Lời Chúa dạy về sự lo lắng tài chính và tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời trước

Trong cuộc sống, con người thường đối diện với nhiều lo lắng, đặc biệt là lo lắng về tài chính: làm sao kiếm đủ tiền, có đủ thức ăn, áo mặc, nhà ở, và đáp ứng các nhu cầu cơ bản. Lo lắng tài chính có thể chi phối tâm trí, khiến chúng ta mất đi sự bình an và niềm vui. Chúa Giê-xu hiểu rõ điều này, và trong Bài Giảng Trên Núi, Ngài đã dạy một cách rõ ràng về thái độ của Cơ Đốc nhân đối với của cải và sự lo lắng. Trọng tâm của lời dạy này được tóm tắt trong Ma-thi-ơ 6:33: "Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa." Bài viết này sẽ khám phá sâu sắc lời Chúa dạy về sự lo lắng tài chính và ưu tiên tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời, cùng với những áp dụng thực tiễn cho đời sống hằng ngày.

I. Bối cảnh của Ma-thi-ơ 6:25-34

Đoạn Kinh Thánh trọng tâm về sự lo lắng nằm trong Ma-thi-ơ đoạn 6, từ câu 25 đến 34. Đây là phần của Bài Giảng Trên Núi (Ma-thi-ơ 5-7), nơi Chúa Giê-xu công bố các nguyên tắc của Vương quốc Đức Chúa Trời. Trước đó, Chúa đã nói về việc tích trữ kho tàng trên trời (câu 19-21), về đôi mắt sáng (câu 22-23), và về việc không thể phục vụ hai chủ (câu 24). Chúa khẳng định: "Các ngươi không có thể vừa phục vụ Đức Chúa Trời lại vừa phục vụ Ma-môn" (Ma-môn chỉ về tiền bạc, của cải). Sau đó, Ngài chuyển sang dạy về sự lo lắng. Mạch văn cho thấy mối liên hệ giữa việc chọn phục vụ Đức Chúa Trời thay vì tiền bạc và thái độ không lo lắng về đời sống vật chất. Khi chúng ta đặt Đức Chúa Trời làm chủ, chúng ta có thể tin cậy Ngài chu cấp mọi nhu cầu.

II. "Đừng lo lắng" – Mệnh lệnh và ý nghĩa

Chúa Giê-xu bắt đầu bằng lời phán: "Vậy nên ta bảo các ngươi, đừng vì sự sống mà lo đồ ăn, cũng đừng vì thân thể mà lo đồ mặc" (Ma-thi-ơ 6:25). Trong nguyên ngữ Hy Lạp, từ "lo" là μεριμνάω (merimnaō), xuất phát từ merizō (chia ra) và nous (tâm trí). Như vậy, lo lắng là trạng thái tâm trí bị chia cắt, phân tán, không tập trung vào Chúa và những điều thuộc linh. Chúa Giê-xu ra lệnh "đừng lo lắng" – đây không phải là một lời khuyên nhẹ nhàng mà là một mệnh lệnh, tương tự như "đừng sợ" trong nhiều đoạn khác. Ngài biết rằng lo lắng là biểu hiện của sự thiếu tin cậy nơi Chúa, và Ngài muốn con cái Ngài sống trong tự do khỏi gánh nặng lo âu.

Để củng cố mệnh lệnh này, Chúa Giê-xu đưa ra nhiều lý do:

1. Sự sống quí hơn của ăn, thân thể quí hơn áo mặc (câu 25)

Chúa nhắc nhở rằng sự sống và thân thể có giá trị hơn nhiều so với những thứ nuôi dưỡng và che phủ chúng. Nếu Đức Chúa Trời đã ban cho chúng ta sự sống và thân thể, thì Ngài cũng sẽ cung cấp những thứ cần thiết để duy trì chúng. Điều này cho thấy Ngài quan tâm đến toàn bộ con người chúng ta.

