Ân tứ giúp đỡ là gì?

Trong bức tranh đa dạng và sống động của các ân tứ thuộc linh mà Đức Thánh Linh ban cho Hội Thánh, có những ân tứ nổi bật như nói tiên tri, làm phép lạ, hoặc giảng dạy. Tuy nhiên, có một ân tứ thầm lặng nhưng vô cùng thiết yếu, là chất kết dính và là biểu hiện cụ thể của tình yêu thương Đấng Christ: đó là ân tứ giúp đỡ. Ân tứ này không kém phần quan trọng hay "thánh" hơn bất kỳ ân tứ nào khác, vì tất cả đều đến từ cùng một Thánh Linh, cho cùng một mục đích: xây dựng Thân thể Đấng Christ (I Cô-rinh-tô 12:7, 11).

Ân tứ giúp đỡ (tiếng Hy Lạp: antilēmpsis - ἀντίλημψις) được đề cập trực tiếp trong I Cô-rinh-tô 12:28: "Ấy vậy, Đức Chúa Trời đã lập trong Hội thánh, thứ nhất là sứ đồ, thứ nhì là đấng tiên tri, thứ ba là thầy giáo, kế đến kẻ làm phép lạ, rồi kẻ được ơn chữa bịnh, cứu giúp (antilēmpsis), cai quản, nói các thứ tiếng." Từ antilēmpsis mang ý nghĩa sự giúp đỡ, sự hỗ trợ, sự nâng đỡ, sự tiếp sức. Nó bắt nguồn từ động từ antilambanomai, có nghĩa là "nắm lấy để hỗ trợ, đỡ lấy, chia sẻ gánh nặng".

Ân tứ này cũng được ám chỉ trong Rô-ma 12:7-8 dưới từ ngữ "kẻ bố thí" và "kẻ làm việc từ thiện": "nếu là chức vụ giúp đỡ, hãy giúp đỡ; nếu là chức vụ dạy dỗ, hãy dạy dỗ; nếu là chức vụ khuyên bảo, hãy khuyên bảo; kẻ bố thí phải có lòng rộng rãi; kẻ cai trị phải siêng năng; kẻ làm việc từ thiện phải vui lòng." Ở đây, từ "giúp đỡ" (Hy Lạp: diakonia - διακονία) và "làm việc từ thiện" (Hy Lạp: eleōn - ἐλεῶν) đều nằm trong phạm trù rộng của sự phục vụ thực tế.

Bản chất của ân tứ giúp đỡ không chỉ là làm những việc tốt chung chung, mà là một sự thúc đẩy, khả năng đặc biệt và niềm vui được Đức Thánh Linh ban cho để nhận biết, thấu hiểu và đáp ứng một cách hiệu quả, kịp thời những nhu cầu thực tế và thầm kín của các cá nhân trong Hội Thánh, nhằm giải phóng họ khỏi gánh nặng để họ có thể tập trung vào chức vụ và sự tăng trưởng thuộc linh.

Tất cả tín hữu đều được kêu gọi bày tỏ lòng nhân từ, giúp đỡ và chia sẻ (Ga-la-ti 6:2, 10; Hê-bơ-rơ 13:16). Đây là mệnh lệnh phổ quát. Tuy nhiên, người có ân tứ giúp đỡ được ban cho một mức độ đặc biệt:

• Sự nhạy bén: Họ nhìn thấy nhu cầu trước khi người khác thấy. Họ có "cặp mắt của người phục vụ", phát hiện ra chi tiết nhỏ như một người mẹ trẻ mệt mỏi cần người trông con, một cụ già không thể tự sửa nhà, hay một sinh viên xa nhà thiếu thốn.
• Niềm vui và sự hăng hái đặc biệt: Trong khi người khác có thể xem việc giúp đỡ là nghĩa vụ, người có ân tứ này tìm thấy niềm vui sâu xa và sự thỏa nguyện khi được phục vụ. Họ "vui lòng" trong việc từ thiện (Rô-ma 12:8).
• Hiệu quả và khả năng tổ chức: Họ không chỉ có lòng tốt, mà còn có khả năng thực tế để giúp đỡ một cách khôn ngoan, đúng lúc, đúng chỗ, và bền vững. Họ biết cách huy động nguồn lực, tổ chức bữa ăn, sắp xếp lịch trực, hay quản lý kho đồ tiếp tế.
• Động cơ trong sạch: Ân tứ này hoạt động bởi tình yêu thương và đức tin, không phải bởi sự tìm kiếm vinh quang, sự kiểm soát, hay cảm giác tự tôn. Người phục vụ đích thực làm việc "như cho Chúa, chớ chẳng phải cho người ta" (Cô-lô-se 3:23).

