Xưng Tội Là Gì?
Trong hành trình đức tin Cơ Đốc, “xưng tội” là một chủ đề trọng tâm, thường bị hiểu lầm hoặc đơn giản hóa. Đối với nhiều người, thuật ngữ này gợi lên hình ảnh của một nghi thức tôn giáo mang tính hình thức. Tuy nhiên, dưới ánh sáng của Kinh Thánh, đặc biệt là trong thần học Tin Lành lấy Chúa Cứu Thế Giê-xu làm trung tâm, xưng tội là một hành động thuộc linh sống động, thân mật và biến đổi. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai phá bản chất, nền tảng Kinh Thánh, mục đích và ứng dụng thực tiễn của việc xưng tội trong đời sống của một tín hữu.
Trước hết, cần làm rõ: quan điểm Tin Lành về xưng tội khác biệt căn bản với giáo lý của Công Giáo La Mã. Tin Lành khẳng định dựa trên Kinh Thánh rằng chỉ có một Đấng Trung Bảo giữa Đức Chúa Trời và loài người, là Chúa Cứu Thế Giê-xu (1 Ti-mô-thê 2:5). Do đó, không có một chức vụ trung gian đặc biệt nào của con người (như linh mục) để có quyền tha tội. Sự xưng tội của Cơ Đốc nhân là trực tiếp với Đức Chúa Trời, qua Chúa Giê-xu Christ.
Từ ngữ then chốt trong Tân Ước Hy Lạp cho “xưng tội” là ὁμολογέω (homologeō). Từ này mang hai sắc thái chính:
1. Homologeō (homos - "giống nhau" + legein - "nói"): có nghĩa đen là “nói điều giống nhau,” “đồng ý, thừa nhận.” Trong bối cảnh thuộc linh, nó có nghĩa là đồng ý với sự phán xét của Đức Chúa Trời về tội lỗi của mình, thừa nhận tội lỗi đó là đúng.
2. Exomologeō (ghép thêm tiền tố "ex-" nhấn mạnh): thường mang nghĩa mạnh hơn là “thú nhận công khai,” “tuyên xưng.”
Như vậy, xưng tội theo Kinh Thánh là hành động của một tín hữu, dưới sự cáo trách của Đức Thánh Linh, chủ động, thành thật và khiêm nhường thừa nhận trước mặt Đức Chúa Trời (và đôi khi trước mặt người khác) về tội lỗi, sự phản nghịch, thiếu sót của mình, đồng thời tin cậy nơi sự tha thứ đã được Chúa Giê-xu Christ hoàn thành trọn vẹn trên thập tự giá.
Kinh Thánh dạy rõ ràng và xuyên suốt về sự cần thiết và phước hạnh của việc xưng tội.
Cựu Ước:
Sáng Thế Ký 3 chính là bức tranh đầu tiên về việc không xưng tội (A-đam và Ê-va đổ lỗi). Ngược lại, Vua Đa-vít sau khi phạm tội tày trời, đã nêu gương sáng về sự xưng tội thật lòng trong Thi Thiên 51. Ông kêu cầu: “Đức Chúa Trời ôi! xin hãy thương xót tôi tùy lòng nhân từ của Chúa... Vì tôi nhận biết các sự vi phạm tôi, và tội lỗi tôi hằng ở trước mặt tôi. Tôi đã phạm tội cùng Chúa, chỉ phạm một mình Chúa...” (Thi Thiên 51:1, 3-4). Điểm then chốt: Đa-vít xưng tội trực tiếp với Đức Chúa Trời.
Châm Ngôn 28:13 tóm tắt chân lý: “Người nào giấu tội lỗi mình sẽ không được may mắn; Nhưng ai xưng nó ra và lìa bỏ nó sẽ được thương xót.” Câu này vạch ra hai bước: Xưng ra và Lìa bỏ (ăn năn).
Tân Ước – Nền Tảng trong Chúa Giê-xu:
Thánh Giăng nhấn mạnh tính liên tục của việc xưng tội trong đời sống tin kính: “Ví bằng chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác.” (1 Giăng 1:9). Đây là câu Kinh Thánh nền tảng. Lưu ý:
- “Xưng” (homologōmen): Ở thì hiện tại, chỉ một hành động liên tục, thường xuyên.
