.

1. Đặt Đức Tin và Sự Tin Cậy Trọn Vẹn Nơi Ngài: Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” đòi hỏi một sự đáp cá nhân. Bạn có tin nhận Ngài là Chúa Cứu Thế của chính mình không? Hãy tiếp nhận Ngài (Giăng 1:12). Sự cứu rỗi là món quà nhưng không bởi ân điển, qua đức tin (Ê-phê-sô 2:8-9).

2. Sống Dưới Quyền Tể Trị của Ngài: Nếu Ngài là Chúa, mọi lĩnh vực đời sống chúng ta—tài chính, các mối quan hệ, công việc, ước mơ—phải được đầu phục dưới sự cai trị của Ngài. Hãy học tập vâng lời Ngài mỗi ngày.

3. Bước Đi Trong Mối Tương Giao Sống Động: Qua sự cầu nguyện và Lời Chúa, chúng ta có thể gặp gỡ Chúa Giê-su là Đấng đang sống. Ngài không phải là một nhân vật lịch sử xa xôi, mà là Đấng luôn hiện diện.

4. Chia Sẻ Về Ngài Cho Người Khác: Di sản của Chúa Giê-su được tiếp nối qua Hội Thánh. Mỗi chúng ta được kêu gọi làm chứng nhân về Ngài (Công vụ 1:8). Hãy sẵn sàng chia sẻ câu chuyện về việc Chúa Giê-su đã thay đổi đời bạn.

Kết Luận

Chúa Giê-su Christ là Alpha và Omega, là Đầu Tiên và Cuối Cùng (Khải Huyền 1:17-18). Ngài là Ngôi Lời vĩnh hằng, là Con Người trọn vẹn, là Chiên Con chịu chết chuộc tội, là Vua vinh hiển đang trị vì. Cuộc đời Ngài là hiện thân của tình yêu thương và ân điển tối thượng. Di sản Ngài để lại là sự cứu rỗi, sự tự do khỏi tội lỗi, và niềm hy vọng sống lại vinh quang. Câu trả lời của chúng ta cho câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” sẽ định hình không chỉ đời này, mà còn cả cõi đời đời. Nguyện xin mỗi chúng ta, với lòng khiêm nhường và đức tin, có thể tuyên xưng như Phi-e-rơ: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16).