2. Quan sát chim trời và hoa huệ (câu 26-30)

Chúa mời gọi chúng ta nhìn xem những con chim trời: "Chúng không gieo, không gặt, không tích trữ vào kho, nhưng Cha các ngươi trên trời nuôi chúng" (câu 26). Rồi Ngài hỏi: "Các ngươi há chẳng phải quí trọng hơn chim sao?" Tiếp theo, Ngài chỉ về hoa huệ ngoài đồng: "Chúng không làm lụng, cũng không kéo chỉ; nhưng ta nói cùng các ngươi, dẫu vua Sa-lô-môn sang trọng đến đâu, cũng không được mặc tốt như một hoa nào trong giống ấy" (câu 28-29). Hoa huệ ở đây có thể chỉ các loài hoa dại, mọc tự nhiên, không cần chăm sóc mà vẫn đẹp đẽ. Nếu Đức Chúa Trời ban cho chúng quần áo lộng lẫy như vậy, huống chi là chúng ta, là con cái Ngài! Qua đó, Chúa dạy chúng ta rằng Cha Thiên Thượng biết rõ mọi nhu cầu của chúng ta và Ngài sẽ chu cấp.

3. Lo lắng không thêm được gì (câu 27)

Chúa đặt câu hỏi: "Có ai trong các ngươi lo lắng mà có thể làm cho đời mình dài thêm một khắc không?" Lo lắng chẳng những vô ích mà còn có hại cho sức khỏe và tinh thần. Nó không giải quyết được vấn đề, thay vào đó cần phó thác cho Chúa.

4. Cha trên trời biết mọi nhu cầu của các con (câu 32)

Chúa nói: "Vì mọi điều đó, các dân ngoại vẫn thường tìm, và Cha các ngươi trên trời biết các ngươi cần dùng những điều ấy rồi." Người ngoại đạo (những người không biết Đức Chúa Trời) lo lắng tìm kiếm những thứ vật chất, nhưng con cái Chúa thì khác, vì chúng ta có Cha biết rõ nhu cầu và sẽ cung cấp.

III. Tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài trước hết (câu 33)

Thay vì lo lắng, Chúa Giê-xu đưa ra một mệnh lệnh tích cực: "Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài". Trong tiếng Hy Lạp, "tìm kiếm" là ζητέω (zēteō), có nghĩa là chủ động, tích cực tìm kiếm, đòi hỏi, ưu tiên hàng đầu. "Nước Đức Chúa Trời" (βασιλεία τοῦ θεοῦ, basileia tou theou) là vương quốc của Đức Chúa Trời, nơi Ngài ngự trị và cai trị. Tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời trước hết có nghĩa là đặt ưu tiên tối cao cho việc vâng theo ý muốn Chúa, tham gia vào công việc của Ngài, và sống theo các giá trị của Ngài. "Sự công bình của Ngài" (δικαιοσύνη αὐτοῦ, dikaiosynē autou) là sự ngay thẳng, đúng đắn theo tiêu chuẩn của Chúa, bao gồm cả mối quan hệ đúng đắn với Ngài và với người khác.

Lời hứa đi kèm: "thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa." "Mọi điều ấy" (ταῦτα πάντα) chỉ những nhu cầu vật chất cơ bản đã đề cập (thức ăn, đồ mặc). "Sẽ được thêm cho" (προστεθήσεται, prostethēsetai) nghĩa là sẽ được cung cấp thêm, như một món quà bổ sung. Khi chúng ta đặt Nước Đức Chúa Trời lên hàng đầu, Chúa hứa rằng Ngài sẽ đảm bảo những nhu cầu vật chất của chúng ta được đáp ứng.

Câu 34 bổ sung: "Vậy, chớ lo lắng chi về ngày mai; vì ngày mai sẽ lo về việc ngày mai. Sự khó nhọc ngày nào đủ cho ngày ấy." Đây không phải là sự khuyến khích sống vô trách nhiệm, mà là lời nhắc nhở sống trong hiện tại, tin cậy Chúa từng ngày, vì Ngài luôn đủ ân điển cho mỗi ngày.

