Phong trào Cursillo là gì?
Trong hành trình đức tin, nhiều Cơ đốc nhân khao khát có những trải nghiệm sâu sắc hơn với Chúa và tìm kiếm những phương pháp giúp họ trưởng thành trong mối tương giao với Đấng Christ. Một trong những phong trào nổi tiếng đã đáp ứng nhu cầu đó là Phong trào Cursillo. Bài viết này sẽ khám phá nguồn gốc, mục đích, phương pháp của Cursillo, đồng thời đánh giá nó dưới ánh sáng Kinh Thánh và đưa ra những áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ đốc hằng ngày.
“Cursillo” là từ tiếng Tây Ban Nha, viết tắt của “Cursillo de Cristiandad”, có nghĩa là “khóa học ngắn về Cơ đốc giáo”. Đây là một phong trào thuộc linh bắt nguồn từ Giáo hội Công giáo vào những năm 1940, nhằm giúp các tín hữu khám phá và đào sâu đức tin của mình thông qua một trải nghiệm tĩnh tâm kéo dài ba ngày. Sau khóa học, các tham dự viên được khuyến khích duy trì mối tương giao với Chúa và với nhau, trở thành những người lãnh đạo trong môi trường sống của họ.
Phong trào Cursillo chính thức ra đời vào năm 1944 tại đảo Mallorca, Tây Ban Nha, do ông Eduardo Bonnin cùng một nhóm giáo dân và giáo sĩ Công giáo khởi xướng. Ban đầu, nó là một phần của cuộc hành hương đến Santiago de Compostela, nhưng sau đó đã phát triển thành một phương pháp đặc biệt để đánh thức đức tin nơi những người trẻ. Ý tưởng cốt lõi là giúp người tham dự trải nghiệm tình yêu và ân sủng của Chúa một cách cá nhân, rồi từ đó sống và làm chứng cho Ngài trong mọi lĩnh vực đời sống.
Từ Tây Ban Nha, Cursillo lan rộng sang châu Mỹ Latinh, Hoa Kỳ, Canada và nhiều quốc gia khác. Đến những năm 1970, một số giáo phái Kháng Cách (Tin Lành) cũng tiếp nhận mô hình này và điều chỉnh cho phù hợp với thần học của mình, chẳng hạn như “Walk to Emmaus” (Cộng đoàn Giám lý), “Chrysalis” (dành cho giới trẻ), hay “Via de Cristo”. Dù mang tên gọi khác nhau, tất cả đều chia sẻ cùng một cấu trúc và triết lý cơ bản.
Mục tiêu chính của Cursillo là giúp người tham dự trở thành môn đồ đích thực của Chúa Giê-xu Christ và trở thành tác nhân biến đổi môi trường xung quanh. Để đạt được điều này, khóa học sử dụng một chương trình dày đặc trong ba ngày (thường từ thứ Năm tối đến Chủ nhật chiều) với các bài giảng (gọi là “rollos”), thảo luận nhóm, cầu nguyện, cử hành Thánh lễ (đối với Công giáo) và những nghi thức đặc biệt khác.
Nội dung các bài giảng bao gồm những chủ đề như:
- Ân điển (Grace) – sự ban cho nhưng không của Thiên Chúa.
- Đạo đức (Piety) – đời sống cầu nguyện và các bí tích.
- Học tập (Study) – việc nghiên cứu Kinh Thánh và giáo lý.
- Hành động (Action) – sống và làm chứng cho đức tin.
- Lãnh đạo (Leaders) – vai trò của người lãnh đạo trong Hội Thánh.
- Môi trường (Environment) – biến đổi thế giới xung quanh bằng tình yêu Chúa.
Mỗi bài giảng được trình bày bởi một linh mục hoặc một giáo dân có kinh nghiệm, sau đó các tham dự viên thảo luận trong nhóm nhỏ để chia sẻ và áp dụng. Bầu không khí của khóa học được thiết kế để tạo ra sự gần gũi, cởi mở và cảm nhận được tình yêu của Chúa (agapē – ἀγάπη) qua cộng đồng.
Sau ba ngày tĩnh tâm, mỗi người bước vào “Ngày thứ Tư” (Fourth Day) – tức là phần đời còn lại của họ. Để hỗ trợ cho hành trình này, Cursillo khuyến khích các tham dự viên tham gia vào những nhóm nhỏ thường xuyên gặp gỡ (gọi là “ultreya” – từ tiếng Tây Ban Nha có nghĩa “tiến lên”) để cùng nhau cầu nguyện, học Kinh Thánh và khích lệ nhau sống đức tin.
