Kinh Thánh dạy gì về thiên sứ bảo vệ tín hữu (Thi Thiên 91:11)?
Thi Thiên 91 là một trong những bài ca an ủi mạnh mẽ nhất về sự bảo vệ của Đức Chúa Trời dành cho những ai tin cậy Ngài. Trong đó, câu 11 đặc biệt hứa: “Vì Chúa sẽ truyền lệnh cho các thiên sứ Ngài gìn giữ bạn trên khắp các nẻo đường” (Bản Truyền Thống). Nhưng ý nghĩa của lời hứa này là gì? Kinh Thánh dạy gì về thiên sứ bảo vệ tín hữu? Bài nghiên cứu này sẽ khám phá bối cảnh, nguyên văn, và các đoạn Kinh Thánh liên quan để làm sáng tỏ chủ đề quan trọng này.
Bối cảnh của Thi Thiên 91
Thi Thiên 91 không ghi rõ tác giả, nhưng truyền thống cho rằng Môi-se là người viết. Dù ai là tác giả, thi thiên này là một lời tuyên xưng đức tin vào sự che chở siêu nhiên của Đức Chúa Trời. Cấu trúc có thể chia thành ba phần:
- c.1-2: Lời tuyên bố của người tin cậy – ở nơi kín đáo của Đấng Chí Cao.
- c.3-13: Lời hứa của Đức Chúa Trời về sự giải cứu khỏi mọi hiểm nguy.
- c.14-16: Lời xác nhận của Đức Giê-hô-va với người tríu mến Ngài.
Lời hứa trong câu 11 nằm trong phần thứ hai, nơi Đức Chúa Trời cam kết bảo vệ người thuộc về Ngài khỏi “cái bẫy của kẻ săn”, “dịch lệ tàn hại”, “sự khủng khiếp ban đêm”, “mũi tên bay ban ngày”, “ôn dịch lúc giữa trưa”, v.v. (c.3-10). Ở giữa những lời hứa đó, câu 11 nêu rõ phương tiện bảo vệ: thiên sứ của Đức Chúa Trời.
Giải nghĩa Thi Thiên 91:11 trong nguyên ngữ
Nguyên văn tiếng Hê-bơ-rơ của câu 11 như sau:
כִּי מַלְאָכָיו יְצַוֶּה־לָּךְ לִשְׁמָרְךָ בְּכָל־דְּרָכֶיךָ
Chuyển ngữ: Ki mal’akhav y’tsaveh-lakh lishmorkha b’khol-d’rakhekha.
- מַלְאָכָיו (mal’akhav) – “các sứ giả của Ngài” (số nhiều). Từ mal’ak nghĩa là “sứ giả”, thường chỉ các thiên sứ, những thực thể thuộc linh phục vụ Đức Chúa Trời.
- יְצַוֶּה (y’tsaveh) – “Ngài sẽ truyền lệnh”. Động từ tsavah diễn tả một mệnh lệnh có thẩm quyền.
- לִשְׁמָרְךָ (lishmorkha) – “để canh giữ/gìn giữ bạn”. Gốc shamar có nghĩa canh giữ, bảo vệ, giữ gìn.
- בְּכָל־דְּרָכֶיךָ (b’khol-d’rakhekha) – “trong mọi đường lối của bạn”.
Như vậy, câu này khẳng định rằng Đức Chúa Trời sẽ ra lệnh cho các thiên sứ của Ngài canh giữ người tin cậy trong mọi nẻo đường của họ. Điều này cho thấy thiên sứ không hành động tự động hay độc lập, mà tuân theo sự chỉ huy trực tiếp từ Đức Chúa Trời.
Các ví dụ về thiên sứ bảo vệ trong Kinh Thánh
Kinh Thánh cung cấp nhiều minh họa sống động về thiên sứ can thiệp để bảo vệ dân sự Đức Chúa Trời:
1. Thi Thiên 34:7
“Thiên sứ của Đức Giê-hô-va đóng lại chung quanh những kẻ kính sợ Ngài, và giải cứu họ.” Ở đây, hình ảnh các thiên sứ vây quanh như một đội quân bảo vệ.
2. Đa-ni-ên 6:22
Khi Đa-ni-ên bị quăng vào hang sư tử vì trung tín với Chúa, ông tuyên bố: “Đức Chúa Trời tôi đã sai thiên sứ Ngài, bịt miệng các sư tử.” Thiên sứ đã can thiệp siêu nhiên để bảo vệ ông.
