Ngày của Chúa
Trong đời sống và niềm tin Cơ Đốc, cụm từ “Ngày của Chúa” xuất hiện như một điểm nhấn quan trọng, mang cả ý nghĩa lịch sử, thần học lẫn thực tiễn. Tuy nhiên, không ít tín hữu thắc mắc: “Ngày của Chúa” là ngày nào? Là ngày Sa-bát trong Cựu Ước, hay là ngày Chúa Nhật – ngày thứ nhất trong tuần mà Hội Thánh đầu tiên nhóm lại? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa đa chiều của “Ngày của Chúa” dưới ánh sáng của Kinh Thánh, khảo sát ngôn ngữ gốc, bối cảnh lịch sử cứu chuộc và áp dụng cho đời sống tin kính hôm nay.
Trong Kinh Thánh, “Ngày của Chúa” có thể được đề cập dưới ba khái niệm chính, mỗi khái niệm mang một sắc thái riêng biệt:
1. Ngày Sa-bát (Ngày Thứ Bảy): Trong Cựu Ước, khái niệm “ngày thánh” được thiết lập rõ ràng nhất chính là Ngày Sa-bát (שַׁבָּת - Shabbat, nghĩa là "nghỉ ngơi"). Đây là ngày thứ bảy, được Đức Chúa Trời định ra như một dấu chỉ đặc biệt giữa Ngài với dân Y-sơ-ra-ên (Xuất Ê-díp-tô Ký 31:13, 17). Điều răn thứ tư truyền: “Hãy nhớ ngày nghỉ đặng làm nên ngày thánh” (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:8). Ngày Sa-bát là biểu tượng của sự sáng tạo (Sáng Thế Ký 2:2-3) và sự giải cứu (Phục Truyền Luật Lệ Ký 5:15).
2. Ngày của Đức Giê-hô-va (Ngày Phán Xét): Các tiên tri thường dùng cụm từ “Ngày của Đức Giê-hô-va” (יוֹם יְהוָה - Yom Yahweh) để chỉ về thời điểm Đức Chúa Trời can thiệp cách mạnh mẽ, phán xét các dân tộc và cả dân Y-sơ-ra-ên bội nghịch. Đây là một ngày của sự thịnh nộ, u tối và kinh khiếp (Ê-sai 2:12; A-mốt 5:18-20; Giô-ên 2:1-2, 31). Tuy nhiên, trong cùng một khải tượng, nó cũng mang lời hứa về sự phục hưng và giải cứu cuối cùng cho phần sót lại trung tín (Giô-ên 2:28-32). Khái niệm này trong Tân Ước được mở rộng thành “ngày của Chúa” (ἡμέρα κυρίου - hēmera kyriou) chỉ về ngày Chúa Giê-xu Christ tái lâm trong sự phán xét và vinh hiển (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:2; II Phi-e-rơ 3:10).
3. Ngày của Chúa (Ngày Thứ Nhất trong Tuần): Đây là khái niệm then chốt cho Hội Thánh Tân Ước. Sứ đồ Giăng viết: “Nhằm ngày của Chúa, tôi được Đức Thánh Linh cảm hóa…” (Khải Huyền 1:10). Trong nguyên văn Hy Lạp, cụm từ được dùng là τῇ κυριακῇ ἡμέρᾳ (tē kyriakē hēmera), có nghĩa đen là “ngày thuộc về Chúa” (the Lord’s day). Từ kyriakos (thuộc về Chúa) này cũng được dùng cho “bữa tối của Chúa” (I Cô-rinh-tô 11:20). Điều này cho thấy Hội Thánh đầu tiên đã bắt đầu xem ngày thứ nhất trong tuần – ngày Chúa Giê-xu phục sinh – như một ngày đặc biệt “thuộc về Chúa”.