Kinh Thánh cung cấp nhiều tấm gương sống động về ân tứ này:

1. Nhóm Bảy Chấp Sự (Công vụ 6:1-7): Đây là ví dụ kinh điển. Khi Hội Thánh đầu tiên phát triển, nảy sinh nhu cầu thực tế về việc phân phát lương thực hằng ngày cho các góa phụ. Các sứ đồ nhận thấy họ không thể vừa lo Lời Đức Chúa Trời vừa lo "bàn" (Hy Lạp: diakonein trapezais - phục vụ bàn ăn). Họ kêu gọi Hội Thánh chọn ra bảy người "đầy dẫy Đức Thánh Linh và trí khôn" để đảm nhận công việc này. Kết quả là: "Lời Đức Chúa Trời vẫn được đồn ra, và số môn đồ tại thành Giê-ru-sa-lem thêm lên rất nhiều" (Công vụ 6:7). Ân tứ giúp đỡ đã giải phóng các ân tứ khác để phát huy tối đa hiệu quả.

2. Ta-bít-ta (Đô-ca) (Công vụ 9:36-42): Bà là một môn đồ "hay làm việc lành và hay bố thí". Chức vụ của bà được mô tả cụ thể: bà may áo cho những góa phụ nghèo. Khi bà qua đời, những người bà từng giúp đỡ đã khóc lóc và trưng ra những chiếc áo làm bằng chứng cho đời sống phục vụ của bà. Sự phục vụ thực tế, âm thầm của bà đã để lại một di sản tình yêu thương mạnh mẽ.

3. Sự Phục Vụ Của Chúa Giê-xu: Chính Chúa Giê-xu là mẫu mực tối cao của người phục vụ. Ngài phán: "Con người đã đến, không phải để người ta hầu việc mình, song để hầu việc người ta, và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người" (Mác 10:45). Hành động rửa chân cho môn đồ (Giăng 13:1-17) là biểu tượng trọn vẹn của ân tứ giúp đỡ: sự khiêm nhường, thấu hiểu nhu cầu thực tế (chân bụi bặm), và hành động yêu thương cụ thể.

4. Bà Lót-đơ (Rô-ma 16:2): Sứ đồ Phao-lô giới thiệu bà như một "người giúp đỡ" (Hy Lạp: prostatis - προστάτις), có nghĩa là người bảo trợ, người đỡ đầu, người hỗ trợ. Bà đã dùng nguồn lực và vị thế của mình để giúp đỡ Phao-lô và nhiều người khác.

Người có ân tứ giúp đỡ thường là cánh tay phải không thể thiếu trong mọi sinh hoạt Hội Thánh. Họ có thể là:

• Người tổ chức hậu cần: Chuẩn bị bữa ăn thân hữu, sắp xếp bàn ghế, trang trí, dọn dẹp sau buổi nhóm.
• Người hỗ trợ thầm lặng: Trông trẻ trong giờ nhóm, đón rước người mới, thăm viếng và nấu ăn cho người bệnh, chở đưa người già đi nhà thờ.
• Người có kỹ năng thực tế: Sửa chữa nhà cửa, đồ đạc trong nhà thờ hoặc cho các gia đình khó khăn; chăm sóc cảnh quan; vận hành âm thanh, ánh sáng.
• Người quản lý, phân phối: Quản lý quỹ từ thiện, kho quần áo, thực phẩm, phân phối hợp lý cho người có nhu cầu.
• Người động viên thực tế: Viết thiệp, gọi điện, lắng nghe và ở bên cạnh trong những lúc khó khăn, không chỉ bằng lời nói suông mà bằng hành động cụ thể (Gia-cơ 2:15-16).