IV. Những phân đoạn Kinh Thánh khác về sự lo lắng và tin cậy Chúa

Kinh Thánh nhiều lần nhắc đến vấn đề lo lắng và lời khuyên phó thác cho Chúa:

• Phi-líp 4:6-7: "Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời. Sự bình an của Đức Chúa Trời vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ giữ gìn lòng và trí anh em trong Đức Chúa Jêsus Christ." Ở đây, sứ đồ Phao-lô cho thấy phương thuốc cho sự lo lắng là cầu nguyện với lòng biết ơn.
• 1 Phi-e-rơ 5:7: "Hãy trao mọi điều lo lắng mình cho Ngài, vì Ngài hay săn sóc anh em." Động từ "trao" trong tiếng Hy Lạp là ἐπιρίπτω (epiriptō), nghĩa là ném lên, quăng gánh nặng lên Chúa, như trong Thi Thiên 55:22.
• Thi Thiên 55:22: "Hãy trao gánh nặng ngươi cho Đức Giê-hô-va, Ngài sẽ nâng đỡ ngươi; Ngài chẳng hề để cho người công bình bị rúng động."
• Châm-ngôn 3:5-6: "Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con. Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, thì Ngài sẽ chỉ dẫn các đường lối con."
• Hê-bơ-rơ 13:5: "Đời sống chớ tham tiền; hãy lấy điều mình có làm đủ rồi, vì Chúa có phán rằng: Ta sẽ chẳng lìa ngươi đâu, chẳng bỏ ngươi đâu."
• 1 Ti-mô-thê 6:6-10: "Vả, sự tin kính cùng sự thỏa lòng ấy là mối lợi lớn... Còn những kẻ muốn được giàu có ắt sa vào sự cám dỗ, mắc bẫy dò, ngã vào nhiều sự tham muốn vô lý thiệt hại, là những sự làm đắm người ta vào sự hủy diệt hư mất. Bởi chưng sự tham tiền bạc là cội rễ mọi điều ác..."

Các phân đoạn này cùng nhấn mạnh: thay vì lo lắng về tài chính, chúng ta cần học lòng thỏa lòng và tin cậy sự chu cấp của Chúa.

V. Áp dụng thực tiễn: Sống không lo lắng và tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời

Làm thế nào để vận dụng những lời dạy này vào cuộc sống hàng ngày? Dưới đây là một số bước thực tiễn:

1. Nhận diện và thừa nhận sự lo lắng

Trước hết, hãy thành thật với Chúa về những lo lắng của mình. Ngài biết rồi, nhưng Ngài muốn chúng ta bày tỏ với Ngài. Thừa nhận rằng lo lắng là dấu hiệu của sự thiếu tin cậy, và cần sự giúp đỡ từ Chúa.

2. Cầu nguyện và tạ ơn

Hãy đem mọi lo lắng đến với Chúa qua lời cầu nguyện, nài xin, và đặc biệt là tạ ơn (Phi-líp 4:6). Tạ ơn giúp chúng ta nhớ lại những gì Chúa đã ban và củng cố đức tin. Thiết lập thói quen cầu nguyện hằng ngày, dâng lên Chúa những nhu cầu cụ thể.

3. Suy gẫm Lời Chúa

Đức tin đến bởi sự nghe Lời Chúa (Rô-ma 10:17). Hãy đọc và suy ngẫm những câu Kinh Thánh về sự chu cấp và tín thác. Ví dụ: Ma-thi-ơ 6:25-34, Thi Thiên 23, 37:25, Lu-ca 12:22-34, v.v. Điều này sẽ giúp thay đổi tư duy, tập trung vào Chúa thay vì hoàn cảnh.