3. Công vụ 12:7-11
Sứ đồ Phi-e-rơ bị vua Hê-rốt bắt giam, nhưng Hội thánh cầu nguyện cho ông. Một thiên sứ hiện đến, đánh thức Phi-e-rơ, tháo xiềng, mở cửa ngục, và dẫn ông ra ngoài an toàn.
4. Công vụ 27:23-24
Trong chuyến hành trình trên biển gặp bão, sứ đồ Phao-lô được một thiên sứ của Đức Chúa Trời hiện đến và bảo đảm: “Đừng sợ, ngươi phải ứng hầu trước mặt Sê-sa; và nầy, Đức Chúa Trời đã ban cho ngươi hết thảy những người cùng đi biển với ngươi.” Tất cả 276 người trên tàu đều được cứu.
5. Ma-thi-ơ 18:10
Chúa Giê-xu dạy: “Hãy giữ mình đừng khinh dể một đứa nào trong những đứa trẻ nầy; vì ta nói cùng các ngươi, các thiên sứ của chúng trên trời thường thấy mặt Cha ta, là Đấng ở trên trời.” Câu này cho thấy trẻ nhỏ (và có thể cả tín hữu nói chung) có các thiên sứ đặc biệt gắn liền với họ, trình diện trước mặt Chúa.
6. Hê-bơ-rơ 1:14
Đây là nền tảng thần học: “Các thiên sứ há chẳng phải đều là thần hầu việc, được sai xuống để phục vụ những kẻ sẽ hưởng cơ nghiệp cứu rỗi hay sao?” (Bản Truyền Thống). Tiếng Hy Lạp: leitourgika pneumata – “các thần phục vụ”. Thiên sứ được sai đến để giúp đỡ, bảo vệ những người được cứu.
Ngoài ra còn nhiều ví dụ khác: Thiên sứ cản đường Ba-la-am (Dân số 22), thiên sứ đánh giặc A-si-ri (2 Các Vua 19:35), thiên sứ bảo vệ dân Y-sơ-ra-ên khi ra khỏi Ê-díp-tô (Xuất Ê-díp-tô Ký 14:19), v.v.
Bản chất và chức vụ của thiên sứ
Để hiểu đúng về thiên sứ bảo vệ, cần nắm vững những điều Kinh Thánh dạy về bản chất của thiên sứ:
- Thiên sứ là tạo vật của Đức Chúa Trời (Cô-lô-se 1:16), được dựng nên trước thế gian, có trí tuệ, cảm xúc, và ý chí.
- Họ là những thần linh (Hê-bơ-rơ 1:14), không có thân thể vật lý nhưng đôi khi hiện ra trong hình dạng con người (Sáng thế 18:1-2).
- Chức vụ chính: thờ phượng Đức Chúa Trời (Ê-sai 6:2-3; Khải huyền 5:11-12), truyền đạt thông điệp của Ngài (Lu-ca 1:26-38), thực hiện ý muốn Ngài (bao gồm cả sự phán xét – 2 Sa-mu-ên 24:16), và phục vụ các thánh đồ (Hê-bơ-rơ 1:14).
- Thiên sứ không được tôn thờ hay cầu nguyện. Khi Giăng định thờ lạy thiên sứ trong Khải huyền 19:10, thiên sứ nói: “Hãy cẩn thận, đừng làm điều đó! Ta là bạn tôi tớ với ngươi và với anh em ngươi là những người giữ lời chứng của Đức Chúa Jêsus. Hãy thờ phượng Đức Chúa Trời!” (Bản Truyền Thống).
- Thiên sứ hoạt động vô hình phần lớn thời gian, nhưng đôi khi hiện ra để can thiệp cụ thể.
Điều kiện để nhận sự bảo vệ của thiên sứ
Thi Thiên 91:11 không phải là một lời hứa độc lập; nó đi kèm với những điều kiện được nêu trong toàn bộ bài thi thiên. Điều kiện tiên quyết là phải “ở nơi kín đáo của Đấng Chí Cao” (c.1) và “phó thác mình cho Đức Giê-hô-va” (c.9). Nói cách khác, sự bảo vệ bằng thiên sứ được hứa cho những ai:
- Sống trong mối tương giao mật thiết với Đức Chúa Trời, xem Ngài là nơi nương náu, đồn lũy (c.2).
- Tin cậy Ngài trọn vẹn, không sợ hãi (c.5-6).
- Yêu mến Chúa (c.14: “Vì nó tríu mến ta, nên ta sẽ giải cứu nó”).