Ân tứ này, như mọi ân tứ khác, có thể bị xác thịt lạm dụng hoặc bóp méo:

• Chủ nghĩa hoạt động: Đánh đồng sự bận rộn với sự thuộc linh, tìm kiếm giá trị bản thân qua những việc làm. Cần ghi nhớ lời Ma-ri đã chọn "phần tốt" là ngồi dưới chân Chúa (Lu-ca 10:38-42).
• Tinh thần kiểm soát và than phiền: Nghĩ rằng "không có tôi thì mọi thứ sẽ đổ vỡ", và trở nên cay đắng khi người khác không đánh giá cao hoặc không tham gia. Phục vụ phải xuất phát từ "lòng yêu thương" (I Cô-rinh-tô 13:1-3).
• Làm thay vì trao quyền: Làm hết mọi việc cho người khác có thể tước đi cơ hội trưởng thành và phục vụ của họ. Mục tiêu là giúp người khác "đứng vững", không phải làm họ mãi mãi phụ thuộc.
• Sự mệt mỏi, kiệt sức: Không biết đặt giới hạn, không biết nhận sự giúp đỡ, dẫn đến cháy sạch. Chúng ta cần những khoảng nghỉ và sự tĩnh lặng để được Chúa tiếp trở lại (Mác 6:31).

1. Nhận Diện: Hãy tự hỏi: Bạn có thấy vui khi được giúp đỡ người khác không? Bạn có dễ dàng nhận ra những nhu cầu thực tế nhỏ nhặt mà người khác bỏ qua không? Bạn có cảm thấy được Chúa dùng khi làm những công việc tay chân để phục vụ cộng đồng tin hữu không?

2. Bắt Đầu Từ Những Việc Nhỏ: Không cần chờ đợi một dự án lớn. Hãy quan sát xung quanh bạn trong Hội Thánh: Một người mẹ cần ai đó trông con trong giờ học Kinh Thánh? Một cụ già sống một mình cần ai đó đi chợ giùm? Hãy chủ động đề nghị.

3. Kết Hiệp Với Các Ân Tứ Khác: Hãy làm việc dưới sự hướng dẫn của các mục sư, trưởng lão (ân tứ cai quản). Hỗ trợ cho các nhà truyền giáo, giáo sư (ân tứ giảng dạy) bằng cách giải phóng họ khỏi những lo toan đời thường để họ tập trung vào chức vụ Lời.

4. Giữ Gìn Động Cơ Trong Sạch: Thường xuyên kiểm tra lòng mình trước mặt Chúa. Phục vụ trong thầm lặng, tránh khoe khoang. Hãy nhớ lời Chúa Giê-xu: "Song khi ngươi đã bố thí, đừng cho tay tả biết tay hữu làm việc gì, hầu cho sự bố thí được kín nhiệm; và Cha ngươi, là Đấng thấy trong nơi kín nhiệm, sẽ thưởng cho ngươi" (Ma-thi-ơ 6:3-4).

5. Nuôi Dưỡng Đời Sống Cội Rễ Thuộc Linh: Ân tứ là nhánh cây, nhưng nhựa sống phải đến từ sự kết nối với Chúa. Hãy duy trì đời sống cầu nguyện, suy gẫm Lời Chúa. Sự phục vụ phải là kết quả của sự đầy dẫy Đức Thánh Linh, chứ không thay thế cho Ngài.

Ân tứ giúp đỡ là một món quà quý giá và thiết thực của Đức Thánh Linh. Nó biến tình yêu thương trong Đấng Christ từ một khái niệm trừu tượng thành những hành động cụ thể, ấm áp và đúng lúc. Trong một thế giới đề cao sự nổi bật và thành tích cá nhân, ân tứ này dạy chúng ta bài học sâu sắc về sự khiêm nhường, sự nhìn xa trông rộng, và tinh thần đồng đội trong Thân thể Đấng Christ. Mỗi hành động giúp đỡ, dù nhỏ bé, đều là một tiếng nói của Phúc Âm: "Chúa quan tâm đến mọi nhu cầu của bạn". Ước mong mỗi chúng ta, dù có ân tứ này cách đặc biệt hay không, đều học tập tinh thần phục vụ, để qua đó, Danh Chúa được cả sáng và Hội Thánh được gây dựng trong tình yêu thương.

"Hễ làm việc gì, hãy hết lòng mà làm, như làm cho Chúa, chớ không phải làm cho người ta." (Cô-lô-se 3:23)