Sự thay đổi từ việc giữ ngày thứ bảy (Sa-bát) sang tụ họp vào ngày thứ nhất (Chúa Nhật) không phải là một sự phá bỏ tùy tiện, mà là một sự ứng nghiệm và nâng lên một tầm mới trong kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời.
1. Sự Phục Sinh – Biến Cố Lịch Sử Nền Tảng: Tất cả sách Phúc Âm đều ghi chép tỉ mỉ rằng Chúa Giê-xu sống lại vào “ngày thứ nhất trong tuần” (Ma-thi-ơ 28:1; Mác 16:2; Lu-ca 24:1; Giăng 20:1). Sự phục sinh là chiến thắng vĩ đại trên tội lỗi và sự chết, khai mở một trời mới đất mới. Ngày thứ nhất trở thành ngày của sự sống mới, của ân điển và hy vọng.
2. Các Sự Hiện Ra và Lễ Ngũ Tuần: Chúa Giê-xu tiếp tục hiện ra với các môn đồ vào chính ngày thứ nhất trong tuần (Giăng 20:19, 26). Đặc biệt, Lễ Ngũ Tuần – khi Đức Thánh Linh giáng lâm và Hội Thánh được khai sinh – cũng xảy ra vào ngày Chúa Nhật (Lê-vi Ký 23:15-16 tính từ ngày Sa-bát đầu tiên của Lễ Vượt Qua, thì 50 ngày sau cũng rơi vào ngày thứ nhất). Công vụ 20:7 ghi nhận: “Ngày thứ nhất trong tuần, chúng ta đang nhóm lại để bẻ bánh…” Đây là bằng chứng rõ ràng về thực hành của Hội Thánh sơ khai.
3. Thần Học về Sự Nghỉ Ngơi Trong Đấng Christ: Sứ đồ Phao-lô giải thích sâu sắc rằng luật pháp, kể cả ngày Sa-bát, là “bóng của các sự sẽ đến” (Cô-lô-se 2:16-17). Chúa Giê-xu Christ chính là thực tại mà cái bóng đó chỉ về. Ngài là Chúa của ngày Sa-bát (Ma-thi-ơ 12:8) và mời gọi những ai mệt mỏi gánh nặng hãy đến với Ngài để tìm được sự nghỉ ngơi thật cho linh hồn (Ma-thi-ơ 11:28-29). Người tin Chúa bước vào sự “nghỉ ngơi” thuộc linh đời đời nhờ đức tin nơi công tác hoàn tất của Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 4:9-11). Do đó, việc giữ một ngày đặc biệt không còn là điều kiện để được xưng công bình, nhưng là một đặc ân để tưởng nhớ và tôn vồn Chúa.
“Ngày của Chúa” (Chúa Nhật) không nên bị biến thành một “Sa-bát của Cơ Đốc giáo” với một bộ luật mới, nhưng phải được sống trong tinh thần tự do và ân điển. Dưới đây là những ý nghĩa thiết thực:
1. Ngày Tưởng Nhớ Sự Phục Sinh và Thờ Phượng Cộng Đồng: Đây là thời điểm đặc biệt để Hội Thánh nhóm lại, cùng nhau bẻ bánh (tiệc thánh), nghe giảng dạy Lời Chúa, cầu nguyện và ca ngợi (Công vụ 2:42; 20:7). Nó là một lời tuyên xưng tập thể rằng Chúa chúng ta đã sống lại! Sự thờ phượng chung là phương thuốc chữa lành chủ nghĩa cá nhân và củng cố tình yêu thương giữa vòng các thánh đồ.
2. Ngày Nghỉ Ngơi và Làm Mới: Dù không bị ràng buộc bởi luật pháp, nguyên tắc nghỉ ngơi một ngày trong bảy ngày là một ân tứ tốt lành từ Đấng Tạo Hóa cho thân thể và tâm linh con người. “Ngày của Chúa” là cơ hội để tạm dừng những lao động mệt nhọc thường nhật, dành thời gian cho gia đình, cho sự nâng đỡ thuộc linh và phục hồi sức lực. Nó là một dấu chỉ của sự tự do khỏi ách nô lệ của công việc và chủ nghĩa tiêu thụ.