Điều này không có nghĩa là tín hữu sẽ không bao giờ gặp khó khăn, nhưng trong mọi sự, Đức Chúa Trời sẽ bảo tồn và đưa họ qua. Ngay cả khi gặp hoạn nạn, Ngài có thể dùng thiên sứ để can thiệp hoặc ban sức mạnh siêu nhiên. Cần lưu ý rằng đôi khi Đức Chúa Trời cho phép thử thách xảy ra (như với Gióp) nhưng vẫn đặt giới hạn và cuối cùng mang lại ích lợi thuộc linh.
Một cảnh báo quan trọng: Ma quỷ đã từng lạm dụng Thi Thiên 91:11-12 để cám dỗ Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 4:5-6). Chúa Giê-xu đáp: “Ngươi đừng thử Chúa là Đức Chúa Trời ngươi.” Điều này dạy chúng ta không được liều lĩnh đặt mình vào tình huống nguy hiểm với thái độ thách thức, cho rằng thiên sứ phải cứu mình. Sự bảo vệ của Đức Chúa Trời không phải là bùa hộ mệnh để chúng ta thử nghiệm.
Ứng dụng thực tiễn trong đời sống Cơ Đốc nhân
Lời hứa về thiên sứ bảo vệ không chỉ là một lý thuyết xa vời mà có thể ảnh hưởng thiết thực đến đời sống hằng ngày của chúng ta. Dưới đây là một số cách áp dụng:
1. Sống trong sự hiện diện của Chúa
Để được ở “nơi kín đáo của Đấng Chí Cao”, chúng ta cần dành thời gian cho sự cầu nguyện, học Lời Chúa, thờ phượng, và vâng theo tiếng Ngài. Khi ở trong Chúa, chúng ta được an toàn dù xung quanh có bão tố.
2. Tin cậy Chúa trong mọi hoàn cảnh
Nhận biết rằng Đức Chúa Trời luôn quan tâm đến chúng ta và có thể dùng thiên sứ để bảo vệ. Sự tin cậy này giúp chúng ta bình an, không lo lắng thái quá. Khi đối diện với hiểm nguy, hãy nhớ Thi Thiên 91 và cầu xin sự bảo vệ của Ngài.
3. Cầu nguyện xin sự bảo vệ
Chúa Giê-xu dạy chúng ta cầu nguyện: “Xin đừng để chúng con bị cám dỗ, nhưng cứu chúng con khỏi điều ác” (Ma-thi-ơ 6:13). Chúng ta có thể cầu xin Chúa truyền lệnh cho các thiên sứ gìn giữ chúng ta, gia đình, và Hội thánh. Tuy nhiên, luôn kèm theo sự phó thác: “Ý Cha được nên”.
4. Nhận biết và biết ơn sự hiện diện vô hình của thiên sứ
Dù không nhìn thấy, chúng ta có thể tin rằng thiên sứ đang thi hành mệnh lệnh của Chúa. Điều này giúp chúng ta can đảm và cảm tạ Chúa về sự chăm sóc kỳ diệu của Ngài.
5. Không thờ lạy hay cầu khẩn thiên sứ
Chỉ thờ phượng một mình Đức Chúa Trời. Thiên sứ là đầy tớ, không phải đối tượng của sự cầu nguyện. Mọi vinh quang đều thuộc về Đấng sai họ.
6. Dạy dỗ con cái và tân tín hữu đúng đắn
Giải thích rằng thiên sứ là có thật và Chúa có thể dùng họ để bảo vệ, nhưng không phải là những “bà tiên” hay thần thánh. Đặt trọng tâm vào mối quan hệ với Chúa Giê-xu, Đấng cứu rỗi và bảo vệ chúng ta.
Kết luận
Thi Thiên 91:11 là một viên ngọc quý trong kho tàng lời hứa của Đức Chúa Trời. Kinh Thánh dạy rõ ràng rằng các thiên sứ được Chúa sai đến để bảo vệ những người thuộc về Ngài. Họ là những thần hầu việc, thực thi ý muốn của Đức Chúa Trời, và tham gia vào sự che chở siêu nhiên cho chúng ta. Điều kiện để kinh nghiệm sự bảo vệ này là sống trong sự hiện diện của Chúa, tin cậy và yêu mến Ngài. Đừng quên rằng dù thiên sứ có thể vây quanh, chính Chúa mới là Đấng bảo vệ tối cao. Hãy vững lòng tin nơi Ngài, và bước đi trong an bình nhờ biết rằng Chúa đang chăm sóc chúng ta mỗi ngày.
“Đức Chúa Trời là nơi nương náu và sức lực của chúng tôi, Ngài sẵn giúp đỡ trong cơn gian truân.” (Thi Thiên 46:1)