Bệnh Tật Thuộc Linh
Trong thế giới vật lý, bệnh tật thể xác là điều dễ nhận biết qua các triệu chứng như sốt, đau, mệt mỏi. Tuy nhiên, Kinh Thánh hé mở một thực tại sâu sắc hơn: con người không chỉ có thể xác mà còn có linh hồn và tâm linh. Cũng như thể xác có thể đau yếu, đời sống thuộc linh của một Cơ Đốc nhân cũng có thể rơi vào tình trạng “bệnh tật”. Khái niệm này không nhằm chỉ về các vấn đề tâm lý theo ngành y, mà là tình trạng suy yếu, trì trệ, hoặc rối loạn trong mối tương giao với Đức Chúa Trời, khiến đức tin không tăng trưởng và không kinh nghiệm được sự sống dư dật mà Chúa Giê-xu hứa ban (Giăng 10:10). Bài viết này sẽ nghiên cứu chuyên sâu về bản chất, nguyên nhân, triệu chứng, và phương cách Đức Chúa Trời chữa lành những “bệnh tật thuộc linh” trong đời sống con dân Ngài.
Để hiểu về bệnh tật thuộc linh, trước hết cần nắm vững sự dạy dỗ của Kinh Thánh về cấu trúc con người. I Tê-sa-lô-ni-ca 5:23 chép: “Nguyền xin chính Đức Chúa Trời bình an khiến anh em nên thánh trọn vẹn, và nguyền xin tâm thần, linh hồn, và thân thể của anh em đều được giữ vẹn, không chỗ trách được, khi Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta đến!” Ở đây, sứ đồ Phao-lô phân biệt rõ ba phương diện: tâm thần (pneuma - πνεῦμα), linh hồn (psuche - ψυχή), và thân thể (soma - σῶμα). “Tâm thần” hay “linh” là phần sâu thẳm nhất, nơi con người có thể tiếp nhận, tương giao và thông công với Đức Chúa Trời là Thánh Linh (Rô-ma 8:16). Khi mối tương giao này bị cắt đứt hoặc tổn thương, “linh” của con người trở nên bệnh hoạn.
Cựu Ước cũng nhiều lần diễn tả mối liên hệ giữa tội lỗi, sự bất tuân với tình trạng suy yếu thuộc linh và thể xác. Thi Thiên 32:3-4 mô tả triệu chứng của vua Đa-vít khi phạm tội và giấu giếm: “Khi tôi nín lặng, các xương cốt tôi hao mòn... Vì ngày và đêm tay Chúa đặng nặng trên tôi; mùa hạ tôi biến thành sự khô khan.” Từ “hao mòn” trong tiếng Hê-bơ-rơ là “shachash” (שָׁחַח), mang nghĩa bị nghiền nát, suy kiệt. Đây là một hình ảnh sống động về sự tàn phá của tội lỗi chưa được xưng nhận đối với sức khỏe thuộc linh lẫn thể chất.
Theo phân đoạn Kinh Thánh, có thể nhận diện một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng bệnh tật thuộc linh:
1. Tội Lỗi Không Được Xưng Nhận Và Từ Bỏ: Đây là nguyên nhân căn cốt nhất. Ê-sai 59:2 tuyên bố: “Nhưng ấy là sự gian ác các ngươi đã làm xa cách mình với Đức Chúa Trời; và tội lỗi các ngươi đã che khuất mặt Ngài khỏi các ngươi.” Tội lỗi như một bức tường ngăn cách, và như một loại virus tấn công hệ miễn dịch thuộc linh. Sứ đồ Gia-cơ cũng cảnh báo: “Mỗi người bị cám dỗ bởi chính dục vọng mình... Đoạn, lòng dục đã cưu mang, sanh ra tội ác; tội ác đã sanh ra, thì sanh sự chết.” (Gia-cơ 1:14-15). “Sự chết” ở đây không chỉ là thể xác, mà trước hết là sự chết thuộc linh – sự tê liệt, vô cảm với những điều thuộc linh.
2. Sự Cay Đắng Và Không Tha Thứ: Hê-bơ-rơ 12:15 cảnh tỉnh: “Hãy coi chừng, kẻo có kẻ trật phần ân điển của Đức Chúa Trời, kẻo rễ đắng châm ra, có thể ngăn trở và làm ô uế phần nhiều trong anh em chăng.” Từ “rễ đắng” (pikria - πικρία) chỉ sự cay đắng, oán giận trong lòng. Nó như một loại độc tố tinh thần, âm thầm phá hủy mối quan hệ với Chúa và với anh em, dẫn đến bệnh tật thuộc linh.
