Tại sao việc tạo môn đồ lại quan trọng?

Trong bối cảnh Cơ Đốc giáo đương đại, nhiều thuật ngữ như “truyền giáo,” “chương trình,” hay “sự kiện” thường được nhấn mạnh. Tuy nhiên, trọng tâm trung tâm và là mệnh lệnh tối thượng mà Chúa Cứu Thế Giê-xu để lại cho Hội Thánh không chỉ dừng lại ở việc kêu gọi người ta tin nhận, mà là một tiến trình sâu sắc và có chủ ý hơn nhiều: “tạo môn đồ” (disciple-making). Bài viết này sẽ đi sâu khai thác nền tảng Kinh Thánh, ý nghĩa thần học, và tầm quan trọng sống còn của chức năng này đối với sự tồn tại và phát triển của Vương Quốc Đức Chúa Trời.

Trước khi tìm hiểu tại sao, chúng ta phải hiểu “tạo môn đồ” là gì. Trong tiếng Hy Lạp, từ “môn đồ” là μαθητής (mathētēs), mang nghĩa căn bản là “người học trò,” “người đi theo” không chỉ để tiếp thu kiến thức mà còn bắt chước lối sống và sự dạy dỗ của thầy mình. Do đó, “tạo môn đồ” (μαθητεύω – mathēteuō) là động từ, chỉ hành động làm cho một người trở thành môn đồ.

Nền tảng rõ ràng nhất được tìm thấy trong Ma-thi-ơ 28:18-20, thường được gọi là “Đại Mạng Lịnh”: “Đức Chúa Jêsus đến gần, phán cùng môn đồ như vầy: Hết cả quyền phép ở trên trời và dưới đất đã giao cho ta. Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-têm cho họ, và dạy họ giữ hết cả mọi điều mà ta đã truyền cho các ngươi. Và nầy, ta thường ở cùng các ngươi luôn cho đến tận thế.”

Phân tích phân đoạn then chốt này, chúng ta thấy:

• Cơ sở (câu 18): Thẩm quyền tuyệt đối của Đấng Christ (ἐξουσία – exousia). Mệnh lệnh được đặt trên nền tảng quyền năng và chủ quyền của Ngài.
• Mệnh lệnh (câu 19-20a): Động từ chính trong nguyên văn là “μαθητεύσατε” (mathēteusate) – “hãy làm cho muôn dân trở thành môn đồ.” Hành động “đi,” “làm báp-tem,” và “dạy” đều là những phần bổ nghĩa cho động từ chính này. Mục tiêu không chỉ là “đi ra” hay “làm báp-tem,” mà là “tạo ra những môn đồ.”
• Lời hứa (câu 20b): Sự hiện diện đời đời của Chúa là nguồn động lực và năng lực để thực hiện mệnh lệnh.

Như vậy, ngay từ câu Kinh Thánh nền tảng, Chúa Giê-xu đã đặt công tác “tạo môn đồ” làm tâm điểm cho sứ mạng của Hội Thánh Ngài.

1. Đó Là Trung Tâm Của Ý Muốn Và Kế Hoạch Cứu Rỗi Của Đức Chúa Trời: Kế hoạch của Đức Chúa Trời không chỉ là cứu cá nhân khỏi hỏa ngục, mà là tạo dựng một dân tộc thánh cho chính Ngài (Tít 2:14; I Phi-e-rơ 2:9). Sách Công Vụ các Sứ Đồ ghi lại cách Đức Thánh Linh dùng các sứ đồ để Hội Thánh được gây dựng và lớn lên “Ngài bèn ở cùng môn đồ, lấy nhiều chứng cớ tỏ ra mình là sống, và hiện đến với các sứ đồ trong bốn mươi ngày, phán bảo những sự về nước Đức Chúa Trời.” (Công vụ 1:3-4). Việc tạo môn đồ chính là phương thức để xây dựng “thân thể Đấng Christ” (Ê-phê-sô 4:11-16), nơi mỗi chi thể được trang bị và gắn kết để lớn lên trong tình yêu thương và sự hiểu biết về Con Đức Chúa Trời.

