Biblical Preaching: Proverbs 2:1-6, Hebrews 4:12, II Timothy 2:15 Personal Wrestling vs Tools
Giảng dạy Kinh Thánh là một trách nhiệm thiêng liêng và cao quý. Mục sư, giáo sĩ và bất kỳ ai chia sẻ Lời Chúa đều phải ý thức rằng họ đang truyền đạt chân lý vĩnh cửu, có sức biến đổi lòng người. Bài viết này sẽ khảo sát ba phân đoạn quan trọng – Châm Ngôn 2:1-6, Hê-bơ-rơ 4:12 và II Ti-mô-thê 2:15 – để rút ra những nguyên tắc nền tảng cho việc giảng dạy Kinh Thánh, đặc biệt nhấn mạnh sự cần thiết của việc “vật lộn” cá nhân với Lời Chúa trong tương quan với việc sử dụng các công cụ nghiên cứu.
I. Châm Ngôn 2:1-6 – Sự Theo Đuổi Khôn Ngoan Cá Nhân
Phân đoạn Châm Ngôn 2:1-6 mô tả một quá trình tích cực, chủ động trong việc tìm kiếm sự khôn ngoan từ Đức Chúa Trời. Vua Sa-lô-môn viết:
“Hỡi con, nếu con tiếp nhận lời ta, Và giấu kín các điều răn ta trong lòng con,
Để tai con nghe sự khôn ngoan, Và lòng con hướng về sự thông sáng;
Phải, nếu con kêu cầu sự phân biện, Và cất tiếng tìm cầu sự thông sáng;
Nếu con tìm nó như tiền bạc, Và kiếm nó như bửu vật;
Bấy giờ con sẽ hiểu biết sự kính sợ Đức Giê-hô-va, Và tìm được điều tri thức của Đức Chúa Trời.
Vì Đức Giê-hô-va ban cho sự khôn ngoan; Từ miệng Ngài ra điều tri thức và thông sáng.”
Các động từ trong tiếng Hê-bơ-rơ thể hiện sự nỗ lực cá nhân: tiếp nhận (lāqaḥ), giấu kín (ṣāfan – cất giữ như kho báu), hướng tai (haṭâ ’ōzen), hướng lòng (nāṭâ lēb), kêu cầu (qārā’), cất tiếng (nāṯan qôl), tìm kiếm (biqqēš), khám phá (ḥāp̄as). Mỗi hành động đều đòi hỏi sự đầu tư thời gian, tâm trí và cảm xúc. Đây không phải là việc thụ động nghe một bài giảng hay đọc lướt qua một bản chú giải, mà là sự đào sâu cá nhân, sự “vật lộn” với Lời Chúa cho đến khi nó trở thành một phần của con người mình.
Kết quả của quá trình này là “hiểu biết sự kính sợ Đức Giê-hô-va” và “tìm được điều tri thức của Đức Chúa Trời”. Đức Chúa Trời hứa ban sự khôn ngoan, tri thức và thông sáng. Tuy nhiên, lời hứa này chỉ được ứng nghiệm khi người tìm kiếm thật lòng dấn thân vào cuộc hành trình cá nhân. Đối với người giảng dạy, nguyên tắc này là tối quan trọng: sứ điệp phải bắt nguồn từ sự tiếp nhận Lời Chúa một cách sâu sắc và cá nhân, chứ không chỉ là sự tái chế ý tưởng từ các nguồn khác.
II. Hê-bơ-rơ 4:12 – Lời Sống Động Và Sắc Bén
Hê-bơ-rơ 4:12 tuyên bố:
“Vì lời của Đức Chúa Trời là lời sống và linh nghiệm, sắc hơn gươm hai lưỡi, thấu vào đến nỗi chia hồn, linh, cốt, tủy, xem xét tư tưởng và ý định trong lòng.”
Trong nguyên văn Hy Lạp, từ “sống” (ζῶν – zōn) và “linh nghiệm” (ἐνεργὴς – energēs) cho thấy Lời Chúa không phải là một văn bản chết, mà là một thực thể sống, đầy năng lực. Nó có khả năng “thấu vào” (διϊκνούμενος – diiknoumenos), “phân chia” (μερισμοῦ – merismou) và “xem xét” (κριτικὸς – kritikos) tận sâu thẳm nội tâm con người.