3. Sự Thờ Ơ, Nguội Lạnh Với Lời Chúa Và Sự Cầu Nguyện: Việc bỏ bê bữa ăn thuộc linh khiến đời sống tâm linh suy dinh dưỡng. Tiên tri A-mốt đã nói tiên tri về một nạn đói thuộc linh: “Chúa Giê-hô-va phán: Sẽ có những ngày đó, ta khiến sự đói kém đến trong đất, chẳng phải đói về bánh, cũng chẳng khát về nước, bèn là về nghe lời của Đức Giê-hô-va.” (A-mốt 8:11). Sự thiếu vắng Lời Chúa là nguyên nhân của mọi sự suy yếu.
4. Sự Liên Hệ Với Những Điều Ô Uế Thuộc Linh: Sự tham dự, đồng lõa hoặc không từ bỏ những thực hành thuộc về thế giới tối tăm (như thờ hình tượng, ma thuật, các tà thuật) mở cửa cho sự ảnh hưởng độc hại. I Cô-rinh-tô 10:20-21 cảnh báo rằng của cúng thần tượng là của cúng cho ma quỷ, và không thể vừa dự tiệc của Chúa vừa dự tiệc của ma quỷ.
Làm thế nào để một Cơ Đốc nhân tự chẩn đoán tình trạng sức khỏe thuộc linh của mình? Kinh Thánh chỉ ra những “triệu chứng” rõ ràng:
- Mất Đi Sự Vui Mừng Và Bình An Trong Chúa: “Vì vậy, tôi quì gối trước mặt Cha... nguyền xin Ngài theo sự giàu có vinh hiển Ngài, khiến anh em được quyền phép bởi Thánh Linh mà nên mạnh mẽ trong lòng, đến nỗi Đấng Christ nhân đức tin mà ngự trong lòng anh em... hầu cho anh em... biết sự yêu thương của Đấng Christ.” (Ê-phê-sô 3:14-19). Khi sự vui mừng cứu rỗi (Thi Thiên 51:12) và bình an siêu nhiên (Phi-líp 4:7) biến mất, thay vào đó là sự lo âu, chán nản, đó là dấu hiệu báo động.
- Nhạy Cảm Và Dễ Bị Tổn Thương Trong Mối Quan Hệ: Dễ nổi giận, tự ái, nghi ngờ, khó tha thứ (Ê-phê-sô 4:31-32).
- Mất Đi Khẩu Vị Thuộc Linh: Không còn cảm thấy đói khát Lời Chúa, cầu nguyện trở nên máy móc, khô khan, nhàm chán khi thờ phượng chung.
- Suy Yếu Trước Sự Cám Dỗ: Khả năng chống trả cám dỗ giảm sút nghiêm trọng, dễ dàng sa ngã vào những tội lỗi cũ. Ga-la-ti 6:1 nói về việc “bị mắc phải lỗi” (tiếng Hy Lạp “prolambanō” - προλαμβάνω), hàm ý bị bắt quả tang, cho thấy sự suy yếu đột ngột.
- Thái Độ Phán Xét, Tự Công Bình: Giống như người Pha-ri-si trong ẩn dụ người thu thuế và người Pha-ri-si cầu nguyện (Lu-ca 18:9-14), đánh mất tấm lòng khiêm nhường, ăn năn.
Đức Chúa Trời không chỉ phán xét, mà Ngài là Đấng chữa lành (Xuất Ê-díp-tô Ký 15:26). Chúa Giê-xu tuyên bố: “Người khỏe mạnh không cần thầy thuốc, song người có bệnh. Ta không phải đến gọi kẻ công bình, mà gọi kẻ có tội đến sự ăn năn.” (Lu-ca 5:31-32). Con đường chữa lành bệnh tật thuộc linh đã được Ngài thiết lập:
1. Thành Thật Xưng Tội Và Ăn Năn: Đây là bước đầu tiên và không thể bỏ qua. I Giăng 1:9 hứa chắc: “Còn nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác.” Hành động “xưng” (homologeō - ὁμολογέω) có nghĩa là nói ra điều giống nhau, tức là đồng ý với Đức Chúa Trời về bản chất tội lỗi của hành động mình. Sự tha thứ của Chúa là liều thuốc giải độc mạnh mẽ nhất.
2. Đón Nhận Sự Rửa Sạch Bởi Huyết Chúa Giê-xu Và Lời Chúa: Ê-phê-sô 5:25-26 tiết lộ: “Đấng Christ đã yêu Hội thánh, phó chính mình vì Hội thánh, để khiến Hội thánh nên thánh sau khi lấy nước rửa và dùng Lời làm cho Hội thánh tinh sạch.” Huyết Chúa Giê-xu thanh toán án phạt tội lỗi (Rô-ma 3:25), còn Lời Chúa (logos - λόγος) có quyền năng tẩy rửa, sửa trị và biến đổi tư tưởng, tấm lòng chúng ta (Hê-bơ-rơ 4:12).
