Người trong Kinh Thánh trông như thế nào?

Một câu hỏi thường trực của nhiều tín hữu khi đọc Kinh Thánh là: Các nhân vật trong Kinh Thánh trông như thế nào? Chúng ta có xu hướng tò mò về ngoại hình của Áp-ra-ham, Môi-se, Đa-vít, hay thậm chí là chính Chúa Giê-xu. Tuy nhiên, Kinh Thánh – Lời được Đức Chúa Trời soi dẫn – không phải là một cuốn sách lịch sử nghệ thuật hay nhân chủng học. Mục đích tối thượng của nó là mặc khải ý chỉ, công việc cứu chuộc của Đức Chúa Trời và con đường cứu rỗi cho nhân loại qua Đấng Christ. Vì vậy, những mô tả về ngoại hình trong Kinh Thánh luôn mang một ý nghĩa thần học và thuộc linh sâu sắc, nhằm phục vụ cho sứ điệp trọng tâm đó, hơn là chỉ đơn thuần cung cấp chi tiết hình thể.

Nguyên Tắc Căn Bản: Đức Giê-hô-va Xem Xét Lòng

Để hiểu đúng về chủ đề này, chúng ta phải bắt đầu từ nguyên tắc nền tảng được Đức Chúa Trời phán qua tiên tri Sa-mu-ên: "Đức Giê-hô-va chẳng xem điều gì loài người xem; loài người xem bề ngoài, nhưng Đức Giê-hô-va nhìn thấy trong lòng" (1 Sa-mu-ên 16:7). Câu Kinh Thánh then chốt này đặt tiêu chuẩn thần học cho mọi sự đánh giá. Trong khi con người bị thu hút và đánh giá dựa trên "bề ngoài" (tiếng Hê-bơ-rơ: mar'eh - cái nhìn thấy, diện mạo), thì Đức Chúa Trời thấu suốt tấm lòng (lev). Sự tương phản này cho thấy sự ưu tiên của Đức Chúa Trời: tính cách, đức tin và sự vâng lời quan trọng hơn ngoại hình.

Những Mô Tả Ngoại Hình Trong Cựu Ước: Ý Nghĩa Và Biểu Tượng

Kinh Thánh không hoàn toàn bỏ qua các mô tả về ngoại hình. Khi nó được nhắc đến, thường là để nhấn mạnh một đặc điểm tính cách, một sự kêu gọi đặc biệt, hoặc để làm nền cho một câu chuyện quan trọng.

1. Vẻ Đẹp Và Sức Hấp Dẫn: Một số nhân vật được mô tả là đẹp đẽ, nhưng điều này thường liên quan đến câu chuyện kế tiếp.
- Sa-ra và Rê-bê-ca được mô tả là "đẹp" (Sáng Thế Ký 12:11, 24:16). Sự xinh đẹp của họ trở thành một phần trong câu chuyện về giao ước và sự bảo vệ của Đức Chúa Trời.
- Giô-sép được mô tả là "đẹp trai, ưa nhìn" (Sáng Thế Ký 39:6). Từ "ưa nhìn" trong tiếng Hê-bơ-rơ (tov) cũng có nghĩa là "tốt lành", có thể ám chỉ cả phẩm hạnh lẫn ngoại hình.
- Đa-vít được mô tả chi tiết hơn: "người đỏ hồng, con mắt xinh lịch, mặt mày tốt đẹp" (1 Sa-mu-ên 16:12). Từ "đỏ hồng" (admoni) thường chỉ mái tóc hung đỏ hoặc nước da hồng hào, và "con mắt xinh lịch" (y'pheh 'eynayim) cho thấy ánh mắt tươi sáng, thu hút. Điều thú vị là mô tả này đến sau lời tuyên bố của Đức Giê-hô-va rằng Ngài nhìn thấy lòng. Ngoại hình của Đa-vít là một phần trong sự chuẩn bị của Đức Chúa Trời, nhưng không phải là yếu tố quyết định.
- Áp-sa-lôm, con trai Đa-vít, được ca ngợi là người đẹp trai nhất trong Y-sơ-ra-ên, đặc biệt là mái tóc dày (2 Sa-mu-ên 14:25-26). Tuy nhiên, vẻ đẹp của ông lại tương phản với tấm lòng phản nghịch và kết cục bi thảm, cho thấy ngoại hình không bảo đảm cho tính cách hay số phận.