4. Đặt ưu tiên cho Nước Đức Chúa Trời

Hãy tự hỏi: "Tôi đang tìm kiếm điều gì trước hết?" Để tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời, chúng ta cần dành thời gian, công sức, và nguồn lực cho những việc thuộc linh: học Lời Chúa, thờ phượng, tham gia Hội Thánh, rao giảng Phúc Âm, phục vụ người khác, và sống công bình. Khi chúng ta ưu tiên cho những điều đó, Chúa sẽ lo chu toàn những nhu cầu vật chất của chúng ta (có thể không phải theo cách chúng ta mong đợi, nhưng theo cách Ngài biết là tốt nhất).

5. Quản lý tài chính cách khôn ngoan

Không lo lắng không có nghĩa là bỏ bê trách nhiệm quản lý tài chính. Kinh Thánh dạy chúng ta phải làm việc chăm chỉ (2 Tê-sa-lô-ni-ca 3:10), lập kế hoạch (Lu-ca 14:28), và quản lý tốt những gì Chúa giao (1 Cô-rinh-tô 4:2). Hãy lập ngân sách, sống tiết kiệm, tránh nợ nần, và dâng phần mười, dâng hiểu rộng rãi cho công việc Chúa. Dâng phần mười là hành động tin cậy rằng Chúa sẽ chu cấp (Ma-la-chi 3:10).

6. Sống thỏa lòng

Học lòng thỏa lòng với những gì mình có (Hê-bơ-rơ 13:5; 1 Ti-mô-thê 6:6). So sánh với người khác chỉ dẫn đến sự bất mãn. Hãy nhận biết rằng của cải thế gian là tạm bợ, còn kho tàng trên trời là vĩnh cửu. Sự thỏa lòng đến từ mối quan hệ với Chúa, không từ sự dư dật vật chất.

7. Rộng rãi và giúp đỡ người khác

Khi chúng ta chia sẻ với người có nhu cầu, chúng ta tích trữ kho tàng trên trời (Ma-thi-ơ 6:19-21). Chúa hứa rằng người cho sẽ được ban lại (Lu-ca 6:38). Hơn nữa, hành động rộng rãi giúp chúng ta thoát khỏi sự bám víu vào tiền bạc và nhớ rằng mọi thứ đều đến từ Chúa.

8. Tập trung vào hiện tại

Đừng lo về ngày mai, nhưng hãy sống trọn vẹn ngày hôm nay. Hãy tìm kiếm ý Chúa trong từng ngày và vâng lời Ngài. Chúa sẽ ban sức cho mỗi ngày (Phục truyền 33:25).

VI. Kết luận

Lo lắng tài chính là một thử thách lớn đối với nhiều Cơ Đốc nhân, nhưng Chúa Giê-xu đã ban cho chúng ta lời dạy rõ ràng: Đừng lo lắng, vì Cha Thiên Thượng biết mọi nhu cầu của con cái Ngài và sẽ chu cấp. Thay vào đó, hãy tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài trước hết. Khi chúng ta đặt Chúa lên hàng đầu, Ngài hứa rằng mọi điều cần dùng sẽ được thêm cho. Điều này không miễn trừ cho chúng ta khỏi trách nhiệm làm việc và quản lý khôn ngoan, nhưng nó giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng lo âu và giúp chúng ta sống trong bình an, tạ ơn.

Hãy nhớ lời Chúa Giê-xu: "Ta đã nói cùng các ngươi những điều đó, hầu cho các ngươi có lòng bình an trong ta. Các ngươi sẽ có sự hoạn nạn trong thế gian, nhưng hãy cứ vững lòng, ta đã thắng thế gian rồi!" (Giăng 16:33). Dù hoàn cảnh tài chính có khó khăn đến đâu, chúng ta có thể tin cậy Ngài và tìm kiếm Nước Ngài trước. Nguyện xin Chúa giúp chúng ta sống mỗi ngày với đức tin mạnh mẽ và sự bình an vượt mọi hiểu biết.