3. Để Chúa Thánh Linh Kiểm Tra Và Chữa Lành: Hãy cầu nguyện như Đa-vít: “Hỡi Đức Chúa Trời, xin hãy dò xét tôi, và biết lòng tôi; hãy thử thách tôi, và biết tư tưởng tôi; xin xem thử tôi có lối ác nào chăng, Xin dắt tôi vào con đường đời đời.” (Thi Thiên 139:23-24). Chúa Thánh Linh là Đấng yên ủi (Paraklētos - Παράκλητος), cũng là Thần Lẽ Thật sẽ dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật và phơi bày những góc khuất cần được chữa lành (Giăng 16:8, 13).
4. Sống Trong Sự Thông Công Của Hội Thánh: Sự cô lập thuộc linh là môi trường lý tưởng cho bệnh tật phát triển. Gia-cơ 5:16 khuyên: “Hãy xưng tội cùng nhau, và cầu nguyện cho nhau, hầu cho anh em được lành bệnh. Người công bình lấy lòng sốt sắng cầu nguyện, thật có linh nghiệm nhiều.” Sự nâng đỡ, khích lệ, và lời cầu thay của anh em trong đức tin là phương thuốc mạnh mẽ.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đời sống thuộc linh cần được chăm sóc, rèn luyện hàng ngày:
- Khám Sức Khỏe Định Kỳ Bằng Lời Chúa: Hãy đọc Kinh Thánh với tấm lòng cầu hỏi: “Lạy Chúa, xin phán với con. Có điều gì trong đời sống con không đẹp ý Ngài không?” (Thi Thiên 119:105).
- Duy Trì “Nhịp Thở” Thuộc Linh Qua Sự Cầu Nguyện Liên Tục: Cầu nguyện không chỉ là lời trình bày, mà là hơi thở của linh hồn, là sự kết nối liên tục với nguồn sự sống (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:17).
- Ăn Uống Đầy Đủ Dinh Dưỡng Thuộc Linh: Tránh “thức ăn” độc hại từ thế gian (thuyết sai lạc, văn hóa phẩm đồi trụy). Hãy ham thích Lời Chúa như trẻ thơ ham thích sữa (I Phi-e-rơ 2:2).
- Tập Thể Dục Thuộc Linh: Đó là sự rèn luyện đức tin qua thử thách, sự phục vụ, và việc làm lành. I Ti-mô-thê 4:7-8 khuyên: “Hãy tập tành sự tin kính... vì sự tập tành thân thể ích lợi chẳng bao lăm, còn như sự tin kính là ích cho mọi việc, vì có lời hứa về đời nầy và về đời sau.” Từ “tập tành” (gymnazō - γυμνάζω) chính là gốc của từ “gymnasium” – nơi luyện tập.
Bệnh tật thuộc linh là một thực tại nghiêm trọng, nhưng không phải là án chung thân. Câu chuyện về sự chữa lành người bại tại Bethesda (Giăng chương 5) là một hình bóng tuyệt vời. Người đó đau ốm 38 năm, nằm tại chính nơi có nguồn nước chữa lành nhưng không tự mình đến được. Chúa Giê-xu đã chủ động đến với ông, hỏi han và ra lệnh: “Hãy đứng dậy, vác giường mà đi!” (Giăng 5:8). Lời phán quyền năng của Ngài đã chữa lành cả thân thể lẫn tâm linh (câu 14: “Đừng phạm tội nữa”).
Hôm nay, Thầy Thuốc Vĩ Đại là Chúa Giê-xu Christ vẫn đang đi giữa Hội Thánh Ngài. Ngài thấy rõ mọi vết thương, mọi căn bệnh thuộc linh của chúng ta. Ngài kêu gọi chúng ta đứng dậy, từ bỏ tội lỗi, vác lấy đời sống mới và bước đi trong sự tự do, khỏe mạnh thuộc linh. Sự chữa lành trọn vẹn cuối cùng sẽ đến khi chúng ta ở cùng Ngài trong trời mới đất mới, nơi sẽ chẳng còn có sự chết, khóc lóc, kêu ca hay đau đớn nữa (Khải Huyền 21:4). Nhưng ngay bây giờ, chúng ta có thể kinh nghiệm sự phục hồi, tươi mới và sức sống dồi dào từ Ngài mỗi ngày. Hãy mở lòng ra với Đấng chữa lành.