Là những Cơ đốc nhân tin vào Kinh Thánh là Lời Đức Chúa Trời, chúng ta cần “thử nghiệm mọi sự, giữ lấy điều tốt lành” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:21). Vì vậy, phần này sẽ xem xét những khía cạnh của Cursillo có tương hợp với Kinh Thánh hay không, cũng như nêu lên một số điểm cần lưu ý từ góc độ Thần học Tin Lành.
Những điểm tích cực phù hợp với Kinh Thánh
1. Nhấn mạnh mối tương giao cá nhân với Chúa Giê-xu Christ: Cursillo dạy rằng đức tin không phải chỉ là một tập hợp nghi lễ, mà là mối quan hệ sống động với Đấng Christ. Điều này hoàn toàn phù hợp với lời Chúa Giê-xu trong Giăng 15:5: “Ta là cây nho, các ngươi là nhánh. Ai cứ ở trong ta và ta trong người ấy thì sinh ra nhiều trái”.
2. Tầm quan trọng của cộng đồng (koinonia – κοινωνία): Các nhóm nhỏ và tinh thần “ultreya” nhắc nhở chúng ta về mẫu mực Hội Thánh đầu tiên: “Vả, những người ấy bền lòng giữ lời dạy của các sứ đồ, sự thông công, lễ bẻ bánh, và sự cầu nguyện” (Công vụ 2:42). Hê-bơ-rơ 10:24-25 cũng khích lệ: “Hãy để ý làm sao cho chúng ta khuyên giục nhau về lòng yêu thương và việc tốt lành, chớ bỏ sự nhóm lại như mấy kẻ quen làm, nhưng phải khuyên bảo nhau”.
3. Sự cần thiết của các kỷ luật thuộc linh: Các bài giảng về “Đạo đức” (cầu nguyện, bí tích) và “Học tập” (nghiên cứu Kinh Thánh) phản ánh mệnh lệnh của Kinh Thánh về việc “hãy siêng năng … để được Đức Chúa Trời ưng thuận” (2 Ti-mô-thê 2:15) và “hãy cầu nguyện không thôi” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:17). Chúa Giê-xu cũng thường xuyên lánh riêng ra để cầu nguyện (Lu-ca 5:16) – đó chính là hình mẫu của một kỳ tĩnh tâm.
4. Kêu gọi hành động và làm chứng: Cursillo thúc đẩy tín hữu sống đức tin bằng việc làm, biến đổi môi trường sống qua tình yêu và sự phục vụ. Gia-cơ 2:17 dạy: “Đức tin không có việc làm là đức tin chết”. Và Chúa Giê-xu truyền đại mạng lệnh: “Hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-têm cho họ, và dạy họ giữ hết cả mọi điều mà ta đã truyền cho các ngươi” (Ma-thi-ơ 28:19-20).
5. Ý nghĩa của “Ngày thứ Tư”: Không dừng lại ở cảm xúc của ba ngày tĩnh tâm, Cursillo nhấn mạnh việc áp dụng vào cuộc sống hằng ngày. Điều này tương đồng với lời Phao-lô trong Rô-ma 12:1: “Vậy, hỡi anh em, tôi lấy sự thương xót của Đức Chúa Trời khuyên anh em dâng thân thể mình làm của lễ sống và thánh, đẹp lòng Đức Chúa Trời, ấy là sự thờ phượng phải lẽ của anh em”. Mỗi ngày sống đều là cơ hội để thờ phượng Chúa.
Những lưu ý từ quan điểm Tin Lành
Vì Cursillo bắt nguồn từ Công giáo, một số yếu tố thần học có thể không phù hợp hoàn toàn với niềm tin của Tin Lành dựa trên nguyên tắc “chỉ Kinh Thánh, chỉ bởi đức tin, chỉ bởi ân điển, chỉ Đấng Christ, chỉ vinh quang Đức Chúa Trời”.
- Bí tích và vai trò của linh mục: Trong khóa Cursillo Công giáo, các bí tích như Thánh lễ, Hòa giải (xưng tội) được xem là phương tiện quan trọng để nhận ân sủng. Tin Lành tin rằng mọi tín hữu đều là thầy tế lễ (1 Phi-e-rơ 2:9) và chỉ có một Đấng Trung Gian duy nhất là Chúa Giê-xu Christ (1 Ti-mô-thê 2:5). Tuy nhiên, các phiên bản Tin Lành của Cursillo (như Walk to Emmaus) đã loại bỏ những yếu tố này.
