Cơ Đốc nhân có cần giữ ngày Sa-bát thứ 7 không?

Trong hành trình đức tin, nhiều Cơ Đốc nhân tự hỏi liệu mình có cần tuân giữ ngày Sa-bát thứ bảy như được dạy trong Cựu Ước hay không. Câu hỏi này không chỉ liên quan đến việc giữ một ngày đặc biệt, mà còn đụng chạm đến bản chất của giao ước mới, ân điển, và sự tự do trong Đấng Christ. Bài viết này sẽ khám phá Kinh Thánh một cách chuyên sâu để tìm ra câu trả lời, đồng thời cung cấp những áp dụng thực tiễn cho đời sống hằng ngày.

Ngày Sa-bát lần đầu tiên xuất hiện trong Sáng thế ký 2:2-3 khi Đức Chúa Trời hoàn tất công trình sáng tạo và nghỉ ngơi vào ngày thứ bảy. Từ "Sa-bát" (tiếng Hê-bơ-rơ: שַׁבָּת, shabbat) có nghĩa là "nghỉ ngơi" hoặc "ngừng làm việc". Đức Chúa Trời ban phước và thánh hóa ngày này. Về sau, trong Mười Điều Răn (Xuất Ê-díp-tô 20:8-11), Chúa truyền cho dân Y-sơ-ra-ên: "Hãy nhớ ngày nghỉ đặng làm nên ngày thánh". Đây là dấu hiệu đặc biệt của giao ước giữa Đức Chúa Trời và Y-sơ-ra-ên (Ê-xê-chi-ên 20:12). Ngày Sa-bát là một ngày nghỉ hoàn toàn khỏi công việc, dành để thờ phượng và nhớ đến ơn cứu chuộc khỏi ách nô lệ tại Ai Cập (Phục truyền 5:15).

Trong Tân Ước, Chúa Giê-xu thường xuyên đối diện với những lời cáo buộc của người Pha-ri-si về việc Ngài và môn đồ không giữ nghiêm ngặt ngày Sa-bát. Nhưng Ngài tuyên bố: "Vả, ngày Sa-bát làm ra vì loài người, chớ chẳng phải loài người vì ngày Sa-bát. Vậy thì Con người cũng làm chủ ngày Sa-bát" (Mác 2:27-28). Qua câu nói này, Chúa Giê-xu khẳng định mục đích của Sa-bát là để phục vụ con người, chứ không phải là gánh nặng luật lệ. Hơn nữa, Ngài là Chúa của ngày Sa-bát, có thẩm quyền giải thích và áp dụng nó.

Chúa Giê-xu đã chữa lành nhiều người trong ngày Sa-bát (Giăng 9:14, Lu-ca 13:10-17) để dạy rằng việc lành, lòng thương xót và sự cứu chữa hoàn toàn phù hợp với tinh thần của ngày Sa-bát. Ngài không hủy bỏ ngày Sa-bát, nhưng hoàn thành ý nghĩa sâu xa của nó.

Sau khi Chúa Giê-xu phục sinh và thăng thiên, Hội Thánh đầu tiên – bao gồm cả người Do Thái lẫn Dân Ngoại – đối diện với câu hỏi về việc giữ các luật lệ Môi-se, trong đó có ngày Sa-bát. Kinh Thánh cho thấy:

• Các tín hữu nhóm họp vào ngày thứ nhất trong tuần (Chủ nhật) để bẻ bánh và nghe giảng dạy (Công vụ 20:7; 1 Cô-rinh-tô 16:2). Điều này không có nghĩa là họ chuyển ngày Sa-bát sang Chủ nhật, nhưng họ tôn vinh ngày Chúa phục sinh – "ngày của Chúa" (Khải huyền 1:10).
• Phao-lô dạy rằng không nên xét đoán nhau về ngày lễ, ngày trăng mới hay ngày Sa-bát (Cô-lô-se 2:16-17). Ông viết: "Vậy chớ có ai đoán xét anh em về của ăn uống, hoặc ngày lễ, hoặc ngày trăng mới, hoặc ngày Sa-bát, ấy đều chỉ là bóng của các việc sẽ tới, còn hình thì ở trong Đấng Christ". Như vậy, ngày Sa-bát là một cái bóng chỉ về Đấng Christ; bây giờ chúng ta đã có thực tại là Christ, không còn bị ràng buộc bởi bóng tối đó.
• Trong Rô-ma 14:5-6, Phao-lô nói: "Người nọ tưởng ngày nầy hơn ngày kia, kẻ kia tưởng mọi ngày đều bằng nhau; ai nấy hãy tin chắc ở trí mình. Kẻ giữ ngày là giữ vì Chúa". Điều này cho thấy việc giữ một ngày đặc biệt là vấn đề của sự xác tín cá nhân, không phải mệnh lệnh bắt buộc.
• Trong Ga-la-ti 4:9-11, Phao-lô lo ngại khi các tín hữu quay trở lại với việc giữ các ngày, tháng, mùa, năm như thể vẫn làm nô lệ cho các lề thói cũ.
• Hê-bơ-rơ 4:9-11 nói về một sự nghỉ ngơi thuộc linh còn lại cho dân Đức Chúa Trời: "Vậy thì còn một ngày nghỉ cho dân Đức Chúa Trời. Vì ai vào sự nghỉ của Đức Chúa Trời, thì nghỉ công việc mình, cũng như Đức Chúa Trời đã nghỉ công việc của Ngài vậy". Sự nghỉ ngơi này là sự nghỉ ngơi đời đời mà chúng ta bước vào bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, chứ không phải chỉ là một ngày trong tuần.

Như vậy, các sứ đồ dạy rằng ngày Sa-bát thứ bảy không còn là một điều răn bắt buộc đối với Cơ Đốc nhân trong giao ước mới. Thay vào đó, chúng ta được tự do để tôn vinh Chúa trong mọi ngày.

Kinh Thánh phân biệt rõ ràng giữa giao ước cũ (giao ước tại núi Si-na-i) và giao ước mới (giao ước trong huyết Đấng Christ). Giao ước cũ bao gồm nhiều điều lễ nghi, luật pháp và quy định dành riêng cho dân Y-sơ-ra-ên, trong đó có ngày Sa-bát như một dấu hiệu (Xuất Ê-díp-tô 31:16-17). Còn giao ước mới được thiết lập trên nền tảng ân điển, không còn dựa trên việc giữ luật pháp (Giê-rê-mi 31:31-34; Hê-bơ-rơ 8:6-13).

Trong giao ước mới, Chúa Giê-xu Christ là sự nghỉ ngơi trọn vẹn của chúng ta. Ma-thi-ơ 11:28-29 ghi lại lời Ngài: "Hỡi những kẻ mệt mỏi và gánh nặng, hãy đến cùng ta, ta sẽ cho các ngươi được yên nghỉ. Ta có lòng nhu mì, khiêm nhường; nên hãy gánh lấy ách của ta, và học theo ta; thì linh hồn các ngươi sẽ được yên nghỉ". Chúa Giê-xu chính là Đấng mang đến sự nghỉ ngơi thật – nghỉ ngơi khỏi gánh nặng tội lỗi và sự cố gắng tự cứu mình bởi việc làm. Do đó, Sa-bát là hình bóng của Đấng Christ; khi Đấng Christ đến, bóng không còn cần thiết nữa.

Mặc dù không bị bắt buộc giữ ngày thứ bảy, Hội Thánh từ rất sớm đã chọn ngày thứ nhất (Chủ nhật) để nhóm lại, kỷ niệm sự phục sinh của Chúa (Công vụ 20:7; 1 Cô-rinh-tô 16:2). Điều này không biến Chủ nhật thành "ngày Sa-bát Cơ Đốc giáo" với những luật lệ y như Cựu Ước, nhưng là dịp để tụ họp, thờ phượng, và ghi nhớ ân điển của Chúa. Chúng ta được tự do giữ bất kỳ ngày nào để dành riêng cho Chúa, miễn là làm vì lòng yêu mến và tôn kính Ngài.

Khi thảo luận về ngày Sa-bát, có một số quan niệm sai lầm cần được làm sáng tỏ:

• Quan niệm rằng điều răn giữ ngày Sa-bát là một phần của luật đạo đức vĩnh cửu: Mười Điều Răn thường được chia thành luật đạo đức, dân sự và nghi lễ. Tuy nhiên, Kinh Thánh không phân chia rõ ràng như vậy. Ngay cả khi xem điều răn thứ tư là luật đạo đức, thì việc giữ một ngày cụ thể cũng mang tính nghi lễ và là dấu hiệu của giao ước cũ. Các điều răn khác (như không thờ hình tượng, không giết người, không trộm cắp…) được lặp lại trong Tân Ước cho Hội Thánh, nhưng không có chỗ nào tái khẳng định việc buộc phải giữ ngày thứ bảy. Thay vào đó, chúng ta được khuyên giữ ngày của Chúa theo tinh thần mới.
• Quan niệm rằng Hội Thánh đã thay đổi ngày Sa-bát từ thứ bảy sang Chủ nhật do hoàng đế Constantine: Sự thật là ngay từ thế kỷ thứ nhất, các tín hữu đã nhóm lại vào ngày thứ nhất (Chủ nhật) để bẻ bánh (Công vụ 20:7). Họ gọi đó là "ngày của Chúa" (Khải huyền 1:10). Việc Constantine ban hành luật nghỉ ngày Chủ nhật vào năm 321 chỉ là sự công nhận của nhà nước đối với thực hành đã có từ lâu của Hội Thánh.
• Quan niệm rằng giữ ngày Sa-bát là điều kiện để được cứu rỗi: Kinh Thánh dạy rõ rằng sự cứu rỗi đến bởi ân điển qua đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, chứ không bởi việc làm của luật pháp (Ê-phê-sô 2:8-9). Ai cố gắng được xưng công bình bởi luật pháp thì đã tách khỏi Đấng Christ và mất ân điển (Ga-la-ti 5:4). Do đó, ép buộc việc giữ ngày Sa-bát như một phương tiện cứu rỗi là đi ngược lại với Phúc Âm.

Dù không bị ràng buộc bởi luật Sa-bát, chúng ta vẫn có thể rút ra những nguyên tắc thuộc linh quý giá để áp dụng:

• Dành thời gian nghỉ ngơi và thờ phượng Chúa: Đức Chúa Trời biết chúng ta cần nghỉ ngơi thể xác và tâm linh. Hãy cố gắng sắp xếp một ngày (thường là Chủ nhật) để tạm gác công việc thế tục, tập trung vào Chúa và gia đình thuộc linh. Đây không phải là luật, nhưng là sự khôn ngoan để nuôi dưỡng đời sống thuộc linh.
• Đừng xét đoán nhau về ngày: Nếu có anh chị em tin rằng mình phải giữ ngày thứ bảy, hãy tôn trọng lương tâm của họ (Rô-ma 14:1-4). Ngược lại, nếu ai giữ Chủ nhật hoặc không giữ ngày nào đặc biệt, cũng đừng lên án. Mỗi người hãy làm theo sự xác tín của mình vì Chúa.
• Tìm sự nghỉ ngơi thật trong Chúa Giê-xu: Nghỉ ngơi thuộc linh không chỉ là một ngày trong tuần, mà là trạng thái tâm linh nhờ đức tin nơi Đấng Christ. Mỗi ngày, chúng ta có thể kinh nghiệm sự yên nghỉ khi phó thác gánh nặng cho Ngài.
• Sử dụng ngày của Chúa để gây dựng Hội Thánh: Đừng xem Chủ nhật chỉ là ngày nghỉ lễ, mà hãy tích cực tham gia nhóm lại với anh em, học Lời Chúa, tham dự tiệc thánh, và phục vụ lẫn nhau.
• Tránh chủ nghĩa hình thức: Đừng biến việc giữ ngày thành một nghi thức cứng nhắc hoặc cơ hội để khoe khoang sự ngoan đạo. Thay vào đó, hãy để tình yêu thương và lòng thờ phượng chân thật dẫn dắt.

Cơ Đốc nhân không cần giữ ngày Sa-bát thứ bảy như một điều răn bắt buộc. Đấng Christ đã hoàn thành ý nghĩa của Sa-bát và trở nên sự nghỉ ngơi đời đời cho chúng ta. Chúng ta được tự do trong ân điển để tôn vinh Chúa mỗi ngày, đồng thời dành riêng một ngày đặc biệt cho sự nhóm lại và thờ phượng, thường là ngày Chủ nhật – ngày Chúa phục sinh. Quan trọng nhất là không để những tranh cãi về ngày lễ chia rẽ thân thể Đấng Christ, nhưng hãy sống trong tình yêu thương và tìm kiếm sự nghỉ ngơi thật sự nơi Chúa Giê-xu. Hãy nhớ lời Phao-lô: "Vả, ấy là sự yên nghỉ của ta: Ta sẽ cho kẻ mệt nhọc được yên nghỉ, mọi kẻ bị sầu khổ sẽ được an ủi" (Ê-sai 50:4, được trích dẫn trong Tân Ước).