3. Ngày Phúc Âm và Sự Phục Vụ: Hội Thánh đầu tiên cũng dùng ngày này để góp lòng rộng rãi cho công việc Chúa (I Cô-rinh-tô 16:2). Đây là thời điểm thích hợp để chú tâm vào sự rao truyền Phúc Âm, thăm viếng người đau yếu, và phục vụ người thiếu thốn – làm trọn luật pháp của Đấng Christ (Ga-la-ti 6:2).
4. Ngày Hướng Về Sự Tái Lâm: Mỗi “Ngày của Chúa” là một lời nhắc nhở và lời hứa về “Ngày của Chúa” vĩ đại cuối cùng – khi Chúa Giê-xu Christ sẽ trở lại. Chúng ta cử hành ngày Chúa Nhật trong sự trông đợi và hy vọng về ngày mà mọi sự sẽ được phục hồi, và chúng ta sẽ được ở cùng Chúa đời đời (Khải Huyền 21:3-4).
Làm thế nào để sống “Ngày của Chúa” cách có ý nghĩa và đẹp lòng Chúa?
- Ưu Tiên Sự Nhóm Lại: Hãy xem việc nhóm lại với Hội Thánh vào ngày Chúa Nhật là ưu tiên không thể thương lượng, trừ những trường hợp bất khả kháng (bệnh tật, công việc thiết yếu). “Chớ bỏ sự nhóm lại như mấy kẻ quen làm, nhưng phải khuyên bảo nhau…” (Hê-bơ-rơ 10:25).
- Chuẩn Bị Tấm Lòng: Trước ngày Chúa Nhật, hãy chuẩn bị tấm lòng bằng sự cầu nguyện, xưng tội và suy gẫm Lời Chúa. Đến nhà thờ với tâm thế tìm kiếm Chúa, chứ không chỉ là thói quen.
- Tạo Không Gian Nghỉ Ngơi Thuộc Linh: Cố gắng giảm thiểu các công việc thương mại, mua sắm không cần thiết, và những cuộc giải trí có thể làm phân tâm tâm linh. Thay vào đó, dành thời gian cho sự tĩnh lặng, đọc sách tin kính, trò chuyện thuộc linh với gia đình, hoặc phục vụ người khác.
- Sống Trọn Ngày Trong Nhận Biết Chúa: Dù là nghỉ ngơi, thư giãn hay phục vụ, hãy làm mọi sự với lòng biết ơn, vì biết rằng ngày này là món quà từ Chúa, và chúng ta sống dưới sự hiện diện của Ngài.
“Ngày của Chúa” – ngày Chúa Nhật – thật sâu nhiệm và đầy ý nghĩa. Nó không phải là sự thay thế hợp pháp cho ngày Sa-bát, nhưng là sự ứng nghiệm và nâng cao trong kỷ nguyên ân điển. Nó nhắc chúng ta về sự phục sinh vinh thắng của Christ, củng cố chúng ta qua sự thờ phượng và hiệp một trong Thân Thể Ngài, cho chúng ta sự nghỉ ngơi và làm mới, và hướng chúng ta về ngày trọng đại Chúa trở lại. Ước mong mỗi tín hữu chúng ta không xem ngày Chúa Nhật như một gánh nặng luật lệ, nhưng như một đặc ân tuyệt diệu – một ngày thật sự “thuộc về Chúa” – để chúng ta được gần Ngài hơn, được nên giống Ngài hơn, và rao báo về Ngài cách mạnh mẽ hơn.
“Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình.” (Ê-phê-sô 2:8-9). Nguyện sự tự do và niềm vui trong ân điển này chi phối cách chúng ta sống mỗi ngày, đặc biệt trong Ngày thuộc về Chúa.