Cha Mẹ Cơ Đốc Và Hành Trình Với Người Con Hoang Đàng
Trong hành trình làm cha mẹ Cơ Đốc, một trong những nỗi đau sâu sắc và thử thách lớn nhất về đức tin chính là chứng kiến đứa con mình yêu thương quay lưng lại với các giá trị và niềm tin đã được dạy dỗ, bước vào con đường “hoang đàng”. Thuật ngữ “hoang đàng” (prodigal) được lấy từ dụ ngôn nổi tiếng của Chúa Giê-xu trong Lu-ca 15:11-32, mô tả một người con từ bỏ gia đình, phung phí tài sản trong cách sống phóng đãng. Ngày nay, điều này có thể biểu hiện qua việc con cái từ bỏ đức tin, sa vào tệ nạn, sống theo tiêu chuẩn thế gian, hoặc chối bỏ mọi sự dạy dỗ thuộc linh. Bài viết này sẽ nghiên cứu chuyên sâu về thái độ và hành động Kinh Thánh dành cho các bậc phụ huynh trong hoàn cảnh đau lòng này, dựa trên nền tảng Lời Chúa và nguyên tắc của ân điển.
Trước khi ứng phó, cha mẹ Cơ Đốc cần hiểu rõ bản chất thuộc linh của tình huống. Dụ ngôn người con trai hoang đàng cho thấy vài nguyên tắc then chốt:
- Sự Tự Do Ý Chí (Free Will): Người cha trong dụ ngôn không ngăn cản con ra đi dù biết trước hậu quả (Lu-ca 15:12-13). Điều này phản ánh một chân lý quan trọng: Đức Chúa Trời ban cho con người ý chí tự do, ngay cả ý chí để phản loạn. Cha mẹ không thể và không nên ép buộc đức tin hay sự vâng phục. Đức tin thật phải đến từ sự tự nguyện của con tim.
- Hậu Quả Tất Yếu của Tội Lỗi: Kinh Thánh miêu tả: “Khi nó đã ăn tiêu hết rồi, thì trong xứ xảy có cơn đói lớn; nó mới bị túng” (Lu-ca 15:14). Con đường xa cách Chúa luôn dẫn đến sự thiếu thốn, trống rỗng thuộc linh. Hậu quả này, dù đau đớn, lại thường là công cụ Chúa dùng để đem con người trở về.
- Tấm Lòng của Người Cha: Hình ảnh người cha “ngày ngày ra trông” (Lu-ca 15:20) thể hiện sự mong đợi không nguôi, tấm lòng sẵn sàng tha thứ, và tình yêu vô điều kiện. Trong tiếng Hy Lạp, từ “thương xót” (σπλαγχνίζομαι – splagchnizomai) được dùng khi người cha thấy con, diễn tả một sự cảm thương sâu thẳm từ tận đáy lòng.
Dựa trên nền tảng Kinh Thánh, đây là những bước hành động quan trọng cho cha mẹ:
1. Cầu Nguyện Không Thôi – Vũ Khí Mạnh Nhất:
Lời cầu nguyện là sợi dây liên kết thuộc linh mạnh mẽ nhất. Cha mẹ cần cầu thay cho con mình cách kiên trì. Hãy cầu nguyện theo các mẫu trong Kinh Thánh:
- Cầu xin sự thức tỉnh: Như người con hoang đàng “tỉnh ngộ” (Lu-ca 15:17 – trong nguyên văn Hy Lạp: εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθών – “trở về với chính mình”). Xin Chúa khiến con bạn nhận ra sự trống rỗng của đời sống xa Chúa.
- Cầu xin sự bảo vệ: Xin huyết Chúa Giê-xu bảo vệ con khỏi sự hủy diệt thể xác và linh hồn (Thi Thiên 91).
- Cầu nguyện theo ý muốn Chúa: Giao phó đứa con cho tay Chúa, tin cậy rằng Ngài yêu chúng hơn cả chúng ta (I Phi-e-rơ 5:7).
2. Yêu Thương Vô Điều Kiện, Nhưng Không Đồng Tình Với Tội Lỗi:
Đây là sự cân bằng tế nhị. Chúng ta bắt chước Đức Chúa Trời: “Nhưng Đức Chúa Trời tỏ lòng yêu thương Ngài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người có tội, thì Đấng Christ vì chúng ta chịu chết” (Rô-ma 5:8). Chúa yêu chúng ta khi chúng ta còn thù nghịch với Ngài. Tình yêu thương (agapē – ἀγάπη trong tiếng Hy Lạp) là sự lựa chọn để hành động vì lợi ích tốt nhất của người khác, không dựa trên cảm xúc hay điều kiện. Hãy để con bạn biết rằng chúng luôn được yêu thương và có một chỗ để trở về. Tuy nhiên, tình yêu thật sự không có nghĩa là tài trợ cho lối sống tội lỗi, che đậy hậu quả, hoặc giả vờ rằng mọi chuyện đều ổn. Hãy phân biệt rõ giữa con người của đứa con (linh hồn quý giá) và những hành vi tội lỗi của chúng.
3. Đặt Ranh Giới Lành Mạnh Và Để Hậu Quả Xảy Ra:
Đôi khi, tình yêu đòi hỏi phải có ranh giới rõ ràng. Người cha trong dụ ngôn đã để người con ra đi và trải nghiệm sự thiếu thốn. Cha mẹ khôn ngoan cần cầu xin Chúa sự khôn ngoan để biết khi nào cần nói “không”, khi nào không nên giải cứu con khỏi hậu quả do chính lựa chọn của chúng. Châm ngôn 19:18 cảnh báo: “Hãy sửa phạt con người khi còn sự trông cậy; nhưng chớ toan giết nó.” Sửa phạt ở đây bao gồm việc cho phép hậu quả tự nhiên xảy ra như một thầy giáo. Điều này khác với sự trừng phạt đầy giận dữ; đó là sự cho phép các nguyên tắc của “gieo và gặt” (Ga-la-ti 6:7) hoạt động.