- Sự tôn kính Đức Maria và các thánh: Cursillo Công giáo có thể bao gồm việc cầu nguyện với Đức Maria. Tin Lành dựa trên Kinh Thánh dạy rằng chỉ nên cầu nguyện với Đức Chúa Trời và nhờ Danh Chúa Giê-xu (Giăng 14:13-14).
- Nguy cơ dựa vào kinh nghiệm thay vì Lời Chúa: Một khóa tĩnh tâm với nhiều cảm xúc có thể khiến người tham dự tìm kiếm những “cảm giác” thay vì sự vững chắc của Lời Chúa. Chúng ta được kêu gọi “hãy giữ cho khỏi bị hư mất bởi sự dối trá của những triết lý rỗng tuếch” (Cô-lô-se 2:8) và phải trưởng thành trong sự hiểu biết Kinh Thánh (Ê-phê-sô 4:14-15).
Nhìn chung, nếu tham dự một khóa Cursillo Công giáo, tín hữu Tin Lành cần phân biệt và giữ vững niềm tin của mình. Còn nếu tham dự phiên bản Tin Lành (như Walk to Emmaus) thì hầu hết nội dung đã được điều chỉnh cho phù hợp với giáo lý Kháng Cách.
Cho dù bạn có tham dự Cursillo hay không, những nguyên tắc mà phong trào này đề xướng đều có thể được áp dụng vào hành trình đức tin cá nhân. Dưới đây là một số gợi ý:
1. Dành thời gian tĩnh tâm với Chúa: Hãy sắp xếp một vài ngày (hoặc dù chỉ một ngày) để rút lui khỏi những bận rộn thường nhật, dành riêng thời gian cầu nguyện, suy ngẫm Lời Chúa và lắng nghe tiếng Ngài. Hãy noi gương Chúa Giê-xu (Mác 1:35) và các sứ đồ (Công vụ 13:2-3).
2. Tham gia hoặc thành lập nhóm nhỏ: Một nhóm từ 3-5 người cùng cam kết khích lệ nhau, cầu nguyện, học Kinh Thánh và chia sẻ cuộc sống. Đây chính là “ultreya” của riêng bạn. Hãy để những người bạn đồng hành này giúp bạn “tiến lên” trong đức tin.
3. Thực hành các kỷ luật thuộc linh: Xây dựng thói quen cầu nguyện hằng ngày (đạo đức) và nghiên cứu Kinh Thánh có hệ thống (học tập). Bạn có thể sử dụng các công cụ như sổ tay cầu nguyện, đọc Kinh Thánh theo kế hoạch, hay tham gia các lớp học Kinh Thánh.
4. Sống đức tin qua hành động: Hãy tìm cách phục vụ những người xung quanh, chia sẻ tin mừng và để đời sống bạn phản chiếu tình yêu của Chúa. Có thể bắt đầu từ gia đình, nơi làm việc, trường học hay cộng đồng địa phương.
5. Xem mỗi ngày là “Ngày thứ Tư”: Sau những trải nghiệm đặc biệt, đừng để cảm xúc nguội lạnh. Hãy coi mỗi ngày bình thường là cơ hội để đi sâu hơn với Chúa, sống vì Ngài và làm vinh hiển danh Ngài.
Phong trào Cursillo đã và đang chạm đến hàng triệu tấm lòng, giúp nhiều Cơ đốc nhân tái khám phá đức tin và dấn thân phục vụ Chúa. Dù bạn thuộc hệ phái nào, những nguyên tắc cốt lõi của Cursillo như tĩnh tâm, cộng đồng, kỷ luật thuộc linh và hành động đều bắt nguồn từ Kinh Thánh. Hãy dùng những điều ấy để góp phần xây dựng Hội Thánh và lan tỏa tình yêu Chúa ra khắp thế gian.
Nếu có cơ hội, bạn có thể tìm hiểu về một khóa Cursillo (hoặc Walk to Emmaus) gần nơi mình ở và cầu nguyện xem Chúa có dẫn bạn tham dự không. Nhưng quan trọng hơn, hãy sống mỗi ngày với tư cách là môn đồ của Đấng Christ, luôn ở trong Ngài và sinh nhiều trái (Giăng 15:5).