- “Ngài là thành tín và công bình”: Sự tha thứ không dựa trên cảm xúc hay công đức của chúng ta, mà dựa trên bản tính thành tín và công bình của Đức Chúa Trời. Ngài công bình vì tội lỗi đã bị trừng phạt trên thân thể Chúa Giê-xu (Rô-ma 3:25-26). Ngài thành tín để giữ lời hứa tha thứ.
- “Tha tội” (aphēmi) và “làm cho sạch” (katharizō): Hai hành động trọn vẹn của Đức Chúa Trời.
Gương mẫu tối cao là sự dạy dỗ của Chúa Giê-xu. Trong lời cầu nguyện mẫu (Ma-thi-ơ 6:12), Ngài dạy môn đồ cầu nguyện: “Xin tha tội cho chúng tôi, như chúng tôi cũng tha kẻ phạm tội nghịch cùng chúng tôi.” Điều này ngụ ý sự thừa nhận tội lỗi hàng ngày. Trong ẩn dụ “Người con trai hoang đàng” (Lu-ca 15:11-32), hành động quay về của người con bắt đầu bằng lời xưng tội: “Thưa cha, tôi đã đặng tội với trời và với cha...” (câu 18, 21).
Kinh Thánh cho thấy việc xưng tội có hai chiều kích chính:
1. Xưng tội với Đức Chúa Trời (Chiều thẳng đứng): Đây là chiều kích căn bản và không thể thiếu. Mọi tội lỗi, xét cho cùng, đều là sự phạm đến Đức Chúa Trời (Thi Thiên 51:4). Xưng tội với Ngài là phục hồi mối tương giao đã bị tổn thương. Sự xưng tội này là riêng tư, trực tiếp giữa linh hồn cá nhân với Cha Thiên Thượng.
2. Xưng tội với nhau (Chiều ngang): Gia-cơ 5:16 truyền dạy: “Hãy xưng tội cùng nhau, và cầu nguyện cho nhau, hầu cho anh em được lành bệnh.” Điều này không mâu thuẫn với 1 Giăng 1:9, mà bổ sung cho nó. Khi tội lỗi của chúng ta liên quan và làm tổn thương người khác, hoặc khi chúng ta cần sự nâng đỡ, cầu thay trong sự yếu đuối, việc xưng tội với một anh chị em tin kính, trưởng thành là cần thiết. Nó mang lại sự chữa lành (chữ “lành bệnh” ở đây có thể bao hàm cả thuộc linh lẫn thể chất), giải phóng khỏi gánh nặng che giấu, và khôi phục mối tương giao trong Hội Thánh. Tuy nhiên, sự khôn ngoan và kín đáo là cần thiết; không phải mọi tội lỗi đều cần xưng ra công khai trước mọi người.
Xưng tội thật không phải là:
- Một nghi thức máy móc, vô hồn.
- Một danh sách liệt kê tội lỗi một cách chi li.
- Một phương cách để “trả nợ” cho Đức Chúa Trời.
- Một hành động chỉ để giảm bớt cảm giác tội lỗi (cảm xúc).
Xưng tội thật là:
1. Dựa trên sự cáo trách của Đức Thánh Linh: Chính Thánh Linh làm cho chúng ta nhận biết tội lỗi (Giăng 16:8). Xưng tội là đáp ứng lại sự cáo trách đó.
2. Đi đôi với sự ăn năn (Metanoia): Ăn năn trong tiếng Hy Lạp là μετάνοια (metanoia), nghĩa là “thay đổi tâm trí,” quay khỏi tội lỗi và hướng về Đức Chúa Trời. Xưng tội mà không có ý định từ bỏ tội lỗi là sự trống rỗng.
3. Hướng về thập tự giá: Chúng ta xưng tội với đức tin rằng sự trừng phạt mà tội lỗi đáng phải chịu đã được Chúa Giê-xu gánh thay. Điều này đem lại sự tự do, không còn sợ hãi sự đoán phạt.