2. Sức Mạnh Và Dáng Vóc:
- Các dũng sĩ như Gô-li-át được mô tả tỉ mỉ về chiều cao ("sáu thước một gang"), áo giáp và vũ khí (1 Sa-mu-ên 17:4-7). Sự mô tả này nhằm tôn cao quyền năng của Đức Chúa Trời khi Ngài dùng Đa-vít nhỏ bé để chiến thắng.
- Sam-sôn nổi tiếng với sức mạnh siêu nhiên, nhưng Kinh Thánh không mô tả ngoại hình cụ thể của ông ngoài mái tóc dài. Sức mạnh của ông đến từ giao ước với Đức Chúa Trời (tóc không cạo), chứ không phải từ cơ bắp (Các Quan Xét 13-16).

3. Sự Tương Phản Để Nhấn Mạnh Bài Học:
- Câu chuyện song sinh Gia-cốp và Ê-sau là ví dụ kinh điển. Ê-sau được sinh ra trước, "mình đỏ và đầy lông như một áo tơi lông" (Sáng Thế Ký 25:25). Trong khi Gia-cốp có vẻ ngoài bình thường hơn. Ê-sau là "thợ săn", người của đồng ruộng, phản ánh tính cách bộc trực, thiếu suy tính. Gia-cốp thì "trầm tịnh, hay ở lại trại", phản ánh sự khôn ngoan, tính toán (dù đôi khi là xảo quyệt). Ngoại hình và tính cách ban đầu của họ được mô tả để làm nền cho câu chuyện về sự chọn lựa chủ quyền của Đức Chúa Trời và sự trưởng thành trong đức tin.

Diện Mạo Của Các Tiên Tri Và Sứ Giả: Sự Khiêm Nhường Và Uy Quyền

Các tiên tri – những người phát ngôn của Đức Chúa Trời – thường không được mô tả ngoại hình. Sứ điệp của họ là trung tâm. Một ngoại lệ đáng chú ý là trong sách Ê-xê-chi-ên và Đa-ni-ên, khi các tiên tri mô tả những khải tượng về các sinh vật, ngôi và về chính Đức Chúa Trời với ngôn ngữ biểu tượng cao. Còn bản thân họ, có lẽ xuất hiện với dáng vẻ bình thường, thậm chí khắc khổ, như tiên tri Giăng Báp-tít "mặc áo bằng lông lạc đà, buộc dây lưng da ngang hông; ăn, thì ăn những châu chấu và mật ong rừng" (Ma-thi-ơ 3:4). Diện mạo và lối sống của Giăng là một lời tuyên bố về sự khắc khổ, ăn năn và hoàn toàn dâng mình cho chức vụ dọn đường cho Đấng Mê-si.

Diện Mạo Của Chúa Giê-xu Christ: Sự Khiêm Nhường Tột Đỉnh

Đây có lẽ là điểm được quan tâm nhất. Kinh Thánh Tân Ước không hề mô tả chi tiết ngoại hình của Chúa Giê-xu. Không có một từ nào về chiều cao, màu tóc, màu mắt hay dáng vóc của Ngài. Sự im lặng này là có chủ ý và mang ý nghĩa thần học sâu sắc.

Lời tiên tri quan trọng nhất về Đấng Mê-si trong Ê-sai 53 đã phác họa một bức chân dung tâm linh, không phải vật lý:
"Người chẳng có hình dung, chẳng có sự đẹp đẽ; khi chúng ta thấy người, không có sự tốt đẹp cho chúng ta ưa thích được. Người đã bị người ta khinh dể và chán bỏ, từng trải sự buồn bực, biết sự đau ốm; ... thật người đã mang sự đau ốm của chúng ta, đã gánh sự buồn bực của chúng ta" (Ê-sai 53:2-4).

Tiên tri Ê-sai không nói Chúa Giê-xu xấu xí theo nghĩa đen, mà mô tả về sự khiêm nhường, thống khổ và sự từ chối của Ngài bởi thế gian. Từ "hình dung" (tiếng Hê-bơ-rơ: to'ar) và "đẹp đẽ" (mar'eh) ở đây nói đến vẻ ngoài uy nghi, vinh quang theo cách thế gian trông đợi nơi một vị vua. Chúa Giê-xu đã đến không với vẻ ngoài lộng lẫy của một vị vua trần gian, mà với sự khiêm nhường của một đầy tớ. Sứ đồ Phao-lô cũng xác nhận điều này: "Ngài đã tự hạ mình, vâng phục cho đến chết, thậm chí chết trên cây thập tự" (Phi-líp 2:8).

Trong các sách Phúc Âm, mọi sự chú ý đều tập trung vào lời nói, hành động, sự chết và sự sống lại của Ngài. Những người cùng thời nhận ra Ngài là người Na-xa-rét, con của bác thợ mộc (Ma-thi-ơ 13:55), một nhận dạng bình thường. Sự biến hình trên núi (Ma-thi-ơ 17:2) cho thấy vinh quang thật của Ngài, nhưng đó là một sự kiện đặc biệt và hạn chế cho ba môn đồ. Ngài đã sống một cuộc đời bình thường về mặt ngoại hình để mọi người có thể đến với Ngài vì cớ lẽ thật, không bị thu hút hay xao lãng bởi vẻ bề ngoài.

Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Ngày Nay

Từ nghiên cứu trên, chúng ta rút ra được nhiều bài học quý giá:

1. Thay Đổi Tiêu Chuẩn Đánh Giá: Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi noi gương Đức Chúa Trời, tập nhìn xem "lòng" hơn là "bề ngoài". Điều này áp dụng trong cách chúng ta chọn lãnh đạo thuộc linh (không chỉ vì họ có phong cách hấp dẫn), trong cách chọn bạn đời, trong cách đối xử với người khác tại Hội Thánh và nơi làm việc. Chúng ta phải cảnh giác với "sự thiên vị" (Gia-cơ 2:1-9).

2. Tập Trung Vào Vẻ Đẹp Thuộc Linh: Sứ đồ Phi-e-rơ khuyên các tín hữu nữ, và thực chất là cho mọi tín hữu: "Chớ lấy sự trang sức bề ngoài mà giồn tóc, đeo đồ vàng, mặc áo quần lòe loẹt; nhưng lấy sự tô điểm bề trong của lòng, tức là nhân cách yên lặng dịu dàng của tâm thần mình, là sự quí báu trước mặt Đức Chúa Trời" (1 Phi-e-rơ 3:3-4). "Nhân cách yên lặng dịu dàng" (tiếng Hy Lạp: ho praus kai hēsuchios pneumatos) nói đến một tâm linh nhu mì, bình an và vâng phục. Đó là vẻ đẹp vĩnh cửu.

3. Phản Chiếu Hình Ảnh Đức Chúa Trời: Con người được dựng nên theo "hình ảnh" của Đức Chúa Trời (Sáng Thế Ký 1:27). "Hình ảnh" (tiếng Hê-bơ-rơ: tselem) này không phải là sự giống nhau về thể chất, mà là sự tương đồng về thuộc tính tâm linh, đạo đức: lý trí, cảm xúc, ý chí, sự công bình, yêu thương và thánh khiết. Tội lỗi đã làm sai lệch hình ảnh đó. Công việc của Đấng Christ là phục hồi chúng ta trở nên giống như hình ảnh Ngài (Rô-ma 8:29). Vì vậy, mục tiêu của chúng ta là để cho Đấng Christ được hình thành trong mình (Ga-la-ti 4:19), để đời sống chúng ta ngày càng phản chiếu nhân cách của Ngài hơn.

4. Thân Thể Là Đền Thờ, Không Phải Thần Tượng: Trong khi Kinh Thánh hạ thấp tầm quan trọng của ngoại hình, nó cũng dạy chúng ta quý trọng thân thể như là đền thờ của Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 6:19-20). Điều này kêu gọi chúng ta chăm sóc thân thể cách kỷ luật và thánh khiết, không phải để tôn vinh chính mình hay thỏa mãn sự kiêu ngạo, mà để thân thể được khỏe mạnh, trong sạch, sẵn sàng phục vụ Chúa cách hiệu quả nhất.

Kết Luận

Vậy, người trong Kinh Thánh trông như thế nào? Câu trả lời đầy đủ nhất là: Họ trông giống như những con người bình thường, thuộc mọi chủng tộc và hình dáng, nhưng điều làm nên giá trị và dấu ấn của họ trước mặt Đức Chúa Trời chính là tấm lòng và đức tin. Kinh Thánh cố ý làm mờ đi các chi tiết ngoại hình để chúng ta không bị phân tâm khỏi những bài học thuộc linh quan trọng.

Cuối cùng, là những người tin theo Chúa Giê-xu, chúng ta hãy hướng ánh mắt mình lên Ngài – Đấng mà sứ đồ Giăng nói: "Chúng ta chưa thấy Ngài là thể nào" (1 Giăng 3:2). Sự chờ đợi vinh hiển của chúng ta không phải là được thấy diện mạo thể xác của Ngài trong quá khứ, mà là "sẽ thấy Ngài như vốn có thật vậy" trong vinh quang thiên thượng. Và lúc đó, điều kỳ diệu nhất sẽ xảy ra: "Chúng ta sẽ giống như Ngài" (1 Giăng 3:2). Sự biến đổi vinh hiển ấy mới là đích đến cuối cùng cho hình ảnh của mỗi Cơ Đốc nhân.

Ước mong mỗi chúng ta ngày càng ít bận tâm đến "hình dung" và "sự đẹp đẽ" mà thế gian tôn thờ, mà tập trung nuôi dưỡng một tấm lòng tin kính, yêu mến Chúa và yêu thương người lân cận – đó mới là diện mạo thật đẹp lòng Đức Chúa Trời.