2. Đó Là Sự Vâng Lời Trực Tiếp Đối Với Mệnh Lệnh Của Đấng Christ: Như đã phân tích, Đại Mạng Lịnh không phải là một “gợi ý” hay “tùy chọn.” Đó là mệnh lệnh của Vua cho các thần dân của Ngài. Sự vâng lời thể hiện tình yêu và lòng tôn kính của chúng ta đối với Chúa (Giăng 14:15). Khi chúng ta tham gia vào công việc tạo môn đồ, chúng ta đang đồng công với chính Chúa Giê-xu trong chương trình cứu chuộc của Ngài.

3. Đó Là Phương Thức Chính Yếu Để Lan Truyền Đức Tin Và Bảo Tồn Sự Dạy Dỗ Thuần Khiết: Sứ đồ Phao-lô đã truyền lại nguyên tắc này cho Timôthê: “Những điều con đã nghe nơi ta ở trước mặt nhiều người chứng, hãy giao phó cho mấy người trung thành, cũng có tài dạy dỗ kẻ khác.” (II Timôthê 2:2). Đây là một chuỗi tạo môn đồ rõ ràng: Phao-lô (thế hệ 1) -> Timôthê (thế hệ 2) -> những người trung thành (thế hệ 3) -> kẻ khác (thế hệ 4). Đức tin Cơ Đốc không chỉ được truyền qua sách vở, mà qua mối quan hệ sống động, nơi đời sống, giáo lý, và sự khôn ngoan được chuyển giao từ thế hệ này sang thế hệ khác. Đây là “hệ thống phòng thủ” tốt nhất chống lại tà giáo.

4. Đó Là Con Đường Dẫn Đến Sự Trưởng Thành Thuộc Linh Thật Sự Cho Cả Người Hướng Dẫn Lẫn Người Được Hướng Dẫn: Việc dạy dỗ người khác buộc chúng ta phải đào sâu Lời Chúa, sống gương mẫu, và cầu nguyện nhiều hơn. Nó khiến đức tin của chúng ta trở nên sống động và thực tiễn. Đồng thời, người môn đồ nhận được sự chăm sóc, hướng dẫn cá nhân, và hình mẫu để noi theo. Mô hình này phản chiếu mối quan hệ giữa Chúa Giê-xu với các môn đồ Ngài: Ngài ở cùng họ, dạy họ, sửa dạy họ, và trao quyền cho họ.

5. Đó Là Sự Thể Hiện Tình Yêu Thương Và Quan Tâm Đến Thân Thể Đấng Christ: Khi chúng ta đầu tư thời gian và tâm huyết vào việc giúp một anh chị em tín hữu non trẻ lớn lên, chúng ta đang thể hiện tình yêu thương thực tế. “Chúng ta chớ nên chỉ yêu thương bằng lời nói và lưỡi, nhưng bằng việc làm và lẽ thật.” (I Giăng 3:18). Tạo môn đồ là hành động yêu thương “bằng việc làm” đối với gia đình đức tin.

Để hiểu việc tạo môn đồ quan trọng thế nào, hãy nhìn vào chính Đấng đã ban mệnh lệnh. Chúa Giê-xu đã dành phần lớn chức vụ công khai của Ngài để đầu tư vào một nhóm nhỏ 12 người.

• Sự Kêu Gọi Cá Nhân: Ngài kêu gọi họ “Hãy theo ta, và ta sẽ cho các ngươi trở nên tay đánh lưới người.” (Mác 1:17). Lời mời gọi là “theo ta,” tức là bước vào một mối quan hệ và một hành trình.
• Sự Hiện Diện Và Chia Sẻ Đời Sống: Ngài ở cùng họ mọi lúc, trên đường, trong thuyền, lúc ăn uống. Họ thấy Ngài đối diện với cám dỗ, cầu nguyện, đối chất với các nhà lãnh đạo tôn giáo, và yêu thương người hư mất. Đây là nguyên tắc “truyền nghề” (apprenticeship).
• Sự Dạy Dỗ Và Giải Thích: Ngài dạy họ qua ẩn dụ, nhưng cũng giải thích riêng cho họ (Mác 4:34). Ngài kiên nhẫn trả lời những câu hỏi của họ.
• Trao Quyền Và Sai Phái: Ngài không giữ họ mãi bên cạnh. Ngài từng bước trao quyền cho họ ra đi thực hành (Ma-thi-ơ 10), rồi lại gọi họ về để chia sẻ và rút kinh nghiệm (Lu-ca 10:17-20).
• Sự Sửa Dạy Và Kiên Nhẫn: Ngài sửa dạy họ khi họ tranh giành ngôi thứ (Mác 9:33-35), khi họ thiếu đức tin (Mác 4:40), và tha thứ cho sự chối bỏ của Phi-e-rơ (Giăng 21).