4. Dẫn đến sự cảm tạ: Một sự xưng tội thật sẽ kết thúc bằng lời cảm tạ về ân điển, sự tha thứ và quyền năng tẩy sạch của Chúa.
Làm thế nào để thực hành việc xưng tội một cách sống động và hiệu quả?
1. Trong sự tĩnh nguyện cá nhân:
- Tạo thói quen: Biến việc xưng tội thành một phần trong lời cầu nguyện hằng ngày. Đừng đợi đến cuối tuần hay khi cảm thấy “quá tội”.
- Cụ thể nhưng không bị ám ảnh: Xưng ra những tội lỗi cụ thể dưới ánh sáng của Lời Chúa (ví dụ: giận dữ, kiêu ngạo, nói dối, ham muốn xấu...). Nhưng đừng chỉ chăm chú vào bản thân; hãy chăm chú vào Đấng Christ là Đấng tha thứ.
- Sử dụng Kinh Thánh: Dùng các phân đoạn như Thi Thiên 51, 32; 1 Giăng 1:9 làm lời cầu nguyện. Để Lời Chúa hướng dẫn sự xưng tội của bạn.
- Nhận lấy sự tha thứ ngay lập tức: Sau khi xưng tội, hãy tin cậy lời hứa của Chúa và tạ ơn Ngài vì sự tha thứ. Đừng tiếp tục dằn vặt bản thân; đó có thể là sự cáo buộc của ma quỷ.
2. Trong mối tương giao Hội Thánh:
- Tìm một người bạn tâm giao thuộc linh: Một người có thể tin cậy, kín miệng và trưởng thành để cùng nhau xưng tội, cầu nguyện và khích lệ (Gia-cơ 5:16).
- Trong sự dạy dỗ và nếp sống Hội Thánh: Bài giảng, sự thờ phượng chung và Lời Chúa sẽ liên tục soi sáng những góc khuất trong lòng, thúc giục chúng ta ăn năn.
- Trong lễ Tiệc Thánh: Đây là thời điểm đặc biệt để mỗi tín hữu “tự xét mình” (1 Cô-rinh-tô 11:28) – một hình thức xét lòng và xưng tội trước khi tưởng niệm sự chết của Chúa.
3. Tâm thế đúng đắn:
- Khiêm nhường: Xưng tội mà không bào chữa, đổ lỗi.
- Thành thật: Không giấu giếm trước mặt Đấng thấu suốt mọi sự.
- Tin quyết: Tin chắc rằng máu của Chúa Giê-xu Christ, Con Ngài, đã làm sạch mọi tội lỗi chúng ta (1 Giăng 1:7).
Xưng tội, theo sự dạy dỗ rõ ràng của Kinh Thánh, không phải là gánh nặng luật pháp hay nghi thức khô khan. Trái lại, đó là đặc ân quý báu và là phương thuốc chữa lành của con cái Đức Chúa Trời. Nó là hành động của đức tin, nhờ đó chúng ta chạy đến với Cha Thiên Thượng trong sự thành thật, và nhận lãnh sự tha thứ đã được mua bằng giá quá đắt trên thập tự giá. Xưng tội không đưa chúng ta ra xa Chúa; nó kéo chúng ta đến gần Ngài hơn. Nó không phủ nhận ân điển; nó làm cho chúng ta cảm nhận ân điển sâu nhiệm hơn.
Hãy bước đi trong sự sáng, như Lời Chúa phán: “Nhưng nếu chúng ta đi trong sự sáng cũng như chính mình Ngài ở trong sự sáng, thì chúng ta giao thông cùng nhau; và huyết của Đức Chúa Jêsus, Con Ngài, làm sạch mọi tội chúng ta.” (1 Giăng 1:7). Sự xưng tội chân thành chính là biểu hiện của việc “đi trong sự sáng” – không che giấu, không tự lừa dối, nhưng mở lòng ra trước sự hiện diện đầy yêu thương và thánh khiết của Cha chúng ta, để nhận lấy sự tẩy sạch trọn vẹn từ huyết báu của Chúa Giê-xu.