Ý nghĩa này đặt ra một thách thức lớn cho người giảng dạy: chúng ta không chỉ truyền đạt thông tin, mà phải công bố Lời sống động, có quyền năng biến đổi. Muốn làm được điều đó, chính người giảng phải để Lời Chúa thấm nhuần và phán xét mình trước. Nếu chúng ta chỉ xử lý Kinh Thánh như một đối tượng nghiên cứu khô khan, dùng các công cụ để phân tích ngữ pháp, lịch sử, thần học mà không để Lời Chúa phán với cá nhân mình, thì bài giảng sẽ thiếu đi sức sống và năng quyền.
Do đó, việc “vật lộn” cá nhân với Lời Chúa không chỉ là sự tìm hiểu trí óc, mà còn là sự mở lòng cho Lời Chúa phán, sửa dạy, và uốn nắn. Chỉ khi nào Lời Chúa đã thực sự cắt xén và thanh tẩy chúng ta, chúng ta mới có thể chia sẻ nó một cách thuyết phục và đầy năng lực cho người khác.
III. II Ti-mô-thê 2:15 – Trình Bày Một Cách Ngay Thẳng Lời Chân Lý
Phao-lô khuyên Ti-mô-thê:
“Hãy chuyên tâm cho được đẹp lòng Đức Chúa Trời như người làm công không chỗ trách được, lấy lòng ngay thẳng giảng dạy lời của lẽ thật.”
Nguyên văn Hy Lạp: “σπούδασον σεαυτὸν δόκιμον παραστῆσαι τῷ θεῷ, ἐργάτην ἀνεπαίσχυντον, ὀρθοτομοῦντα τὸν λόγον τῆς ἀληθείας.” Động từ “σπούδασον” (spoudason) nghĩa là “hãy nỗ lực, hãy chuyên tâm”. “ὀρθοτομοῦντα” (orthotomounta) có nghĩa là “cắt thẳng, dẫn đường thẳng, xử lý đúng đắn”. Hình ảnh này có thể liên tưởng đến người thợ cày ruộng phải cày những đường thẳng, hoặc người thợ xây phải cắt đá cho vuông vức. Nó đòi hỏi sự chính xác, kỹ năng và sự trung thực trong việc giải thích Kinh Thánh.
Để có thể “trình bày một cách ngay thẳng lời chân lý”, người giảng dạy phải đầu tư công sức vào việc nghiên cứu. Các công cụ như từ điển, sách chú giải, phần mềm nghiên cứu Kinh Thánh là rất hữu ích, thậm chí cần thiết, để giúp chúng ta hiểu đúng ngữ cảnh, văn hóa, ngữ pháp và ý nghĩa nguyên thủy. Tuy nhiên, câu Kinh Thánh này không nói về việc sử dụng công cụ, mà nhấn mạnh đến thái độ “chuyên tâm” và mục tiêu “được đẹp lòng Đức Chúa Trời”. Điều này gợi ý rằng việc nghiên cứu Kinh Thánh phải là một nỗ lực cá nhân, với sự dâng hiến và sự thánh khiết, không chỉ đơn thuần là việc thu thập thông tin.
Do đó, các công cụ nghiên cứu nên là phương tiện hỗ trợ, không phải là sự thay thế cho sự vật lộn cá nhân với bản văn. Người giảng dạy phải trực tiếp đối diện với Lời Chúa, đặt câu hỏi, cầu nguyện, suy gẫm, và để Chúa Thánh Linh dạy dỗ mình. Sau đó, việc sử dụng các công cụ sẽ giúp kiểm tra, bổ sung và làm sâu sắc thêm sự hiểu biết.
IV. Vật Lộn Cá Nhân Đối Với Công Cụ Hỗ Trợ: Tìm Kiếm Sự Cân Bằng
Trong thời đại kỹ thuật số, các công cụ nghiên cứu Kinh Thánh trở nên dễ tiếp cận và phong phú hơn bao giờ hết. Từ các bản dịch song song, từ điển Strong, sách dẫn, cho đến các bài giảng trực tuyến, tất cả đều có thể giúp ích cho người giảng dạy. Tuy nhiên, cũng tiềm ẩn nguy cơ biến người giảng thành “người sao chép” thay vì “người khám phá”. Nếu chúng ta chỉ dựa vào những gì người khác đã nói mà không tự mình đào sâu, bài giảng sẽ thiếu tính chân thật và sự tươi mới.