Mô hình của Chúa Giê-xu cho thấy việc tạo môn đồ không phải là một chương trình hay khóa học, mà là một mối quan hệ có chủ ý, trong một hành trình dài hạn, nhằm biến đổi đời sống.

1. Bắt Đầu Với Đời Sống Cá Nhân Được Biến Đổi: Bạn không thể dẫn người khác đến nơi bạn chưa từng đến. Hãy cam kết trở thành một môn đồ trung tín của Chúa Giê-xu trước đã. Điều này bao gồm việc học Kinh Thánh đều đặn, cầu nguyện, vâng lời, và tham gia vào thân thể Hội Thánh địa phương.

2. Cầu Nguyện Xin Chúa Chỉ Định: Hãy cầu xin Chúa cho bạn thấy ai là người Ngài muốn bạn đầu tư vào. Đó có thể là một tín hữu mới, một thanh niên, hoặc một người cùng lứa tuổi cần sự khích lệ.

3. Xây Dựng Mối Quan Hệ Chân Thành: Hãy dành thời gian với nhau bên ngoài giờ nhóm Hội Thánh. Cùng ăn, cùng phục vụ, cùng trò chuyện về cuộc sống, gia đình, công việc. Hãy trở thành một người bạn và người lắng nghe đáng tin cậy.

4. Học Kinh Thánh Cùng Nhau Một Cách Có Chủ Đích: Có thể bắt đầu với một sách Phúc Âm ngắn (ví dụ: Mác) hoặc một thư tín (ví dụ: Ê-phê-sô). Đừng chỉ đọc, hãy cùng nhau thảo luận: “Đoạn này dạy gì về Đức Chúa Trời? Về con người? Chúng ta cần vâng theo điều gì? Có lời hứa nào để nắm lấy?”

5. Sống Làm Gương Và Chia Sẻ Cuộc Đấu Tranh Cá Nhân Cách Khôn Ngoan: Hãy cho người đó thấy bạn áp dụng Lời Chúa thế nào trong công việc, tài chính, hôn nhân. Sự chia sẻ chân thật về những thất bại và bài học của bạn (trong chừng mực khôn ngoan) sẽ giúp họ thấy đức tin là một hành trình của ân điển.

6. Khích Lệ Và Trao Quyền Cho Họ Phục Vụ: Khi họ đã cứng cáp hơn, hãy khích lệ họ tham gia phục vụ trong Hội Thánh, hoặc thậm chí bắt đầu hướng dẫn một người khác. Mục tiêu cuối cùng không phải là họ mãi mãi lệ thuộc vào bạn, mà là họ trở nên trưởng thành và có thể sinh sản ra “môn đồ” khác.

Việc tạo môn đồ không phải là một chức vụ dành riêng cho mục sư hay những người có ân tứ đặc biệt. Đó là mệnh lệnh và đặc ân của mọi người tin Chúa Giê-xu. Tầm quan trọng của nó nằm ở chỗ: đây là phương cách chính yếu để ý muốn cứu rỗi và xây dựng Vương Quốc Đức Chúa Trời được thực hiện trên đất. Nó bảo tồn chân lý, xây dựng Hội Thánh mạnh mẽ, và đem lại sự trọn vẹn, ý nghĩa sâu sắc cho đời sống Cơ Đốc nhân.

Khi chúng ta dám bước ra khỏi vùng an toàn, đầu tư cuộc đời mình vào vài người như Chúa Giê-xu đã làm, chúng ta đang tham gia vào công việc có ý nghĩa vĩnh cửu nhất. Hãy nhớ lời hứa của Ngài: “Nầy, ta thường ở cùng các ngươi.” (Ma-thi-ơ 28:20). Sự hiện diện và quyền năng của Ngài là đủ cho chúng ta trong sứ mạng cao cả này.

Ước mong mỗi chúng ta không chỉ là Cơ Đốc nhân, mà là những người tạo dựng nên môn đồ – những người tiếp nối di sản đức tin và lan tỏa tình yêu cùng lẽ thật của Đấng Christ đến muôn nơi.