4. Làm Gương Về Sự Ăn Năn và Đức Tin:
Cuộc sống của cha mẹ là bức thư sống động nhất. Hãy kiên trì sống đạo Chúa với lòng vui mừng, bình an và nhân từ, ngay cả giữa nỗi đau. Hãy sẵn sàng xưng nhận và ăn năn về những sai lầm của chính mình trong cách dạy dỗ. Điều này cho con cái thấy rằng đức tin Cơ Đốc không phải về sự hoàn hảo, mà về ân điển và sự phục hồi. Một tấm lòng mềm mại, khiêm nhường sẽ có sức mạnh thu hút lớn hơn một thái độ phán xét, nghiêm khắc.
5. Không Ngừng Tuyên Bố Lời Hứa của Đức Chúa Trời:
Hãy ghi nhớ và tuyên xưng các lời hứa trong Kinh Thánh cho gia đình bạn. Chẳng hạn, Châm ngôn 22:6: “Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo; Dầu khi nó trở về già, cũng không hề lìa khỏi đó.” Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ “dạy” (חֲנֹךְ – chanak) có nghĩa là “cung hiến, khai trương”. Nó nói đến việc định hướng toàn bộ đời sống và thói quen của đứa trẻ. Lời hứa này không đảm bảo một hành trình không có sai lầm, nhưng nó hứa rằng nền tảng đã được gieo sâu sẽ có tác dụng. Hãy cầm giữ lời hứa trong Châm ngôn 11:21: “Chắc sẽ chẳng trọn phần kẻ dữ; Song dòng dõi người công bình sẽ được cứu thoát.”
1. Trong Giao Tiếp:
- Tránh những bài giảng dài, sự chỉ trích liên tục. Thay vào đó, hãy lắng nghe nhiều hơn.
- Tập trung vào việc bày tỏ tình yêu thương qua hành động cụ thể (một bữa ăn, một tin nhắn quan tâm không đòi hỏi hồi âm).
- Khi nói, hãy dùng câu “Tôi cảm thấy…” thay vì “Con luôn luôn…”. Ví dụ: “Mẹ cảm thấy rất lo lắng khi biết con đang ở trong môi trường đó” thay vì “Con thật ngu ngốc khi chơi với bọn đó.”
2. Trong Đời Sống Thuộc Linh Cá Nhân:
- Giữ Vững Đức Tin Cá Nhân: Đừng để sự hoang đàng của con cướp đi sự bình an và mối liên hệ của bạn với Chúa. Hãy tiếp tục thờ phượng, đọc Kinh Thánh và giao thông với Hội Thánh.
- Tìm Kiếm Sự Nâng Đỡ: Chia sẻ gánh nặng với một nhóm nhỏ đáng tin cậy trong Hội Thánh để được cầu thay và khích lệ (Ga-la-ti 6:2).
- Chiến Đấu Trong Sự Cầu Nguyện: Lập một danh sách cầu nguyện cụ thể cho con. Có thể viết thư cầu nguyện cho con, dù chúng không đọc.
3. Đối Diện Với Cảm Xúc:
- Thừa nhận nỗi đau, sự thất vọng và xấu hổ với Chúa. Đổ những cảm xúc này ra trước mặt Ngài, như Đa-vít đã làm trong Thi Thiên.
- Tha thứ cho con bạn trước mặt Chúa, ngay cả khi chúng chưa xin lỗi. Điều này giải phóng chính bạn khỏi sự cay đắng.
- Tránh so sánh con mình với con cái của người khác, điều này chỉ gia tăng gánh nặng.
Hành trình với người con hoang đàng không phải là một cuộc chạy nước rút, mà là một cuộc chạy bền đòi hỏi đức tin, sự kiên nhẫn và hy vọng không lay chuyển nơi quyền năng và ân điển của Đức Chúa Trời. Câu chuyện trong Lu-ca 15 kết thúc với hình ảnh người cha phán: “Vì con ta đây đã chết mà bây giờ lại sống, đã mất mà bây giờ lại thấy” (Lu-ca 15:24). Đây là cái nhìn của đức tin. Cha mẹ Cơ Đốc được kêu gọi nhìn con mình qua lăng kính của sự phục hồi tiềm năng mà Chúa Christ có thể thực hiện.
Hãy giữ vững lời hứa trong Phi-líp 1:6: “Tôi tin chắc rằng Đấng đã khởi làm việc lành trong anh em, sẽ làm trọn hết cho đến ngày của Đức Chúa Jêsus Christ.” Công việc Ngài đã bắt đầu trong đứa con bạn từ thuở ấu thơ không phải là vô ích. Hãy tiếp tục tin cậy, yêu thương, cầu nguyện và chờ đợi Chúa hành động. Dù kết quả cuối cùng ra sao, trách nhiệm của bạn là trung tín trong tình yêu và lời cầu thay, còn phần của Chúa là tể trị và biến đổi. Hãy trao gánh nặng ấy cho Ngài, vì Ngài là Đấng có thể làm mọi sự trổi hơn vô cùng mà chúng ta dám cầu xin hoặc suy tưởng (Ê-phê-sô 3:20).