Mặt khác, việc từ chối sử dụng công cụ có thể dẫn đến những sai lầm trong giải kinh do thiếu kiến thức về ngôn ngữ, lịch sử, hoặc văn hóa. Điều quan trọng là phải có sự cân bằng: công cụ phục vụ cho sự vật lộn cá nhân, không được lấn át nó.
Chúng ta có thể học theo gương của người Bê-rê: “Ngày nào cũng tra xem Kinh Thánh, để xét lời giảng có thật chăng” (Công Vụ 17:11). Họ không chỉ nghe Phao-lô giảng, mà còn tự mình nghiên cứu Kinh Thánh để kiểm chứng. Đó là tinh thần “vật lộn” cá nhân với Lời Chúa. Ngày nay, chúng ta có nhiều công cụ giúp việc tra xem Kinh Thánh hiệu quả hơn, nhưng điều cốt lõi vẫn là thái độ chủ động, nghiêm túc, và sẵn sàng để Lời Chúa phán.
V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Người Giảng Dạy Và Mọi Tín Hữu
Những nguyên tắc rút ra từ ba phân đoạn trên không chỉ dành cho mục sư, mà còn cho mọi tín hữu trong việc học hỏi Kinh Thánh. Dưới đây là một số bước thực hành:
1. Tiếp cận Kinh Thánh với sự khiêm nhường và cầu nguyện
Trước khi mở Kinh Thánh, hãy dành thời gian cầu nguyện, xin Chúa Thánh Linh – Đấng dạy dỗ chúng ta mọi sự (Giăng 14:26) – mở mắt thuộc linh để hiểu Lời Ngài. Thái độ khiêm nhường thừa nhận rằng chúng ta cần sự khải thị của Đức Chúa Trời.
2. Đọc và suy gẫm cá nhân
Hãy đọc đoạn Kinh Thánh nhiều lần, tự đặt câu hỏi: đoạn này nói gì? Ý nghĩa của nó là gì? Áp dụng vào đời sống tôi thế nào? Viết ra những suy nghĩ, những câu hỏi. Đây chính là sự “vật lộn” cá nhân. Đừng vội mở chú giải hay nghe bài giảng; hãy để Lời Chúa tự nói với bạn trước.
3. Sử dụng công cụ một cách khôn ngoan
Sau khi đã có sự tương tác ban đầu với bản văn, hãy sử dụng các công cụ nghiên cứu để kiểm tra hiểu biết của mình, tìm hiểu bối cảnh, từ nguyên, và các cách giải thích khác. Nhưng hãy nhớ: các công cụ chỉ cung cấp thông tin, còn sự thông giải thuộc linh đến từ Chúa Thánh Linh.
4. Áp dụng vào đời sống
Lời Chúa phải thay đổi chúng ta trước khi chúng ta chia sẻ cho người khác. Hãy tự hỏi: Lời này đòi hỏi tôi điều gì? Tôi cần ăn năn điều gì? Tôi cần tin và vâng lời ra sao? Sự áp dụng cá nhân làm cho bài giảng trở nên chân thật và có sức thuyết phục.
5. Chia sẻ một cách trung tín
Khi giảng dạy, hãy trình bày Lời Chúa một cách trung thực, không thêm bớt, không bóp méo để phục vụ mục đích cá nhân. Hãy tin cậy rằng Lời Chúa sẽ hoàn thành mục đích của nó (Ê-sai 55:11).
Kết Luận
Giảng dạy Kinh Thánh đúng đắn đòi hỏi sự dâng hiến cá nhân, sự vật lộn với Lời Chúa, và sự lệ thuộc vào Thánh Linh. Các công cụ nghiên cứu là quý giá, nhưng chúng không thể thay thế cho mối tương giao sống động giữa người giảng và Chúa. Khi chúng ta theo đuổi sự khôn ngoan như Châm Ngôn 2 dạy, khi chúng ta để Lời sống động của Chúa thẩm thấu vào lòng như Hê-bơ-rơ 4:12 mô tả, và khi chúng ta chuyên tâm trình bày lẽ thật một cách ngay thẳng như II Ti-mô-thê 2:15 truyền dạy, chúng ta sẽ trở thành những người giảng đạo được Đức Chúa Trời chấp nhận và sử dụng để biến đổi nhiều người.
Hãy tiếp tục vật lộn với Kinh Thánh mỗi ngày. Hãy để Lời Chúa là ánh sáng cho đường lối và là niềm vui của lòng bạn. Và khi bạn chia sẻ, hãy làm với sự xác tín rằng Đức Chúa Trời đang phán qua bạn.